Η επόμενη μέρα στις σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας μετά την καταδίκη Μπελέρη

Η καταδικαστική απόφαση που ανακοινώθηκε από το ειδικό δικαστήριο για θέματα διαφθοράς στην Αλβανία, για τον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη, δεν εξέπληξε κανένα.

Το αντίθετο μάλιστα. Από την σύλληψη του υποψήφιου ακόμα δημάρχου, δύο μέρες πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Αλβανία και όπως αυτή εξελισσόταν ήταν εμφανές ότι η κυβέρνηση του Έντι Ράμα είχε στόχο να αλλάξει το αποτέλεσμα των εκλογών.

Με τις πληροφορίες να δείχνουν προσπάθειες εξεύρεσης ενός  εύκολα διαχειρίσιμου προσώπου, το οποίο θα συναινεί στις αποφάσεις που συμφέρουν την κυβέρνηση της Αλβανίας για τους σχεδιασμούς της όσον αφορά τις εταιρείες Real Estate και το μέλλον της περιοχής της Χειμάρρας.

Τον τόνο για το τι πρόκειται να συμβεί έδινε ο ίδιος ο Ράμα, στις συνεντεύξεις του.

Η σύλληψη συνέπεσε με την προεκλογική περίοδο για τις εθνικές εκλογές στην Ελλάδα, με το ζήτημα να είναι σε αυτά που αναδείχθηκαν ιδιαίτερα και συνέχισε να παρακολουθείται σε όλη του τη διάρκεια από τα ΜΜΕ.

Οι προϋποθέσεις

Η Αθήνα συνέδεσε την υπόθεση Μπελέρη με την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην ΕΕ.

Έθεσε προϋποθέσεις προκειμένου να μην βάλει βέτο στην Αλβανία, σημειώνοντας ότι πρέπει να δοθεί στον Μπελέρη το δικαίωμα να ορκιστεί, να γίνει σεβαστό το τεκμήριο της αθωότητας και να έχει μία δίκαιη δίκη. Υπογραμμίζοντας ότι δεν πρόκειται για ένα διμερές ζήτημα, αλλά για ένα θέμα που συνδέεται άμεσα με το Κράτος Δικαίου στη χώρα. Άρα και τις προϋποθέσεις για την ένταξη της στην ΕΕ.

Αναφορά στην υπόθεση καταγράφηκε και στην έκθεση προόδου της ΕΕ για την Αλβανία.

Ο (μη) ελιγμός Ράμα

Ο Ράμα έδειξε κάποια στιγμή να υπαναχωρεί, κάπως, αποδεχόμενος τη νίκη Μπελέρη στις εκλογές και διαρρέοντας ότι αναζητά μεταβατικό δήμαρχο.

Με έλληνες διπλωμάτες ωστόσο να προβλέπουν – σωστά – ότι δεν είμαστε μπροστά σε λύση του δράματος. Αυτό έδειχνε η επιμονή στην υπόθεση παρά το «σαθρό» κατηγορητήριο, αλλά και την επιλογή των δικαστών, με κάποιους από τους οποίους να φέρονται να έχουν «χρέη» στην κυβέρνηση Ράμα αν όχι προκατάληψη απέναντι στην Ελλάδα.

Υπογράμμιζαν δε ότι η Αθήνα θα πρέπει εφόσον κινήθηκε έτσι εξαρχής να συνεχίσει στην ίδια γραμμή.

Με κάποιους να βλέπουν το Ράμα να έχει εγκλωβιστεί αρχικά στην πολιτική του, αδυνατώντας να αναλάβει πρωτοβουλίες που θα του έδιναν διέξοδο και θα έβαζαν τέλος στο «δράμα». Ιδιαίτερα μετά την επιστολή της Ελλάδας στην ΕΕ, που έθετε τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις ωστόσο, ήταν σαφές ότι ο πρωθυπουργός της Αλβανίας δεν θα έκανε πίσω.

Η καταδικαστική απόφαση για τον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας, που προβλέπει δύο χρόνια φυλακή  καθώς κρίθηκε ένοχος για εξαγορά ψήφων, επιβεβαίωσε τα απαισιόδοξα μεν, ρεαλιστικά δε, σενάρια για το τι επρόκειτο να γίνει.

Καχυποψία

Με τις σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας να μπαίνουν σε μία παρατεταμένη περίοδο καχυποψίας. Και αυτό ενώ το προηγούμενο διάστημα η εντύπωση που έδιναν οι κυβερνήσεις σε Αθήνα και Τίρανα ήταν πως διανύουν μία περίοδο «μέλιτος», με αποκορύφωμα την πανηγυρική επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αλβανία και δη στις περιοχές που ζει η ελληνική μειονότητα, έχοντας στο πλευρό του τον Έντι Ράμα.

Δεν είναι λίγοι οι διπλωμάτες που παρά τις εξελίξεις σημειώνουν ότι οι δίαυλοι Αθήνας – Τιράνων πρέπει να μείνουν ανοιχτοί, ωστόσο υπογραμμίζουν ότι αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο. Κάποιες προσπάθειες γίνονται κάτω από τα ραντάρ, αλλά στο βαθμό που αυτό είναι δυνατό στις παρούσες συνθήκες.

Την ίδια στιγμή στην Αθήνα σημειώνουν ως θετικό για τις ελληνικές θέσεις το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος που υιοθετήθηκε στο συνέδριο στο Βουκουρέστι, και υπογραμμίζει μεταξύ άλλων ότι η υπόθεση Μπελέρη δεν είναι διμερές ζήτημα αλλά ευρωπαϊκό, καθώς αφορά την εφαρμογή του κράτους δικαίου και τον σεβασμό των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας.

Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών στην ανακοίνωση του για την απόφαση επισημαίνει ότι «η ελληνική κυβέρνηση θα παρακολουθεί στενά την υπόθεση και προσβλέπει σε μια δίκαιη και αντικειμενική κρίση στον δεύτερο βαθμό δικαιοδοσίας». Δείχνοντας ότι περιμένει μία κίνηση από τα Τίρανα.

Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι η Αθήνα δεν βρίσκει πολλούς υποστηρικτές στο πλαίσιο της ΕΕ. Πρεσβευτές ισχυρών χωρών – μελών της ΕΕ έχουν αναφερθεί στην υπόθεση, off the record, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα «διμερές ζήτημα» που δεν θα έπρεπε η Ελλάδα να χρησιμοποιήσει για να μπλοκάρει την είσοδο της Αλβανίας στο κλαμπ των Βρυξελλών.

Με τις εξελίξεις να αναμένονται και την μπάλα να είναι ξανά στο γήπεδο του Ράμα. Η εξίσωση πάντως δεν χαρακτηρίζεται εύκολη. Σε μία δίκη που έγινε διπλωματική «μάχη».