Υπάρχει στα αλήθεια εθισμός στο πορνό;

Είναι ο εθισμός στο πορνό πραγματικός; Λιγότερο απ’ ό,τι υποστηρίζεται, ισχυρίζεται η Lisa Hagen σε ένα ρεπορτάζ-βόμβα για το NPR. Σε αυτό το άρθρο, η δημοσιογράφος διερευνά το κίνημα «αποχής από τον αυνανισμό» και το κίνημα κατά του εθισμού στο πορνό στις ΗΠΑ, ανακαλύπτοντας ένα τοπίο γεμάτο ψευδοεπιστήμη, αντιδραστική ρητορική και ντροπή.

«Σε μια μελέτη», σημειώνει η Hagen, «μεταξύ των ανθρώπων που αυτοπροσδιορίζονται ως «εθισμένοι στην πορνογραφία», η μέση συχνότητα χρήσης πορνό ήταν λιγότερο από δέκα φορές το χρόνο».

Οι σεξουαλικές πράξεις εκτός της νόρμας διαμορφώνονται συχνά ως πράγματα που υπάρχουν μόνο για να πληγώνουν και να υποβαθμίζουν τις γυναίκες ή να μολύνουν τις σχέσεις τους, παρά ως πράγματα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να ενδιαφέρουν τις γυναίκες

Ο Silva Neves, συγγραφέας του βιβλίου Compulsive Sexual Behaviores: A Psycho-Sexual Treatment Guide for Clinicians, αναφέρει επίσης ότι «πολύ λίγοι» άνθρωποι που θεωρούν ότι έχουν ψυχαναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά πληρούν «όλα τα κριτήρια της διαταραχής».

Από πού προέρχεται αυτή η ντροπή;

Κλινικά σημαντική ψυχαναγκαστική ή καταστροφική σεξουαλική συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης πορνό, υπάρχει, λέει, όμως είναι εξαιρετικά σπάνια. Ωστόσο, οι άνδρες και τα αγόρια συνεχίζουν να μπαίνουν σε ιστότοπους (φόρουμ που δαιμονοποιούν τη χρήση πορνό) όπου η χρήση πορνό παρουσιάζεται ως τεράστιο πρόβλημα και απειλή για τον ανδρισμό τους. Τι συμβαίνει λοιπόν;

Το ρεπορτάζ του NPR καλύπτει πολλά θέματα, από τον μισογυνισμό που συνηθίζεται στα φόρουμ κατά του πορνό μέχρι τα ύποπτα διαφημιζόμενα οφέλη για την υγεία από την αποχή από τον οργασμό (δεν θα καθαρίσει το δέρμα σας ούτε θα θεραπεύσει την κατάθλιψη).

Αλλά υπάρχει κάτι βαθύτερο εδώ σχετικά με το πώς λέγεται στους άνδρες και τις γυναίκες να βλέπουν πορνό – κάτι που γενικά αφήνεται εκτός των συζητήσεων για το πορνό, το σεξ και τις σχέσεις.

Το πορνό έχει μπόλικα προβλήματα, αλλά αυτά τα ζητήματα σχετίζονται τόσο με τη νομοθεσία και τη ντροπή για τη σεξουαλικότητα όσο και με το περιεχόμενο. Μάλιστα οι έφηβοι και οι ενήλικες χάνουν χρόνια από τη ζωή τους εξαιτίας ενός κύκλου ντροπής γύρω από τo να βλέπεις πορνό.

Δεν πρόκειται να βγούμε από αυτή την παγίδα χωρίς να εξετάσουμε από πού προέρχεται αυτή η ντροπή.

«Κάτι λάθος, κάτι που αμφισβητούσε τη ρουτίνα»

«Έχω μιλήσει πολύ με άλλους εικοσάρηδες για τις εμπειρίες μας με το πορνό: ως έφηβοι, σε σχέσεις, αν το θεωρούσαμε παθολογικό κ.λπ. Θυμάμαι ότι ήμουν 16 ετών, ανέφερα την πορνογραφία μέσα σε μια ομάδα 16χρονων κοριτσιών και ξαφνιάστηκα με το πόσο σοκαρισμένες έμοιαζαν όλες και πως όλες τους αρνούνταν κατηγορηματικά ότι το είχαν χρησιμοποιήσει ποτέ. (Θυμάμαι ότι ήλπιζα ότι έλεγαν ψέματα.)

Η στρέιτ κουλτούρα βρίσκεται σε δεινή κατάσταση και τίποτα δεν πρόκειται να διορθωθεί γρήγορα – ούτε ο κοινωνικός μισογυνισμός που επηρεάζει το πορνό, ούτε η συνεχής αστυνόμευση του φύλου και της σεξουαλικότητας, ούτε η ακόμα εξαιρετικά περιοριστική άποψη, στο σύνολό της, για το τι «επιτρέπεται» στις στρέιτ σχέσεις και το σεξ

Διαβάζοντας πέρυσι το βιβλίο της Polly Barton «Porn: An Oral History», θυμήθηκα έντονα εκείνη τη σκηνή: την επίμονη αίσθηση ότι το πορνό δεν ήταν «για» τις γυναίκες, και ότι αυτό δικαιολογούνταν εν μέρει από τις εύλογες επικρίσεις για τον μισογυνισμό του πορνό, αλλά ποτέ δεν αφορούσε πλήρως αυτό.

Η σεξουαλική επιθυμία ήταν, σε γενικές γραμμές, ένα πράγμα που τα κορίτσια έπρεπε να αφήσουν τα αγόρια να το αναπτύξουν, και στη συνέχεια να το μεταφέρουν στα κορίτσια, τα οποία αρχικά θα το φοβόντουσαν.

Τα κορίτσια που έβλεπαν πορνό; Αυτό ήταν κάτι άλλο: κάτι λάθος, κάτι που αμφισβητούσε το συνηθισμένο. Συνέβαινε, φυσικά, αλλά υπήρχε αρκετή πίεση για να μην το παραδεχτεί κανείς», γράφει χαρακτηριστικά τ@ Eli Cugini, αρθρογράφ@ του περιοδικού Dazed.

Αποδαιμονοποίηση του πορνό

Όταν μιλάμε για πορνό, συχνά μιλάμε για μια βιομηχανία που χαρακτηρίζεται από μισογυνισμό, ετεροφυλόφιλα στερεότυπα και την υποταγή των γυναικών. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά είναι ανολοκλήρωτο. Βέβαια, το STEPSISTER GETS STUCK IN WASHING MACHINE [HD] δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι κάποιος καρπός της σεξουαλικής απελευθέρωσης.

Το πορνό μπορεί συχνά να μας κάνει να νιώθουμε αηδιαστικοί, ή εκτεθειμένοι, ή απλά κατευθείαν βαριεστημένοι.

Αλλά το πορνό είναι επίσης ένα μέρος όπου μπορείς να μάθεις πράγματα για το τι μπορεί να κάνει το σώμα, και όπου μπορείς να ανακαλύψεις επιθυμίες που δεν ήξερες ότι είχες: διαφορετικούς σωματότυπους, διαφορετικές σεξουαλικές πράξεις, διαφορετικές δυναμικές εξουσίας.

Η κανονικοποίηση της χρήσης πορνό ως σεξουαλική ιεροτελεστία για τα νεαρά αγόρια και τους άνδρες ήταν πάντα πλαισιωμένη από ένα υπόβαθρο βουητό απειλής: πρέπει να κάνεις τη σωστή (μη υπερβολική) χρήση πορνό, αλλιώς είσαι γκέι, ή φρικιό, ή κάτι χειρότερο.

Γκέι εξερεύνηση

Εν τω μεταξύ, οι σεξουαλικές πράξεις εκτός της νόρμας διαμορφώνονται συχνά ως πράγματα που υπάρχουν μόνο για να πληγώνουν και να υποβαθμίζουν τις γυναίκες ή να μολύνουν τις σχέσεις τους, παρά ως πράγματα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να ενδιαφέρουν τις γυναίκες.

Αρκετές από τις γυναίκες που ασχολούνται με το kink, μιλούν για το πόσο αποξενωμένες αισθάνονται από τη συζήτηση ότι το kink είναι απλώς μια κάλυψη για τη βία κατά των γυναικών, αντί για κάτι που οι ίδιες οι γυναίκες μπορούν να επιθυμούν και να επιθυμούν.

Ένας συνεντευξιαζόμενος για το NPR περιγράφει ένα κοινό σύνολο ανησυχιών στα φόρουμ που επισκεπτόταν: «Τα κοινά θέματα ήταν «το πορνό με κάνει γκέι» ή «το πορνό με ωθεί στο cross-dress» ή «το πορνό με κάνει να θέλω να κυριαρχήσω» ή «το πορνό με κάνει να συμπαθώ τα τρανς άτομα».

Είναι αρκετά ξεκάθαρο ότι οι άνδρες αισθάνονται ότι έλκονται από το παιχνίδι φύλου και την γκέι εξερεύνηση, είτε ως φαντασίωση είτε ως πραγματική δυνατότητα- οι άνδρες επίσης μερικές φορές βλέπουν στρέιτ πορνό και ταυτίζονται με τη γυναίκα. Αυτό δημιουργεί σκέψεις που τα φόρουμ «εθισμού στο πορνό» προσπαθούν να «σκοτώσουν».

Αν σκέφτεσαι καθόλου αυτά τα πράγματα, λένε (στα φόρουμ), έχεις έναν εθισμό που σε οδηγεί να αναζητάς «ακραίο» υλικό και χρειάζεσαι βοήθεια.

Είναι τόσο ξεκάθαρο ότι οποιαδήποτε ερωτική φόρτιση προς τους εργαζόμενους στο σεξ κάθε είδους, τους γκέι άντρες, τις τρανς γυναίκες ή τις στιγματισμένες μορφές σεξ θεωρείται ότι μολύνει την «σωστή» στρέιτ ζωή.

Είναι παγιδευμένοι σε εμμονές;

Η στρέιτ κουλτούρα βρίσκεται σε δεινή κατάσταση και τίποτα δεν πρόκειται να διορθωθεί γρήγορα – ούτε ο κοινωνικός μισογυνισμός που επηρεάζει το πορνό, ούτε η συνεχής αστυνόμευση του φύλου και της σεξουαλικότητας, ούτε η ακόμα εξαιρετικά περιοριστική άποψη, στο σύνολό της, για το τι «επιτρέπεται» στις στρέιτ σχέσεις και το σεξ.

Αλλά αν υπάρχει μια σύντομη απάντηση γύρω από την εξάλειψη της ντροπής, αυτή πιθανώς έγκειται στο να χρησιμοποιούν οι γυναίκες περισσότερο πορνό/ερωτικό υλικό, σε πιο ανοιχτές και αποστιγματίζουσες συζητήσεις σχετικά με το πορνό, σε λιγότερη απόκρυψη, σε λιγότερα ψέματα και στην εγκατάλειψη των προσπαθειών αποχής από το πορνό, οι οποίες γίνονται σε στυλ «είτε όλα είτε τίποτα».

Μπορεί να είναι αντιφατικό, αλλά το πορνό πρέπει να είναι λιγότερο σημαντικό θέμα. Αν οι άνδρες δεν καταφέρνουν να είναι καλοί σύντροφοι, αυτό δεν οφείλεται στο πορνό- οι περισσότεροι άνθρωποι που χρησιμοποιούν υπερβολικά πορνό το χρησιμοποιούν ως διαφυγή από κάτι άλλο ή είναι παγιδευμένοι σε εμμονές που σχετίζονται με την ντροπή, τις οποίες η αποχή μόνο χειροτερεύει.

Οι περισσότεροι άνθρωποι που νομίζουν ότι είναι εθισμένοι στο πορνό δεν είναι. Αυτό στο οποίο είναι εθισμένοι είναι η αστυνόμευση του φύλου και της σεξουαλικότητάς τους, ελπίζοντας ότι αν το κάνουν λίγο πιο επιτυχημένα, όλα τα προσωπικά και σχεσιακά τους προβλήματα θα εξαφανιστούν.

*Με πληροφορίες από Dazed | Kεντρική φωτογραφία θέματος: Tenor