Τεχνητή Νοημοσύνη: Ψηφιακοί βοηθοί χαρίζουν χρόνο στους γιατρούς

Η γερμανική «Handelsblatt» παρουσίασε πρόσφατα την περίπτωση ενός πάσχοντα από καρκίνο ο οποίος σώθηκε λόγω της «παρέμβασης» της τεχνητής νοημοσύνης.

Πρόκειται, όπως σημειώνει το σχετικό ρεπορτάζ, για τον 35χρονο Γιοχάνες Ντ., ο οποίος εξαιτίας του επίμονου βήχα και της σωματικής αδυναμίας που εμφάνιζε επισκέφθηκε τον γιατρό του.

Οι εξελίξεις είναι τόσο ραγδαίες που, θεωρητικά, επιτρέπουν αισιοδοξία για την επόμενη ημέρα της διάγνωσης και αντιμετώπισης του καρκίνου και συνολικά για την ιατρική.

Η ακτινολογική εξέταση στην οποία υποβλήθηκε, όμως, δεν έδειξε κάτι διά γυμνού οφθαλμού, ακόμη και για τον εξειδικευμένο επιστήμονα ο οποίος την εξέτασε.

Για καλή τύχη τού συγκεκριμένου ασθενούς, ο Κάρστεν Ρ. είναι ταυτόχρονα επικεφαλής και ενός πρότυπου κέντρου διάγνωσης και θεραπείας στο Ντόρτμουντ, όπου ήδη από το 2020 για κάθε ακτινογραφία ζητά τη βοήθεια και ενός εργαλείου της ΑΙ που είναι εγκατεστημένο εκεί.

Αυτό ήταν που χτύπησε συναγερμό και στην παραπάνω περίπτωση, οδηγώντας σε μια εξαιρετικά έγκαιρη διάγνωση και στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του όγκου, ενδεχομένως και στην πλήρη θεραπεία του.

«Η ΑΙ εντόπισε τον καρκίνο με βεβαιότητα δέκα στα δέκα, παρά το γεγονός ότι βρισκόταν πίσω από την καρδιά. Με το μάτι είναι αδύνατο να δει κανείς κάτι τέτοιο», παραδέχεται ο έμπειρος γιατρός, αποδίδοντας παράλληλα τα εύσημα στον πολύτιμο ψηφιακό του βοηθό.

Η αλήθεια, μάλιστα, είναι πως δεν αποτελεί εξαίρεση, καθώς τα εργαλεία της ΑΙ έχουν μπει πλέον για τα καλά στην ιατρική – φυσικά, όχι μόνο όσον αφορά τον καρκίνο, αλλά και τα καρδιακά νοσήματα, τις νευρολογικές – εγκεφαλικές διαταραχές και πολλές ακόμη παθήσεις που σκοτώνουν αδιακρίτως.

Ο πιο πολύτιμος βοηθός

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει αποκτήσει θέση, κατά συνέπεια, στη ζωή και τη δουλειά χιλιάδων επιστημόνων οι οποίοι έχουν δώσει τον όρκο του Ιπποκράτη και έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στον άνθρωπο.

Ή τουλάχιστον εκείνων που δεν θέλουν να μένουν πίσω από την εποχή τους και τα επιτεύγματα της τεχνολογίας, τα οποία είναι σε θέση, εφόσον αξιοποιηθούν κατάλληλα, να κάνουν τη ζωή μας καλύτερη.

«Οταν αποφάσισα να γίνω γιατρός, δεν είχα συνειδητοποιήσει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αντιπροσώπευε τόσο μεγάλο μέρος από τη ζωή μου», είπε πριν από μερικές εβδομάδες στην «Guardian» η Ρατζ Τζένα, ογκολόγος στο νοσοκομείο Addenbrooke του Κέιμπριτζ.

«Προσφέρει πάλι στους γιατρούς το δώρο του χρόνου, κάτι που σημαίνει ότι μπορούμε να επικεντρωθούμε σε εκείνα τα θέματα στα οποία μπορεί να ανταποκριθεί μόνο ο άνθρωπος, ήτοι στο να φροντίζουμε τους ασθενείς μας», πρόσθεσε η ίδια.

Από την πλευρά της, η Σάρα Κέρις, επικεφαλής στρατηγικού σχεδιασμού σε μία από τις πολλές εταιρείες του κλάδου, επιχειρεί να αποδείξει πόσο πολύτιμη είναι η χρήση της ΑΙ, φέροντας ως παράδειγμα μια μορφή καρκίνου η οποία αποτελεί κυριολεκτικά μάστιγα για τις γυναίκες.

«Η διάγνωση του καρκίνου στον μαστό είναι μία από τις δυσκολότερες που υπάρχουν», λέει και εξηγεί:

«Ο ιστός του μαστού έχει πολλά χαρακτηριστικά τα οποία προκαλούν σύγχυση στο ανθρώπινο μάτι, όσον αφορά ευρήματα τα οποία ίσως μοιάζουν με όγκο, στην πραγματικότητα όμως δεν είναι».

Σε ανάλογα συμπεράσματα καταλήγει και έρευνα η οποία διεξήχθη από το Royal Marsden NHS και το Ινστιτούτο Ερευνών για τον Καρκίνο (ICR) του Ηνωμένου Βασιλείου και αφορά ένα μάλλον σπάνιο είδος καρκίνου, τα επονομαζόμενα σαρκώματα.

Σύμφωνα με αυτή, ένας αλγόριθμος ο οποίος έχει αναπτυχθεί με τη βοήθεια της ΑΙ αποδεικνύεται πολύ πιο αποτελεσματικός από τις κλασικές βιοψίες για τον εντοπισμό του, καθώς μπορεί να «παρακάμψει» παραπλανητικές ενδείξεις από το ανθρώπινο σώμα που προέρχονται από το λίπος, τους μυς και τα νεύρα – εκεί, δηλαδή, όπου κυρίως αναπτύσσονται τα σαρκώματα.

Εργαλεία που «μαθαίνουν» διαρκώς

Είναι προφανές, λοιπόν, ότι όσο περνά ο χρόνος και τα εργαλεία της ΑΙ τελειοποιούνται και «μαθαίνουν», τέτοιου είδους συγχύσεις που μπορεί να υπάρχουν σε περιπτώσεις όγκων στον μαστό ή σαρκώματα (και αλλού) μάλλον θα πάψουν σταδιακά να υφίστανται.

Κάτι που οφείλεται στην αλματώδη πρόοδο η οποία έχει συντελεστεί κυρίως τα τελευταία χρόνια, επιτρέποντας να συμβαίνει αυτό ακριβώς που περιγράφει η «Handelsblatt»:

«Σήμερα, ένας υπολογιστής έχει τη δυνατότητα να αναλύει και να κατηγοριοποιεί τις ιδιότητες κάθε ξεχωριστού πίξελ μιας εικόνας, γνωρίζοντας πλέον πως ένας όγκος του εγκεφάλου δεν μπορεί να κάνει την εμφάνισή του στους πνεύμονες και ότι η πνευμονία έχει διαφορετική εμφάνιση από έναν καρκινικό όγκο».

Η τελευταία διαπίστωση δεν αποτελούσε πάντοτε – για την ακρίβεια, μέχρι πολύ πρόσφατα – κάτι το αυτονόητο.

«Επί μακρόν ήταν ασαφές ποια χαρακτηριστικά ενός καρκινικού όγκου μπορούσε να εντοπίσει και να διαβάσει ένας υπολογιστής», λέει χαρακτηριστικά ο Μπιορν Ομερ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ludwig-Maximilians του Μονάχου.

Κι αυτό είχε ως συνέπεια, όπως εξηγεί ο ίδιος, οι μη κατηγοριοποιημένες ενδείξεις να οδηγούν συχνά σε λάθη και εσφαλμένες διαγνώσεις – κάτι που, όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς, κάθε άλλο παρά ευχάριστο ήταν για τους ασθενείς ή ακόμη και τους εξεταζομένους.

Είναι βέβαιο ότι οι εξελίξεις είναι τόσο ραγδαίες που, θεωρητικά, επιτρέπουν αισιοδοξία για την επόμενη ημέρα της διάγνωσης και αντιμετώπισης του καρκίνου και συνολικά για την ιατρική.

Θεωρητικά όμως, γιατί είναι γνωστό ότι συχνά στην πράξη τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά…

Ανοίγει μια νέα αγορά

Οπως είναι αναμενόμενο, οι τεράστιες δυνατότητες τις οποίες προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη (και) στον τομέα της διάγνωσης καρκινικών όγκων αποτελούν παράλληλα ένα νέο σημαντικό πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας και κερδοφορίας.

Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με τα στοιχεία της Statista Market Insights, ο παγκόσμιος κύκλος εργασιών της «μηχανικής» διάγνωσης, με τη βοήθεια συστημάτων τα οποία είναι εφοδιασμένα με εργαλεία ΑΙ, θα ανέλθει για τον τρέχον έτος στα 24 δισ. ευρώ.

Μέχρι δε το τέλος της δεκαετίας, δηλαδή ως το 2030, το παραπάνω ποσό εκτιμάται ότι θα αυξάνεται με ρυθμό της τάξης του 20% τουλάχιστον σε ετήσια βάση.

Ο καρκίνος στην ΕΕ

• 2,74 εκατομμύρια τα νέα κρούσματα καρκίνου που καταγράφηκαν στην ΕΕ το 2022, αυξημένα κατά 2,3% σε σύγκριση με το 2020.
  Κατά 2,4% αυξήθηκαν και οι θάνατοι από καρκίνο στο ίδιο διάστημα.
• 31% των ανδρών και 25% των γυναικών στην ΕΕ αναμένεται να διαγνωστούν με καρκίνο προτού συμπληρώσουν τα 75 έτη τους, ενώ 14% των ανδρών και 9% των γυναικών εκτιμάται πως θα χάσουν τη ζωή τους από αυτή την αιτία πριν από τη συγκεκριμένη ηλικία.
• 13,8% όλων των νέων περιστατικών αφορούν καρκίνο στον μαστό.
• Ακολουθούν με 13% ο καρκίνος στο ορθό, με 12,1% στον προστάτη και με 11,6% στους πνεύμονες.

Ανοίγει μια νέα αγορά

Οι τεράστιες δυνατότηες τις οποίες προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη (και) στον τομέα της διάγνωσης καρκινικών όγκων αποτελούν παράλληλα νέο σημαντικό πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας και κερδοφορίας.

Για του λόγου του αληθές, σύμφωνα με τα στοιχεία της Statista Market Insights, ο παγκόσμιος κύκλος εργασιών της «μηχανικής» διάγνωσης, με τη βοήθεια συστημάτων τα οποία είναι εφοδιασμένα με εργαλεία AI, θα ανέλθει για το τρέχον έτος στα 24 δισ. ευρώ.

Μέχρι δε το τέλος της δεκαετίας, δηλαδή ως το 2030, το παραπάνω ποσό εκτιμάται ότι θα αυξάνεται με ρυθμό της τάξης του 20% τουλάχιστον σε ετήσια βάση.

Premium έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»