Φρένο στη σφαγή εκατομμυρίων γαϊδουριών για την παραγωγή «θεραπείας»

Ο Στιβ, ένας φτωχός κάτοικος της Κένυας, έχασε τη δουλειά του όταν εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς τα γαϊδούρια στα οποία βασιζόταν για να μεταφέρει και να πουλά μπετόνια με νερό.

Πέρασαν τρεις μέρες μέχρι να τον πάρει τηλέφωνο ένας φίλος του για να του πει ότι βρήκε τα κουφάρια των ζώων παρατημένα σε χωράφι.

«Τα σκότωσαν, τα έσφαξαν, το δέρμα τους έλειπε» λέει ο άτυχος βιοποριστής στο BBC.

Οι κλοπές αυτού του είδους, σύνηθες φαινόμενο στην Αφρική εδώ και χρόνια, μπορεί σύντομα να περιοριστούν ή και να σταματήσουν, μετά την απόφαση 55 αφρικανικών χωρών να απαγορεύσουν τη σφαγή γαϊδουριών για το δέρμα τους.

Οι προβιές εκατομμυρίων ζώων βράζονται για να απομονωθεί το κολλαγόνο, το οποίο χρησιμοποιείται σε μια παραδοσιακή αντιγηραντική «θεραπεία» που κάνει θραύση στην Κίνα.

Γνωστό ως εϊτζάο, το φάρμακο κυκλοφορεί σε χάπι, σε υγρό ή ως συστατικό τροφίμων. Κάποτε θεωρούταν είδος πολυτελείας, σήμερα όμως είναι ευρέως διαθέσιμο στην Κίνα.

Αυτός είναι πιθανότατα ο λόγος που ο πληθυσμός των γαϊδουριών στην Κίνα συρρικνώθηκε από τα 11 εκατομμύρια ζώα το 1990 σε μόλις 2 εκατομμύρια το 2021, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας.

Ως αποτέλεσμα, οι έμποροι στράφηκαν σε άλλες χώρες της Ασίας, της Νότιας Αμερικής και της Αφρικής, από όπου κατάγεται το είδος.

Σύμφωνα με έκθεση της οργάνωσης Donkey Sanctuary, τουλάχιστον 5,9 εκατομμύρια γαϊδούρια καταλήγουν κάθε χρόνο σε νόμιμα ή παράνομα σφαγεία για να συντηρήσουν το εμπόριο εϊτζάο.

Το νούμερο δεν διαφέρει και πολύ από εκτίμηση του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ το 2016, σύμφωνα με την οποία 2,3 έως 4,8 εκατομμύρια γαϊδούρια θανατώνονταν τότε κάθε χρόνο για να καλυφθεί η ζήτηση.

Την Κυριακή, οι 55 χώρες της Αφρικανικής Ένωσης απαγόρευσαν τη σφαγή γαϊδουριών για το δέρμα τους,  αναγνωρίζοντας τις σοβαρές επιπτώσεις του εμπορίου.

Οι αφρικανικές κιυβερνήσεις προστατεύουν έτσι όχι μόνο τα γαϊδούρια αλλά και τους φτωχότερους πολίτες τους, για τους οποίους τα υποζύγια είναι αναγκαίο μέσο βιοπορισμού.

«Στην αρχή, οι κυβερνήσεις μας το έβλεπαν ως ευκαιρία και πολλά παράνομα σφαγεία άνοιξαν στην Αφρική» λέει στο BBC ο δρ Σόλομον Ονιάγκο από την Κένυα, μέλος τoυ Donkey Sanctuary. «Όμως από το 2016 έως το 2019 περίπου τα μισά γαϊδούρια [της Κένυας] σκοτώθηκαν για το δέρμα τους».

Η απαγόρευση είναι μια καλή είδηση για τα 53 εκατ. γαϊδούρια της Αφρικής, δεν αποκλείεται όμως να οδηγήσει σε στροφή των εμπόρων σε άλλες χώρες.

Είναι κάτι που έχει συμβεί και στο παρελθόν: όταν η Τανζανία και η Ακτή Ελεφαντοστού απαγόρευσαν μονιμερώς την εξαγωγή δερμάτων, το Πακιστάν πήρε τη θέση τους.

Πέρυσι μάλιστα εγκαινίασε την πρώτη στη χώρα «επίσημη φάρμα εκτροφής γαϊδουριών».