Ταλαντούχοι Αμερικανοί πρώην πρόεδροι πολλοί, ο Μπάιντεν όμως;

Το να έμπαινε σε υποβρύχιο ένας Αμερικανός πρόεδρος στις αρχές του 20ου αιώνα για να προσελκύσει τα ΜΜΕ και να διαφημίσει την ατζέντα του ήταν πρωτοποριακό, προσελκύοντας εκατομμύρια Αμερικανούς. Το πρόβλημα με τον σημερινό πρόεδρο και υποψήφιο Τζο Μπάιντεν είναι ακριβώς αυτό: στερείται εκείνων των στοιχείων που μπορούν να τον ξεχωρίσουν και ο Τραμπ το ξέρει.

Ο Θεόδωρος Ρούσβελτ ήταν ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που δημιούργησε την προσδοκία ότι οι πρόεδροι θα γίνονταν μέρος του δημόσιου διαλόγου και της λαϊκής κουλτούρας. Είχε καταφέρει να δημιουργήσει ένα στενό δέσιμο με τους ψηφοφόρους, όντας δεξιοτέχνης στη δημιουργία στιγμών ακαταμάχητων για τις εφημερίδες.

Όπως έχει πει ο Ντέιβιντ Γκρίνμπεργκ, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ράτγκερς «οι πρόεδροι δεν το έκαναν αυτό. Οι ομιλίες τους ήταν τελετουργικές, όπως την επέτειο της 4ης Ιουλίου. Δεν έλεγα, «να αυτό είναι το πρόγραμμά μου»».

Τις επόμενες δεκατίες η ιδέα μιας «προσωπικής προεδρίας» -δηλαδή ένας πρόεδρος που θα μπορούσε να είναι οικείος, παρηγορητικός ή διασκεδαστής, καθώς και ηγέτης- πήρε πιο σταθερή βάση.

Φάνηκε στις ραδιοφωνικές συνομιλίες του Franklin Delano Roosevelt, τις αστείες συνεντεύξεις τύπου και την κομψή περσόνα του Τζον Κένεντι και το χιούμορ του Ρόναλντ Ρέιγκαν. Ως υποψήφιος, ο Μπιλ Κλίντον έπαιζε σαξόφωνο στην τηλεόραση αργά το βράδυ και ο Ρίτσαρντ Νίξον, μεταξύ των προεδρικών εκστρατειών του, έπαιζε πιάνο στην τηλεόραση.

Όπως αναφέρει όμως ρεπορτάζ της Wall Street Journal ο Τζο Μπάιντεν λίγους πριν τις εκλογές δεν έχει καταφέρει να πείσει εκατομμύρια ψηφοφόρους ότι μπορεί να αναλάβει τους παραπάνω ρόλους.

Υπενθυμίζεται ότι ο Μπάιντεν αμφισβήτησε την Πέμπτη 8 Ιανουαρίου τον ειδικό εισαγγελέα Ρόμπερτ Χουρ που ερευνούσε τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε ο Πρόεδρος απόρρητα έγγραφα περιήλθαν, όταν δήλωσε ότι οποιοδήποτε σώμα ενόρκων θα δυσκολευόταν να καταδικάσει τον Τζο Μπάιντεν, καθώς θα παρουσιαζόταν ως «συμπαθητικός ηλικιωμένος κύριος, με καλές προθέσεις αλλά κακή μνήμη».

Η έρευνα του Ρόμπερτ Χουρ, πρώην δικηγόρου των ΗΠΑ από το Μέριλαντ κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Τραμπ, είπε ότι δεν δικαιολογούνταν ποινικές κατηγορίες εναντίον του Μπάιντεν, αλλά εκτίμησε ότι ήταν απρόσεκτος στην τήρηση απόρρητων εγγράφων από την εποχή που ήταν αντιπρόεδρος.

Γιατί δεν πείθει ο πρόεδρος

«Η μνήμη μου είναι καλή. Ρίξτε μια ματιά στο τι έχω κάνει από τότε που έγινα πρόεδρος», είπε, αλλά δεν πείθει. Ο Μπάιντεν τα έκανε χειρότερα όταν αντιδρώντας δημόσια στην έκθεση, αναφέρθηκε στον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι ως «πρόεδρο του Μεξικού». Σύμφωνα με την New York Post, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε την Τετάρτη σε δωρητές των Δημοκρατικών στη Νέα Υόρκη ότι μίλησε για το Καπιτώλιο με τον πρώην Καγκελάριο Χέλμουτ Κολ, ο οποίος έχει πεθάνει από τον Ιούνιο του 2017.

Δίχως αμφιβολία υπήρχαν πρόεδροι που υπέπεσαν σε λεκτικά ολισθήματα, όπως ο Τζορτζ Μπους ή ο Τραμπ. Ωστόσο, τα λάθη του Μπάιντεν έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν τις απόψεις για την εικόνα περισσότερο από ό,τι τα λάθη των προηγούμενων προέδρων, λένε δημοσκόποι και αναλυτές. Αυτό μάλιστα δεν οφείλεται τόσο στο γεγονός ότι ο 81χρονος Μπαίντεν είναι ο γηραιότερος εν ενεργεία πρόεδρος της χώρας, αλλά και επειδή δεν έχει χτίσει μια εικόνα ισχυρού ηγέτη ή δημιούργησε συναισθηματικό δεσμό με τους ψηφοφόρους.

«Είναι τεράστιο πρόβλημα», είπε ο Rich Thau, της εταιρείας Engagious, που διευθύνει ομάδες εστίασης ψηφοφόρων που υποστήριξαν τον Τραμπ το 2016 αλλά τον εγκατέλειψαν το 2020. «Έχω πολλούς ανθρώπους σε κάθε ομάδα εστίασης που θα το αναφέρουν δεν πιστεύουν ότι ο πρόεδρος έχει όλες τις ικανότητές του».

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν στο βήμα στον Λευκό Οίκο στην Ουάσιγκτον στις 8 Φεβρουαρίου 2024. (REUTERS/Kevin Lamarque)

Η ηλικία του Μπάιντεν είναι επίσης συνυφασμένη στο μυαλό των ψηφοφόρων με την οικονομική τους δυσαρέσκεια, είπε ο Γκούνερ Ράμερ, πολιτικός διευθυντής του Ρεπουμπλικανικού Ομίλου Λογοδοσίας PAC, μιας ομάδας κατά του Τραμπ που συνομιλεί συχνά με ταλαντευόμενους ψηφοφόρους. Αυτοί οι ψηφοφόροι είναι απογοητευμένοι με την κατάσταση της χώρας, ιδιαίτερα με το πρόσφατο κύμα υψηλού πληθωρισμού, αλλά δεν πιστεύουν ότι ο πρόεδρος είναι ικανός να οδηγήσει το έθνος σε καλύτερες στιγμές.

«Υπάρχει βαθιά απογοήτευση για την οικονομία και θέλουν να υποστηρίξουν κάποιον για τον οποίο μπορούν να έχουν θετική γνώμη, ο οποίος μπορεί να κάνει πράγματα. Και για πολλούς ψηφοφόρους με ταλάντευση, αυτός δεν είναι ο Τζο Μπάιντεν», είπε ο Ράμερ, ο οποίος πρόσθεσε ότι πολλοί από αυτούς τους ψηφοφόρους έχουν επίσης επιφυλάξεις σχετικά με την υποστήριξη του Τραμπ.

Το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι, όπως λέει το αμερικανικό δημοσίευμα, οι ψηφοφόροι αμφισβήτησαν τις ικανότητες του Μπάιντεν ακόμη και πριν από τις τελευταίες του γκάφες. Μόνο το 14% είπε ότι ο Μπάιντεν είχε τις περισσότερες σωματικές αντοχές για να γίνει πρόεδρος, ενώ το 48% επέλεξε τον Τραμπ, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Wall Street Journal τον Δεκέμβριο. Μόνο το 29% είπε ότι ο Μπάιντεν ήταν πιο ικανός διανοητικά για να υπηρετήσει ως πρόεδρος, σε σύγκριση με το 45% που επέλεξε τον Τραμπ.

Αντίθετα, ο Τραμπ έχει καταφέρει να δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με τους υποστηρικτές του. Οι ψηφοφόροι του Τραμπ, πολύ περισσότεροι από τους υποστηρικτές του Μπάιντεν, λένε ότι η ψήφος τους είναι περισσότερο ένδειξη υποστήριξης προς τον υποψήφιό τους παρά ένδειξη αντίθεσης στο αντίπαλο κόμμα, σύμφωνα με δημοσκόπηση της αμερικανικής εφημερίδας.

Εκτίθεται λιγότερο στα ΜΜΕ

Το δέσιμο αυτό όμως δεν μπορεί να το καταφέρει ο Μπαίντεν, καθώς ήταν ελάχιστα ορατός και στον κόσμο συγκριτικά με άλλους προέδρους. Έχει πραγματοποιήσει λιγότερες συνεντεύξεις τύπου από τους πέντε προκατόχους του -περίπου 33, σε σύγκριση με 54 από τον Τραμπ και 65 από τον Μπαράκ Ομπάμα.

Ο Μπάιντεν έχει επίσης πολύ λιγότερες συνεντεύξεις στα ΜΜΕ από άλλους πρόσφατους προέδρους, αν και συνομιλεί ανεπίσημα πιο συχνά με δημοσιογράφους.

«Το να είσαι ορατός έχει γίνει μέρος της προσδοκίας της δουλειάς, και έτσι ένας πρόεδρος που είναι πολύ καλός στα παρασκήνια, έχει να κάνει με ξένους ηγέτες, να έχει τους δικούς του βοηθούς στη σκέψη μέσω της πολιτικής και της διπλωματίας, ακόμη και στην αντιμετώπιση του Κογκρέσου -αυτές οι δεξιότητες είναι εξίσου σημαντικές, αλλά μπορεί να μην επαρκούν για να μεταφέρουν την εικόνα της πλήρους κυριαρχίας», είπε ο Γκρίνμπεργκ, ο οποίος είπε ότι πιστεύει ότι ο Μπάιντεν έχει δημιουργήσει ένα ρεκόρ ικανότητας.

Τώρα, ωστόσο, οι ψηφοφόροι λένε στον Thau ότι αισθάνονται ότι ο Μπάιντεν απουσιάζει. «Λένε, «Δεν ξέρω τι κάνει. Τι κάνει;», είπε. «Και όταν ζητάω από τις ομάδες εστίασης να αναφέρουν ένα επίτευγμα, πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να αναφέρουν ούτε ένα πράγμα που έχει κάνει τα δύο πρώτα χρόνια του ως πρόεδρος. Η αφήγηση από τον Λευκό Οίκο δεν διείσδυσε ποτέ στη ροή ειδήσεων τους».