Η μελαγχολία των τελευταίων κατοίκων του Route 66 -«Σχεδόν Φαντάσματα»

«Είμαστε άνθρωποι του χθες». Για τους σημερινούς επισκέπτες του Route 66, που κάποτε ήταν ο μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος των μεσοδυτικών Ηνωμένων Πολιτειών, ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει τη δεκαετία του 1950.

Τα βενζινάδικα, τα εστιατόρια, τα βαμμένα σπίτια, τα μοτέλ, η πληθώρα παστέλ και art deco χρωμάτων και οι διαφημιστικές πινακίδες θυμίζουν τα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν το αυτοκίνητο απέκτησε δημοτικότητα μεταξύ των Αμερικανών. Η διαδρομή 66 ονομάστηκε «Κεντρικός Δρόμος της Αμερικής» και συνέδεε το Σικάγο με το Λος Άντζελες κατά μήκος σχεδόν 4.000 χιλιομέτρων επιτρέποντας το ταξίδι σχεδόν από ακτή σε ακτή, και στους Αμερικανούς της ενδοχώρας να φτάσουν στην Καλιφόρνια (ή να μεταναστεύσουν, πράγμα που έκαναν συχνά στα χρόνια των κρίσεων και της ξηρασίας).

Ο δρόμος σχεδιάστηκε αρχικά τη δεκαετία του 1920 και δεν ασφαλτοστρώθηκε μέχρι το 1938. Οι μέρες δόξας του έφτασαν τη δεκαετία του 1950, αφήνοντας ένα σημάδι στην τοπική αρχιτεκτονική

Τα χωριά έχουν εγκαταλειφθεί

«Μου πήρε αρκετό καιρό για να καταλάβω γιατί ο κόσμος μας είχε ξεχάσει». Υπάρχει μια αίσθηση παρακμής. Μπορεί να υπάρχουν τουρίστες, αλλά υπάρχει περισσότερη ερημιά σε αυτό που κάποτε ήταν η διαδρομή 66. Υπάρχουν μέρη όπου κάποιοι επισκέπτες σταματούν, επειδή ο αυτοκινητόδρομος δεν είναι μακριά και έχουν σήμανση, αλλά και χωριά που έχουν εγκαταλειφθεί για πάντα.

Το ντοκιμαντέρ Almost Ghosts γυρίστηκε το 2018 από την Ισπανίδα σκηνοθέτη Ana Ramón Rubio με σκοπό να διατηρήσει τη μνήμη των γερόντων της περιοχής, των τελευταίων που θυμούνται το μεγαλείο της. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι υπάρχει μια πολύ μελαγχολική διάθεση. Τρεις γείτονες στα 70, 80 και 90 τους χρόνια, αντίστοιχα, αφηγούνται τις αναμνήσεις τους από την εποχή που επικρατούσε φρενίτιδα και μένουν στη στιγμή που αυτή ξαφνικά τελείωσε επειδή άνοιξε ένα άλλο τμήμα του αυτοκινητόδρομου.

Δείτε το τρέιλερ του Almost Ghost 

«Ξέρω τον κόσμο έξω, θα μείνω εδώ»

Οι άνθρωποι αυτοί δηλώνουν περήφανα ότι είναι Rednecks, όπως αποκαλούν την εργατική τάξη της ενδοχώρας των ΗΠΑ. Το ντοκιμαντέρ επισκέπτεται μέρη όπως το Seligman (Αριζόνα, 750 κάτοικοι), το Texola (Οκλαχόμα, 45 γείτονες) και το Enrick (Οκλαχόμα, περίπου 1.000).

Περνά επίσης από ακατοίκητα μέρη όπως το Γκλένριο, ανάμεσα στο Τέξας και το Νέο Μεξικό, ένα από τα τόσα πολλά που έζησαν ζωή και πλέον έχουν νεκρώσει. Συναντούν τον Lowell Davis, τον μοναδικό κάτοικο του Red Oak II (Μιζούρι), μιας πόλης που αρνείται να εγκαταλείψει, όπου έχει ανακαινίσει εγκαταλελειμμένα σπίτια και έχει φέρει εκεί ό,τι έχει συλλέξει από άλλα μέρη της διαδρομής. Αυτός ο 80χρονος, που λέει ότι έχει γυρίσει όλο τον κόσμο, εξηγεί ότι δεν θα άλλαζε τον τρόπο ζωής του με κανέναν άλλο.

Ορισμένες από τις μαρτυρίες που συγκεντρώθηκαν στο ντοκιμαντέρ θρηνούν για τη μετατόπιση από την εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών σε τουριστική ατραξιόν

«Εδώ τα Σάββατα τα πεζοδρόμια ήταν γεμάτα κόσμο»

Ο δρόμος σχεδιάστηκε αρχικά τη δεκαετία του 1920 και δεν ασφαλτοστρώθηκε μέχρι το 1938. Οι μέρες δόξας του έφτασαν τη δεκαετία του 1950, αφήνοντας ένα σημάδι στην τοπική αρχιτεκτονική.

Ωστόσο, η επένδυση στις υποδομές που ξεκίνησε ο Αϊζενχάουερ την ίδια δεκαετία οδήγησε στην αντικατάσταση τμημάτων της διαδρομής με σύγχρονους αυτοκινητόδρομους και μέχρι τη δεκαετία του 1980 δεν υπήρχαν τμήματα που να έχουν απομείνει σε χρήση.

Αποχαρακτηρίστηκε το 1984 και στη συνέχεια έπαψε να υπάρχει. Κάθε πόλη, σε διαφορετικές ημερομηνίες, ξαφνικά έπαψε να έχει πελάτες και δεν μπορούσε να συντηρηθεί.

Μετά από πολλά χρόνια αγώνα, οι τοπικοί καταστηματάρχες κατάφεραν να πετύχουν τον χαρακτηρισμό της ως ιστορική διαδρομή και τα πιο επισκέψιμα τμήματα του δρόμου έγιναν ξακουστά. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 έφτασαν τα πούλμαν και οι ποδηλάτες και γεννήθηκε ένας τρόπος ζωής, βασισμένος στην πώληση της αυθεντικότητας ενός πράγματος που είχε εξαφανιστεί.

«Αυτή η περιοχή πέθανε εξαιτίας του τουρισμού. Όλοι θέλησαν να μας εκμεταλλευτούν»

Ορισμένες από τις μαρτυρίες που συγκεντρώθηκαν στο ντοκιμαντέρ θρηνούν για τη μετατόπιση από την εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών σε τουριστική ατραξιόν. Ο πιο σφοδρός είναι ο Harley Russell, ο οποίος διατηρεί ένα κατάστημα με αναμνηστικά όπου δίνει ένα αυτοσχέδιο σόου με μουσική κάντρι όταν οι επισκέπτες περνούν από εκεί.

Συνήθιζε να το κάνει αυτό με τη σύζυγό του, αλλά από τότε που πέθανε το 2014 το βρίσκει πολύ πιο δύσκολο και κλαίει όταν τη θυμάται. Για σχεδόν μιάμιση δεκαετία έβλεπε μόνο τρεις πελάτες τον χρόνο- υπήρχαν εποχές που κοιμόταν στο κατάστημα και κουβαλούσε όπλο επειδή οι λεηλασίες ήταν συχνές. Μόνο γύρω στην αλλαγή του αιώνα είδε μια αναζωπύρωση των επισκεπτών.

H αποφασιστικότητα να συνεχίσεις χωρίς να κοιτάξεις πίσω μετά από μια αποτυχία, η προσκόλληση στον τόπο όπου οι άνθρωποι αισθάνονται ότι ανήκουν, και η δύναμη της νοσταλγίας, η οποία είναι πάντα κάπως απατηλή επειδή κατασκευάζουμε τόσες πολλές αναμνήσεις

«Είχαμε μεγαλώσει στη Μεγάλη Ύφεση, αλλά αυτή ήταν ακόμη πιο δύσκολη»

Ο Ángel Delgadillo είναι ένας 91χρονος επαγγελματίας κουρέας που ήταν μεταξύ εκείνων που αγωνίστηκαν για να μετατραπεί ο παλιός αυτοκινητόδρομος σε τουριστικό προορισμό.

Μιλάει γι’ αυτό με υπερηφάνεια: ήταν ένας από εκείνους που έσωσαν τον τόπο. Το ντοκιμαντέρ ενισχύεται από την εκπληκτική φωτογραφία, η οποία αξιοποιεί τη δύναμη των εικόνων αυτού που μοιάζει να είναι ένας χαμένος πολιτισμός.

Υποστηρίζεται επίσης από country μουσική που ταιριάζει στο τοπίο, αλλά όχι από τον Johnny Cash: είναι έργο του Βαλένθιου Don Joaquín. Υπάρχουν καθολικά μηνύματα σε αυτή την ταινία. Υπάρχει η αποφασιστικότητα να συνεχίσεις χωρίς να κοιτάξεις πίσω μετά από μια αποτυχία, η προσκόλληση στον τόπο όπου οι άνθρωποι αισθάνονται ότι ανήκουν, και η δύναμη της νοσταλγίας, η οποία είναι πάντα κάπως απατηλή επειδή κατασκευάζουμε τόσες πολλές αναμνήσεις.

«Δεν έχουμε μείνει πολλοί από εμάς»

Ο Lowell Davis, ο μοναδικός κάτοικος της πόλης του, απεβίωσε το 2020. Ο αυτοκινητόδρομος 66 μεταφέρει μαγεία αλλά και θλίψη, και αυτό αποτυπώνεται υπέροχα σε αυτή την ταινία. Άλλα μέρη της μεσαίας Αμερικής δεν είχαν ποτέ μια μεγάλη οδική αρτηρία να τα διασχίζει και δεν είναι σε καλύτερη κατάσταση.

Αλλά αυτοί οι ηλικιωμένοι άνθρωποι βίωσαν τη δόξα του έθνους ολόκληρου που έπρεπε να περάσει από εκεί, και ήταν αποφασισμένοι να αποτρέψουν να χαθούν όλα αυτά για πάντα.

Αυτό δεν είναι διαφορετικό από αυτό που έχει συμβεί σε κοινότητες σε όλο τον κόσμο που ξαφνικά απομακρύνθηκαν από τη νεωτερικότητα. Στην Ισπανία, μια διαδρομή κατά μήκος του παλιού αυτοκινητόδρομου N-VI, όπου υπάρχουν επίσης βενζινάδικα και εγκαταλελειμμένα ξενοδοχεία σε μήκος 600 χιλιομέτρων, προωθείται, εμπνευσμένη από το πνεύμα εκείνων που αγωνίζονται για τη διατήρηση της διαδρομής 66.

Αυτά τα τοπία δεν ήταν στο Easy Rider, αυτό είναι ένα άλλο είδος vintage, αλλά και οι ηλικιωμένοι έχουν πολλά να μοιραστούν.

*Με στοιχεία από elpais.com