Ποιος είναι ο συμμορίτης με το προσωνύμιο Μπάρμπεκιου που ελέγχει την Αϊτή

Οι τοιχογραφίες στις εξαθλιωμένες φτωχογειτονιές της Αϊτής που ελέγχει τον παρομοιάζουν με τον Ερνέστο Τσε Γκεβάρα. Στις συνεντεύξεις του, παριστάνει τον θεοσεβούμενο Ρομπέν των Δασών της Καραϊβικής και εξυμνεί τους μαχητές της ελευθερίας και τους αγωνιστές, όπως ο Φιντέλ Κάστρο, ο Τόμας Σανκάρα και ο Μάλκολμ Χ. «Μου αρέσει και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ», είπε ο Αϊτινός αρχηγός της συμμορίας Τζίμι Τσεριζιέ στον δημοσιογράφο του New Yorker Τζον Λι Άντερσον όταν συναντήθηκαν πέρυσι. «Αλλά δεν του άρεσε να μάχεται με όπλα, και εγώ μάχομαι με όπλα».

Η εντυπωσιακή εξέγερση της συμμορίας κατά της κυβέρνησης της Αϊτής έχει στείλει τον Τσεριζιέ, έναν κομψό, 47χρονο μαφιόζο με τουφέκι, στα διεθνή πρωτοσέλιδα, μια θέση που η ιστορία δείχνει ότι απολαμβάνει όπως μεταφέρει ο Guardian.

Δεν είμαι κλέφτης. Δεν εμπλέκομαι σε απαγωγές. Δεν είμαι βιαστής. Απλώς διεξάγω έναν κοινωνικό αγώνα

Τα τελευταία πέντε χρόνια ο Αϊτινός παράνομος – ο οποίος έχει αναδειχθεί ως ο κύριος εκπρόσωπος της εξέγερσης των συμμοριών κατά του πρωθυπουργού Αριέλ Χένρι – έχει υποδεχτεί μια σειρά από ξένους δημοσιογράφους στη συμμορία του, ελπίζοντας να δικαιολογήσει αυτό που ο ίδιος αποκαλεί ευγενή – αν και αιματηρή – σταυροφορία του για την υπεράσπιση των πεινασμένων φτωχών αστών της χώρας του.

«Βλέπει τον εαυτό του ως επαναστάτη που μάχεται ενάντια στη σκοτεινή διαφθορά της κυβέρνησης και των ολιγαρχών επιχειρηματιών, αλλά μην κάνετε κανένα λάθος, είναι ένας ξεκάθαρος γκάνγκστερ», δήλωσε δημοσιογράφος που του πήρε συνέντευξη.

Πώς απέκτησε το παρατσούκλι Μπάρμπεκιου

«Δεν είμαι κλέφτης. Δεν εμπλέκομαι σε απαγωγές. Δεν είμαι βιαστής. Απλώς διεξάγω έναν κοινωνικό αγώνα», δήλωσε ο Τσεριζιέ στο Associated Press πέρυσι, ενώ καθόταν έξω από ένα σπίτι διάτρητο από σφαίρες. Σε μια συνέντευξη που έδωσε το 2022 στο Vice, ο Τσεριζιέ αποκάλεσε τον στρατό του στη φαβέλα «κοινωνικοπολιτική δομή και δύναμη που αγωνίζεται για λογαριασμό των ευάλωτων».

Γεννημένος τη δεκαετία του 1970, κατά τη διάρκεια της βίαιης και διεφθαρμένης βασιλείας του Baby Doc Duvalier, ο Τσεριζιέ έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι ήταν ένα από τα οκτώ αδέλφια του και έχασε τον πατέρα του σε ηλικία πέντε ετών. Τα παιδιά μεγάλωσαν στο Ντελμάς, μια από τις υποβαθμισμένες κοινότητες του Πορτ-ο-Πρενς που διευθύνει τώρα, από μια μητέρα που πουλούσε τηγανητό κοτόπουλο στους δρόμους.

Σύμφωνα με τον Τσεριζιέ, ήταν το επάγγελμα της μητέρας του που του χάρισε το παρατσούκλι Barbecue, αν και πολλοί υποστηρίζουν ότι η συνήθεια να αποτεφρώνει τα θύματά του ήταν ο πραγματικός λόγος. Οι ειδικοί λένε ότι η αλήθεια για τον Τσεριζιέ – ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός ως απλά Μπάρμπεκιου- είναι πολύ πιο περίπλοκη και δυσάρεστη.

Αλλά ο Τσεριζιέ έχει εκφράσει δημόσια το θαυμασμό του για τον François «Papa Doc» Duvalier, έναν πολιτικό που κατέληξε δικτάτορας με τάγματα εφόδου στις υπηρεσίες του.

Πριν καθιερωθεί ως ο πιο ισχυρός αρχηγός συμμοριών στην Αϊτή, ο Chérizier ήταν μέλος της αστυνομίας της χώρας

Εργαζόταν για την Unité départementale de maintien d’ordre, μια διμοιρία καταστολής ταραχών όπως τα ΜΑΤ, τα μέλη της οποίας έχουν κατηγορηθεί ότι πυροβολούσαν διαδηλωτές. Το σύνθημα της αστυνομίας της Αϊτής είναι «proteger et servir»: να προστατεύει και να υπηρετεί. Αλλά ο Τσεριζιέ- ο οποίος έχει επίσης εκφράσει δημόσια το θαυμασμό του για τον François «Papa Doc» Duvalier, τον πατέρα του Baby Doc – φαίνεται ότι δεν έχει τιμήσει αυτές τις αξίες.

Αποβλήθηκε από το σώμα το 2018 για φερόμενη συμμετοχή σε μια σειρά εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης μιας φρικτής σφαγής εκείνο το έτος σε μια φτωχογειτονιά που ονομάζεται La Saline, κατά την οποία 71 άνθρωποι σκοτώθηκαν, επτά γυναίκες βιάστηκαν και 400 σπίτια πυρπολήθηκαν. Ο Μπάρμπεκιου, ο οποίος ηγείται μιας συμμαχίας συμμοριών με την ονομασία G9 Family and Allies, αρνήθηκε ότι διέπραξε αδίκημα.

Ωστόσο, ο πρώην αστυνομικός έχει τιμωρηθεί τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από τον ΟΗΕ για τα φερόμενα εγκλήματά του. Η G9 ελέγχει μερικές από τις μεγαλύτερες φτωχογειτονιές του Πορτ-ο-Πρενς και τις σημαντικότερες οδικές αρτηρίες, επιτρέποντας στον Τσεριζιέ να παραλύσει τη χώρα σε αρκετές περιπτώσεις, διακόπτοντας τον εφοδιασμό με πετρέλαιο και αναγκάζοντας σχολεία και νοσοκομεία να κλείσουν.

Είναι ένας εγκληματίας επιχειρηματίας, δήλωσε ο διευθυντής της αϊτινής μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Lakou Lapè

«Το 2020 εγώ και άλλοι ειρηνοποιοί πήγαμε να τον δούμε για να του ζητήσουμε να σταματήσει τις επιθέσεις του στη γειτονιά Bel Air στο Πορτ-ο-Πρενς και έδωσε κάποιες υποσχέσεις», πρόσθεσε ο Mars. «Αλλά συνέχισε να καίει τα σπίτια των ανθρώπων. Ακούει, αλλά στο τέλος κάνει αυτό που τον συμφέρει».

Μιλώντας στους Financial Times, ο  Louis-Henry Mars παρομοίασε τον γκάνγκστερ με ένα ηφαίστειο, που είναι συνεχώς έτοιμο να εκραγεί. «Έχει κάποιο χάρισμα, είναι στοχαστής, αλλά είναι και βίαιο άτομο».

Όπως πολλά αφεντικά του εγκλήματος στην Αϊτή, ο Τσεριζιέ είναι επίσης ένας άνθρωπος με υψηλού επιπέδου πολιτικές διασυνδέσεις. Φημολογείται ότι βρίσκεται κοντά στον πρώην πρόεδρο Jovenel Moïse, η δολοφονία του οποίου το 2021 άνοιξε το δρόμο για το σημερινό χάος. Ορισμένοι υποψιάζονται ότι ο Τσεριζιέ έχει τις δικές του πολιτικές φιλοδοξίες.

«Ο Μπαρμπέκιου είναι ελκυστικός και πραγματικά είναι ένας φυσικός πολιτικός … όταν τον γνώρισα, κατάλαβα αμέσως ότι αυτός ήταν μια υπολογίσιμη δύναμη», έγραψε ο ανταποκριτής του Sky News Στιούαρτ Ράμσεϊ μετά τη συνάντησή τους το 2023. «Βλέπει τον εαυτό του ως επαναστάτη που μάχεται ενάντια στη σκοτεινή διαφθορά της κυβέρνησης και των ολιγαρχών επιχειρηματιών, αλλά μην κάνετε κανένα λάθος, είναι ένας ξεκάθαρος γκάνγκστερ» δήλωσε.

Ο νέος Πάμπλο Εσκομπάρ στην φτωχότερη χώρα του Δυτικού Ημισφαιρίου

Ο Diego Da Rin, ειδικός της International Crisis Group στην Αϊτή, δήλωσε ότι η προσπάθεια του Τσεριζιέ να παρουσιάσει τον εαυτό του ως έναν συμπονετικό, αν και σιδηρόφρακτο υπερασπιστή του γκέτο, δεν ήταν εντελώς αβάσιμη. «Δίνει δώρα στις γυναίκες τη Γιορτή της Μητέρας. Δίνει χρήματα σε οικογένειες που δεν έχουν τα μέσα να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο. Αλλά οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι είναι επίσης ένας από τους κύριους υπεύθυνους για τον εφιάλτη που ζουν», δήλωσε ο Ντα Ριν περιγράφοντας τον.

Αυτός ο εφιάλτης έφτασε σε νέα βάθη αυτή την εβδομάδα, αφού ο Τσεριζιέ ανακοίνωσε ότι ηγείται μιας μαζικής επίθεσης συμμοριών κατά της κυβέρνησης του Henry και διέταξε τους ενόπλους του να βγουν στους δρόμους για να σπείρουν το χάος.

Από τις 29 Φεβρουαρίου που ξεκίνησαν οι επιθέσεις, οι εγκληματίες έκαψαν δεκάδες επιχειρήσεις και αστυνομικά τμήματα, ανάγκασαν το διεθνές αεροδρόμιο να κλείσει, απελευθέρωσαν χιλιάδες σκληρούς εγκληματίες από τη φυλακή και πολιόρκησαν το λιμάνι.

Ο Henry, ο οποίος βρισκόταν στην Αφρική όταν ξεκίνησε η εξέγερση, δεν έχει πει τίποτα και δεν μπόρεσε να επιστρέψει στην πατρίδα του. «Δυστυχώς, ο Μπάρμπεκιου είναι τώρα ο πιο ισχυρός άνθρωπος στην Αϊτή», δήλωσε ο Judes Jonathas, ανεξάρτητος σύμβουλος που εδρεύει στο Πορτ-ο-Πρενς.