Προσπάθησε πράγματι ο Οπενχάιμερ να δηλητηριάσει τον δάσκαλo του;

Στο Όπενχαιμερ, την υποψήφια για Όσκαρ ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν που βασίζεται στην εκτενή βιογραφία για τον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ, γραμμένη από τους δημοσιογράφους Kai Bird και Martin J. Sherwin, ο σκηνοθέτης παρουσιάζει ένα άγνωστο γεγονός για τον πατέρα της ατομικής βόμβας.

Σε ένα μεταγενέστερο περιστατικό, ο Οπενχάιμερ κλείδωσε τη μητέρα του σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και έφυγε. Εκείνη επέμενε τότε να δει έναν Γάλλο ψυχαναλυτή, ο οποίος είπε ότι ο Ρόμπερτ υπέφερε από «κρίση ηθικής» που σχετιζόταν με «σεξουαλική απογοήτευση» και του συνέστησε να κάνει σεξ και να πάρει «μια αγωγή με αφροδισιακά»

Στις πρώτες σκηνές της ταινίας, ο Νόλαν μας συστήνει τον χαρακτήρα του ως έναν νεαρό, ανήσυχο φοιτητή που εργάζεται με τον επιστήμονα Πάτρικ Μπλάκετ στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ. Αφού χλευάζεται από τον Μπλάκετ σε ένα από τα μαθήματά του, ο τότε φοιτητής παίρνει ένα από τα μήλα του καθηγητή και του κάνει ένεση κυανίου.

Αργότερα μετανιώνει για την απόφαση του και μετά βίας αποτρέπει τον επιστήμονα από το να το φάει.

Η σκηνή συμβάλλει στην ανάδειξη της περίπλοκης προσωπικότητας του Οπενχάιμερ, αλλά είναι πιθανό ένα τέτοιο γεγονός να μην συνέβη στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τη βιογραφία του επιστήμονα που ενέπνευσε την ταινία.

Τι συνέβη πραγματικά;

Στη βιογραφία «Αμερικανικός Προμηθέας: Ο θρίαμβος και η τραγωδία του Τζ. Ρόμπερτ Οπενχάιμερ», οι Bird και Sherwin παρουσιάζουν μια λεπτομερή εκδοχή του επιστήμονα, χρησιμοποιώντας μαρτυρίες από την οικογένεια και αρκετούς συναδέλφους του.

Όπως αναφέρει η κριτική των New York Times για το βιβλίο, «καταφέρνει να κατανοήσει σε βάθος την πιο επιζήμια, αυτοαναιρούμενη συμπεριφορά του». Αυτό επιτυγχάνεται με τη συμπερίληψη ιστοριών όπως «το περιστατικό με το δηλητήριο».

Σύμφωνα με τους βιογράφους, κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Κέιμπριτζ, η συναισθηματική κατάσταση του Ρόμπερτ χειροτέρευε. Ένιωθε νοσταλγία, άγχος και μελαγχολία. «Μεταξύ άλλων παραπόνων, μιλούσε για την προβληματική σχέση του με τον επικεφαλής καθηγητή του, Πάτρικ Μπλάκετ», αναφέρουν οι δημοσιογράφοι.

Η βιογραφία αναφέρει ότι «ένας φροϋδικός ψυχαναλυτής διέγνωσε ότι είχε dementia praecox, μια παρωχημένη πλέον ορολογία για τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη σχιζοφρένεια

Ο Ρόμπερτ θαύμαζε τον Μπλάκετ και επιζητούσε την αποδοχή του, αλλά ο καθηγητής ήθελε να κάνει περισσότερες εργαστηριακές εργασίες, κάτι στο οποίο ο Οπενχάιμερ δεν ήταν καλός. Αυτό ενέτεινε το άγχος του και τον οδήγησε σε ακραίες ενέργειες.

«Καταβεβλημένος από αισθήματα ανεπάρκειας και έντονης ζήλιας, «δηλητηρίασε» ένα μήλο με χημικά από το εργαστήριο και το άφησε στο γραφείο του Μπλάκετ».

Ο φίλος του Οπενχάιμερ, ο βιολόγος Τζέφρις Γουάιμαν, είχε αμφιβολίες για το τι συνέβη: «Είτε επρόκειτο για ένα φανταστικό μήλο, είτε για ένα πραγματικό μήλο, ό,τι κι αν ήταν, ήταν μια πράξη ζήλιας».

Υπό επιτήρηση

Ο Μπλάκετ δεν έφαγε το μήλο (και αντίθετα με ό,τι δείχνει η ταινία, ο Νιλς Μπορ δεν συμμετείχε). Ο Φράνσις Φέργκιουσον, ένας από τους στενότερους φίλους του Ρόμπερτ, θυμήθηκε το περιστατικό με διαφορετικό τρόπο: «Είχε κατά κάποιο τρόπο δηλητηριάσει τον επικεφαλής καθηγητή. Φαινόταν απίστευτο, αλλά αυτό είπε. Και στην πραγματικότητα είχε χρησιμοποιήσει κυάνιο ή κάτι τέτοιο κάπου.

Και ευτυχώς, ο καθηγητής το ανακάλυψε», γεγονός που είχε σοβαρές συνέπειες για τον Οπενχάιμερ.

Σύμφωνα με τους βιογράφους, είναι πιο πιθανό ο Ρόμπερτ να είχε προσθέσει στο μήλο κάτι που απλώς θα αρρώσταινε τον Μπλάκετ, όχι όμως θα τον σκότωνε (κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα απόπειρα δολοφονίας).

Ωστόσο, εξακολουθούσε να αποτελεί λόγο αποβολής από το Κέιμπριτζ.

Οι πανεπιστημιακές αρχές ενημέρωσαν τους γονείς του Οπενχάιμερ για το περιστατικό. Ο πατέρας του Τζούλιους Οπενχάιμερ πίεσε το πανεπιστήμιο να μην ασκήσει ποινική δίωξη και, μετά από διαπραγματεύσεις, συμφωνήθηκε ότι ο νεαρός επιστήμονας θα τεθεί υπό επιτήρηση.

«Μια αγωγή με αφροδισιακά»

Επιπλέον, ο Οπενχάιμερ συμφώνησε να κάνει τακτικές συνεδρίες με έναν διακεκριμένο ψυχίατρο στο Λονδίνο. Η βιογραφία αναφέρει ότι «ένας φροϋδικός ψυχαναλυτής διέγνωσε ότι είχε dementia praecox, μια παρωχημένη πλέον ορολογία για τα συμπτώματα που σχετίζονται με τη σχιζοφρένεια.

Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Οπενχάιμερ ήταν μια απελπιστική περίπτωση και ότι «περαιτέρω ανάλυση θα έκανε περισσότερο κακό παρά καλό».

Ο Φέργκιουσον περιέγραψε μια συνάντηση που είχε με τον Οπενχάιμερ αφού ο επιστήμονας ολοκλήρωσε μια συνεδρία με τον ψυχίατρο. «Έμοιαζε τρελός εκείνη την εποχή… Τον είδα να στέκεται στη γωνία και να με περιμένει, με το καπέλο του στη μία πλευρά του κεφαλιού του, με εντελώς παράξενο ύφος… Στεκόταν κάπως, μοιάζοντας σαν να ήθελε να τρέξει ή να κάνει κάτι δραστικό».

Σύμφωνα με τον Φέργκιουσον, ο Οπενχάιμερ πίστευε ότι ο ψυχαναλυτής «ήταν πολύ ηλίθιος για να τον ακολουθήσει και ότι ήξερε περισσότερα για τα προβλήματά του από ό,τι ο γιατρός, πράγμα που μάλλον ήταν αλήθεια».

Σε ένα μεταγενέστερο περιστατικό, ο Οπενχάιμερ κλείδωσε τη μητέρα του σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και έφυγε. Εκείνη επέμενε τότε να δει έναν Γάλλο ψυχαναλυτή, ο οποίος είπε ότι ο Ρόμπερτ υπέφερε από «κρίση ηθικής» που σχετιζόταν με «σεξουαλική απογοήτευση» και του συνέστησε να κάνει σεξ και να πάρει «μια αγωγή με αφροδισιακά».

*Με πληροφορίες από: El Pais | Kεντρική φωτογραφία θέματος: Universal Pictures