Κυρώσεις από τις ΗΠΑ για το Predator κατά της Intellexa – Ειδική αναφορά στην άδεια εξαγωγής από Ελλάδα

Κυρώσεις σε δυο φυσικά πρόσωπα και πέντε νομικά πρόσωπα που σχετίζονται με το παράνομο λογισμικό υποκλοπών Predator ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.

Στη λίστα συμπεριλαμβάνονται η εταιρία Intellexa S.A. με έδρα την Ελλάδα, ο ιδιοκτήτης της κοινοπραξίας Intellexa Ταλ Ντίλιαν και η σύζυγος και συνεργάτης του Σάρα Χάμου.

Ο όμιλος (consortium) Intellexa περιγράφεται από τις αμερικανικές αρχές ως ένας «σύνθετος, διεθνής ιστός αποκεντρωμένων επιχειρήσεων».

Αξίζει να σημειωθεί ότι γίνεται ειδική αναφορά και στην εξαγωγή του Predator μέσω Ελλάδας «σε αυταρχικά καθεστώτα», την ίδια στιγμή που στην Ελλάδα καταβάλλεται συστηματική προσπάθεια υποβάθμισης του σκανδάλου των υποκλοπών, στο οποίο εμπλέκεται ο ανιψιός και δεξί χέρι του πρωθυπουργού Γρηγόρης Δημητριάδης.

ΗΠΑ: απειλή για την ασφάλειά μας η Ιntellexa – To Predator έχει χρησιμοποιηθεί και σε βάρος αμερικανών αξιωματούχων

Ιδιαίτερη σημασία έχει ότι η απόφαση του αμερικανικού ΥΠΟΙΚ ρητά αναφέρει ότι το Predator έχει χρησιμοποιηθεί και σε βάρος αμερικανών αξιωματούχων κάτι που άλλωστε εξηγεί και την απόφαση να προχωρήσουν σε τόσο αυστηρά μέτρα: «Επιπλέον, το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator έχει χρησιμοποιηθεί από ξένους πράκτορες σε μια προσπάθεια να παρακολουθήσουν συγκαλυμμένα αξιωματούχους της κυβέρνησης των ΗΠΑ, δημοσιογράφους και ειδικούς σε θέματα χάραξης πολιτικής».

Όπως αναφέρει δημοσίευμα του CNN αμερικανός αξιωματούχος σχολιάζοντας την ανακοίνωση επεσήμανε ότι «οι δραστηριότητες του ομίλου Intellexa αποτελούν μια απειλή σε επίπεδο αντικατασκοπείας για την αμερικανική κυβέρνηση και, όπως έχει καταγραφεί εκτεταμένα από ερευνητικούς δημοσιογράφους, ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και εταιρείες τεχνολογίας, έχουν διευκολύνει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο».

Όπως αναφέρει το αμερικανικό ενημερωτικό δίκτυο: «Σύμφωνα με έκθεση της Google τον περασμένο μήνα, το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator της Intellexa έχει πωληθεί στις κυβερνήσεις της Αιγύπτου, της Αρμενίας, της Ελλάδας, της Μαδαγασκάρης, της Ακτής Ελεφαντοστού, της Σερβίας, της Ισπανίας και της Ινδονησίας».

Θυμίζουμε ότι για την εξαγωγή του Predator στη Μαγαδασκάρη από την Intellexa SA είχε ξεσπάσει μεγάλος θόρυβος για το πώς δόθηκε η σχετική άδεια από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Εξωτερικών, υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να διατάξει ΕΔΕ

Η άδεια εξαγωγής του Predator από την Intellexa στη Μαγαδασκάρη

Συγκεκριμένα, στη λίστα κυρώσεων περιλαμβάνονται:

Ο Ταλ Τζόναθαν Ντιλιάν, ο Ισραηλινός ιδρυτής του ομίλου Intellexa και «αρχιτέκτονας», όπως τον χαρακτηρίζει το αμερικανικό υπουργείο, των εργαλείων spyware που παράγει. Σημειώνεται πως «ο όμιλος είναι ένας πολύπλοκος διεθνής ιστός αποκεντρωμένων εταιρειών» που ελέγχονται είτε πλήρως είτε εν μέρει από τον Ντιλιάν και την συνεργάτιδα του Σάρα Χαμού.

Η Σάρα Αλεξάνδρα Φαισάλ Χάμου, η οποια αναφέρεται ως «ειδική σε εταιρείες off-shoring που έχει παράσχει διοικητικές υπηρεσίες στην κοινοπραξία Intellexa, συμπεριλαμβανομένης της ενοικίασης χώρων γραφείων στην Ελλάδα για λογαριασμό της Intellexa S.A».

Η Intellexa S.A., «εταιρία ανάπτυξης λογισμικού με έδρα την Ελλάδα στο πλαίσιο της κοινοπραξίας Intellexa που έχει εξάγει τα εργαλεία παρακολούθησης της σε αυταρχικά καθεστώτα». Υπενθυμίζεται ότι η Intellexa S.A. είχε προστεθεί στη λίστα κυρώσεων του υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ στις 18 Ιουλίου 2023, για διακίνηση διαδικτυακών εργαλείων που χρησιμοποιούνται για πρόσβαση σε συστήματα πληροφοριών, απειλώντας το απόρρητο και την ασφάλεια ατόμων και οργανισμών παγκοσμίως.

Η Intellexa Limited, εταιρεία με έδρα την Ιρλανδία στο πλαίσιο της κοινοπραξίας Intellexa που δρα ως μεταπωλητής τεχνολογίας και κατέχει περιουσιακά στοιχεία για λογαριασμό της κοινοπραξίας. Η Intellexa Limited είχε επίσης προστεθεί στη λίστα κυρώσεων του υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ στις 18 Ιουλίου 2023.

Η Cytrox AD, εταιρεία με έδρα τη Βόρεια Μακεδονία στο πλαίσιο της κοινοπραξίας Intellexa, που ενεργεί ως προγραμματιστής του λογισμικού κατασκοπείας Predator της κοινοπραξίας. Η Cytrox AD είχε επίσης προστεθεί στη λίστα κυρώσεων του υπουργείου Εμπορίου στις 18 Ιουλίου 2023.

Η Cytrox Holdings Zartkoruen Mukodo Reszvenytarsasag (Cytrox Holdings ZRT), εταιρία με έδρα την Ουγγαρία στο πλαίσιο της κοινοπραξίας Intellexa, η οποία ανέπτυξε το λογισμικό κατασκοπείας Predator για τον όμιλο πριν μεταφερθεί η παραγωγή του στη Βόρεια Μακεδονία.

Η Thalestris Limited, εταιρία με έδρα την Ιρλανδία εντός της κοινοπραξίας Intellexa που κατέχει δικαιώματα διανομής του λογισμικού Predator και ενεργεί ως χρηματοοικονομική εταιρεία συμμετοχών για την κοινοπραξία.

Ο τρόπος που καταχωρεί το αμερικανικό ΥΠΟΙΚ τα στοιχεία της Intellexa S.A.

Τι σημαίνουν οι κυρώσεις – Κίνδυνος κυρώσεων και για όσους συναλλάσσονται μαζί τους

Οι κυρώσεις αυτές επιβάλλονται για πρώτη φορά σε μια εταιρεία που παράγει εμπορικό κατασκοπευτικό λογισμικό. Αυτό που κάνουν είναι να δεσμεύουν τα περιουσιακά στοιχεία στις ΗΠΑ των παραπάνω προσώπων και εταιρειών: «Ως αποτέλεσμα της σημερινής απόφασης, όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τα συμφέροντα σε περιουσιακά στοιχεία των προσώπων που αναφέρονται ανωτέρω, τα οποία βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες ή στην κατοχή ή τον έλεγχο αμερικανικών προσώπων, δεσμεύονται και πρέπει να αναφέρονται στην OFAC (σ.σ. Γραφείο Ελέγχου Ξένων Περιουσιακών Στοιχείων). Επιπλέον, δεσμεύονται επίσης όλες οι οντότητες που ανήκουν, άμεσα ή έμμεσα, ατομικά ή συνολικά, κατά 50 τοις εκατό ή περισσότερο σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα που έχουν δεσμευτεί».

Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι το ενδεχόμενο κυρώσων περιλαμβάνει και όσους συναλλάσσονται με οποιονδήποτε τρόπο ή έχουν άμεση σχέση με τα πρόσωπα και τις εταιρείες στις οποίες επιβλήθηκαν κυρώσεις: «Επιπλέον, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και άλλα πρόσωπα που συμμετέχουν σε ορισμένες συναλλαγές ή δραστηριότητες με τις οντότητες και τα πρόσωπα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις ενδέχεται να εκτεθούν σε κυρώσεις ή να υποστούν ενέργειες επιβολής. Οι απαγορεύσεις περιλαμβάνουν την πραγματοποίηση οποιασδήποτε συνεισφοράς ή την παροχή κεφαλαίων, αγαθών ή υπηρεσιών από, προς ή προς όφελος οποιουδήποτε προσώπου που έχει οριστεί, ή τη λήψη οποιασδήποτε συνεισφοράς ή παροχής κεφαλαίων, αγαθών ή υπηρεσιών από οποιοδήποτε τέτοιο πρόσωπο.»

Σημειώνουμε ότι το OFAC είναι από τις ισχυρότερες υπηρεσίες του αμερικανικού κράτους. Έχει εξαιρετικά εκτεταμένες αρμοδιότητες ως προς το να ερευνά και να επιτηρεί αλλά και τη δυνατότητα να επιβάλει βαριές κυρώσεις σε εταιρείες και άτομα.

Επιπλέον, το είδος των κυρώσεων που περιγράφονται σε τέτοιες αποφάσεις δεν έχουν μόνο το χαρακτήρα της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων στις ΗΠΑ. Μια πολύ βασική επίπτωση που έχουν για εταιρείες ή άτομα που υφίστανται αυτές οι κυρώσεις είναι ότι πλέον εταιρείες με έδρα ή δραστηριότητα ή συναλλαγές στις ΗΠΑ έχουν κάθε λόγο να αποφεύγουν να έχουν συναλλαγές μαζί τους ακριβώς από τον κίνδυνο να υποστούν κυρώσεις.

Ο σύνδεσμός της Intellexa με την Ελλάδα – υπάρχει ενδεχόμενο κυρώσεων και για πρόσωπα στην Ελλάδα;

Έχει ιδιαίτερη σημασία ότι όλα αυτά αφορούν και μία εταιρεία που έχει έδρα την Ελλάδα. Μάλιστα για τον διεθνή Τύπο η Intellexa είναι μια κατά βάση ελληνική εταιρεία.

Ας μην ξεχνάμε ότι η συγκεκριμένη εταιρεία, της οποία τα στοιχεία αναλυτικά παραθέτει έγγραφο των αμερικανικών αρχών, πέραν του Ντιλιάν, στους μετόχους της περιλαμβάνει και τον Έλληνα Φέλιξ Μπίτζιο, ενώ η εταιρεία είχε στενές σχέσεις και με την εταιρείας Krikel του Γιάννη Λαβράνου, που είχε συνάψει διάφορες συμβάσεις με το ελληνικό δημόσιο και την ΕΥΠ και εξήγαγε επίσης το Predator σε άλλες χώρες. Από την άλλη, ο Γιάννης Λαβράνος είναι κουμπάρος του πρώην γενικού γραμματέα και ανηψιού του πρωθυπουργού Γρηγόρη Δημητριάδη, που από ποικίλες πλευρές έχει κατηγορηθεί ότι είναι στο επίκεντρο αυτής της υπόθεσης. Θυμίζουμε επίσης ότι η ΕΥΠ υπαγόταν το πρωθυπουργικό γραφείο, με όλα αυτά τα δεδομένα να έχουν κάνει κατ’ επανάληψη την αντιπολίτευση να υποστηρίξει ότι ο κ. Δημητριάδης έχει άμεση εμπλοκή στο σκάνδαλο των υποκλοπών.

Από την ανακοίνωση του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι οι κυρώσεις μπορούν να επεκταθούν και σε πρόσωπα που έχουν σχέση με την Intellexa πέραν όσων ήδη ρητά αναφέρονται. Αυτό πέραν του Φέλιξ Μπίτζιου, φαίνεται να «ακουμπά» τουλάχιστον και την περίπτωση του Γιάννη Λαβράνου, στο βαθμό που ειδικά η Krikel είχε συναλλαγές με την Intellexa,  ενώ προκύπτει και το ερώτημα εάν και σε ποιο βαθμό υπάρχει ενδεχόμενο να εξεταστεί και η φερόμενη εμπλοκή του κ. Δημητριάδη.

Υπενθυμίζουμε, ότι των σημερινών ανακοινώσεων είχε προηγηθεί ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι τίθενται περιορισμοί στη βίζα για τα πρόσωπα που σχετίζονται με τις εταιρείες παράνομου κατασκοπευτικού λογισμικού.