Η πρώτη μεταμόσχευση ιστού ωοθηκών σε κρυοσυντήρηση έφερε τον «πελαργό»

Ένα μοναδικό περιστατικό για τα ελληνικά δεδομένα, παρουσιάστηκε από την Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής με αφορμή το επερχόμενο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναπαραγωγικής Ιατρικής με θέμα «Καινοτόμες Προσεγγίσεις».

Πρόκειται για μία γυναίκα η οποία πριν από 16 χρόνια διαγνώστηκε με αιματολογικό καρκίνο (λέμφωμα Hodgkin’s), για το οποίο υπεβλήθη σε χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.

Το 2013 το λέμφωμα επανεμφανίστηκε. Αυτή τη φορά όμως, η ασθενής, πριν προχωρήσει στην θεραπεία για την καταπολέμηση του καρκίνου, προνόησε να καταφύγει σε κρυοσυντήρηση ωοθηκικού ιστού προκειμένου να προασπίσει και να διατηρήσει την γονιμότητά της.

Το 2021 και μετά την αποθεραπεία της επέστρεψε για τη μεταμόσχευση του κρυοσυντηρημένου φλοιού των ωοθηκών της, ώστε να επαναφέρει τη γονιμότητα στις μη λειτουργικές πλέον ωοθήκες της.

Σήμερα, η κ. Ειρήνη Κόκα, διανύει τον 6ο μήνα της εγκυμοσύνης της μετά από τη μεταμόσχευση κρυοσυντηρημένου ωοθηκικού ιστού.

Η περίπτωση αυτή θα αποτελέσει αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, επιστημονικής αναζήτησης και σχολιασμού στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναπαραγωγικής Ιατρικής με θέμα «Καινοτόμες Προσεγγίσεις», καθώς εκεί θα συζητηθούν οι τεχνικές πτυχές και τα κλινικά πρωτόκολλα αυτού του επιστημονικού εγχειρήματος.

Μόνο όταν αρχίζει να με κλωτσάει, τότε είναι που καταλαβαίνω πως δεν ονειρεύομαι, αλλά είναι αλήθεια…

Το κορυφαίο ιατρικό γεγονός, ως προς το χειρουργικό μέρος, πραγματοποιήθηκε στην Κλινική Γένεσις Αθηνών από εξειδικευμένους γιατρούς και κλινικούς εμβρυολόγους της κλινικής, παρουσία ομάδας εξειδικευμένων ιατρών από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Νορβηγίας (Oslo University Hospital), με επικεφαλής τον Καθηγητή και Διευθυντή του Τμήματος Αναπαραγωγικής Ιατρικής Peter Zoltan Fedorcsak και την Ελληνίδα Κλινική Εμβρυολόγο, Διευθύντρια του Εργαστηρίου Εξωσωματικής Γονιμοποίησης Μαρία Μπίμπα. Η επέμβαση, μεταδόθηκε σε ζωντανή διαδικτυακή σύνδεση, από την αίθουσα του χειρουργείου της Κλινικής Γένεσις Αθηνών σε 13 δημόσια νοσοκομεία της χώρας προκειμένου να παρακολουθήσουν τη διαδικασία και άλλοι Έλληνες γιατροί.

Μετά από 1,5 χρόνο επαναλειτουργίας των ωοθηκών της και έχοντας συλλέξει ωάρια που γονιμοποιήθηκαν με το σπέρμα του συζύγου της, η κ. Κόκα πραγματοποίησε εμβρυομεταφορά δύο εμβρύων στο στάδιο της βλαστοκύστης στις 5 Οκτωβρίου του 2023.

Σήμερα, διανύει την 24^η εβδομάδα της κύησης.

«Δεν είχα ωάρια να καταψύξω»

Κατά τη συνέντευξη Τύπου, η κ. Ειρήνη Κόκα, εμφανώς συγκινημένη, δήλωσε: «Αυτό που ζω είναι ένα θαύμα. Είμαι ευλογημένη γιατί βρέθηκα στα χέρια του κ. Πάντου. Τη δεύτερη φορά που νόσησα μου είπαν ότι έχω βαριά μορφή καρκίνου και δεν θα κάνω ποτέ παιδιά γιατί μου είχε διακοπεί πλήρως η περίοδος. Τότε ήταν που αποφάσισα να πάω στον κ. Πάντο. Ήρθα να καταψύξω ωάρια, αλλά με ενημέρωσε ότι δεν έχω και δεν προλαβαίνουμε να κάνουμε κάτι για αυτό. Η μόνη λύση για μένα – μου είπε – είναι η κατάψυξη ωοθηκικού ιστού και θα ήμουν και η πρώτη στην Ελλάδα που θα το έκανα.

Από τον Ιανουάριο του 2013, ακόμα δεν το έχω πιστέψει. Μόνο όταν αρχίζει να με κλωτσάει, τότε είναι που καταλαβαίνω πως δεν ονειρεύομαι, αλλά είναι αλήθεια… το ζω!

Κατά τη διάρκεια της μεταμόσχευσης μυελού των οστών που μου έκαναν για τον καρκίνο, την ώρα που έπαθα και ανακοπή, άκουγα τις φωνές της μαμάς μου και απαντούσα, αλλά δεν με άκουγαν. Είπα ότι θα μείνω εδώ, θα τα καταφέρω και θα κάνω και εγώ παιδιά…

Θέλω να πω σε όλες τις γυναίκες που περνάνε όσο δύσκολα πέρασα και εγώ με τον καρκίνο, να μην χάνουν την πίστη και την ελπίδα τους. Να μην εγκαταλείπουν τα όνειρά τους. Να εμπιστεύονται τον γιατρό τους και πάνω απ΄ όλα το Θεό…».

Το εν λόγω περιστατικό βάζει την Ελλάδα στο χάρτη της πρωτοποριακής μεθόδου αυτόλογης μεταμόσχευσης ωοθηκικού ιστού.

Άμεση και ασφαλής λύση

Ο Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής και Πρόεδρος της Κλινικής Γένεσις Αθηνών κ. Κωνσταντίνος Πάντος ανέφερε ότι «με αφορμή αυτό το περιστατικό προσκαλούμε όλους τους συναδέλφους να συμβάλλουν προκειμένου να μπορέσει η Ελλάδα να γίνει κέντρο αναφοράς για την εξασφάλιση των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων των γυναικών που διαγιγνώσκονται με κάποιας μορφής καρκίνου ή άλλων παθήσεων που πιθανώς να αποτελεί εμπόδιο για την μετέπειτα αναπαραγωγική τους αυτονομία.

Είναι απαραίτητο να γνωρίζουν ότι μπορούν να προβούν σε μια άμεση, ασφαλή και αποτελεσματική λύση, χωρίς να χάσουν πολύτιμο χρόνο από την θεραπεία τους, ενώ παράλληλα μπορούν να διατηρήσουν τον έλεγχο του αναπαραγωγικού τους δυναμικού».

Συνεχίζοντας, επεσήμανε ότι «με αυτή την μέθοδο έχουν γεννηθεί 210 παιδιά διεθνώς, μετά το 1ο παιδί στον κόσμο το 2004, με ποσοστό γεννήσεων 21%, με παρόμοια ποσοστά κυήσεων, τόσο από φυσική σύλληψη όσο και μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση.

Έχουν αναφερθεί εγκυμοσύνες σε κάποιες χώρες της Ευρώπης όπως Βέλγιο, Δανία, Ολλανδία, Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Νορβηγία, Ισπανία, Ιταλία και κάποιες ελάχιστες Κλινικές στις ΗΠΑ.

Στην Κίνα πραγματοποιήθηκε η 1^η γέννηση παιδιού το 2021.

Θέλω πρώτα από όλα να συγχαρώ αυτή την γυναίκα για την τιτάνια προσπάθεια να φτάσει στην δική της Ιθάκη. Η ψυχική δύναμη της γυναίκας αυτής αποτελεί ένα φάρο αισιοδοξίας για πολλές άλλες γυναίκες με αντίστοιχα προβλήματα. Να συγχαρώ τον σύζυγό της για την διαρκή και με αφοσίωση στήριξη που επέδειξε όλα αυτά τα χρόνια στη γυναίκα του. Υποκλίνομαι και στους δύο με σεβασμό…».

Καινοτόμες τεχνολογίες

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής και Ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής ΕΚΠΑ, κ. Μιχαήλ Κουτσιλιέρης είπε επίσης: «Η Ελληνική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής είναι πολύ χαρούμενη όταν διακεκριμένοι επιστήμονες, μέλη της Εταιρείας, προχωρούν σε καινοτόμες εφαρμογές της τεχνολογίας και δίνουν τη χαρά της μητρότητας στις Ελληνίδες. Αυτές οι Καινοτόμες εφαρμογές, όπως είναι η κρυοσυντήρηση ωοθηκικού ιστού, θα συζητηθούν στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αναπαραγωγικής Ιατρικής που πραγματοποιείται 8-10 Μαρτίου στην Αθήνα».

Ο Καθηγητής Peter Zoltan Fedorchak σε διαδικτυακή παρέμβασή του με λίγα και μεστά λόγια είπε: «Είμαι ευγνώμων για την ευκαιρία να συνεργαστώ με τον Δρ Πάντο στη θεραπευτική διαχείριση ασθενών με καρκίνο που πρέπει να αποκαταστήσουν τη γονιμότητά τους με αυτόλογη μεταμόσχευση ωοθηκικού ιστού. Η ομάδα μας συνέβαλε μόνο σε τρεις επεμβάσεις, τις οποίες ακολούθησε η επιμονή του προσωπικού στην Κλινική Γένεσις Αθηνών, δίνοντας ένα τόσο υπέροχο αποτέλεσμα».

Αυτόλογη μεταμόσχευση

Η Εμβρυολόγος κ. Μαρία Μπίμπα μαζί του από το Όσλο, συμπλήρωσε: «Για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ξεκίνησα από τη Γένεσις Αθηνών και ήμουν μαζί στην ομάδα που κρυοσυντήρησε τον ωοθηκικό ιστό της γυναίκας αυτής και συμμετείχα και στη μεταμόσχευσή του.

Τώρα, ως Ελληνίδα και ως Διευθύντρια πλέον του εργαστηρίου Εξωσωματικής Γονιμοποίησης του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Όσλο, δηλώνω υπερήφανη για το πρώτο θετικό αποτέλεσμα που είχαμε ως Ελλάδα. Εύχομαι στην κ. Κόκα από εδώ και πέρα η ζωή να τις φέρνει μόνο θετικές ειδήσεις».

Ο κ. Νικόλαος Παπαριστείδης, τέως Διευθυντής της Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής του Νοσοκομείου «Έλενα Βενιζέλου», που συμμετείχε στην ζωντανή σύνδεση με τα 13 Νοσοκομεία το 2021, επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι: «Μετά την επιτυχή εξέλιξη της μεταμόσχευσης αυτής και την επίτευξη εγκυμοσύνης, ο δημόσιος τομέας με την ιδιωτική πρωτοβουλία θα επιδιώξει συνεργασία, προκειμένου τέτοιου είδους προσπάθειες να καλύπτονται από τους ασφαλιστικούς φορείς. Στο επερχόμενο συνέδριο θα γίνει γνωστό ότι η συνεργασία μας συνεχίζεται και με την καινούργια διεύθυνση».