NASA: Πώς θα ενημερωνόταν η ανθρωπότητα για επικείμενη πρόσκρουση αστεροειδή

Όταν ένας αστεροειδής διαμέτρου 10 χιλιομέτρων έπεσε στο Τσιξουλούμπ του Μεξικού πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, οι δεινόσαυροι δεν είχαν καμία προειδοποίηση.

Αν ένα σώμα αυτού του μεγέθους προσέκρουε σήμερα στη Γη, ένα ωστικό κύμα δύο εκατομμύρια φορές πιο ισχυρό από μια βόμβα υδρογόνου θα ισοπέδωνε δάση και θα σήκωνε πελώρια τσουνάμι.

Σεισμοί μεγέθους 10 βαθμών θα συντάρασσαν μεγάλο μέρος της Γης.

Για ολόκληρα χρόνια μετά το συμβάν, σύννεφα σκόνης και ατμού θα σκοτείνιαζαν τον Ήλιο και θα τύλιγαν τον πλανήτη σε έναν παρατεταμένο χειμώνα που θα κατέστρεφε τις καλλιέργειες.

Τουλάχιστον όμως θα μαθαίναμε εγκαίρως για την επερχόμενη καταστροφή. Και η NASA ίσως θα μπορούσε να αποτρέψει το κοσμικό ατύχημα αν η προειδοποίηση ερχόταν αρκετά γρήγορα.

Όπως εξηγεί το Business Insider, το Γραφείο Συντονισμού Πλανητικής Άμυνας της NASA είναι επιφορτισμένο με την ανακάλυψη, παρακολούθηση και αξιολόγηση των δυνητικά επικίνδυνων διαστημικών βράχων.

«Σίγουρα θέλουμε να τους βρούμε πριν μας βρουν αυτοί» λέει ο Λίντσεϊ Τζόσον του Γραφείου.

Για τον λόγο αυτό η NASA συνεργάζεται με μια διεθνή ομάδα αστρονόμων στο Διεθνές Δίκτυο Προειδοποίησης για Αστεροειδείς (IAWN).

Σύστημα προειδοποίησης

To ΙΑWN έχει καταρτίσει πρωτόκολλα για την ενημέρωση του κοινού σε περίπτωση που κάποιος αστεροειδής σημαντικού μεγέθους βρισκόταν σε πορεία σύγκρουσης.

Σε πρώτη φάση, τα μέλη του δικτύου που αντιλαμβάνονται την απειλή θα μοιράζονταν τις παρατηρήσεις τους με όλους τους συναδέλφους τους για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα και να προσδιοριστεί η ακριβής τροχιά του αστεροειδή.

Εφόσον υπάρχει ομοφωνία ότι η Γη πράγματι κινδυνεύει, η NASA θα σήμαινε συναγερμό.

«Δεν έχω κόκκινο τηλέφωνο στο γραφείο μου ή κάτι τέτοιο» είπε ο Τζόνσον. «Έχουμε όμως στη διάθεσή μας επίσημες διαδικασίες μέσω των οποίων θα υπήρχε ειδοποίηση».

Εάν ο αστεροειδής κατευθυνόταν προς τις ΗΠΑ, η NASA θα ενημέρωνε τον Λευκό Οίκο και η κυβέρνηση θα εξέδιδε επίσημη ανακοίνωση προς το κοινό.

Αν το αντικείμενο ήταν αρκετά μεγάλο για να προκαλέσει καταστροφές σε επίπεδο ηπείρων, το IAWN θα ειδοποιούσε το Γραφείο Διαστημικών Υποθέσεων του ΟΗΕ.

Δυνητικοί κίνδυνοι

Οι αστεροειδής θεωρούνται «δυνητικά επικίνδυνοι» εφόσον έχουν πλάτος τουλάχιστον 100 μέτρων και ακολουθούν τροχιά που διασταυρώνεται με την τροχιά της Γης σε ελάχιστη απόσταση 0,5 αστρονομικών μονάδων, δηλαδή το ήμισυ της απόστασης Γης-Ήλιου.

Περίπου 2.300 τέτοια σώματα έχουν αναγνωριστεί ως σήμερα. Από αυτά, τα 153 έχουν διάμετρο άνω των 1.000 μέτρων και θα είχαν συνέπειες πλανητικών διαστάσεων σε περίπτωση πρόσκρουσης.

Οι παρατηρήσεις της NASA και άλλων μελών του IAWN συγκεντρώνονται στη βάση δεδομένων του διεθνούς Κέντρου Ελάσσονων Πλανητών.

Μέχρι σήμερα η λίστα περιλαμβάνει πάνω από 34.000 αστεροειδής που κινούνται σε σχετικά μικρές αποστάσεις από τον πλανήτη.

Η NASA μπορεί να υπολογίσει την τροχιά τους με σχετική ακρίβεια τουλάχιστον έναν αιώνα στο μέλλον, καθησύχασε ο Τζόνσον.

Για παράδειγμα, ο δυνητικά επικίνδυνος αστεροειδής Bennu υπάρχει μικρή πιθανότητα να πέσει στη Γη σε 159 χρόνια, μια πρόσκρουση που εκτιμάται ότι θα ισοδυναμούσε με 24 πυρηνικές βόμβες. Όμως η πιθανότητα να συμβεί κάτι τέτοιο είναι μόνο 1 στις 2.700, σύμφωνα με μελέτη του 2021.

Αν όμως ο Bennu βρεθεί σε πορεία σύγκρουσης, η NASA δεν θα μείνει με σταυρωμένα χέρια.

Πλανητική άμυνα

Αντικείμενα με διάμετρο δεκάδων ή εκατοντάδων μέτρων πιθανότατα θα γίνονταν αντιληπτά πολύ πριν φτάσουν μέχρι τη Γη.

Για να επιχειρήσει να αποτρέψει την καταστροφή, η NASA θα έπρεπε να αντιληφθεί τον κίνδυνο τουλάχιστον πέντε με δέκα χρόνια νωρίτερα, είπε ο Τζόνσον.

Μια ιδέα για  το πώς θα εξελισσόταν μια τέτοια επιχείρηση προσέφερε το 2022 η αποστολή DART της NASA, στην οποία ένα ρομποτικό σκάφος προσέκρουσε εσκεμμένα στον αστεροειδή Δίμορφο, ο οποίος περιφέρεται γύρω από τον μεγαλύτερο αστεροειδή Δίδυμο.

Το πείραμα ήταν επιτυχές και η NASA σκοπεύει να δοκιμάσει περισσότερες υποψήφιες τακτικές στο μέλλον. Για παράδειγμα, η βαρυτική έλξη ενός πολύ μεγάλου σκάφους ίσως θα ήταν αρκετή για να εκτρέψει τον αστεροειδή. Μια άλλη ιδέα θα ήταν να τροποποιηθεί η τροχιά με μια ισχυρή δέσμη ιονισμένου αερίου.

Σε περίπτωση που ο εισερχόμενος αστεροειδής γινόταν αντιληπτός λιγότερο από πέντε χρόνια πριν από την πρόσκρουση, η μόνη λύση που θα είχε η NASA θα ήταν να προσπαθήσει να τον διαλύσει σε μικρότερα κομμάτια.

Αν πάλι ο αστεροειδής γινόταν αντιληπτός μόνο λίγες εβδομάδες ή μήνες νωρίτερα, κανείς δεν θα μπορούσε να αποτρέψει την καταστροφή.