Υπόθεση Μίχου: Να μην γυρίσουμε τον χρόνο πίσω

Η οργή και η αγανάκτηση για την εισαγγελική πρόταση στην υπόθεση των Σεπολίων δεν προκύπτει επειδή γενικά στην «κοινή γνώμη» αρέσει η «αυστηρότητα». Ούτε επειδή οι άνθρωποι γενικά δεν σέβονται το «τεκμήριο αθωότητας».

Αντιθέτως, προκύπτει γιατί καταρχάς η πρόταση αυτή προκαλεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα με εξοργιστικές διατυπώσεις, όπως το «περί διευκόλυνσης της ανήλικης να εκδίδεται» όταν μιλάμε για ένα 12χρονο παιδί, με την ευαισθησία της ελληνικής κοινωνίας απέναντι σε εγκλήματα κατά παιδιών να παραμένει – ευτυχώς- αυξημένη.

Προκύπτει, δηλαδή, σε μια δεύτερη ανάγνωση, από τη συνειδητοποίηση ότι μια λειτουργός της δικαιοσύνης έρχεται να υιοθετήσει ένα σκεπτικό που μας πάει πολλά χρόνια πίσω ως προς το πώς βλέπουμε τη σεξουαλική βία, ιδίως σε βάρος ανηλίκων και την σεξουαλική εκμετάλλευση.

Να το πω πολύ απλά: δεν είναι δυνατόν το 2024 να μην θεωρούμε αυτονόητο ότι το σεξ ενήλικου με μια 12χρονη είναι εξ ορισμού βιασμός, ότι δεν μπορεί να υπάρξει συναίνεση, και ότι ακόμη και εάν υπάρχει η εντύπωση της «συναίνεσης» στην πραγματικότητα είναι τόσο άνιση και εξουσιαστική η σχέση που σημαίνει ότι είχαμε βιασμό. Ότι το να «ερωτευτεί» κανείς μια 12χρονη, στην πραγματικότητα υποκρύπτει επιθυμία κακοποίησης, την άρρωστη διαστροφή ενός παιδεραστή.

Ακόμη χειρότερα, δεν μπορούμε το 2024 να επιστρέψουμε σε αναχρονιστικά και επικίνδυνα σχήματα του τύπου «τον παρέσυρε», που αντιστρέφουν τη σχέση θύτη και θύματος. Δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε λες και έχουμε να κάνουμε με κάποια δολερή «Λολίτα» που παρασύρει «έντιμους οικογενειάρχες».

Μια 12χρονη είναι παιδί και οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη είναι εξ ορισμού κακοποιητική και εγκληματική πράξη.

Ούτε μπορεί τόσο εύκολα να προσπερνιέται το αδίκημα της «μαστροπείας». Γιατί είναι σαφές ότι σε αυτή την υπόθεση αυτό που ήταν επίσης κρίσιμο, αποτροπιαστικό και εξαιρετικά σημαντικό ήταν ακριβώς ότι δεν μιλάμε μόνο για περίπτωση κακοποίησης. Μιλάμε για ένα κύκλωμα σεξουαλικής εκμετάλλευσης με πιθανές ευρύτερες διασυνδέσεις. Και πάλι είναι επικίνδυνο εν έτει 2024 να προσπερνάμε ακριβώς τη διασύνδεση ανάμεσα σε κακοποιητικές πρακτικές και ευρύτερα εγκληματικά κυκλώματα.

Πάνω από όλα δεν μπορούμε το 2024 να αντιμετωπίζουμε ένα παιδί, γιατί περί αυτού πρόκειται, ως να μην έχει δικαιώματα.

Γιατί εάν δεν τιμωρηθούν αυτοί που του φέρθηκαν κακοποιητικά και εάν πρόκειται, έστω και έμμεσα, να θεωρηθεί συνυπεύθυνο ή ακόμη χειρότερα υπαίτιο για την κακοποίηση που υπέστη, τότε επί της ουσίας αποδεχόμαστε ότι αυτό το παιδί δεν έχει δικαιώματα.

Ότι αυτό το παιδί, στην πράξη, δεν είναι προστατευμένο απέναντι στη βία, την κακοποίηση, την εκμετάλλευση. Και εάν είναι αυτό το παιδί απροστάτευτο, θα είναι και πολλά άλλα παιδιά. Και αυτός ο φαύλος κύκλος δεν θα σταματήσει ποτέ.

Όλα αυτά αποτελούν ένα μεγάλο πισωγύρισμα. Μια άρνηση της όποιας προόδου κάναμε για τα δικαιώματα των παιδιών και την προστασία τους, για την άμυνα απέναντι στη σεξουαλική βία. Μια άρνηση, που εγκυμονεί τον κίνδυνο να εμπεδωθεί και στα θύματα η αντίληψη ότι τελικά δεν έχει νόημα να μιλάνε, γιατί τίποτα δεν θα γίνει. Και να τα αφήσει να ζήσουν με το βάρος ενός τραύματος, πραγματικά δυσβάσταχτου, που κουρελιάζει ψυχές και καταστρέφει ζωές.

Αυτό καταλαβαίνει η «κοινή γνώμη», που πάντα κατανοεί περισσότερα από όσα νομίζουμε και διαισθάνεται τους κινδύνους, όπως το να χαθεί η εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για κατακτήσεις του ανθρώπινου πολιτισμού -που άφησε για πχ πίσω την αυτοδικία-, και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο εξεγείρεται.