Άγιο Δισκοπότηρο: Πώς μια γυναίκα προφύλαξε το ποτήρι από το οποίο ήπιε ο Ιησούς Χριστός

Τόνοι μελανιού έχουν χυθεί για την ιστορία του Άγιου Δισκοπότηρου – το ποτήρι από το οποίο ήπιε ο Ιησούς Χριστός κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου –  το πιο σεβαστό κειμήλιο της χριστιανικής πίστης.

Κατά τη διάρκεια των αιώνων, έχει αποτελέσει το επίκεντρο του ενδιαφέροντος και της ίντριγκας. Μεταφέρθηκε από χώρα σε χώρα, από πόλη σε πόλη, από εκκλησία σε εκκλησία – αλλά το ταξίδι του, φημολογείται ότι κατέληξε στον καθεδρικό ναό της Βαλένθια στην Ισπανία, το 1437.

Πολλοί πάπες έχουν πιει από αυτό – και τουλάχιστον τέσσερις, μεταξύ των οποίων ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’ και ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ’ – επέμειναν ότι είναι το πραγματικό ποτήρι- όχι μόνο το ποτήρι του Ιησού, αλλά και το σκεύος που χρησιμοποιήθηκε για τη συλλογή του αίματός του κατά τη Σταύρωση.

Πολλοί ήταν αυτοί που έχουν προσπαθήσει να το κλέψουν.  Από ναζιστές μέχρι έμποροι έργων τέχνης.

Ήταν η μεγαλύτερη αναζήτηση του βασιλιά Αρθούρου και των ιπποτών της Στρογγυλής Τραπέζης.  Έχει εμπνεύσει βιβλία, ποιήματα, μύθους, θεατρικά έργα, τέχνη και, φυσικά, την κωμική ταινία Monty Python And The Holy Grail και ένα blockbuster του Indiana Jones με πρωταγωνιστή τον Harrison Ford.

Η γυναίκα που έσωσε το Άγιο Δισκοπότηρο παραπάνω από μία φορά

Παρά τη φήμη του Δισκοπότηρου, κανείς δεν είναι απολύτως σίγουρος πού βρίσκεται ή αν υπήρξε ποτέ. Ωστόσο, στην Ισπανία, ο καθεδρικός ναός της Βαλένθια πιστεύει ότι έχει το πραγματικό.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία από το 1936 έως το 1939, όχι μόνο έκρυψε το δισκοπότηρο σε μια σειρά από μέρη (μέσα σε έναν καναπέ, κάτω από μια ντουλάπα και βαθιά μέσα σε ένα πλαίσιο παραθύρου) για να το κρατήσει κρυμμένο από την απειλητική πολιτοφυλακή, αλλά αργότερα απέρριψε μια προσφορά επτά εκατομμυρίων πεσέτας σε χρυσό, που θεωρήθηκε ότι προερχόταν από τους Ναζί.

Επίσης η Sabina απέκρουσε ακόμη και μια ομάδα αξιωματικών της MI6 που πήγαν να διεκδικήσουν το δισκοπότηρο για τη Βρετανία.

Η ερευνήτρια Δρ Ana Mafe Garcia, πρόεδρος της Διεθνούς Επιστημονικής Επιτροπής για τις Μελέτες του Αγίου Δισκοπότηρου, έφερε στο φως νέα έγγραφα και φωτογραφίες – μαζί με αναμνήσεις για το τι συνέβη από την Sabina.

Αποκαλύπτουν ότι η Sabina δέχτηκε ισχυρές πιέσεις από αξιωματικούς των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών να παραδώσει το δισκοπότηρο με αντάλλαγμα την ασφαλή μετάβαση της ίδιας και της οικογένειάς της στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Όπως το θέτει η Aερευνήτρια: «[Την] κυνηγούσαν κυριολεκτικά οι μυστικές υπηρεσίες για να πάει στην Αγγλία με την οικογένειά της με πλοίο. Ήταν όμως μια πολύ προχωρημένη γυναίκα για την εποχή της. Δεν τους εμπιστευόταν και αρνήθηκε την προσφορά. Ήταν πολύ, πολύ σταθερή».

Εκείνη την εποχή, η Ισπανία βρισκόταν σε αναταραχή και οι τοπικές πολιτοφυλακές λεηλατούσαν τις εκκλησίες για οτιδήποτε πολύτιμο, πριν ισοπεδώσουν κάποιες για πλάκα. Η χώρα είχε πλημμυρίσει από αναρχικούς, διεθνείς κατασκόπους και πλιατσικολόγους έργων τέχνης που εργάζονταν για τον αρχηγό της Γκεστάπο.

Η «καθαρίστρια που έσωσε το Άγιο Δισκοπότηρο»

Η ιστορία της εμπλοκής της Sabina ξεκινά νωρίς το πρωί της 21ης Ιουλίου 1936, όταν αυτή και δύο ιερείς ήταν οι μόνοι άνθρωποι στον τεράστιο καθεδρικό ναό. Είχε πάντα έντονο ενδιαφέρον για το δισκοπότηρο (γνωστό στα ισπανικά ως Santo Caliz) και αισθανόταν ανήσυχη.

Την προηγούμενη ημέρα είχαν καεί τέσσερις εκκλησίες στην περιοχή και εκείνο το πρωί είχε συγκεντρωθεί ένα πλήθος που φώναζε και χλεύαζε. Ακριβώς στις 9 το πρωί, οι ιερείς κλείδωσαν τις πόρτες και η Sabina άρπαξε το δισκοπότηρο από το παρεκκλήσι του, το τύλιξε με μετάξι και στη συνέχεια με εφημερίδες, το έχωσε στην τσάντα της και, πλαισιωμένη από τους μεταμφιεσμένους ιερείς, έφυγε από μια πλαϊνή έξοδο.

Γύρισε με γοργά βήματα στο κοντινό σπίτι που μοιραζόταν με τη χήρα μητέρα και την αδελφή της, όπου το έκρυψε κάτω από μια ντουλάπα. Η γρήγορη σκέψη της Sabina γιορτάζεται στην Ισπανία, όπου αποκαλείται η «καθαρίστρια που έσωσε το Άγιο Δισκοπότηρο».

Ωστόσο, η Δρ Mafe θέλει να ξεκαθαρίσει ότι η Sabina, στα μέσα της δεκαετίας του ’40 εκείνη την εποχή, δεν ήταν μια καθαρίστρια, αλλά μια από τις πιο ταλαντούχες και καταξιωμένες γυναίκες της εποχής της – πιανίστρια, συγγραφέας και ιστορικός. «Έζησε σε μια εποχή που οι γυναίκες δεν μπορούσαν καν να ψηφίσουν», λέει η Mafe. «Αλλά ήταν ταλαντούχα, θαρραλέα, εξαιρετικά ευφυής και ατρόμητη. Οι ενέργειές της ήταν σίγουρα επίκαιρες γιατί, μόλις τρεις ώρες αργότερα, ο καθεδρικός ναός καιγόταν. Η πολιτοφυλακή ανακάλυψε γρήγορα ότι το Δισκοπότηρο είχε εξαφανιστεί και, καθώς οι φήμες διέδιδαν ότι η Sabina το έκρυβε, δώδεκα άνδρες οπλισμένοι με όπλα και απειλές, επισκέφθηκαν για πρώτη φορά το σπίτι της, απαιτώντας να της το παραδώσει. Τους επόμενους μήνες, συνέχισαν να την επισκέπτονται. Αργότερα, επισκέφθηκαν το σπίτι του αδελφού της, όπου το είχε χώσει για ένα διάστημα μέσα στον καναπέ», είπε η ερευνήτρια.

Η απάντηση πάντα η ίδια: «Δεν ξέρω που είναι κρυμμένο»

Η Sabina ήρθε επίσης σε επαφή με εμπόρους έργων τέχνης, συμπεριλαμβανομένου κάποιου που υποτίθεται ότι ενεργούσε για λογαριασμό ενός αμερικανικού μουσείου.

Τρία χρόνια νωρίτερα το Μουσείο του Σικάγο είχε αγοράσει αυτό που νόμιζε ότι ήταν το Άγιο Δισκοπότηρο, μόνο για να ανακαλύψει ότι ήταν πλαστό, οπότε ο «πυρετός του Δισκοπότηρου» ήταν λυσσαλέος. Και τότε υπήρχε ένας πράκτορας των Ναζί που πρόσφερε επτά εκατομμύρια πεσέτες ως αντάλλαγμα.

Η απάντηση ήταν πάντα η ίδια. «Δεν ξέρω τίποτα. Τίποτα. Τίποτα» τους είπε η Sabina.

Την ίδια απάντηση έδωσε και σε έναν πράκτορα της MI6 που την άγγιξε στην πλάτη καθώς περπατούσε σε έναν πολυσύχναστο δρόμο της Βαλένθια μια μέρα. Γύρισε και αντίκρισε έναν άνδρα που της είπε: «Sabina, αν θέλεις, μπορούμε να σε βάλουμε σε ασφαλές μέρος, εσένα και την οικογένειά σου. Έχουμε ένα πλοίο στη Βαλένθια και μπορούμε να σε πάμε στο Λονδίνο». Αλλά μόνο υπό τον όρο ότι θα ερχόταν και το Άγιο Δισκοπότηρο.

Η Σαμπίνα του είπε: «Δεν το έχω. Μπορείτε να πάτε στο σπίτι μου και να το ψάξετε. Δεν έχω τίποτα. Δεν ξέρω που είναι κρυμμένο».

Να τιμηθεί η Sabina

Η Δρ Mafe σχεδιάζει τώρα μια έκθεση του νέου της υλικού στη Βαλένθια τον Οκτώβριο. Αλλά ίσως το πιο σημαντικό είναι ότι ζητά να τιμηθεί δεόντως η Sabina -που δεν παντρεύτηκε ποτέ ούτε απέκτησε παιδιά- για τον εξαιρετικό ρόλο της στην ιστορία.

Η τελευταία θέση ανάπαυσης του δισκοπότηρου κατά τη φυγή του από τους Ναζί, τις πολιτοφυλακές και την MI6 ήταν στο πλαίσιο του παραθύρου στο εξοχικό σπίτι της οικογένειάς της, 45 μίλια από τη Βαλένθια, όπου το έκρυψε η Sabina στις 20 Ιουνίου 1937.

Εκεί παρέμεινε για σχεδόν δύο χρόνια μέχρι το τέλος του εμφυλίου πολέμου. Και, στις 30 Μαρτίου 1939, την ημέρα της απελευθέρωσης της Βαλένθια, η Sabina ταξίδεψε στο σπίτι της οικογένειάς της, έσκαψε βαθιά στον τοίχο εκεί, ανέσυρε το Άγιο Ποτήριο, το έβαλε στην τσάντα της και, αργότερα εκείνη την ημέρα, το έβαλε ξανά στην έκθεση στο παρεκκλήσι που εικάζεται ότι βρίσκεται.