Η οργή των αγροτών της Ευρώπης ξεχύνεται στους δρόμους

Την Τρίτη, μετά από εβδομάδες έντονων διαμαρτυριών από τους αγρότες σε πολλές πόλεις σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο, δόθηκε ένα ξεκάθαρο μήνυμα.

Οι αγρότες υποστηρίζουν ότι πλήττονται από όλες τις πλευρές: υψηλό κόστος καυσίμων, «πράσινοι» κανονισμοί, αθέμιτος ανταγωνισμός από παραγωγούς σε χώρες με λιγότερους περιβαλλοντικούς περιορισμούς.

Οι αγρότες είναι μια ισχυρή πολιτική δύναμη και τα τρόφιμα και η γεωργία είναι ισχυροί δείκτες της ευρωπαϊκής ταυτότητας, όπως επισημαίνουν οι New York Times.

Η γεωργία αποτελεί μόλις το 1,4% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και απασχολεί το 4% του πληθυσμού της

Η αλλαγή των γεωργικών πρακτικών της Ευρώπης αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολη, ιδιαίτερα καθώς πλησιάζουν οι κοινοβουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο.

Από την Ελλάδα μέχρι την Γερμανία

Ενώ μερικές από τις πιο δραματικές διαδηλώσεις έγιναν στη Γαλλία, παρόμοιες ενέργειες έχουν λάβει χώρα σε πολλές χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Ρουμανία, η Πολωνία, η Ελλάδα, η Γερμανία, η Πορτογαλία και η Ολλανδία.

Η γεωργία αποτελεί μόλις το 1,4% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δείχνουν τα τελευταία στοιχεία, αλλά οι διαμαρτυρίες στην Ανατολική Ευρώπη πέρυσι για τις φθηνές ουκρανικές εισαγωγές – που είχαν μακροχρόνιους αποκλεισμούς στα συνοριακά περάσματα – δείχνουν πώς οι αγρότες ως ομάδα είναι ικανοί να προκαλέσουν μεγάλη αναστάτωση.

Το Βερολίνο υπαναχώρησε εν μέρει από τα σχέδιά του να μειώσει τις επιδοτήσεις ντίζελ τον περασμένο μήνα. Καθαρίζοντας το αρχικό της σχέδιο, η κυβέρνηση είπε ότι θα διατηρηθεί η φοροαπαλλαγή για τα αγροτικά οχήματα και οι περικοπές στις φορολογικές ελαφρύνσεις ντίζελ θα είναι κλιμακωτές σε διάστημα τριών ετών. Πολλοί αγρότες ωστόσο ζητούν πλήρη ανατροπή του σχεδίου.

Η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι θα επεκτείνει την ειδική φορολογική έκπτωση για το αγροτικό ντίζελ κατά ένα χρόνο, ανταποκρινόμενη στις εκκλήσεις των αγροτών που είχαν χάσει τις καλλιέργειες και τα ζώα τους σε καταστροφικές πλημμύρες.

Η Γαλλία ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα μια σειρά μέτρων για τους αγρότες υπό το φως των διαμαρτυριών. Ο νεοδιορισθείς Γάλλος πρωθυπουργός Gabriel Attal δεσμεύτηκε να διαφυλάξει την «διατροφική κυριαρχία» και είπε ότι η Γαλλία θα αυξήσει τους ελέγχους στις εισαγωγές τροφίμων «που δεν σέβονται τους κανόνες μας σε ευρωπαϊκό και γαλλικό επίπεδο», σε μια προσπάθεια να προστατεύσει τους αγρότες από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.

Τα τρακτέρ παίρνουν μπρος

Χιλιάδες αγρότες στην Ισπανία πραγματοποίησαν τη δεύτερη ημέρα διαδηλώσεων τρακτέρ σε όλη τη χώρα την Τετάρτη.

Αντικατοπτρίζοντας τις διαμαρτυρίες σε όλη την Ευρώπη, οι αγρότες απαιτούν αλλαγές στις γεωργικές πολιτικές και μέτρα της ΕΕ για την καταπολέμηση της αύξησης του κόστους παραγωγής και της σοβαρής ξηρασίας.

Οι διαδηλώσεις οδήγησαν σε αποκλεισμό πολλών κεντρικών εθνικών οδών. Η πρόσβαση στο ανατολικό λιμάνι του Castellon και στο νοτιοανατολικό αεροδρόμιο της Jerez διακόπηκε επίσης προσωρινά.

Οι διαδηλώσεις αναμένεται να συνεχιστούν τις επόμενες εβδομάδες, με μια μεγάλη διαμαρτυρία στη Μαδρίτη να προγραμματίζεται για τις 21 Φεβρουαρίου.

Σε «αναμμένα κάρβουνα» οι Ευρωπαίοι ηγέτες

Υπήρξαν και άλλες διαδηλώσεις σε χώρες όπως η Γαλλία, η Πολωνία και η Ελλάδα τις τελευταίες ημέρες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ, έχει ήδη κάνει παραχωρήσεις στους αγρότες τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με τους περιβαλλοντικούς κανόνες και τους κανόνες βοήθειας, και αυτή την εβδομάδα αποφάσισε να ακυρώσει τα σχέδια για τη μείωση κατά το ήμισυ της χρήσης φυτοφαρμάκων και άλλων επικίνδυνων προϊόντων, όπως αναφέρει το Euronews.

Ο υπουργός Εξωτερικών Hadja Lahbib του Βελγίου, ο οποίος ασκεί επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, δήλωσε την Τετάρτη ότι οι κανόνες που διέπουν τη γεωργία «πρέπει να επανεκτιμηθούν υπό το πρίσμα της τρέχουσας πραγματικότητας».

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Maroš Šefčovič δήλωσε ότι «η έλλειψη πόρων, οι κραδασμοί των τιμών και μια ολοένα και πιο ανταγωνιστική παγκόσμια αγορά έχουν τεράστιο αντίκτυπο στον αγροτικό τομέα και στις αγροτικές κοινότητες.

«Έχουμε δει από τους αγρότες που διαδηλώνουν στους δρόμους της Ευρώπης ότι πολλοί από αυτούς αισθάνονται παγιδευμένοι, ότι οι ανάγκες τους δεν ικανοποιούνται. Πρέπει λοιπόν να δράσουμε», πρόσθεσε.

Η φλόγα της δυσαρέσκειας

Ενώ ο θυμός για τις οικονομικές, ρυθμιστικές και πράσινες πολιτικές ενώνει πολλές από τις διαμαρτυρίες, υπάρχουν επίσης παράπονα μοναδικά για κάθε χώρα.

Οι αγρότες σε όλο το μπλοκ λένε ότι το κόστος της ενέργειας, των λιπασμάτων και των μεταφορών έχει αυξηθεί, ιδιαίτερα υπό το φως του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Επιπλέον, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να μειώσουν τις αυξανόμενες τιμές των τροφίμων εν μέσω πληθωρισμού.

Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι οι τιμές που λαμβάνουν οι αγρότες για τα γεωργικά τους προϊόντα κορυφώθηκαν το 2022, αλλά έκτοτε μειώνονται σημειώνοντας πτώση σχεδόν 9% κατά μέσο όρο μεταξύ του τρίτου τριμήνου του 2022 και της ίδιας περιόδου του 2023.