«Οι ασθενείς που παρουσιάζουν οποιαδήποτε διαταραχή ύπνου θα πρέπει να απευθύνονται εγκαίρως σε ειδικούς ιατρούς»

Ήδη από τη δεκαετία του 1980, η σημασία και αξία της σωματικής άσκησης είχε γίνει κομμάτι του σύγχρονου τρόπου ζωής, ανεξάρτητα αν κάποιοι επιμένουν ακόμα και σήμερα να την παραμελούν. Λίγο αργότερα, στις αρχές του 21^ου αιώνα ανέβηκαν δυναμικά στη δημοφιλία διάφορα -παλαιότερα μεν- διατροφικά κινήματα, όπως αυτά των χορτοφάγων, για να τονίσουν την αξία της σωστής διατροφής.

Οπότε, φτάνοντας στο σήμερα, βλέπουμε, ακούμε και διαβάζουμε συνεχώς για την αξία της γυμναστικής (με τις δεκάδες επιλογές άσκησης για κάθε ηλικία και βάρος), όπως και της διατροφής (με επιλογές και δίαιτες για κάθε ανάγκη και συνθήκη). Σε αυτό το κατά τα άλλα πολύ σωστό πλαίσιο που θα έπρεπε να ζει ο σύγχρονος άνθρωπος δεν γίνεται λόγος για κάτι εξίσου σημαντικό: τον ποιοτικό ύπνο. Τη στιγμή δηλαδή που ο άνθρωπος θα πρέπει να επαναφορτιστεί, τη στιγμή που ο οργανισμός μας θα μπει στο στάδιο αποκατάστασης και επανόρθωσης απαραίτητης για τη σωστή λειτουργία του, προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί σε κάθε οργανική του ανάγκη (από μία επούλωση μέχρι την ορμονική του ισορροπία). Ο ύπνος λοιπόν δεν είναι μία κατάσταση αδράνειας, είναι κάτι πολύ παραπάνω, για αυτό και η έλλειψή του μπορεί να οδηγήσει σε πλήθος οργανικών και ψυχικών προβλημάτων.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Ύπνου, όπως έχει οριστεί από τον ΠΟΥ (Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας) να είναι κάθε χρόνο η τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και ειδικοί επιχειρούν να ευαισθητοποιήσουν το κοινό για τη σημασία του ύπνου στην ευεξία και καλή υγεία μας. Οι αριθμοί άλλωστε φωτογραφίζουν το ζήτημα με 1 δις (!) του παγκόσμιου πληθυσμού να πάσχει από το σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας στον ύπνο (ΣΑΑΥ), όπου στη χώρα μας οι πάσχοντες να πλησιάζουν περίπου το 1,37 εκατομμύρια, με τις διαταραχές του ύπνου να ταλαιπωρούν σχεδόν 2 εκατομμύρια ανθρώπους. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγαλύτερο από το 80% είναι το ποσοστό αδιάγνωστων ασθενών.

Για την αντιμετώπιση των διαταραχών του ύπνου, υπάρχουν ειδικοί ιατροί που μπορούν να μας βοηθήσουν σε κάθε στάδιο του προβλήματος, όσο μικρό ή μεγαλύτερο είναι. Αυτό που πρέπει να κάνουμε χωρίς αναβολές, είναι όταν διαπιστώσουμε κάποια διαταραχή να απευθυνθούμε εγκαίρως σε έναν ειδικό.

Εμείς, μιλήσαμε με την Πνευμονολόγο – Ειδικό Ιατρό Ύπνου Κυριακή Χολίδου, σχετικά με τις διαταραχές του ύπνου και με όλα όσα πρέπει να προσέξουμε για αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων στην υγεία μας.

Κυριακή Χολίδου ΜD, MSc, PhD, Πνευμονολόγος-Ειδικός Ιατρός Ύπνου ESRS, Α’ Πανεπιστημιακή Πνευμονολογική Κλινική ΓΝΝΘ Σωτηρία, Αθήνα

Ποιος είναι ο πιο συνήθης λόγος που σας επισκέπτεται κάποιος στο ιατρείο σας;

Συνήθως οι ασθενείς απευθύνονται στο ιατρείο ύπνου λόγω διαταραχών στην αναπνοή τους κατά τη διάρκεια του ύπνου τους. Είτε οι ίδιοι το έχουν βιώσει σαν αίσθημα πνιγμονής κατά τον ύπνο, είτε ο σύντροφός τους το έχει παρατηρήσει. Είναι ασθενείς που ξυπνάνε κουρασμένοι και έχουν υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Υπάρχουν κάποιες κατηγορίες ανθρώπων που βάλλονται περισσότερο από τις διαταραχές ύπνου; Αν ναι, ποια είναι τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων αυτών;

Οι ασθενείς που εμφανίζουν σε μεγαλύτερο βαθμό το σύνδρομο απνοιών στον ύπνο είναι συνήθως άντρες, μέσης ηλικίας με αυξημένο σωματικό βάρος, καθώς και ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα όπως αρτηριακή υπέρταση, διαβήτη, αρρυθμίες και στεφανιαία νόσο.

Ποια είναι τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσουμε (όσον αφορά μία διαταραχή ύπνου), ώστε να επισκεφτούμε έναν ειδικό επί του θέματος;

Τα συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοούμε είναι το έντονο ροχαλητό, οι διακοπές της αναπνοής στον ύπνο αλλά και ημερήσια συμπτώματα όπως υπνηλία, διαταραχές στη μνήμη και στη συγκέντρωση καθώς και νυχτερινή ενούρηση. Άλλη συχνή διαταραχή ύπνου είναι η αυπνία και τα συμπτώματά της διαφέρουν από της άπνοιας καθώς έχουν να κάνουν με τη δυσκολία στην έλευση και στη διατήρηση του ύπνου.

Τι είναι η υπνική άπνοια και πόσο επικίνδυνη μπορεί να γίνει; Υπάρχουν αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισής της;

Η υπνική άπνοια είναι μια διαταραχή του ύπνου που παρουσιάζεται ως διακοπή της αναπνοής κατά τον ύπνο, που συμβαίνει πάνω από 5 φορές την ώρα και μπορεί να εμφανίσει συχνά καρδιαγγειακές επιπλοκές επικίνδυνες ακόμη και για τη ζωή του ασθενούς. Υπάρχουν αποτελεσματικοί τρόποι αντιμετώπισης της νόσου. Η πιο συχνή θεραπεία είναι η χρήση της συσκευής θετικής πίεσης, η λεγόμενη CPAP την οποία ο ασθενής εφαρμόζει κάθε βράδυ στον ύπνο του ώστε να θεραπεύεται επαρκώς. Η θεραπεία αυτή είναι χρόνια, εκτός αν αλλάξει ο ασθενής το βάρος του ή υποβληθεί σε κάποια χειρουργική ΩΡΛ επέμβαση. Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν κάποια χειρουργεία από τους ΩΡΛ, όπως είναι η αμυγδαλεκτομή και η υπερωυοφαρυγγοπλαστική. Επίσης, σε ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία συστήνεται και η βαριατρική χειρουργική. Σε ασθενείς με ήπιο σύνδρομο απνοιών στον ύπνο συχνά συστήνεται και ορθοδοντική ή γναθοχειρουργική εκτίμηση για τοποθέτηση ενδοστοματικού νάρθηκα όπου απαιτείται.

Πόσο άμεσα συνδέεται και σχετίζεται ο σύγχρονος τρόπος ζωής με τις διαταραχές ύπνου; Τι συμβουλεύετε τους ασθενείς σας;

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής και η μη εφαρμογή της μεσογειακής διατροφής σε συνδυασμό με την καθιστική ζωή και τη μειωμένη σωματική άσκηση οδηγούν σε αύξηση του σωματικού βάρους, κατά συνέπεια και στην αύξηση του συνδρόμου απνοιών στον ύπνο. Οι ασθενείς που παρουσιάζουν οποιαδήποτε διαταραχή ύπνου θα πρέπει να απευθύνονται εγκαίρως σε κάποιο ιατρείο μελέτης ύπνου και σε ειδικούς ιατρούς ύπνου, ώστε να βρεθεί και να αντιμετωπιστεί το πρόβλημά τους χωρίς περαιτέρω επιπλοκές.

Με την ευγενική χορηγία της Vivisol Hellas.