Σελήνη: Ο «Οδυσσέας» προσεδαφίστηκε με τα μούτρα, επέζησε με μώλωπες

Το ρομποτικό σκάφος Odysseus που πέτυχε την πρώτη αμερικανική προσσελήνωση εδώ και μισό αιώνα σκόνταψε την τελευταία στιγμή και έπεσε στο πλάι, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται στην επικοινωνία με τη Γη.

Αυτή είναι η νεότερη ενημέρωση από την ιδιοκτήτρια εταιρεία Intuitive Machines, η οποία παραδέχτηκε επίσης ότι η αποστολή παρά λίγο να συντριβεί λόγω ανθρώπινου λάθους, το οποίο αντιμετωπίστηκε την τελευταία στιγμή με αυτοσχέδια λύση.

Τα δεδομένα τηλεμετρίας από την κάθοδο της Πέμπτης, ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της Intuitive Στίβεν Όλτιμους, υποδεικνύουν ότι ένα από τα σκέλη προσεδάφισης είτε έσπασε είτε πιάστηκε σε βράχο, με αποτέλεσμα να η σεληνάκατος να προσεδαφιστεί σε πλάγια θέση και με το «κεφάλι» να στηρίζεται σε έναν βράχο.

Παρόλα αυτά, όλα δείχνουν ότι το Odysseus «είναι σταθερό εντός της προβλεπόμενης περιοχής προσεδάφισης ή πλησίον της», κοντά στον κρατήρα Malapert A, περίπου 300 χιλιόμετρα από τον νότιο πόλο της Σελήνης.

To Odysseus τράβηξε αυτή την εικόνα της Σελήνης από ύψος περίπου 10 χιλιομέτρων (Intuitive Machines)

Το θετικό είναι ότι ο επιστημονικός εξοπλισμός της NASA που ανέλαβε να μεταφέρει στη Σελήνη η Intuitive Machines βρίσκεται στις εκτεθειμένες πλευρές της σεληνακάτου και μπορεί να λειτουργήσει,  είπε ο Όλτιμους σύμφωνα με το Reuters που παρακολούθησε τη συνέντευξη Τύπου.

Μεταξύ άλλων, η σεληνάκατος σχεδιάζεται να απελευθερώσει ένα ρομπότ που θα μπορέσει να τη φωτογραφήσει στην επιφάνεια του φεγγαριού, χωρίς να έχει διευκρινιστεί το πότε.

Ο CEO της Intuitive Machines Στίβεν Όλτιμους δείχνει με ένα μοντέλο σε ποια θέση βρίσκεται το σκάφος (NASA)

«Ελπίζουμε να πάρουμε φωτογραφίες και να προχωρήσουμε σε αξιολόγηση της δομής και του εξωτερικού εξοπλισμού» είπε ο επικεφαλής της εταιρείας στους δημοσιογράφους.

«Μέχρι στιγμής έχουμε αρκετές επιχειρησιακές ικανότητες παρόλο που πέσαμε στο πλάι. Οπότε είναι πραγματικά συναρπαστικό για εμάς και συνεχίζουμε τις επιχειρήσεις στην επιφάνεια» πρόσθεσε.

Ανέφερε ακόμα ότι δύο από τις κεραίες του σκάφους κοιτούν προς το έδαφος, κάτι που περιορίζει τις δυνατότητες επικοινωνίας.

Επίσης, ένας από τους ηλιακούς συλλέκτες είναι στραμμένος σε λάθος κατεύθυνση και δεν εκτίθεται στο φως, αν και οι μπαταρίες παραμένουν γεμάτες χάρη σε έναν δεύτερο συλλέκτη

Θρίλερ πριν από την προσεδάφιση

Η Intuitive Machines αποκάλυψε επίσης ότι το αποστασιόμετρο λέιζερ που θα χρησιμοποιούσε το Odysseus στη διαδικασία της προσεδάφισης δεν λειτούργησε ποτέ επειδή το προσωπικό της εταιρείας είχε ξεχάσει να αφαιρέσει την ασφάλεια πριν από την εκτόξευση.

Αυτό έγινε αντιληπτό μόνο λίγες ώρες πριν από την προγραμματισμένη κάθοδο προς την επιφάνεια, την ώρα που οι τεχνικοί της αποστολής εξέταζαν διαφορετικό πρόβλημα.

Το σκάφος θα είχε πιθανότατα συντριβεί αν οι μηχανικοί δεν προλάβαιναν να γράψουν νέο λογισμικό για να αξιοποιήσουν ένα πειραματικό Lidar της NASA –μια συσκευή που εκπέμπει παλμούς φωτός λέιζερ και παρακολουθεί τις αντανακλάσεις για να υπολογίζει αποστάσεις.

Όπως ανέφερε στη συνέντευξη Τύπου ο διευθυντής της αποστολής Τιμ Κρέιν, το Odyssey αναμένεται να πάψει να λειτουργεί σε περίπου εννέα με δέκα ημέρες, οπότε ξεκινά η παγωμένη σεληνιακή νύχτα που διαρκεί δύο εβδομάδες.

Ο «Οδυσσέας» στις εγκαταστάσεις της Intuitive Machines στο Χιούστον (Reuters)

Επόμενες αποστολές

Η αποστολή της Intuitive Machines πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος CLPS (Εμπορικό Πρόγραμμα Υπηρεσιών Σεληνιακών Φορτίων) της NASA, το οποίο προβλέπει τη μεταφορά εξοπλισμού της υπηρεσίας με εμπορικά σκάφη.

Ακόμα τέσσερις τέτοιες αποστολές προγραμματίζονται για φέτος.

Η εκτόξευση του Odysseus την περασμένη εβδομάδα ήρθε ένα μήνα μετά την απώλεια της σεληνακάτου μιας άλλης αμερικανικής ιδιωτικής εταιρείας, της Astrobotic Technology, η οποία εμφάνισε διαρροή από το σύστημα προώθησης λίγο μετά την εκτόξευσή της στις 8 Ιανουαρίου.

Ήταν η τρίτη αποτυχημένη απόπειρα ιδιωτικής εταιρείας να πατήσει στη Σελήνη, μετά την αστοχία δύο προηγούμενων αποστολών από το Ισραήλ και την Ιαπωνία.

Η επόμενη αποστολή της Intuitive Machines προγραμματίζεται να προσσεληνωθεί στο νότιο πόλο το 2024. Αργότερα το ίδιο έτος θα ακολουθήσει τρίτη αποστολή που θα μεταφέρει μια σειρά μικρών ρομπότ.

Τον περασμένο μήνα, η Ιαπωνία έγινε η πέμπτη χώρα που προσεδαφίζει σκάφος στη Σελήνη, μετά την επιτυχία της Ινδίας το 2023.

Οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι οι μόνες άλλες χώρες που τα έχουν καταφέρει. Η Κίνα μάλιστα έγινε το 2019 η πρώτη χώρα που πέτυχε ελεγχόμενη προσεδάφιση στην αθέατη πλευρά του φεγγαριού.