Ουκρανία: Οδηγείται η Ευρώπη σε πόλεμο με τη Ρωσία;

Μην περιμένετε κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, παρά τον θόρυβο που επικρατεί τώρα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και την Ουάσιγκτον. Ο λόγος είναι απλός: δεν υπάρχει κίνητρο για τη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο (εικόνα, επάνω, από telegraph.co.uk).

Είναι αλήθεια ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν υπέβαλε πρόταση κατάπαυσης του πυρός, αλλά μια κατάπαυση του πυρός θ’ απαιτούσε πολιτική διευθέτηση κατά την άποψή του.

Εάν η Ουκρανία δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο, τι πρέπει να κάνουν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ;

Ο Πούτιν δεν θα εμπιστευτεί πλέον κανέναν Ευρωπαίο, ιδιαίτερα μετά τις δηλώσεις της Μέρκελ ότι οι δυτικοί χρησιμοποίησαν τις συμφωνίες του Μινσκ για να κερδίσουν χρόνο και να προετοιμαστεί στρατιωτικά η Ουκρανία (φωτογραφία αρχείου από το Reuters/Philippe Wojazer)

Υπάρχει αυξανόμενη αναγνώριση στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη, ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία.

Ακόμη και τα μέσα που υποστηρίζουν τη διοίκηση του Μπάιντεν, όπως το CNBC, μιλούν για κατάπαυση του πυρός. Αυτό αναδεικνύει ένα δίλημμα από το οποίο δεν υπάρχει γρήγορη ή εύκολη απάντηση, γράφει σε ανάλυσή του ο Stephen Bryen, πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, ειδικός στη στρατηγική και την τεχνολογία ασφαλείας.

Τέχνασμα οι συμφωνίες του Μινσκ

Το δίλημμα είναι το εξής: εάν η Ουκρανία δεν μπορεί να κερδίσει έναν πόλεμο εναντίον της Ρωσίας, τι πρέπει να κάνουν οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ στη συνέχεια;

Μια επιλογή είναι να προσπαθήσουν να πετύχουν μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, να πραγματοποιήσουν ψεύτικες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία και στη συνέχεια να επαναλάβουν τις μάχες αφού η Ουκρανία εκπαιδεύσει ακόμη έναν στρατό και προχωρήσει ξανά στην επίθεση.

Αλλά η Ρωσία δεν θ’ αποδεχτεί αυτήν την κοροϊδία, καθώς οι δυτικοί ηγέτες, ιδιαίτερα η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ, δήλωσαν δημόσια ότι οι συμφωνίες του Μινσκ Ι και ΙΙ, το 2014 και 2015, υπό το σχήμα της Νορμανδίας (Ρωσία, Γερμανία, Γαλλία, Ουκρανία) ήταν ένα τέχνασμα με σκοπό να κερδηθεί χρόνος, ενώ το ΝΑΤΟ εκπαίδευε ουκρανικά στρατεύματα, αξιοποιούσε τεράστιους όγκους πληροφοριών εναντίον της Ρωσίας και παρέδιδε τεράστιο οπλισμό στον στρατό της Ουκρανίας, προετοιμάζοντάς τον να επιτεθεί μόλις θα ήταν έτοιμος.

Αυτό ήταν ένα σκληρό μάθημα, ειδικά για τον Πούτιν, ο οποίος εμπιστευόταν τη Μέρκελ. Οχι πια. Δεν θα εμπιστευτεί κανέναν Ευρωπαίο, αλλά ειδικά κανέναν από τη Γερμανία. Καταλαβαίνει πλέον ότι όλες οι «ειρηνευτικές πρωτοβουλίες» που προώθησαν ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς και ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχαν σκοπό να εξαπατήσουν τη Ρωσία.

Αλλαγή καθεστώτος στο Κίεβο

Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο ωμός και αντισυμβατικός πρώην πρωθυπουργός της Ρωσίας, νυν Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας, προχωρά παραπέρα. Είπε στο Tass, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων, ότι η Ρωσία θα συνομιλήσει μόνο με μια νέα ουκρανική κυβέρνηση χωρίς τη «σημερινή κλίκα» των κυβερνώντων, εννοώντας τον Ζελένσκι και τους συνεργάτες του.

Μερικές φορές ο Μεντβέντεφ ξεφεύγει, απειλώντας με πυρηνικά πλήγματα και καταθέτοντας προτάσεις που ξεπερνούν κατά πολύ την επικρατούσα άποψη στη Μόσχα. Αλλά τα σχόλιά του δεν μπορούν να διαγραφούν όλα: παίζει ρόλο στο να κάνει τον Πούτιν να φαίνεται λογικός και υπεύθυνος, αλλά μερικές φορές απηχεί τη σκέψη του.

Στην παρούσα περίπτωση, μιλώντας για την αναγκαιότητα αλλαγής καθεστώτος στο Κίεβο, ο Μεντβέντεφ φαίνεται ν’ αντικατοπτρίζει τη θέση του Κρεμλίνου προς το Κίεβο και τον Ζελένσκι ειδικότερα.

Σίγουρα οι Ρώσοι δεν θ’ ασχοληθούν με μια εχθρική κυβέρνηση που έχει παίκτες όπως ο Κίριλο Μπουντάνοφ, ο οποίος είναι επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ουκρανίας και καταζητούμενος στη Ρωσία.

Η αγάπη της CIA για τον Μπουντάνοφ

Μεταξύ άλλων, διεκπεραιώνει πολιτικές δολοφονίες σε κατεχόμενα από τη Ρωσία εδάφη της Ουκρανίας και στη ρωσική επικράτεια. Ενώ η Μόσχα είναι μαθημένη στο να εξουδετερώνει τους αντιπάλους της, οι επιχειρήσεις του Μπουντάνοφ, πολλές από τις οποίες επιτυχείς, τον έχουν μετατρέψει σε στόχο των Ρώσων.

Mιλώντας για την αναγκαιότητα αλλαγής καθεστώτος στο Κίεβο, ο Μεντβέντεφ φαίνεται ν’ αντικατοπτρίζει τη θέση του Κρεμλίνου (φωτογραφία αρχείου από το Sputnik/Valentin Yegorshin via Reuters)

Η Ουάσιγκτον και η CIA τον αγαπούν. Είναι το είδος του ανθρώπου τους. Καταφέρνει να καταστρέψει κρίσιμες υποδομές στο Ντονμπάς, την Κριμαία και τη Ρωσία, ενώ σκοτώνει διακεκριμένους εχθρούς μεταξύ των οποίων και ρώσους στρατιωτικούς.

Τα κάνει όλα αυτά τζάμπα, σε σύγκριση με το κόστος των τεράστιων παραδόσεων όπλων. Του παρέχεται στοχευμένη υποστήριξη από κατασκόπους των ΗΠΑ και της Ευρώπης και από αντιφρονούντες στη Ρωσία και την Ουκρανία. Αυτό τον κάνει ήρωα στο Λάνγκλεϊ.

Ο Ζελένσκι, επίσης, προκάλεσε ένα πρόβλημα χωρίς διέξοδο γι’ αυτόν. Εβαλε το κοινοβούλιο της Ουκρανίας να υποστηρίξει το προεδρικό του διάταγμα, αποφασίζοντας ότι είναι παράνομη η διαπραγμάτευση με τη Ρωσία έως ότου τα ρωσικά στρατεύματα εγκαταλείψουν όλη την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, και ο Πούτιν και άλλοι δικαστούν για εγκλήματα πολέμου.

Οι πολεμικοί στόχοι της Ρωσίας

Προφανώς αυτό το διάταγμα όχι μόνο μπλοκάρει τις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, αλλά ακόμα κι αν ο Ζελένσκι αποφασίσει να το ξεχάσει, οι Ρώσοι δεν θα το κάνουν.

Τις επόμενες ημέρες η Ουκρανία θα οργανώσει όλο και περισσότερα χτυπήματα σε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και θ’ ανανεώσει τους βομβαρδισμούς κατά της Κριμαίας, σκοπεύοντας να στείλει ένα όσο το δυνατόν πιο σκληρό μήνυμα στον Πούτιν.

Εάν συμβεί αυτό, με την υποστήριξη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, θ’ αντιμετωπιστεί από μια σημαντική ρωσική κλιμάκωση και μπορεί να ωθήσει τη Ρωσία ν’ αποφασίσει για τους στόχους του πολέμου.

Μέχρι πρόσφατα, η Μόσχα είχε δύο πολεμικούς στόχους στην Ουκρανία. Ο ένας ήταν να βγάλει το ΝΑΤΟ από τη χώρα και να την αποστρατικοποιήσει. Σ’ αυτήν την περίπτωση, πίστευε παλιότερα ότι μόλις ο πόλεμος τελείωνε με ευνοϊκούς όρους, η Ουκρανία θα μπορούσε να ζητήσει εγγυήσεις ασφαλείας από οποιοδήποτε κράτος της επιλογής της.

Αλλά η στάση της Ρωσίας για τους στόχους του πολέμου είναι ρευστοί και μπορεί ν’ αλλάζουν. Τα σχόλια του Μεντβέντεφ για την ουκρανική «αλλαγή καθεστώτος» είναι μια πιθανότητα που θα μπορούσε να βρίσκεται στο τραπέζι.

Δημιουργία ζώνης ασφαλείας

Προφανώς, τα ρωσικά εδαφικά κέρδη θα τεθούν επίσης στο τραπέζι και η Ρωσία μπορεί να θέλει να τα εδραιώσει. Αλλά το μεγάλο θέμα είναι το όραμά της για το πώς μπορεί να μοιάζει μια μελλοντική Ουκρανία. Ενα υπόδειγμα θα ήταν να διατηρήσει τα εδαφικά κέρδη και ν’ απαιτήσει αλλαγή κυβέρνησης στο Κίεβο που θα είναι φιλική προς τη Ρωσία.

Αυτό δεν μπορεί να υλοποιηθεί με εκλογές, αλλά θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με κάποιου είδους πραξικόπημα. Καθώς δεν υπάρχουν εκλογές στην Ουκρανία, μια αλλαγή κυβέρνησης μπορεί να γίνει μόνο με μη συνταγματικά μέσα.

Το δεύτερο υπόδειγμα υποδηλώνει ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να χωριστεί σε τρία μέρη. Το Μέρος 1 θα αποτελούσαν τα προσαρτημένα από τη Ρωσία εδάφη. Το Μέρος 2 θα ήταν μια φιλική κυβέρνηση στο Κίεβο. Το Μέρος 3, ένα ουκρανικό «κράτος» στη Δυτική Ουκρανία, το οποίο θα μπορούσε να δημιουργήσει πολιτικούς δεσμούς με την Πολωνία.

Οι Ρώσοι μιλούν ήδη για την ανάγκη δημιουργίας ζώνης ασφαλείας προκειμένου να προστατεύεται το ρωσικό έδαφος από επιθέσεις.

Η Bundestag απέρριψε την αποστολή πυραύλων κρουζ Taurus στην Ουκρανία, αν και η γερμανική κυβέρνηση πιέζει για πολιτική έγκριση

Πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς

Με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς όπως το ATACMS, και την πιθανή μεταφορά γερμανικών πυραύλων κρουζ μεγάλης εμβέλειας, ειδικά του Taurus, μια ζώνη ασφαλείας πρέπει να βρίσκεται πολύ δυτικά του ποταμού Δνείπερου.

Εάν η κυβέρνηση του Κιέβου ανατραπεί, τα απομεινάρια της ενδέχεται να υποχωρήσουν στο Λβιβ ή σε κάποια άλλη τοποθεσία στα δυτικά που μπορεί να θωρακιστεί από το ΝΑΤΟ, επιτυγχάνοντας έτσι τη ζώνη ασφαλείας.

Η Bundestag απέρριψε την αποστολή πυραύλων κρουζ Taurus στην Ουκρανία, αν και η γερμανική κυβέρνηση πιέζει για πολιτική έγκριση.

Ο μπαλαντέρ σε όλα αυτά είναι το ΝΑΤΟ και, ειδικότερα, το πόσο πρόθυμες μπορεί να είναι οι χώρες-μέλη του να εμπλακούν σε σύγκρουση με τη Ρωσία.

Βομβαρδισμοί

Το ΝΑΤΟ δεν είναι σε θέση να συνδράμει φυσικά την Ουκρανία με χερσαίες δυνάμεις. Διαθέτει πολύ λίγους στρατιώτες και κινδυνεύει ν’ αφήσει ορισμένες χώρες-μέλη του ανυπεράσπιστες και εξαιρετικά ευάλωτες, ειδικά της Βαλτικής.

Στην πράξη σημαίνει ότι εάν χρησιμοποιήσει πράγματι άμεση στρατιωτική δύναμη στον πόλεμο της Ουκρανίας, θα είναι με αεροσκάφη για να βομβαρδίσει ρωσικές στρατιωτικές θέσεις, ή πιθανώς να επιτεθεί στον σύμμαχο της Ρωσίας, τη Λευκορωσία ή, εναλλακτικά, να προσπαθήσει ν’ αποκλείσει τον στρατηγικό θύλακα της Ρωσίας στο Καλίνινγκραντ.

Το 1945 οι σύμμαχοι (συμπεριλαμβανομένης της Σοβιετικής Ενωσης) συμφώνησαν στο Πότσνταμ ότι το Καλίνινγκραντ (πρώην Königsberg) θα διοικείται από τη Σοβιετική Ενωση.

Αλλοι έχουν προτείνει ότι οι σύμμαχοι θα μπορούσαν να επιτεθούν στην Υπερδνειστερία, η οποία είναι μια αποσχισθείσα περιοχή κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Μολδαβίας.

Το Αρθρο 5

Είναι εγκατεστημένη ρωσική φρουρά εκεί, αλλά δεν υπάρχει άμεση χερσαία γέφυρα για να υπερασπιστούν οι Ρώσοι την επικράτεια. Ενώ μπορούν να υπερασπιστούν πολύ σθεναρά το Καλίνινγκραντ, για την Υπερδνειστερία δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα.

Αλλά το δίλημμα του ΝΑΤΟ είναι ότι δεν θα συμφωνήσουν όλα τα μέλη του να εφαρμόσουν το Αρθρο 5 της Συνθήκης για την έναρξη ενός πολέμου με τη Ρωσία. Ολοι γνωρίζουν ότι είναι ευάλωτοι και δεν έχουν δημόσια υποστήριξη για να πάνε σε πόλεμο για την Ουκρανία.

Επιπλέον, η συλλογική ηγεσία της Ευρώπης βρίσκεται ήδη σε μεταβατικό στάδιο, και θα παραμείνει όσο πλησιάζει το καλοκαίρι και θα διεξαχθούν αρκετές εκλογικές αναμετρήσεις.

Δεδομένου του γεγονότος ότι τα ευρωπαϊκά οπλοστάσια έχουν ως επί το πλείστον εξαντληθεί, οι ευρωπαϊκές χερσαίες δυνάμεις είναι σχεδόν σε κακή κατάσταση (εκτός της Πολωνίας) και η ευρωπαϊκή αεροπορική δύναμη υπερεκτιμάται, η καλύτερη πολιτική του ΝΑΤΟ θα είναι να προσπαθήσει να βρει έναν τρόπο να συζητήσει με τους Ρώσους, είτε πριν είτε μετά την κατάρρευση της Ουκρανίας.

Ορισμένοι έχουν προτείνει ότι οι νατοϊκοί σύμμαχοι θα μπορούσαν να επιτεθούν στην Υπερδνειστερία, η οποία είναι μια αποσχισθείσα περιοχή κατά μήκος των ανατολικών συνόρων της Μολδαβίας

Γιγαντιαία πρόβα πολέμου

Αυτή τη στιγμή, πάντως, βρίσκονται σε εξέλιξη τα μεγαλύτερα στρατιωτικά γυμνάσια των τελευταίων 30 χρόνων του ΝΑΤΟ για την «αποτροπή της Ρωσίας», στο πλαίσιο των οποίων αναμένεται να κινητοποιηθούν περίπου 90.000 στρατιώτες από τις 31 χώρες-μέλη καθώς και από τη Σουηδία, σε μια γιγαντιαία πρόβα πολέμου.

Η άσκηση «Steadfast Defender 24» (Ακλόνητος Υπερασπιστής) θα διαρκέσει τέσσερις μήνες και σ’ αυτήν θα συμμετάσχουν 41.000 στρατιώτες, 1.100 άρματα μάχης, περισσότερα από 50 πλοία, ενώ θα πραγματοποιηθούν και περίπου 700 αεροπορικές αποστολές, από όλα τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και τη Σουηδία.

Βασικό σενάριο των ασκήσεων, που θα διεξαχθούν σε διάφορες περιοχές από τη Βόρεια Αμερική έως την Ανατολική Πτέρυγα της συμμαχίας κοντά στα ρωσικά σύνορα, θα είναι η ενεργοποίηση του Αρθρου 5 για απόκρουση «ρωσικής επίθεσης εναντίον μέλους της συμμαχίας».

Ενώ οι νατοϊκές δυνάμεις προετοιμάζονται, προσπαθούν ταυτόχρονα να παρατείνουν τον πόλεμο στην Ουκρανία, ώστε να κερδίσουν χρόνο και να φθαρούν οι αντίπαλες δυνάμεις.

Πιθανή αναμέτρηση ΝΑΤΟ – Ρωσίας

Στο μεταξύ, ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ανακοίνωσε ότι η συμμαχία έδωσε στην Ουκρανία την άδεια να χτυπήσει στόχους εντός της Ρωσίας με τα αεροσκάφη F-16, τα οποία αναμένεται να παραδοθούν σύντομα. Σε απάντηση, οι Ρώσοι είπαν ότι εάν τα αμερικανικής κατασκευής αεροσκάφη F-16 χτυπήσουν τη Ρωσία, η Ουκρανία μπορεί να μην είναι πλέον ο μόνος στόχος.

Η γεωπολιτική αντιπαράθεση όπως φαίνεται κλιμακώνεται και ξεφεύγει από τα όρια της Ουκρανίας καθώς αφορά τον συσχετισμό δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη, τη Βαλτική, τη Μαύρη Θάλασσα και όλο και περισσότερο την Αρκτική.

«Οι στρατιωτικοί αναλυτές αναμένουν τα επόμενα 5-8 χρόνια» μια πιθανή αναμέτρηση ΝΑΤΟ και Ρωσίας, δήλωσε ο υπουργός Αμυνας της Γερμανίας, Μπόρις Πιστόριους, και ο γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, κάλεσε για «παραγωγή όπλων σε μεγάλη κλίμακα», τονίζοντας ότι «δεν ζούμε σε καιρό ειρήνης».