Ο Ντάριο Αρτζέντο δεν λάτρεψε τον τρόμο αλλά το στυλ της ανατριχίλας

«Η φρίκη είναι σαν το φίδι- πάντα χάνει το δέρμα της, πάντα αλλάζει. Και πάντα θα επιστρέφει. Δεν μπορεί να κρυφτεί όπως τα ένοχα μυστικά που προσπαθούμε να κρατήσουμε στο υποσυνείδητό μας» θα πει ο Ντάριο Αρτζέντο παρατηρώντας ότι «το μόνο αληθινό μυστήριο είναι ότι η ίδια μας η ζωή κυβερνάται από νεκρούς».

Υπάρχει μια αποκαλυπτική στιγμή στο τέλος αυτού του νέου, στιβαρού ντοκιμαντέρ για τον Ιταλό σκηνοθέτη, Ντάριο Αρτζέντο, με τον τίτλο Panico, όταν η κόρη του Άζια και πρώην σύντροφος του σεφ Άντονι Μπουρντέν, θυμάται την κατάσταση του μυαλού του όταν επέστρεψε από τα βραβεία David di Donatello, την ιταλική εκδοχή των Όσκαρ, το 2019.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του -η οποία συνεχίζεται ακόμη- ο 84χρονος Αρτζέντο δεν είχε κερδίσει ποτέ ένα David για καμία από τις παράξενες, μοναδικές ταινίες του, όπως το Profondo Rosso (1975), το Suspiria (1977) ή το Tenebre (1982), για να αναφέρουμε μόνο τρεις από τις πιο γνωστές του δημιουργού –μεταξύ άλλων- των αστυνομικών ταινιών giallo της περιόδου 1970-1990.

Δείτε το τρέιλερ του Panico 

Η απόλυτη έκπληξη

Εκείνη τη χρονιά, όμως, η Ιταλική Ακαδημία του απένειμε βραβείο για το έργο ζωής του. Η Άζια θυμάται ότι όταν επέστρεψαν από την τελετή, εκείνος σήκωσε τους ώμους και είπε «sticazzi» – «ποιος νοιάζεται;». Τον ενδιαφέρει πραγματικά μόνο το ίδιο το έργο, εξηγεί, όχι η αναγνώριση που μπορεί να προκαλέσει ή να μην προκαλέσει.

Και όμως, αυτό το νέο ντοκιμαντέρ μοιάζει τρομακτικά με ένα μακρύ αφιέρωμα στο επίτευγμα της ζωής του, γεμάτο με υπερθετικούς χαρακτηρισμούς και τρυφερά ανέκδοτα για την καλή διάθεση του Αρτζέντο στα γυρίσματα και την έντονη εστίασή του στις λεπτομέρειες, όπως τη στιγμή που έλεγχε συνεχώς τις βελόνες ραψίματος που ήταν κολλημένες επικίνδυνα κοντά στα μάτια της ηθοποιού Κριστίνα Μαρσίλαχ, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της Όπερας (1987).

Τόσο οι επιτυχίες όσο και οι αποτυχημένες στιγμές ταίριακαν και κόπηκαν με τάξη, όπως τα μαχαιρώματα στα πιο βίαια saga του, ενώ διάφοροι συνεργάτες και από τις δύο πλευρές της κάμερας αναπολούν τα παλιά.

Photo: YouTube

Εμφανίζεται ως δύστροπος και γκρινιάρης

Ή ότι το τμήμα μακιγιάζ είχε καλύψει επαρκώς το τατουάζ στο στομάχι της Άζια ενώ γύριζαν μια σκηνή όπου έχασε την παρθενιά της στο The Phantom of the Opera (1998) ενώ η γιαγιά της καθόταν κοντά στο πλατό. Είναι κάπως εντυπωσιακό το πόσο ο σκηνοθέτης Simone Scafidi επιτρέπει στη σκοτεινή πλευρά του Ντάριο Αρτζέντο να φανεί μέσα από όλη τη διαφημιστική εκστρατεία για την ιδιοφυΐα του.

Φτιαγμένο σε μεγάλο βαθμό με τη συνεργασία του δημιουργού – ο ίδιος παίρνει συνέντευξη στην οθόνη σε ένα ξενοδοχείο όπου υποτίθεται ότι γράφει ένα νέο σενάριο, και εμφανίζεται ως δύστροπος και γκρινιάρης – το ντοκιμαντέρ κάνει πολύ ικανή δουλειά στο να μοντάρει την καριέρα του σε μια κατανοητή μορφή.

Photo: Wikimedia Commons

Όλοι όσοι τον γνώρισαν καλά

Τόσο οι επιτυχίες όσο και οι αποτυχημένες στιγμές ταίριακαν και κόπηκαν με τάξη, όπως τα μαχαιρώματα στα πιο βίαια saga του, ενώ διάφοροι συνεργάτες και από τις δύο πλευρές της κάμερας αναπολούν τα παλιά. Ο Michele Soavi, για παράδειγμα, ο οποίος έπαιξε αλλά και διετέλεσε βοηθός σκηνοθέτη του Αρτζέντο, είναι ιδιαίτερα αιχμηρός και ειλικρινής, όπως και ο παραγωγός Vittorio Cecchi Gori, με την ηφαιστειακή βουή της φωνής του.

Συμπληρώνοντας τη χορωδία της επιδοκιμασίας, οι συνάδελφοί του, δημιουργοί, Nicolas Winding Refn, Guillermo del Toro και Gaspar Noé ξεπροβάλλουν για να υμνήσουν τους δικούς τους φανατικούς αλλά διορατικούς επαίνους.

Η ευφυής σύγκριση του Del Toro μεταξύ της δημιουργίας ταινιών τρόμου και της διαπραγμάτευσης ομήρων, και του Winding Refn για το ταλέντο του Αρτζέντο να φτιάχνει ένα σχεδόν αφηρημένο είδος τέχνης…

*Το Dario Argento Panico είναι διαθέσιμο από τις 2 Φεβρουαρίου στις πλατφόρμες και θα προβληθεί στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

*Με στοιχεία από theguardian.com