Έρευνα: Ποιον υποστηρίζουν οι Έλληνες στον πόλεμο στην Γάζα

Τελευταία, φαίνεται πως τίθενται στους Έλληνες πολλά διλήμματα. Από την τεκνοθεσία ομόφυλων ζευγαριών μέχρι την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, οι κυβερνητικές επιλογές φαίνεται να διχάζουν. Ποιές είναι όμως οι νεώτερες εγχώριες δημοσκοπικές εξελίξεις για τη σφαγή στη Λωρίδα της Γάζας. Τι πιστεύουν οι Έλληνες;

Δίχως αμφιβολία, κοιτάζοντας κανείς τις ελληνικές έρευνες των τελευταίων μηνών βλέπει κάτι το διαχρονικό: μια μεγάλη μερίδα του κοινού κρατάει μια στάση ουδετερότητας.

Στην πλέον πρόσφατη έρευνα της Prorata το 28% του γενικού πληθυσμού εντάσσεται σε αυτή την κατηγορία. H έρευνα πραγματοποιήθηκε πανελλαδικά, το διάστημα Δεκεμβρίου 2023-Ιανουαρίου 2024 σε δείγμα 1.229 ατόμων και παρουσιάστηκε στα τέλη του Ιανουαρίου, και συνεπώς, δεν επηρεάστηκε το κοινό από την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου εναντίον του Ισραήλ.

Σε προηγούμενες έρευνες, μεγάλο τμήμα των Ελλήνων, φαίνεται να αποφεύγει να πάρει τη θέση της μίας ή της άλλης πλευράς. Στην δημοσκόπηση της MRB, τον Νοέμβριο του 2023,  το το 43,8% των πολιτών μοίραζε τις ευθύνες λέγοντας ότι είτε έχουν δίκιο και οι δύο πλευρές είτε ότι δεν έχει δίκιο καμιά τους.

Σύμφωνα με την έρευνα της aboutpeople τον Οκτώβριο του 2023, για λογαριασμό του Eteron -Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή, το 43,3% απαντούσε ότι στον στον πόλεμο μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, δεν αισθάνεται με καμιά πλευρά κοντά.

Αυτή η αποστασιοποίηση ερμηνεύεται ενδεχομένως από τους ιστορικούς δεσμούς της Ελλάδας με τους δύο λαούς. Ο ελληνικός χώρος υπήρξε ανέκαθεν ασφαλέστερο καταφύγιο για Εβραίους, που εκδιώχθηκαν από την Ευρώπη (15ος αιώνας), ενώ το ελληνικό κράτος φρόντισε να διατηρεί στενές φιλικές σχέσεις με τον αραβικό κόσμο.

Η τεράστια φιλοϊσραηλινή δεξαμενή βρίσκεται στους ψηφοφόρους της ΝΔ, καθώς από τους «νεοδημοκράτες» ερωτηθέντες το 69% προτιμά το Ισραήλ

Εξάλλου, στη Θεσσαλονίκη, στα Ιωάννινα και σε άλλες πόλεις ο εβραϊκό στοιχείο ήταν πολύ έντονο συμβάλλοντας στην πολιτιστική φυσιογνωμία των περιοχών αυτών. Σπουδαίοι Εβραίοι προσέφεραν στη χώρα (συνταγματάρχης Μαρδόχαιος Φριζής), ενώ οι περισσότεροι εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Από την άλλη, η Ελλάδα φρόντιζε επιδέξια να διατηρεί εξαιρετικές σχέσεις με το αραβικό στοιχείο. Η άλλοτε ανθηρή ελληνική κοινότητα στην Αίγυπτο, η ελληνική παρουσία στην Ιερουσαλήμ ή η διαχρονική  φιλοπαλαιστινιακή πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων είναι ενδεικτικά της μέχρι πρόσφατα φιλικής ελληνικής προσέγγισης η οποία περνούσε και σε μεγάλα τμήματα του λαού..

Η φιλοπαλαιστινιακή τάση καλά κρατεί

Ωστόσο, υπενθυμίζεται ότι στην αρχή του πολέμου, η δημοσκόπηση της MRB έδειχνε πως μόνο το 10,1% των Ελλήνων πολιτών έδινε δίκιο στο Ισραήλ ενώ αντίθετα το 30,9% πιστεύει ότι το δίκιο βρίσκεται μάλλον με το μέρος των Παλαιστινίων. Στην έρευνα της aboutpeople, το 28,5% έδειχνε να αισθάνεται πιο κοντά στος Παλαιστινίους ενώ μόλις το 22,1% στους Ισραηλινούς.

Στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση της Prorata τα ποσοστά υπέρ της Παλαιστίνης ήταν ακόμα μεγαλύτερα. Το 36% των ερωτηθέντων απάντησαν ότι αισθάνονται πιο κοντά στην Παλαιστίνη ενώ το 34% στο Ισραήλ.

Σίγουρα οι ακραίες τοποθετήσεις κορυφαίων πολιτικών προσωπικοτήτων που θύμιζαν αξιωματικούς και αξιωματούχους του Γ΄Ράιχ συνετέλεσαν στην διεύρυνση των αρνητικών αντυπώσεων για τους Ισραηλινούς. Είναι κάτι που έβλεπαν και σημαίνοντες Ισραηλινοί.

Την απαισιοδοξία του ότι το Ισραήλ σύντομα θα απωλέσει της υποστήριξης μεγάλου τμήματος της κοινής γνώμης στο εξωτερικό, δεν είχε κρύψει ο πρώην πρωθυπουργός και ένας από τους διαπρεπέστερους στρατιωτικούς ηγέτες του Ισραήλ, Εχούντ Μπαράκ, χαρακτηρίζοντας το κόμμα του Νετανιάχου ρατσιστικό.

Ποιοί τάσσονται περισσότερο με Ισραήλ

Όπως φαίνεται από τα ευρήματα, οι Παλαιστίνιοι βρίσκονται ψηλά στις προτιμήσεις των αριστερών κομμάτων, ενώ στα συντηρητικά κόμματα η ουδετερότητα είναι αυτή που «κερδίζει».

Αυτό όμως που έχει ίσως μεγαλύτερη σημασία, όπως φαίνεται από την έρευνα της Prorata είναι οι προτιμήσεις των Ελλήνων ψηφοφόρων, στο πλαίσιο των πολιτικών χώρων που δηλώνουν ότι εντάσσαονται. Από τους αριστερούς και το πολιτικό κέντρο μέχρι τους ακροδεξιούς. Ειδικά στο πολιτικό κέντρο ένα τεράστιο 44% αισθάνεται πιο κοντά στο Ισραήλ ενώ μόλις το 20% στους Παλαιστινίους. Ουδέτερο είναι το 34%.

Χώροι με τεράστιες ιδεολογικές αποστάσεις μπορεί στον συγκεκριμένο πόλεμο να τηρούν παρόμοια στάση, ποσοτικά πάντα. Για παράδειγμα μεγάλο ποσοστό των Σπαρτιατών, το 42%, τάσσεται υπέρ του Ισραήλ, που είναι ποσοστό που συναντάται και σε κεντρώους ψηφοφόρους.

Δίχως αμφιβολία, η τεράστια φιλοϊσραηλινή δεξαμενή βρίσκεται στους ψηφοφόρους της ΝΔ, καθώς από τους «νεοδημοκράτες» ερωτηθέντες το 69% προτιμά το Ισραήλ.

Αυτό έχει τη σημασία καθώς στις τελευταίες εκλογές, σχεδόν οι 6 στους 10 κεντρώους ψήφισαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη, σύμφωνα με την έρευνα, καθώς όπως σχολίασε σχετικά ο Παναγής Παναγιωτόπουλος, αν. καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης στο ΕΚΠΑ, οι άνθρωποι που χαρακτηρίζονται κεντρώοι τείνουν να συμμερίζονται τις μεγάλες κυβερνητικές πολιτικές.

«Αυτό δεν συμαίνει αναγκαστικά ότι οι κεντρώοι είναι μητσοτακικοί, μπορεί να σημαίνει ότι ο μητσοτακισμός έχει διεισδύσει και έχει καταλάβει διάφορες προσλαμβάνουσες και προσδοκίες σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο, ότι έχει καταλάβει το κέντρο».  Πάντως, για τον ίδιο, είναι η πρώτη φορά που ο χώρος του Κέντρου «συνομιλεί με τα Δεξιά, με τόση σαφήνεια» είχε προσθέσει σχολιάζοντας τα αποτελέσματα σε πρόσφατη εκδήλωση.

Πράγματι, ο πόλεμος στη Γάζα είναι σαφέστατη ένδειξη.