Το ταξίδι του Φιντάν στη Λιβύη, το τουρκικό προξενείο στη Βεγγάζη και η Αθήνα

Επίσκεψη στη Λιβύη πραγματοποιεί την Τετάρτη ο τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, σε μία περίοδο που η Άγκυρα επιδιώκει την σύσφιξη των σχέσεων της και με το καθεστώς της Ανατολικής Λιβύης που διοικείται από το στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ.

Πρόοδος Τουρκίας – Χαφτάρ

Ο Φιντάν μάλιστα άφησε δήλωσε από τη Μάλτα όπου επίσης βρέθηκε για επίσκεψη ότι οι σχέσεις με το Χαφτάρ έχουν σημειώσει πρόοδο και η Τουρκία προσανατολίζεται στο άνοιγμα προξενείου στη Βεγγάζη.

Οι σχέσεις της Τουρκίας με την κυβέρνηση της Τρίπολης ήταν και παραμένουν επίσης ιδιαίτερα στενές, τόσο μέσω της συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες και το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 που προκάλεσε ένα σεισμό στις σχέσεις τόσο της Άγκυρας με την Αθήνα όσο και της Λιβύης με την Ελλάδα, αλλά και με το μνημόνιο που αφορά τη στρατιωτική συνεργασία.

Οι δηλώσεις για ενεργειακή συνεργασία

Πρόσφατα στην Τρίπολη βρέθηκε και ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, ο οποίος επικαλέστηκε το δεύτερο τουρκολιβυκό μνημόνιο, που αφορά την συνεργασία στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων της Λιβύης, σε συνεργασία με την Τουρκία. Ο τούρκος Υπουργός Ενέργειας μάλιστα είχε δηλώσει την πρόθεση της Άγκυρας για συνεργασία με τη Λιβύη στον τομέα της ενέργειας, τόσο στο πεδίο της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων όσο και στο πεδίο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Δεν σήμανε συναγερμός στην Αθήνα

Στην Αθήνα παρακολουθούν τις κινήσεις που γίνονται, ωστόσο δεν θεωρούν ότι οι συνομιλίες Άγκυρας – Τρίπολης διαταράσσουν τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας, στο βαθμό που δεν θίγουν τα συμφέροντα της Αθήνας.

Αρμόδιες πηγές σημείωναν στο in ότι κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει σε δύο χώρες να συνομιλούν, αλλά ούτε είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να δείχνει ότι εκλαμβάνει τις σχέσεις τρίτων χωρών διαρκώς ως εν δυνάμει απειλή.

Είναι σαφές άλλωστε στην Αθήνα πως εφόσον οι όποιες έρευνες, εφόσον εξαγγελθούν, εάν δεν παραβιάζουν τα συμφέροντα της Ελλάδας δεν αποτελούν λόγο έντασης.

Ψυχραιμία

Η ελληνική διπλωματία θα συνεχίσει όπως τόνιζαν να παρακολουθεί τις εξελίξεις, με την απαραίτητη ψυχραιμία.

Πρόβλημα το μεταναστευτικό

Για την Αθήνα άλλωστε οι μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη θα μπορούσε να πει κανείς ότι τείνουν να γίνουν μεγαλύτερη απειλή, μετά τη συνεργασία με την Άγκυρα στο προσφυγικό/μεταναστευτικό, με την Τουρκία να μπορεί να παίξει ίσως και εποικοδομητικό ρόλο, σε ένα βαθμό.

Το τουρκολιβυκό μνημόνιο παραμένει μεταξύ των δύσκολων ζητημάτων που Αθήνα και Άγκυρα έχουν να αντιμετωπίσουν στον ελληνοτουρκικό διάλογο, όταν θα μπουν στα θέματα που αφορούν τις θαλάσσιες ζώνες. Με την Ελλάδα να έχει ήδη απαντήσει στην επιστολή της Λιβύης στον ΟΗΕ για τη συνορεύουσα ζώνη, εστιάζοντας στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, στέλνοντας μήνυμα στην Τρίπολη, ότι η προσέγγιση Ελλάδας – Τουρκίας δεν σβήνει τις κόκκινες γραμμές της Αθήνας.

Το επόμενο διάστημα αναμένεται να προγραμματιστεί συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν, με τους δύο υπουργούς Εξωτερικών να παραδέχονται πάντως στις συνεντεύξεις και τις δηλώσεις τους πως οι θέσεις των δύο χωρών δεν έχουν αλλάξει παρά το καλό κλίμα. Επιμένοντας ωστόσο ότι οι δύο πλευρές εξακολουθούν να επιχειρούν την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στη βάση της θετικής ατζέντας και σε προκλήσεις που τα συμφέροντα των δύο χωρών συγκλίνουν.

Η navtex που έληξε

Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία και στην τελευταία navtex που εξέδωσε στις 10 Αυγούστου 2023 και η οποία έληξε το στις 6 Φεβρουαρίου 2024, για έρευνες του γεωτρύπανου Αμπντούλχαμιντ Χαν είχε επιλέξει να μείνει εντός των ορίων της δυνητικής τουρκικής υφαλοκρηπίδας και εντός ορίων περιοχής τουρκικής δικαιοδοσίας, όπως αυτές αναγνωρίζονται και στους ελληνικούς χάρτες.