Πώς να καταλάβετε ότι έχετε να κάνετε με έναν τοξικό γονέα ως ενήλικας

Όταν μεγαλώνετε με έναν τοξικό γονέα, μπορεί να χρειαστούν χρόνια – ακόμη και δεκαετίες – για να αναγνωρίσετε πόσο προβληματική είναι στη πραγματικότητα η σχέση σας.

Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή η κακή συμπεριφορά τους κανονικοποιήθηκε με την πάροδο του χρόνου ή επειδή διατηρούσατε την ελπίδα ότι ο γονέας σας θα άλλαζε και η σχέση θα μπορούσε να σωθεί, αναφέρει η Peg Streep – συγγραφέας του βιβλίου «Αποτοξίνωση κόρης: Ανακάμπτοντας από μια ανιαρή μητέρα και διεκδικώντας πίσω τη ζωή σας».

Εάν τα όρια σας δεν γίνονται σεβαστά, σκεφτείτε να ελαττώσετε την επαφή με τον γονέα σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει επικοινωνία μόνο μέσω email ή σύντομες τηλεφωνικές κλήσεις

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ακόμη και οι πιο υγιείς σχέσεις δεν είναι απαλλαγμένες από περιόδους εντάσεων ή διενέξεων – και η σχέση σας με τους γονείς σας δεν αποτελεί εξαίρεση, ανεξάρτητα από το πόσο χρονών είστε.

«Τα ενήλικα παιδιά κάνουν επιλογές που διαφέρουν από αυτές που έκαναν οι γονείς τους σε όλους τους τομείς της ζωής και ορισμένες συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες», δήλωσε η Streep. «Αλλά είναι ο τρόπος με τον οποίο επιλύονται οι διαφωνίες και οι συγκρούσεις που διαφοροποιεί την ένταση από την τοξικότητα».

Αυτές οι τοξικές δυναμικές μεταξύ γονέα και παιδιού δεν εμφανίζονται από τη μια μέρα στην άλλη- συχνά υπάρχει ιστορικό εγωκεντρικών, ελεγκτικών, παραμελητικών συμπεριφορών, μετατόπιση ευθυνών, υπερβολική κριτική.

Σας χειραγωγούν για να πετύχουν τον σκοπό τους

Ακόμα και ως ενήλικες, αποζητούμε την αγάπη και την έγκριση των γονιών μας. Ένας τοξικός γονέας θα το εκμεταλλευτεί αυτό προκειμένου να πάρει αυτό που θέλει.

«Οι άνθρωποι μερικές φορές επιτίθενται, επικρίνουν και αγνοούν όχι επειδή κάνουμε κάτι λάθος, αλλά επειδή είναι ταραγμένοι γιατί κάνουμε κάτι σωστό»

«Ακόμα κι αν εσείς παίρνετε τις σωστές αποφάσεις για τον εαυτό σας, οι γονείς σας σας κάνουν να αισθάνεστε ότι οι αποφάσεις σας είναι επιβλαβείς γι’ αυτούς με κάποιο τρόπο και σας απειλούν ότι θα χαθεί την αγάπη ή η σύνδεσή που έχετε μεταξύ σας αν πάτε ενάντια σε αυτό που επιθυμούν», δήλωσε η πτυχιούχος σύμβουλος ψυχικής υγείας Justine Carino, η οποία ειδικεύεται στα δυσλειτουργικά οικογενειακά πρότυπα.

Αν αρνηθείτε να τους κατευνάσετε, οι απειλές απλώς θα συνεχιστούν.

Αν διαφωνείτε μαζί τους, λένε ότι δεν δείχνετε σεβασμό

Με τους τοξικούς γονείς, είναι ο τρόπος τους ή τίποτα. Δεν υπάρχει χώρος για υγιή συζήτηση ή συμβιβασμό. Ακόμα και ως ενήλικας, η γνώμη σας φαίνεται να μην έχει καμία αξία.

«Ο γονιός που ασπάζεται ένα μαύρο-άσπρο αυταρχικό στυλ ανατροφής πιστεύει ότι υπάρχει μόνο μία απάντηση και ότι αυτή είναι η δική του», δήλωσε η Streep. «Η έλλειψη συζήτησης σας δίνει μόνο μία επιλογή – τη συνθηκολόγηση – και, ναι, αυτό είναι κακοποιητικό».

Επικρίνουν συνεχώς όχι μόνο τις πράξεις και τις αποφάσεις σας, αλλά και τον χαρακτήρα σας

Πολλοί γονείς συνηθίζουν να ανακατεύονται και να εκφράζονται με αυθαίρετα -αλλά συχνά καλοπροαίρετα- σχόλια για τα πάντα, από τα ρούχα σας μέχρι τη δουλειά σας, το σπίτι σας και τον ερωτικό σας σύντροφο. Αυτά τα σχόλια μπορεί να είναι τουλάχιστον απογοητευτικά, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι απαραίτητα τοξικά.

Οι τοξικοί γονείς επικρίνουν όχι μόνο αυτό που κάνετε, αλλά και το ποιος είστε.

«Ο [τοξικός] γονέας, η μητέρα ή ο πατέρας εστιάζει στο τι δεν πάει καλά με εσάς – πώς είστε πολύ ευαίσθητοι ή πολύ χαζοί ή ό,τι άλλο μπορεί να του έρθει στο μυαλό», δήλωσε η Streep. «Αυτό έχει σκοπό να σας υποβαθμίσει, να σας κάνει να αμφιβάλλετε για τον εαυτό σας ή να κατηγορήσετε τον εαυτό σας».

Σας κατηγορούν για τα προβλήματα και τα συναισθήματα τους

Αντί να αναλάβουν την ευθύνη για τα λάθη τους και να ζητήσουν συγγνώμη γι’ αυτά, οι τοξικοί γονείς θα μεταθέσουν την ευθύνη σε εσάς. Θα σας πουν ότι τα δικά τους προβλήματα στις σχέσεις τους ή τα οικονομικά τους προβλήματα είναι κατά κάποιο τρόπο δικό σας λάθος.

Ακόμη και τα αρνητικά τους συναισθήματα γίνονται δική σας ευθύνη. Θα πουν ότι αν δεν είχατε κάνει το Χ, δεν θα είχαν νευριάσει τόσο πολύ.

Πώς να αντιμετωπίσετε έναν τοξικό γονέα;

Θέστε όρια. Σκεφτείτε ποια θέλετε να είναι αυτά τα όρια και, στη συνέχεια, επικοινωνήστε τα με ξεκάθαρο τρόπο στον γονέα σας. Δεν είναι εύκολο να το κάνετε, αλλά θα γίνει πιο εύκολο με την πάροδο του χρόνου, δήλωσε η Carino.

«Μπορεί να είναι χρήσιμο να συζητήσετε [τα όρια] κατά τη διάρκεια μιας στιγμής που είστε και οι δύο ήρεμοι και μακριά από την κατάσταση που εξετάζετε», πρόσθεσε.

Περιορίστε τις επαφές με τον γονέα σας, εάν είναι απαραίτητο

Εάν τα όριά σας δεν γίνονται σεβαστά, σκεφτείτε να ελαττώσετε την επαφή με τον γονέα σας. Αυτό μπορεί να σημαίνει επικοινωνία μόνο μέσω email ή σύντομες τηλεφωνικές κλήσεις προς το παρόν.

«Οι γονείς δεν αλλάζουν ξαφνικά και δεν γίνονται μη τοξικοί», δήλωσε η ψυχολόγος Chivonna Childs από την Cleveland Clinic. «Μπορεί να χρειαστεί να απομακρυνθείτε από αυτούς για να θεραπευτείτε, και αυτό μπορεί να είναι βαρύ».

Να ξέρετε ότι οι αρνητικές αντιδράσεις των γονέων σας δεν είναι σημάδι ότι κάνατε κάτι λάθος

«Οι άνθρωποι μερικές φορές επιτίθενται, επικρίνουν και αγνοούν όχι επειδή κάνουμε κάτι λάθος, αλλά επειδή είναι ταραγμένοι γιατί κάνουμε κάτι σωστό», δήλωσε ο Craig Malkin, συγγραφέας του βιβλίου «Επανεξετάζοντας τον ναρκισσισμό: Το μυστικό για την αναγνώριση και την αντιμετώπιση των ναρκισσιστών».

Πηγή: Huffpost | Κεντρική φωτογραφία θέματος: Film Still | Toxic Parents 2023