Το αίνιγμα της Rose Dugdale: Η ντεμπιτάντ που έγινε η Νο1 καταζητούμενη τρομοκράτης Βρετανίας και Ιρλανδίας

Το 1958, η 17χρονη Rose Dugdale ήταν μία από τις 1.400 νεαρές γυναίκες που έκαναν υπόκλιση μπροστά στη βασίλισσα Ελισάβετ Β’ στην πιο διάσημη εκδήλωση της σεζόν των ντεμπιτάντ του καλοκαιριού. Ήταν η τελευταία φορά που οι καλοαναθρεμμένες κόρες των πιο αριστοκρατικών και εύπορων οικογενειών της χώρας θα παρουσιάζονταν στον μονάρχη σε ένα τελετουργικό που χρονολογείται εδώ και 200 χρόνια. Η πριγκίπισσα Μάργκαρετ, με χαρακτηριστική κομψότητα, θα έλεγε αργότερα: «Έπρεπε να βάλουμε ένα τέλος σε αυτό. Κάθε πόρνη στο Λονδίνο έμπαινε μέσα».

Για τη σφόδρα ανεξάρτητη Rose Dugdale η παρουσίαση στη βασίλισσα ήταν ένα μέσο για να επιτευχθεί ένας σκοπός. Είχε συμφωνήσει υπό τον όρο ότι οι γονείς της θα της επέτρεπαν να φοιτήσει στο αμιγώς γυναικείο κολέγιο St Anne’s College της Οξφόρδης για να σπουδάσει φιλοσοφία, πολιτική και οικονομικά.

Εξήντα χρόνια αργότερα θα θυμόταν την εποχή των ντεμπιτάντ ως «μια φρικτή αγορά γάμου στην οποία οι γυναίκες πωλούνταν ως εμπόρευμα». Μέχρι τότε, είχε διανύσει μια σεληνιακή απόσταση από την ελίτ ανατροφή της στο αγροτικό Ντέβον και το Λονδίνο, ενώ το εξαιρετικό τόξο της ασταθούς ζωής της συμπυκνώνεται ίσως πιο εύστοχα στον τίτλο μιας πρόσφατης βιογραφίας της, «Heiress, Rebel, Vigilante, Bomber» (Κληρονόμος, Επαναστάτρια, Εκδικήτρια, Βομβίστρια).

Photo: YouTube

Από απρόθυμη ντεμπιτάντ σε αφοσιωμένη εθελόντρια του IRA

Γραμμένο από τον Ιρλανδό συγγραφέα και δημοσιογράφο Sean O’Driscoll, το βιβλίο περιγράφει λεπτομερώς την απίθανη πορεία της Dugdale από απρόθυμη ντεμπιτάντ σε αφοσιωμένη εθελόντρια του IRA, της οποίας οι παράτολμες περιπέτειες και η αφοσίωση στην υπόθεση του βίαιου ρεπουμπλικανισμού έγιναν πρωτοσέλιδα σε όλο τον κόσμο.

Τον Ιανουάριο του 1974, συμμετείχε στην ένοπλη αεροπειρατεία ενός ελικοπτέρου από το οποίο ρίχτηκαν καζάνια γάλακτος γεμάτα με εκρηκτικά σε μια βάση της RUC στη Βόρεια Ιρλανδία. Λίγους μήνες αργότερα, οργάνωσε και ηγήθηκε μιας τολμηρής ληστείας έργων τέχνης στην κομητεία Γουίκλοου, κατά την οποία 19 έργα τέχνης, μεταξύ των οποίων πίνακες των Ρούμπενς, Γκόγια και Βερμέερ, εκλάπησαν και κρατήθηκαν για λύτρα έναντι της απελευθέρωσης κρατουμένων του IRA.

Για ένα διάστημα, η Dugdale ήταν η πιο καταζητούμενη τρομοκράτης της Βρετανίας και της Ιρλανδίας και πηγή φρικιαστικής γοητείας για τις φυλλάδες. Μετά τη σύλληψή της, δικάστηκε και καταδικάστηκε σε εννέα χρόνια φυλάκισης, έχοντας δηλώσει «περήφανα και αδιάφθορα ένοχη» για αδικήματα κατά του κράτους. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου, αποκάλεσε τη Βρετανία «βρωμερό εχθρό» και χαιρέτησε με σφιγμένη γροθιά το κοινό.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2000, μαζί με τον σύντροφο και συνεργό της, Jim Monaghan, ανέπτυξε αρκετές θανατηφόρες αυτοσχέδιες συσκευές

Photo: YouTube

Μαζί με τον σύντροφο και συνεργό της, Jim Monaghan

Σε αντίθεση με άλλες αναφορές για τα κατορθώματά της που έχουν εμφανιστεί κατά τη διάρκεια των ετών, το βιβλίο του O’Driscoll ανοίγει νέους δρόμους αποκαλύπτοντας με λεπτομέρειες τον ρόλο της Dugdale μετά τη φυλάκιση ως ειδικού κατασκευαστή βομβών για τον IRA.

Αποκαλύπτει πώς, από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2000, μαζί με τον σύντροφο και συνεργό της, Jim Monaghan, ανέπτυξε αρκετές θανατηφόρες αυτοσχέδιες συσκευές, συμπεριλαμβανομένου του διαβόητου «εκτοξευτή μπισκότων». Κατασκευασμένος από οικιακά σκεύη και κομμάτια γεωργικών μηχανημάτων, χρησιμοποιούσε πακέτα μπισκότων για να απορροφά την ανάκρουση όταν εκτοξεύονταν ένας θωρακισμένος πύραυλος με εκρηκτικά semtex. Η συσκευή χρησιμοποιήθηκε από τον IRA στην αγροτική περιοχή του South Armagh και στους δρόμους του δυτικού Μπέλφαστ.

Το ζεύγος δημιούργησε επίσης ένα νέο ισχυρό εκρηκτικό που πυροδοτήθηκε έξω από τον οχυρωμένο στρατώνα Glenanne τον Μάιο του 1991, σκοτώνοντας τρεις στρατιώτες και τραυματίζοντας σοβαρά 11. Την επόμενη χρονιά, χρησιμοποιήθηκε σε μια βόμβα που κατέστρεψε το Baltic Exchange και τα γύρω κτίρια στο City του Λονδίνου, σκοτώνοντας τρία άτομα και προκαλώντας ζημιές που υπολογίζονται σε 800 εκατομμύρια λίρες. Όπως πιστεύει ο O’Driscoll: «Η Rose Dugdale δεν σκότωσε κανέναν άμεσα, αλλά ήταν έμμεσα υπεύθυνη για τον θάνατο πολλών ανθρώπων».

Το βιβλίο ανασυνθέτει τη ζωή της με κάποιες λεπτομέρειες, ενώ ο O’Driscoll έχει μιλήσει με αρκετούς από τους συνεργούς της και με τον γιο της, τον Ruairi, τον οποίο γέννησε ενώ εξέτιε ποινή στη φυλακή του Limerick

Photo: YouTube

«Νομίζω ότι είχε εν μέρει να κάνει με την εποχή στην οποία ενηλικιώθηκε»

Στο πλαίσιο της έρευνάς του, ο O’Driscoll διεξήγαγε αρκετές συνεντεύξεις με τη γερασμένη Dugdale στο γηροκομείο του Δουβλίνου όπου διαμένει τώρα. Το διαχειρίζονται οι «υπηρέτες της Μητέρας του Θεού» και είναι μία από τις λίγες ενοίκους που δεν είναι συνταξιούχος μοναχή.

Το βιβλίο ανασυνθέτει τη ζωή της με κάποιες λεπτομέρειες, ενώ ο O’Driscoll έχει μιλήσει με αρκετούς από τους συνεργούς της και με τον γιο της, τον Ruairi, τον οποίο γέννησε ενώ εξέτιε ποινή στη φυλακή του Limerick. Αυτό που δεν κάνει το βιβλίο είναι να εξηγήσει πλήρως γιατί κάποια τόσο Αγγλίδα, προνομιούχος, χαρισματική και έντονα ευφυής -έγραψε τη μεταπτυχιακή της διατριβή για τον Βιτγκενστάιν- αγκάλιασε την ιρλανδική δημοκρατική βία με τόση θέρμη.

«Νομίζω ότι είχε εν μέρει να κάνει με την εποχή στην οποία ενηλικιώθηκε», λέει η O’Driscoll. «Είναι δύσκολο να διαχωρίσει κανείς την πολιτική της από τις δράσεις άλλων επαναστατικών ομάδων που δραστηριοποιούνταν στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και στις αρχές της δεκαετίας του ’70 – των Μπάαντερ-Μάινχοφ στη Γερμανία ή των Ερυθρών Ταξιαρχιών στην Ιταλία. Υπάρχει όμως και το μεγαλύτερο ερώτημα γιατί ένιωθε ότι έπρεπε να φτάσει στα μέτρα που έκανε για να αποδείξει τον ριζοσπαστισμό της. Αυτή η απάντηση βρίσκεται πιθανότατα στην προσωπική της ψυχολογία, η οποία είναι πολύ πιο δύσκολο έδαφος για να εξερευνηθεί».

Δείτε το τρέιλερ της ταινίας Baltimore

Άγρια ενέργεια και ορμητικότητα

Μια νέα ταινία μεγάλου μήκους με τίτλο Baltimore -αναφορά σε ένα χωριό της κομητείας Κορκ και όχι στην αμερικανική πόλη- είναι μια ενδιαφέρουσα προσπάθεια για ένα ψυχολογικό πορτρέτο της Rose Dugdale.

Επικεντρώνεται κυρίως στον ρόλο της στην επιδρομή του IRA στο Russborough House στην κομητεία Wicklow το 1974, κατά την οποία ο ηλικιωμένος Sir Alfred Beit και η σύζυγός του δέθηκαν και φιμώθηκαν μαζί με τους υπηρέτες τους, ενώ οι 19 γέροντες αφέντες αφαιρέθηκαν από τα περίτεχνα κάδρα τους και μεταφέρθηκαν σε ένα καταφύγιο του IRA στο δυτικό Κορκ.

Η Imogen Poots υποδύεται την Dugdale ως ένα αδίστακτα αφοσιωμένο αλλά εμμονικό άτομο, επιρρεπές στην παράνοια και τους εφιάλτες, αλλά ο αργός ρυθμός της ταινίας αποτυγχάνει να συλλάβει την άγρια ενέργεια και την ορμητικότητά της, ενώ παράλληλα εξυψώνει την ατμόσφαιρα και την υποβολή πάνω από οποιαδήποτε βαθύτερη κατανόηση των πολιτικών κινήτρων της.

Η Μπρίτζετ Ρόουζ Ντάγκντεϊλ (Rose Dugdale) γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1941 στο Γιάρτι, το κτήμα 600 στρεμμάτων του πατέρα της στο Ντέβον, με το έντονα ιρλανδικό της όνομα να εγκαταλείπεται από όλους από νωρίς για χάρη του πιο εμβληματικού αγγλικού

Photo: YouTube

Μια διαφορετική εκδοχή του εαυτού της

«Μας ενδιέφερε πάντα ο εσωτερικός κόσμος των χαρακτήρων μας, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο», λέει η Christine Molloy, η οποία συν-σκηνοθέτησε την ταινία με τον συνεργάτη της, Joe Lawlor. «Μας προσέλκυσε η Rose Dugdale επειδή πιστεύαμε ακράδαντα ότι πρέπει να ήταν στοχαστής, και μάλιστα μελετημένη στοχαστής. Ήταν επίσης κάποια που ήθελε να αλλάξει την ταυτότητά της. Να γίνει μια διαφορετική εκδοχή του εαυτού της».

Το τελευταίο μέρος της ταινίας επικεντρώνεται στις 10 ημέρες που πέρασε η Dugdale με τους κλεμμένους πίνακες σε ένα εξοχικό σπίτι σε μια απομακρυσμένη περιοχή του δυτικού Κορκ πριν από τη σύλληψή της. Μόνη, έγκυος και ίσως ευάλωτη, οι κινηματογραφιστές υποδηλώνουν ότι αυτή πρέπει να ήταν μια σπάνια στιγμή περισυλλογής για μια γυναίκα της οποίας η ζωή καθορίστηκε από την έλλειψη κινδύνου και το ρίσκο.

«Για ένα έντονο χρονικό διάστημα, πρέπει να ήταν μόνη με τις σκέψεις της», προτείνει η Molloy. «Αυτό που είχε ξεκινήσει -σε προσωπικό επίπεδο, σε αντίθεση με τα γεγονότα της ίδιας της κλοπής έργων τέχνης και τις απαιτήσεις λύτρων- ήταν τα βήματα που τελικά την αποκόπτουν από την προηγούμενη ζωή της: από την οικογένειά της, το σπίτι της, τη χώρα που γεννήθηκε».

Δεν μετάνιωσε ποτέ

Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο, ωστόσο, ούτε στις μεταγενέστερες συνεντεύξεις της ούτε στη συνεχιζόμενη προσήλωσή της στον σκοπό, που να υποδηλώνει ότι η Dugdale είχε με οποιονδήποτε τρόπο μετανιώσει, πόσο μάλλον μετανοήσει.

Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η ταινία έχει ήδη δεχτεί τα πυρά εκείνων που θεωρούν ότι οποιοδήποτε πορτρέτο μιας τρομοκράτισσας, ιδιαίτερα μιας από τόσο αξιόλογες αγγλικές καταβολές, είναι πέρα από κάθε όριο. Ένα πρόσφατο άρθρο της Mail on Sunday διερωτήθηκε: «Γιατί μια νέα ταινία υμνεί μια ντεμπιτάντ της ανώτερης τάξης από το Ντέβον που κατέλαβε ένα ελικόπτερο για να ρίξει βόμβες του IRA σε μια στρατιωτική βάση;». Στο κομμάτι αυτό, ο κριτικός κινηματογράφου της Daily Mail περιέγραψε το Baltimore ως «μια επικίνδυνη ταινία… που δεν εξιδανικεύει ακριβώς την Dugdale, αλλά προσπαθεί να την κάνει έναν συμπαθητικό χαρακτήρα».

«Για μένα, το πρόβλημα ήταν περισσότερο ότι, στην προσπάθειά της να απεικονίσει την πολυπλοκότητά της, η εξαιρετικά ευφάνταστη αφήγηση της ταινίας μπερδεύει περισσότερο παρά διαφωτίζει, ενώ τα μεγαλύτερα ηθικά ερωτήματα σχετικά με το ανθρώπινο κόστος του ακλόνητου εναγκαλισμού της με τη βία μένουν μετέωρα» γράφει ο Sean O’Hagan στην Guradian.

Photo: YouTube

Η προσωπική της ιστορία

Η Μπρίτζετ Ρόουζ Ντάγκντεϊλ (Rose Dugdale) γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1941 στο Γιάρτι, το κτήμα 600 στρεμμάτων του πατέρα της στο Ντέβον, με το έντονα ιρλανδικό της όνομα να εγκαταλείπεται από όλους από νωρίς για χάρη του πιο εμβληματικού αγγλικού.

Η οικογένεια ζούσε μεταξύ Ντέβον και Λονδίνου, όπου είχαν επίσης ένα μεγάλο αρχοντικό στο Τσέλσι. Ο πατέρας της, συνταγματάρχης Eric Dugdale, ήταν ασφαλιστής στα Lloyd’s του Λονδίνου και η μητέρα της, Carol, φοίτησε στο Slade School of Art και ήταν στενή φίλη με τη συγγραφέα Rebecca West.

Είναι ενδιαφέρον ότι ο πρώτος γάμος της Carol Dugdale ήταν με τον John Mosley, χρηματιστή και μικρότερο αδελφό του Oswald Mosley, του διαβόητου Βρετανού φασίστα ηγέτη. Όταν ρωτήθηκε για τη νεανική της ζωή κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης για την ιρλανδική τηλεοπτική σειρά Mná an IRA (Γυναίκες του IRA), η Ντάγκντεϊλ περιέγραψε τους γονείς της ως «πολύ προσεκτικούς» και την παιδική της ηλικία ως «υπέροχη… με άλογα και σπορ και ψάρεμα και σκοποβολή και όλα αυτά τα πράγματα».

Photo: nistagrammed / Instagram

«Λίγο αδέξια και αρρενωπή»

Σε πρόσφατο άρθρο της στην εφημερίδα Oldie, ωστόσο, η δημοσιογράφος Virginia Ironside, η οποία φοίτησε στο ίδιο σχολείο με την Dugdale στο Κένσινγκτον – όπου διδάσκονταν, όπως θυμάται, από «περίεργους χωρίς επίσημη εκπαίδευση» – δίνει μια διαφορετική εικόνα.

Περιγράφοντας την ανατροφή της πρώην φίλης της ως «αποβλακωτική συμβατικότητα», θυμάται πώς, με την επιμονή της μητέρας τους, η Rose και η μεγαλύτερη αδελφή της, η Caroline, αναγκάζονταν να φορούν επίσημα ρούχα και μακριά λευκά γάντια για το δείπνο κάθε βράδυ και «έπρεπε να υποκλίνονται σε κάθε επισκέπτη στο σπίτι τους».

Η Ironside θυμάται τη νεαρή Dugdale ως «λίγο αδέξια και αρρενωπή – ένα μεγάλο κορίτσι με βαθιά φωνή», η οποία «δεν ήταν συμβατικά όμορφη, αλλά απέπνεε τόση ενέργεια, θετικότητα, εξυπνάδα, γενναιοδωρία και, ναι, ακόμη και καλοσύνη που ήταν αμέσως ελκυστική». Παραδέχεται μάλιστα ότι την είχε «ερωτευτεί κρυφά», όπως και πολλοί άλλοι μαθητές, και ότι διαισθάνθηκε, ακόμη και σε αυτή την νεαρή ηλικία, ότι ήταν αμφιφυλόφιλη.

Στην Οξφόρδη, η Dugdale είχε μια παθιασμένη σχέση με μια καθηγήτρια ονόματι Peter Ady, η οποία προηγουμένως είχε σχέση με την Iris Murdoch, καθηγήτρια πολιτικής στο κολέγιο. Χρόνια αργότερα, καθώς η Dugdale μαράζωνε στη φυλακή του Limerick, η Murdoch, που τότε ήταν σεβαστή φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος, θα έγραφε στον Ιρλανδό πρέσβη ζητώντας να επιτραπεί στην πρώην μαθήτριά της «να λάβει τα βιβλία της» επειδή «επιθυμεί να σπουδάσει αλλά δεν μπορεί, μια τρομερή επιπλέον τιμωρία για έναν διανοούμενο άνθρωπο».

Τον Ιανουάριο του 1972, οι τηλεοπτικές ειδήσεις μετέδωσαν ανησυχητικές σκηνές από το Ντέρι σε αυτό που σύντομα έμεινε γνωστό ως Ματωμένη Κυριακή, όπου μέλη του συντάγματος των αλεξιπτωτιστών σκότωσαν 13 άοπλους διαδηλωτές. Κάτι άλλαξε στην πολιτική συνείδηση της Dugdale

Photo: nistagrammed / Instagram

«Μεταμφιεσμένες φοιτήτριες εισβάλλουν σε ένα οχυρό μόνο για άνδρες»

Ήταν στην Οξφόρδη που η Dugdale ασπάστηκε την αριστερή πολιτική και έγινε για πρώτη φορά πρωτοσέλιδο. Το 1961, αυτή και μια άλλη φοιτήτρια, η Jenny Grove, μεταμφιέστηκαν σε άνδρες για να παρακολουθήσουν το ντιμπέιτ της Ένωσης της Οξφόρδης που αφορούσε μόνο άνδρες, όπου παρενοχλούσαν και κατσάδιαζαν τους ομιλητές με βαθιές, αντρικές φωνές.

Η παρέμβαση έγινε πρωτοσέλιδο, όχι μόνο επειδή το ζευγάρι είχε ειδοποιήσει έναν τοπικό δημοσιογράφο και φωτογράφο για το σχέδιό τους, καλώντας τους μάλιστα να καταγράψουν τη μεταμόρφωσή τους σε ένα κομμωτήριο της Οξφόρδης. Η Daily Express δημοσίευσε το ρεπορτάζ με τίτλο «Μεταμφιεσμένες φοιτήτριες εισβάλλουν σε ένα οχυρό μόνο για άνδρες».

Αφού αποφοίτησε, η Dugdale συνέχισε να αποκτά μεταπτυχιακό στη φιλοσοφία στις ΗΠΑ και διδακτορικό στα οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, πριν δραστηριοποιηθεί πολιτικά κατά τη διάρκεια των ταραχώδων διεθνών διαδηλώσεων του 1968.

H Rose Dugdale σήμερα – Photo: nistagrammed / Instagram

Το πουλάω το σπίτι

Το 1971, σε ηλικία 30 ετών, είχε πάρει την απόφαση να πουλήσει το σπίτι της στο Τσέλσι και να χαρίσει τον πλούτο που κληρονόμησε, τον οποίο ο O’Driscoll εκτιμά σε «πολύ πάνω από 1 εκατ. λίρες σήμερα», στους φτωχούς και άπορους του Λονδίνου. Για να το κάνει αυτό, νοίκιασε ένα κτίριο στο Τότεναμ και ίδρυσε μια Ένωση Διεκδικητών, προσφέροντας συμβουλές και οικονομικές ελεημοσύνες.

«Υπήρχαν πολλές οικογένειες μεταναστών που έρχονταν στην περιοχή», είπε στον O’Driscoll. «Δεν θα μπορούσα να υπερβάλλω για το πόσοι άνθρωποι αναζητούσαν βοήθεια».

Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της, η Dugdale έλκεται από «αδέσποτους» άνδρες επίδοξους επαναστάτες, όπως ο Eddie Gallagher, ένα αποστάτης μέλος του IRA που συμμετείχε στην αεροπειρατεία ελικοπτέρου και στην κλοπή έργων τέχνης, και αργότερα ο Jim Monaghan, ο συνάδελφός της βομβιστής. Ο πρώτος από αυτούς ήταν ο Wally Heaton, ένας αυτοαποκαλούμενος «επαναστάτης σοσιαλιστής» με πρόβλημα με το αλκοόλ, ο οποίος είχε τραυματιστεί από τη βαρβαρότητα που έζησε όταν υπηρετούσε με τους φρουρούς του Coldstream στη Μαλαισία. Όταν εμφανίστηκε στα γραφεία του Tottenham Claimants Union, κηρύσσοντας βίαιη επανάσταση, το ζευγάρι άρχισε να βγαίνει ραντεβού. Λίγο αργότερα, μετά από παρότρυνσή του, η προσοχή της στράφηκε στις ταραχές στη Βόρεια Ιρλανδία.

«Ένα σημείο καμπής – μια καθοριστική στιγμή της μαχητικότητάς της»

Τον Ιανουάριο του 1972, οι τηλεοπτικές ειδήσεις μετέδωσαν ανησυχητικές σκηνές από το Ντέρι σε αυτό που σύντομα έμεινε γνωστό ως Ματωμένη Κυριακή, όπου μέλη του συντάγματος των αλεξιπτωτιστών σκότωσαν 13 άοπλους διαδηλωτές. Κάτι άλλαξε στην πολιτική συνείδηση της Dugdale.

Τόσο ο O’Driscoll όσο και οι σκηνοθέτες της «Βαλτιμόρης» προσδιορίζουν τη Ματωμένη Κυριακή ως την κομβική στιγμή στην εξέλιξη της Dugdale από αριστερή ακτιβίστρια σε βίαιη επαναστάτρια. Ο Lawlor την περιγράφει ως «ένα σημείο καμπής – μια καθοριστική στιγμή της μαχητικότητάς της, μια στιγμή που αποκρυστάλλωσε πολλές από τις σκέψεις της». Όλα όσα συνέβησαν στη συνέχεια στο άγριο και αδίστακτο ταξίδι της Dugdale φαίνεται να πηγάζουν από την οργή και την αγανάκτησή της για εκείνο το μοναδικό τρομερό γεγονός.

Τον Ιούνιο του 1973, κατόπιν υπόδειξης του Heaton, η Dugdale και τρία άλλα άτομα μπήκαν στο πατρικό της σπίτι στο Devon, ενώ οι γονείς της έλειπαν, και έκλεψαν πολύτιμους πίνακες ζωγραφικής, αντικείμενα τέχνης, αντίκες και ασήμι. Για κάποιο λόγο, η Dugdale θεώρησε καλή ιδέα να κρύψει τα κλοπιμαία στο σπίτι του πρώην εραστή της Peter Ady στην Οξφόρδη, ο οποίος ενημέρωσε αμέσως τους γονείς της Dugdale. Στη δίκη που ακολούθησε, η Dugdale εξέφρασε με δραματικό τρόπο την αγάπη της για τον πατέρα της, αλλά του είπε: «Μισώ όλα όσα εκπροσωπείς». Της επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης δύο ετών με αναστολή, ενώ ο Heaton, ο οποίος δεν είχε λάβει άμεσα μέρος στη ληστεία, καταδικάστηκε σε έξι χρόνια φυλάκισης.

Photo: YouTube

«Συνήθως φοράει παντελόνια και σακάκια από σουέτ με βρώμικη και ακατάστατη εμφάνιση»

Αργότερα την ίδια χρονιά, συναντήθηκε και ερωτεύτηκε τον Έντι Γκάλαχερ, τον άγρια παρορμητικό εθελοντή του IRA, ο οποίος με κάποιο τρόπο είχε την άδεια να λειτουργεί ανεξάρτητα από την κεντρική διοίκηση της οργάνωσης.

Η αφοσίωσή της στην υπόθεση του ιρλανδικού ρεπουμπλικανισμού βάθυνε δραματικά και, τον Ιανουάριο του 1974, μαζί με ένα άλλο μέλος του IRA, πραγματοποίησαν την τολμηρή αεροπειρατεία ελικοπτέρου στην κομητεία Ντόνεγκαλ, αναγκάζοντας τον πολιτικό πιλότο να μεταφέρει το θανατηφόρο φορτίο τους πέρα από τα σύνορα στο Στρέιμπαν.

Η αεροπορική αποστολή βομβαρδισμού κατέληξε σε χάος: το ένα τσουβάλι με εκρηκτικά έπεσε σε κοντινό ποτάμι και το άλλο απέτυχε να εκραγεί στους χώρους του στρατώνα. Στον απόηχο της επίθεσης, εμφανίστηκε σε όλη τη Βόρεια Ιρλανδία μια αφίσα καταζητούμενων με μια χαμογελαστή Dugdale, στην οποία η περιγραφή της έγραφε: «Συνήθως φοράει παντελόνια και σακάκια από σουέτ με βρώμικη και ακατάστατη εμφάνιση».

Οι 19 πίνακες βρέθηκαν στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου της

Τον Απρίλιο του 1974, το ενθαρρυμένο ζευγάρι ηγήθηκε της επιτυχημένης επιδρομής τέχνης στο Russborough House, αλλά μετά από ένα πανεθνικό ανθρωποκυνηγητό, η Dugdale συνελήφθη σε ένα εξοχικό σπίτι στο δυτικό Κορκ και οι 19 πίνακες βρέθηκαν στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου της. Κάποια στιγμή είχε απειλήσει να τους κάψει αν δεν ικανοποιούνταν τα αιτήματα της συμμορίας για την απελευθέρωση των κρατουμένων του IRA, και συγκεκριμένα των αδελφών Price.

Εκείνη την εποχή, η Dolours και η Marian Price, που είχαν καταδικαστεί για βομβιστικές επιθέσεις του IRA στην Αγγλία, βρίσκονταν σε απεργία πείνας στις φυλακές του Brixton. Η εξωφρενική χειρονομία υποστήριξης της Dugdale υπονομεύτηκε κάπως από μια δημόσια δήλωση του πατέρα των αδελφών, Albert, που την προέτρεπε να μην καταστρέψει τους πίνακες καθώς αυτό θα ήταν αμαρτία.

Ακόμη και στη φυλακή και έγκυος στο παιδί του Gallagher, η Dugdale αποδείχθηκε ενοχλητική για τις δυνάμεις ασφαλείας στην Ιρλανδία. Στις 3 Οκτωβρίου 1975, έγινε και πάλι πρωτοσέλιδο όταν ο Gallagher και μια άλλη εθελόντρια του IRA, η Marion Coyle, απήγαγαν έναν Ολλανδό βιομήχανο, τον Tiede Herrema, από το σπίτι του στο Limerick, και εξέδωσε δήλωση με την οποία ζητούσε τη δική της απελευθέρωση με αντάλλαγμα την ασφάλεια του Herrema.

Photo: YouTube

Το πρόβλημα της ηρωίνης

Με την αποφυλάκισή της, η Dugdale ρίχτηκε σε μια εκστρατεία μιας αμφιλεγόμενης οργάνωσης με την ονομασία Concerned Parents Against Drugs (Ανήσυχοι Γονείς κατά των Ναρκωτικών), η οποία είχε ως στόχο την άμεση καταπολέμηση του εκκολαπτόμενου προβλήματος ηρωίνης στο κέντρο της πόλης του Δουβλίνου στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Χρησιμοποιώντας συχνά μέλη του IRA ως εκτελεστές, έκαναν πορείες στα σπίτια γνωστών εμπόρων ναρκωτικών και τους ανάγκαζαν να φύγουν.

Στο βιβλίο του O’Driscoll, μια γυναίκα που πρόσεχε τον γιο της Dugdale θυμάται ότι είδε την Dugdale να μιλάει σε μια συγκέντρωση κατά των ναρκωτικών και σκέφτηκε: «Δόξα τω Θεώ που δεν είμαι έμπορος ή χρήστης ναρκωτικών, έχοντας να αντιμετωπίσω αυτή τη γυναίκα».

Υπάρχει η σαφής αίσθηση, σε όλα αυτά, ότι η Rose Dugdale έβλεπε τη ζωή της ως μια σειρά από ριψοκίνδυνα, επαναστατικά επεισόδια, τα οποία είχαν σκοπό να αποδείξουν την αξιοπιστία και την αφοσίωσή της σε έναν σκοπό που αγκάλιασε με ένα είδος αναγεννημένου φανατισμού.

«Έπρεπε να παλέψω με την ιδέα να σκοτώσω ανθρώπους»

«Αν έρχεσαι από την Αγγλία, είσαι πάντα ένας Βρετανός», είπε σε συνέντευξή της στην ιρλανδική τηλεόραση το 2012, «και αν έρχεσαι από το δικό μου περιβάλλον, δεν ήταν περίεργο που δυσκολεύονταν να μη με πάρουν ως μέλος του ρεπουμπλικανικού κινήματος».

Για να γίνει αποδεκτή, χρειάστηκε να διεξάγει έναν μακρύ πόλεμο με την ίδια της τη χώρα, την τάξη της και την καταγωγή της. «Έπρεπε να παλέψω με την ιδέα να σκοτώσω ανθρώπους, αλλά, στο τέλος της ημέρας, είναι ο μόνος τρόπος να τους αντιμετωπίσω», είπε αργότερα για την απόφαση που θα την επαναπροσδιόριζε δραματικά. «Ουσιαστικά, επρόκειτο για στρατιωτική δράση που είχε την ευκαιρία να πετύχει. Στο μυαλό μου, δεν υπήρχε καμία αμφιβολία γι’ αυτό».

Όπως επισημαίνει ο Sean O’Driscoll, αυτή η δέσμευση της κόστισε την οικογένειά της, τους φίλους της και μια ζωή προνομίων και ασφάλειας. Κόστισε επίσης τη ζωή αμέτρητων άλλων. Για όλα αυτά, η Rose Dugdale φαίνεται, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία, να είναι αφοσιωμένη όσο ποτέ στον σκοπό που επιδίωξε με μοναδική, ολοκληρωτική αφοσίωση.

«Κληρονόμος, επαναστάτρια, εκδικήτρια, βομβιστής: Η απίστευτη ζωή της Rose Dugdale» του Sean O’Driscoll κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Penguin.

Η καλύτερη μέρα της ζωή της

Κάποτε, λέει ο O’Driscoll, τη ρώτησε ποια ήταν η καλύτερη μέρα της ζωής της, υποθέτοντας ότι θα επέλεγε την ημέρα που γεννήθηκε ο γιος της. Αντ’ αυτού, απάντησε ότι ήταν η ημέρα της βομβιστικής επίθεσης στο Strabane. «Για εκείνη, υποθέτω, ήταν η στιγμή από την οποία δεν υπήρχε επιστροφή».

Θυμάται επίσης μια διαφωτιστική στιγμή όταν, στο πλαίσιο της έρευνάς του, επισκέφθηκε το Εθνικό Στρατιωτικό Μουσείο στο Τσέλσι, όπου, προς έκπληξή του, σε ένα τμήμα αφιερωμένο στις ταραχές υπάρχει ένας από τους εκτοξευτές μπισκότων που η Dugdale βοήθησε να αναπτυχθούν.

«Από το παράθυρο συνειδητοποίησα ότι μπορούσα να δω το σπίτι της οικογένειάς της, αυτό το όμορφο σπίτι με ένα πάρκο μπροστά και τη στρατιωτική βάση του Δούκα του Γιορκ δίπλα. Με έκανε να αναρωτηθώ ξανά γιατί κάποιος θα απέρριπτε αυτού του είδους την ανατροφή για μια ζωή τόσο ακραίου ριζοσπαστισμού. Η αφοσίωσή της την πήγε σίγουρα σε άλλο επίπεδο».

*Η ταινία «Baltimore» προβάλλεται στους κινηματογράφους του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας από τις 22 Μαρτίου.

*«Κληρονόμος, επαναστάτρια, εκδικήτρια, βομβιστής: Η απίστευτη ζωή της Rose Dugdale» του Sean O’Driscoll κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Penguin.

*Με στοιχεία από theguardian.com