H Τίνα Τέρνερ αναστήθηκε πολλές φορές – «Δε φοβόμουν γιατί ήμουν ήδη νεκρή»

Το ντοκιμαντέρ «Remembering Tina Turner» μόλις και μετά βίας ξύνει την επιφάνεια της βασίλισσας της ροκ. Μια προηγούμενη ταινία, η «Tina», είναι πολύ πιο φιλόδοξη, όπως αρμόζει σε μια σταρ που ξεπέρασε τεράστια εμπόδια και στάθηκε με δύναμη πάνω στη σκηνή –καμία άλλη ποτέ δε θα έχει το γερό πάτημά της on stage.

Η πρώτη ανάσταση της Τίνα Τέρνερ ήταν όταν ξύπνησε από υπερβολική δόση ναρκωτικών και είπε: «Σκατά, είμαι ακόμα εδώ». Ήταν το 1968 και είχε βαρεθεί την κτηνωδία του συζύγου και καλλιτεχνικού της συνεργάτη, Άικ Τέρνερ (Ike Turner).

Αναστήθηκε ξανά το 1976, όταν, κατά τη διάρκεια μιας νύχτας ξυλοδαρμού, δραπέτευσε από το ξενοδοχείο του Ντάλας όπου διέμεναν, χωρίς τα ρούχα της και κατέφυγε σε ένα άλλο ξενοδοχείο, στην άλλη πλευρά του αυτοκινητόδρομου, το οποίο θα πλήρωνε αργότερα.

Δεν επέστρεψε ποτέ σε εκείνον, ούτε καν όταν εισήχθησαν μαζί στο Rock and Roll Hall of Fame.

Δείτε το βίντεο του Remembering Tina Turner 

«Δεν φοβόμουν ότι θα με σκότωνε όταν έφευγα, γιατί ήμουν ήδη νεκρή»

Ξαναζωντάνεψε για άλλη μια φορά το 1981, όταν αποφάσισε να μιλήσει στο περιοδικό People για την κόλαση που είχε υποστεί με τον Άικ: «Δε φοβόμουν ότι θα με σκότωνε αν έφευγα, γιατί ήμουν ήδη νεκρή». Δεν μιλούσε συχνά δημόσια για την ενδοοικογενειακή βία, ενώ η κοινή γνώμη τάχθηκε στο πλευρό της.

Η οριστική της ανάσταση ήρθε το 1984, όταν το άλμπουμ της Private Dancer την εκτόξευσε στα αστέρια, ωστόσο, αυτή τη φορά ήταν μόνη της και επέλεξε τραγούδια που δεν έγραψε η ίδια, αλλά που έλεγαν πράγματα όπως «What’s Love Got to Do with It?», «Better Be Good to Me» και «Show Some Respect».

Πριν από όλα αυτά, η νεαρή Anna Mae Bullock – που αργότερα θα έπαιρνε το όνομα Tina Turner (Τίνα Τέρνερ), το οποίο της το έδωσε ο Άικ – είχε ξεπεράσει μια παιδική ηλικία μέσα στη φτώχεια στο διαχωρισμένο αμερικανικό Νότο (Μέμφις, χώρα των μεγάλων μουσικών) και την εγκατάλειψη από τους γονείς της.

Αναστήθηκε ξανά το 1976, όταν, κατά τη διάρκεια μιας νύχτας ξυλοδαρμού, δραπέτευσε από το ξενοδοχείο του Ντάλας όπου διέμεναν με τον Άικ, χωρίς τα ρούχα της και κατέφυγε σε ένα άλλο ξενοδοχείο, στην άλλη πλευρά του αυτοκινητόδρομου, το οποίο θα πλήρωνε αργότερα

Χόρευε όπως κανείς άλλος

Έγινε αστέρι στο Σεντ Λούις χάρη στην υπέροχη φωνή της και την απαράμιλλη σκηνική της παρουσία. Χόρευε όπως κανείς άλλος, ακόμη και όταν φορούσε ψηλά τακούνια- ο Μικ Τζάγκερ λέγεται ότι βάσισε το στυλ του μιμούμενος το δικό της. Από τότε που ξεκίνησε, την παρομοίαζαν με ένα άγριο και αισθησιακό θηρίο, σε μια εποχή που οι τραγουδίστριες καλούνταν να είναι πιο σεμνές

Μετά τον θάνατό της, τον περασμένο Μάιο, κυκλοφόρησε ένα βιαστικό ντοκιμαντέρ, το Remembering Tina Turner, στο Amazon Prime Video. Η ταινία διαρκεί λίγο περισσότερο από 40 λεπτά, περνάει γρήγορα από βασικές στιγμές της ζωής της και βασίζεται κυρίως στα σχόλια δύο ειδικών, της ιστορικού πολιτισμού Jennifer Otter Bickerdike και της δημοσιογράφου Afua Hagan, μαζί με σύντομες αναφορές της ίδιας της τραγουδίστριας.

«Με το ζόρι ακούμε μερικά δευτερόλεπτα από τα πιο αντιπροσωπευτικά τραγούδια και τις ερμηνείες της. Είναι ένα από εκείνα τα φτηνά προϊόντα που γεμίζουν το μενού της υπηρεσίας streaming και μοιάζουν σχεδιασμένα από αλγόριθμο» γράφει ο Ricardo de Querol στο El Pais.

Δείτε το τρέιλερ του ντοκιμαντέρ «Tina» του 2021

Η Τίνα ήταν μια καλή επιλογή

Το φιλόδοξο, από την άλλη, ντοκιμαντέρ «Tina» του 2021, των Dan Lindsay και TJ Martin περιλαμβάνει τη συμμετοχή της καλλιτέχνιδας και του περιβάλλοντός της. Είναι η ιστορία που ήθελε να πει το 2019, ως αποχαιρετισμό, αφού είχε περάσει μια δεκαετία από τότε που εγκατέλειψε την καριέρα της και κυκλοφόρησε το μιούζικαλ που έφερε το όνομά της. Κοίταξε πίσω χωρίς θυμό. Εκείνη την εποχή είχε ήδη προβλήματα υγείας (εγκεφαλικό, καρκίνος, μεταμόσχευση νεφρού, για τα οποία η ταινία δεν υπεισέρχεται σε λεπτομέρειες).

Το ντοκιμαντέρ διαθέτει τόνους πολύτιμου αρχειακού υλικού, η μουσική της είναι απολαυστική και όλοι οι σημαντικοί άνθρωποι της ιστορίας της είναι παρόντες. Ακόμα και ο Άικ το τέρας (μέσω μιας συνέντευξης του 2000- πέθανε το 2007), ο οποίος είναι διστακτικός και ανασφαλής. Δεν παραδέχεται την κακοποίηση, αν και παραδέχεται ότι ήταν άπιστος. Ο εγωκεντρισμός του τον οδήγησε να ξεστομίσει ότι το πρόβλημα της Τίνας ήταν ότι «ήθελε να είναι αυτό που νόμιζε ότι εγώ ήθελα να είναι».

Eίχε ξεπεράσει μια παιδική ηλικία μέσα στη φτώχεια στο διαχωρισμένο αμερικανικό Νότο (Μέμφις, χώρα των μεγάλων μουσικών) και την εγκατάλειψη από τους γονείς της

Η ιδιαίτερα συμπλεγματική περίπτωση του Άικ

Ο Άικ ήταν τόσο βίαιος και δεσποτικός όσο και ταλαντούχος. Ήταν απογοητευμένος που δεν αναγνωριζόταν ως ένας από τους πρωτοπόρους του ροκ εν ρολ (κάτι που έγινε με τους Rocket 88, το 1951). Όταν συναντήθηκαν στο Σεντ Λούις, πίεσε την Τίνα να μπει στο συγκρότημά του Kings of Rhythm σε τέτοιο βαθμό που έγιναν γνωστοί ως Ike and Tina Turner Revue. Λέγεται ότι παντρεύτηκαν για να μπορεί να την ελέγχει καλύτερα, μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια.

Όταν έφυγε από αυτή την τοξική σχέση, δυσκολεύτηκε να τα βγάλει πέρα μόνη της. Έπρεπε να ανέχεται να την ρωτούν συνεχώς αν θα τα ξαναβρεί με τον Άικ. Άρχισε να κάνει καμπαρέ στο Λας Βέγκας σε μια εποχή που υπήρχαν ελάχιστα γυναικεία πρότυπα στη ροκ σκηνή εν μέσω του πυρετού της ντίσκο. Διόρθωσε την καριέρα της μετακομίζοντας στο Λονδίνο: Αισθάνθηκε ότι την καταλάβαιναν καλύτερα στην Ευρώπη.

Εκεί ηχογράφησε το Private Dancer, ένα άλμπουμ που κατάλαβε την εποχή του και έφτασε σε ένα ευρύ, μαζικό κοινό (θα ακολουθούσαν δύο ακόμη επιτυχημένα άλμπουμ: Break Every Rule και Foreign Affair).

Το live της Τίνα στο Ρίο, το 1988

Το μοναδικό της πάθος

Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, μπορούσε να γεμίζει μεγάλους χώρους: στο Ρίο, προσέλκυσε 186.000 ανθρώπους σε μια ιστορική βραδιά του 1988. Στη συνέχεια έγραψε τον πρώτο τόμο της αυτοβιογραφίας της, η οποία την έφερε αντιμέτωπη με τα τραύματα του παρελθόντος- τα απομνημονεύματά της έδωσαν αφορμή για μια ταινία: What’s Love Got to Do with It.

Έκανε το ντεμπούτο της ως ηθοποιός στο πλευρό του Μελ Γκίμπσον στην ταινία Mad Max: Beyond Thunderdome- σε αυτήν, ήταν πιστευτή ως μαχήτρια σε έναν μετα-αποκαλυπτικό κόσμο.

Ο τίτλος της ως βασίλισσας της ροκ, που την τοποθετεί στο επίπεδο του Elvis Presley, είναι επάξιος, ακόμη και αν ξεπέρασε τα στιλιστικά όρια, κάτι που δεν την βοηθούσε πάντα. Εκπαιδεύτηκε στην γκόσπελ (αυτή των εκκλησιών των Βαπτιστών, αν και αργότερα έγινε Βουδίστρια) και στη μουσική των μπλουζ.

Ο Άικ διηγείται ότι η μουσική που έφτιαχναν μαζί δεν ταίριαζε ακριβώς με το rhythm and blues της μαύρης κοινότητας ή το λευκό ροκ. Κατά τη θριαμβευτική επιστροφή της στη δεκαετία του 1980, η Τέρνερ προσαρμόστηκε στο soft rock -το είδος με τόσα συνθεσάιζερ όσα και οι κιθάρες- το οποίο δούλεψε καλά στο ραδιόφωνο τότε και εξακολουθεί να δουλεύει και σήμερα. Είχε ξεκάθαρη επιρροή σε μεταγενέστερες ντίβες της ποπ όπως η Μπιγιονσέ και η Ριάνα.

Το προσωπικό της τραύμα

Η Τίνα Τέρνερ που τελικά θριάμβευσε αντιμετώπιζε πάντα ένα τραύμα: πίστευε ότι κανείς δεν την είχε αγαπήσει ποτέ, ούτε καν η μητέρα της.

Μόλις το 1985, σε ηλικία 46 ετών, γνώρισε κάποιον που την αγαπούσε και τη φρόντιζε: τον Ελβετό Erwin Bach- μάλιστα, την αγάπησε τόσο πολύ που αργότερα της δώρισε ένα νεφρό.

Παντρεύτηκαν το 2013, λίγο πριν αρρωστήσει σοβαρά. Εγκαταστάθηκαν στη Ζυρίχη και η Τίνα πέθανε ως Ελβετίδα πολίτης, αφού είχε αποποιηθεί την αμερικανική της υπηκοότητα. Γνωρίζοντας ίσως ότι θα ήταν ο επικήδειός της, αυτή η αυτοπροσωπογραφία της Τίνας δίνει ένα ευτυχές τέλος σε μια δύσκολη ιστορία. Ήταν πιο δύσκολο να ζήσει ειρηνικά από το να αναγνωριστεί ως αστέρι της μουσικής και παράδειγμα επιβίωσης.

Είναι σχεδόν αδύνατο να κατανοήσουμε το μεγαλείο της Τίνα Τέρνερ.

*Με στοιχεία από elpais.com