Το πλήγμα επιδεινώνεται απ’ την ατίμωσή του

Όποιος παρακολούθησε τις συνεδριάσεις της εξεταστικής επιτροπής για το δυστύχημα των Τεμπών είχε βγάλει τα συμπεράσματα του. Αλλά ακόμη και στην επικοινωνιακή διαχείριση μιας τραγωδίας θα έπρεπε να υπάρχει ένα κάποιο όριο, ένα σημείο στο οποίο ακόμη κι ο πιο κυνικός κυβερνητικός παράγοντας, ακόμη κι ο πιο αχόρταγος ξενιστής της εξουσίας θα σταματούσε τον εαυτό του πριν συνεχίσει να μιλά και να φέρεται λες και το επιδιώκει να επιδεινώσει κι άλλο το πλήγμα με την ατίμωση του.

Η άνεση με την οποία, όμως, ακούμε να χειρίζονται και να αναπλάθουν ακόμη και καταγεγραμμένα, αδιαμφισβήτητα, γεγονότα, θυμίζει εκείνες τις παλιές παιδικές πλαστελίνες που μύριζαν τοξικά χημικά και πετρέλαιο και μας έβαφαν τα δάχτυλα, σαν να μαρκάραν τους πιο εμμονικούς μικρούς τους παίκτες.

Και, ναι, γίνεται ακόμη πιο ενδιαφέρουσα η τελετουργία αυτή όταν προΐσταται αυτής ο ίδιος ο πρωθυπουργός.

«Ας καταθέσουν αίτημα Προανακριτικής»

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις στην υπόθεση των Τεμπών σήμερα, είπε, μεταξύ άλλων, ότι «εμείς κάναμε την καλύτερη δουλειά αλλά θεωρώ λογικό η αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση».

Καλοσύνη του, φυσικά, να θεωρεί λογικό η αντιπολίτευση να κάνει τη δουλειά της και αναμενόμενη, μάλλον, η βεβαιότητα με την οποία εκφράζει ότι αποκλείεται «εμείς», δηλαδή αυτός προσωπικά (αλλά με μια δόση μεγαλοψυχίας) να μην έκανε την καλύτερη δουλειά. Αυτή η απουσία έστω κι ενός μικρού ψήγματος αμφιβολίας είναι, άλλωστε, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον μέσο ευαίσθητο άνθρωπο, αυτόν που απασχολείται με τις ευαλωτότητες της φύσης μας, από τον ανθρωπότυπο της επιτελικής εξουσίας.

Συνέχισε, όμως, ο πρωθυπουργός προτρέποντας ή μάλλον προκαλώντας τους εκπροσώπους της αντιπολίτευσης «αν θεωρούν ότι υπάρχουν ποινικές ευθύνες να καταθέσουν αίτημα Προανακριτικής με συγκεκριμένο κατηγορητήριο».

Και κάπου εδώ αρχίζει να ξεχειλίζει η ειρωνεία.

Αιτήματα και πορίσματα που έπιασαν αράχνες

Η αντιπολίτευση, βλέπετε, είχε καταθέσει αίτημα Προανακριτικής. Για να το πούμε σωστά εμείς οι απλοϊκοί που δεσμευόμαστε από την ακριβολογία, η αντιπολίτευση, το ΠΑΣΟΚ συγκεκριμένα, είχε υποβάλλει αίτημα για τη σύσταση ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης. Το ίδιο ακριβώς είχε πράξει και ο ΣΥΡΙΖΑ. Δυο στα δυο. Και η κυβερνητική πλειοψηφία τα είχε αμφότερα απορρίψει.

Προτιμώντας να στηρίξει την πρόταση για μια εξεταστική επιτροπή με αντικείμενο τη διάχυση της ευθύνης γενικά κι αόριστα, έτσι, επειδή σε ένα τέτοιο τερέν θα μπορούσαν οι βουλευτές της να εξασκήσουν τα ταλέντα τους στο θέαμα.

Αιτήματα για προανακριτική, λοιπόν, κατατέθηκαν δυο. Του ΠΑΣΟΚ ήταν απολύτως συγκεκριμένο στη διατύπωση του αφού βασιζόταν στο πόρισμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, με βάση το οποίο ο πρώην υπουργός Κώστας Καραμανλής «φέρεται να τέλεσε το αδίκημα της απιστίας σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Ελληνικού Δημοσίου και το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος» κι ο πρώην υπουργός Χρήστος Σπίρτζης φέρεται να τέλεσε το αδίκημα της παράβασης καθήκοντος. Το συγκεκριμένο πόρισμα αφέθηκε να προχωρήσει δικαστικά ως προς τις ευθύνες ιδιωτών αλλά, σε ό,τι αφορά τα πολιτικά πρόσωπα έμεινε να αραχνιάζει σε κάποιο συρτάρι της Βουλής. Ίσως για αυτό ο πρωθυπουργός να μη το θυμάται καν, ίσως να μην πρέπει να αποκλείουμε και την πιθανότητα να το απώθησε κι από τη μνήμη του (αν και, ομολογουμένως, είναι ανησυχητική).

Η δικογραφία διαψεύδει την κυβέρνηση

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία όμως – που είναι η Δικαιοσύνη που επικαλείται η κυβέρνηση – διαψεύδει σήμερα και τον πεισματικό ισχυρισμό της πλειοψηφίας περί «ανθρώπινου λάθους» ενός μηχανοδηγού κι ενός σταθμάρχη και την από μεριάς τους παραβίαση του Γενικού Κανονισμού Λειτουργίας του σιδηροδρόμου.

Στη δικογραφία που σχημάτισε – που έρχεται να προστεθεί σε αυτή του εφέτη ανακριτή της Λάρισας – εστιάζει στα ανολοκλήρωτα έργα της τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης στον σιδηρόδρομο. Στην περιβόητη Σύμβαση 717, για την οποία ξοδεύτηκαν αφειδώς χρόνος και χρήμα το διάστημα 2016-2021, χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Δεδομένου ότι, όπως είδαμε παραπάνω, η κυβερνητική πλειοψηφία της Βουλής προστάτεψε (για να το θέσουμε κομψά) τα δυο πολιτικά πρόσωπα, στην Ευρωπαϊκ’η Εισαγγελία επετράπη να προχωρήσει μονάχα για τα 14 πρώην στελέχη της ΕΡΓΟΣΕ.

Ο Κώστας Καραμανλής, λοιπόν, απαντώντας σχετικά με την τηλεδιοίκηση και τη σηματοδότηση κατά την κατάθεση του στην εξεταστική επιτροπή, είχε δηλώσει κατηγορηματικά πως «ο Γενικός Κανονισμός Λειτουργίας παραβιάστηκε δυστυχώς κατά συρροή εκείνο το μοιραίο βράδυ. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Και τέτοιες παραβιάσεις του Γενικού Κανονισμού Λειτουργίας, καμία ολοκλήρωση της 717 δεν θα μπορούσε να τις υπερνικήσει». Καταπληκτική βεβαιότητα. Πρόκειται, άλλωστε, για την κατάθεση του εκείνη στην οποία είχε φροντίσει να μας ενημερώσει ότι υπάρχουν κάποιοι συγγενείς που πενθούν «βουβά» σε αντιπαραβολή με όσους δεν βιώνουν το πένθος τους με την ταπεινότητα που οι 24.651 ψήφοι των Σερραίων συμπολιτών μας θα επέβαλλαν.

Δυστυχώς για τον πρώην υπουργό και τους κυβερνητικούς συνηγόρους του, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει άλλη άποψη. Το κατηγορητήριο γράφει ρητώς ότι το  αντικείμενο της Σύμβασης 717/2014 «συνδεόταν άρρηκτα με την ασφάλεια κυκλοφορίας των τρένων, όπως αποδείχθηκε με τον τραγικότερο τρόπο από το δυστύχημα στο Άδενδρο και το πρόσφατο πολύνεκρο δυστύχημα στα Τέμπη, τα οποία θα είχαν με βεβαιότητα αποφευχθεί εάν είχε ολοκληρωθεί το αντικείμενο της Σύμβασης 717 με το σύστημα ETCS σε λειτουργία».

Η επιτελικότητα της ευθύνης

Για να επιστρέψουμε στις σημερινές δηλώσεις του πρωθυπουργού, λοιπόν, η πρόκληση προς την αντιπολίτευση να (ξανα)καταθέσει αίτημα για Προανακριτική επιτροπή παραμένει. Και η αντιπολίτευση ανταποκρίνεται αφού έχει ήδη ζητηθεί η μετατροπή της εξεταστικής επιτροπής σε ειδική επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης, με βάση το παραπάνω κατηγορητήριο αλλά και όσα κατατέθηκαν και αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια των προηγούμενων μηνών.

Ας μη μαντέψουμε από τώρα πως θα ανταποκριθεί η κυβέρνηση στην πρόκληση που ο ίδιος ο επικεφαλής της έθεσε. Οτιδήποτε άλλο πέραν της αποδοχής της, ωστόσο, θα συνιστά, το λιγότερο, μια υπεκφυγή. Και επειδή στο βάθος της η υπόθεση αυτή έχει πολλά πτώματα και ένα βαρύ πένθος που αποζητά τη δικαίωση, θα πρέπει οι επιτελικοί να είναι βέβαιοι πως αυτή τη φορά κανείς δεν πείθεται από καμώματα βγαλμένα από ακριβοπληρωμένα playbook. Όταν ο μέσος πολίτης βλέπει στα πρόσωπα των πεθαμένων τους δικούς τους ανθρώπους, τότε η επιτελικότητα της εξουσίας δεν σώζεται σε «task force» και «pass» και μπαλώματα με ύφος αυστηρού πατερούλη. Αλλά μεταφράζεται σε επιτελικότητα της ευθύνης, της ατιμωρησίας, της προσβολής.