Κάρολος Παπούλιας: Ταξίδι συγκινήσεων

Σήμερα συμπληρώνονται 19 χρόνια από την ορκωμοσία του αειμνήστου Κάρολου Παπούλια ως έκτου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας μετά την πολιτειακή μεταβολή του 1974 και την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα μας.

Στις 12 Μαρτίου 2005, ημέρα Σάββατο, ο Παπούλιας —είχε εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας με ευρύτατη πλειοψηφία στις 8 Φεβρουαρίου 2005— έδωσε τον όρκο που ορίζει το σχετικό άρθρο του Συντάγματος, στο πλαίσιο ειδικής συνεδρίασης της Βουλής. Μαζί του είχαν ανέλθει στο χώρο του Προεδρείου ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής, η τότε πρόεδρος της Βουλής, Άννα Μπενάκη – Ψαρούδα, και ο τότε Προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας, Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρός Χριστόδουλος.

Εις μνήμην του μεγάλου Ηπειρώτη (με καταγωγή από το Πωγώνι), ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 26 Δεκεμβρίου 2021, δημοσιεύουμε ένα άρθρο που εντοπίσαμε στο Αρχείο του Οργανισμού, με ημερομηνία 9 Δεκεμβρίου 1984 (ημέρα Κυριακή).

«ΤΑ ΝΕΑ», 9.12.1984, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Αφορούσε μια επίσκεψη-οδοιπορικό που είχε πραγματοποιήσει ο τότε αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών στην Αλβανία λίγες μόλις ημέρες νωρίτερα. Στο εν λόγω δημοσίευμα των «Νέων» διαβάζουμε τα εξής:

«Ταξίδι συγκινήσεων» η τετραήμερη επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Κάρολου Παπούλια στην Αλβανία. Διαδοχικών συγκινήσεων που κορυφώθηκαν με το προσκύνημα στο ιστορικό Ύψωμα 731, στην περιοχή της Τρεμπεσίνας, όπου το Μάρτη του ’41 ο ηρωισμός του ελληνικού στρατού ανέτρεψε γι’ άλλη μια φορά —με θυσία ζωής— τον ιταλικό φασισμό.

Μ’ αυτό το πολύτιμο φορτίο εικόνων και βιωμάτων —τα πιο πολλά από συναντήσεις με την ελληνική μειονότητα— επέστρεψε στην Ελλάδα την Πέμπτη ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών που επισκέφθηκε την Αλβανία, τη μοναχική και άγνωστη, με την οποία —ακόμη— βρισκόμαστε «σε εμπόλεμη κατάσταση».

Με τη ρίζα του στην επαρχία Πωγωνίου, ο σημερινός βουλευτής Ιωαννίνων και υπουργός Κάρολος Παπούλιας έδωσε, απ’ την εκκίνηση του ταξιδιού του, μια συμβολική σημασία σ’ αυτή την επίσκεψη, που ανοίγει δρόμους φιλίας και συνεργασίας με τη μικρή, γειτονική χώρα.

Αφήνουμε τον ίδιο να μιλήσει για το οδοιπορικό του και τη σημασία του:

«Ξεκίνησα από την επαρχία Πωγωνίου. Με ξεπροβόδισαν οι δήμαρχοι, οι κοινοτάρχες, ο πληθυσμός της περιοχής, μέσα σ’ ένα κλίμα συγκίνησης.

Ήταν σημαδιακό το πέρασμα απ’ την πύλη της Κακαβιάς, τη φυσική πόρτα Ελλάδας – Αλβανίας, επίσημα κλειστή από το 1945. Αυτή η πόρτα ανοίγει απ’ τον ερχόμενο Γενάρη. Μαζί κι η πόρτα της Κρυσταλλοπηγής. Πρώτος σταθμός μας, και πρώτη μεγάλη έκπληξη, το Αργυρόκαστρο. Μαζί με το Μπεράτι έχουν κηρυχθεί πόλεις διατηρητέες. Είναι απίστευτος ο τρόπος που οι Αλβανοί τις διατήρησαν, έτσι που ν’ αποτελούν, χωρίς υπερβολή, πόλεις-κοσμήματα, απ’ τις ωραιότερες που έχω δει.

Στα Τίρανα ανεβήκαμε περνώντας απ’ το Φιέρι, βιομηχανικό κέντρο της Αλβανίας. Εκεί με περίμενε άλλη έκπληξη: ο παιδικός μου φίλος από την Πωγωνιανή, μεγάλος ηθοποιός σήμερα της Αλβανίας, ο Φουάτ Μπότσκι. Είχα 45 χρόνια να τον δω…

Μα και σε όλα τα χωριά της ελληνικής μειονότητας ξαναβρέθηκα με δεκάδες συμμαθητές μου, σήμερα διακεκριμένους επιστήμονες, καθηγητές, καλλιτέχνες, προέδρους συνεταιρισμών, με σημαντική συμβολή στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της χώρας».

Κορυφαία εμπειρία για τον Έλληνα υπουργό η ανάβαση-προσκύνημα στο Ύψωμα 731:

«Δεν μπορούσαμε να κρατήσουμε τα δάκρυά μας. Μόνο σαν δει κανείς την τοπογραφία του χώρου, τα ψηλά, απροσπέλαστα, κακοτράχαλα βουνά, που κρύβουν τον ήλιο απ’ τις 2 το μεσημέρι, μπορεί να συλλάβει το μεγαλείο του αγώνα μας κατά του φασισμού.

Μέχρι σήμερα η περιοχή, όπου έπεσαν 1.500 μαχητές μας και τραυματίστηκαν 2.500, είναι σπαρμένη με κάλυκες, κράνη διάτρητα από σφαίρες. Καταθέσαμε στεφάνια. Εμείς, οι εκπρόσωποι της ελληνικής μειονότητας και Αλβανοί παρτιζάνοι που πολέμησαν. Τα παλιά χαρακώματα διακρίνονται ακόμη».

Η επιστροφή το ίδιο γεμάτη. Στο Αργυρόκαστρο ο έπαρχος είναι από την ελληνική μειονότητα. Στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο της πόλης το τμήμα ελληνικής γλώσσας βγάζει δασκάλους που διδάσκουν στα παιδιά ελληνικά. Και τα παιδιά γίνονται με τη σειρά τους δάσκαλοι.

Τελευταίες λέξεις από τον Κάρολο Παπούλια:

«Θα ’θελα να ξαναπάω…»