Ακρίβεια: Ασταμάτητος ο πληθωρισμός – Ρεκόρ 20ετίας στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας

Καθημερινή μάχη με την ακρίβεια δίνουν τα ελληνικά νοικοκυριά που βλέπουν τον πληθωρισμό τον Φεβρουάριο του 2024 να εξακολουθεί να «τρέχει» πάνω από το 3% όταν ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη υποχώρησε στο 2,6%. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο πληθωρισμός αποκλιμακώθηκε στο 2,8% τον Φεβρουάριο από 3,1% τον Ιανουάριο.

Με τη γεύση από το τραπέζι της Σαρακοστής να είναι «αλμυρή» και τα μέτρα της κυβέρνησης να μην έχουν μετρηθεί ακόμα από τα στοιχεία της Eurostat οι καταναλωτές ψάχνουν απεγνωσμένα σανίδα σωτηρίας αλλάζοντας συνήθειες χρόνων στις αγορές τους.

Κερδίζουν και άλλο έδαφος τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας

Χαρακτηριστική είναι η έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τα ευρήματα της αποκαλύπτουν τις επιπτώσεις των ανατιμήσεων σε προϊόντα καθημερινής χρήσης στην αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών. Όπως επισημαίνει (ΑΠΕ-ΜΠΕ) ο συντονιστής της έρευνας Γεώργιος Μπάλτας, «η πίεση στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς αυξάνεται διαρκώς από τα μέσα του 2021 και οι καταναλωτές αλλάζουν αγοραστικές συνήθειες για να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια». Η συντριπτική πλειονότητα (90,3%) δηλώνει ότι δυσκολεύεται οικονομικά εξαιτίας των αυξημένων τιμών στο σούπερ μάρκετ.

Οι καταναλωτές στρέφονται σε φθηνότερες και λιγότερες αγορές κάτι που είναι εμφανές και στην έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών καθώς σύμφωνα με αυτή, με προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (Private Label-PL) γεμίζουν το καλάθι τους οι Έλληνες καταναλωτές, μειώνοντας το κόστος των αγορών τους στο σούπερ μάρκετ. Όπως προκύπτει από την ετήσια έρευνα πλέον τα PL αντιπροσωπεύουν το 36% του καλαθιού από 33% που ήταν πέρυσι.

«Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό που καταγράψαμε ποτέ στα 19 έτη που κάνουμε την έρευνα στο Εργαστήριο Μάρκετινγκ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το μερίδιο της ιδιωτικής ετικέτας στο καλάθι αγορών βρίσκεται πολύ άνω του 30% των κωδικών που μπαίνουν μέσα στο καλάθι του καταναλωτή, δηλαδή πολύ πάνω από τα 3 στα 10 προϊόντα που αγοράζονται είναι κωδικοί ιδιωτικής ετικέτας», δήλωσε ο κ. Μπάλτας.

Ανθεκτική η προτίμηση των καταναλωτών για τα προϊόντα ελληνικής παραγωγής

Την ίδια ώρα, συνεχίζουν σταθερά να κερδίζουν θέση στο καλάθι και τα ελληνικά προϊόντα. Σύμφωνα με τον κ. Μπάλτα, «οι προτιμήσεις των καταναλωτών για τα προϊόντα ελληνικής παραγωγής δεν επηρεάστηκαν από το αρνητικό κλίμα της περιόδου. Αυτό δείχνει ότι η ελληνική παραγωγή δεν συνιστά ακριβότερη αγοραστική επιλογή και οι προτιμήσεις για αυτήν είναι διαχρονικά ανθεκτικές».

Αναφορικά με την άποψη των καταναλωτών για το ποιος ευθύνεται περισσότερο για τις υπερβολικές ανατιμήσεις στα καταναλωτικά προϊόντα, ανάμεσα σε πολυεθνικές βιομηχανίες, ελληνικές βιομηχανίες, μεγάλες εμπορικές αλυσίδες και μικρά τοπικά καταστήματα, οι περισσότεροι καταναλωτές επέλεξαν τις πολυεθνικές εταιρείες (68%) ενώ πολύ πιο κάτω και στη δεύτερη θέση βρέθηκαν οι μεγάλες αλυσίδες (24,2%). Πολύ μικρό ποσοστό (6,9%) επέλεξε τους εγχώριους κατασκευαστές και ελάχιστοι (0,9%) τα μικρά καταστήματα.

Αυξήθηκε ο πληθωρισμός, αυξήθηκε και η δαπάνη – Μοιρασμένοι οι καταναλωτές με το «καλάθι του νοικοκυριού»

Στο πλαίσιο της έρευνας, μετρήθηκε το ύψος της δαπάνης κάθε φορά που ψωνίζουν. Η μέση δαπάνη στο σούπερ μάρκετ εκτιμάται σε 70 ευρώ σημειώνοντας αξιόλογη αύξηση 14,7% από 61 ευρώ πέρυσι. Η αύξηση στη δαπάνη ανά επίσκεψη στο σούπερ μάρκετ αντανακλά την άνοδο του κόστους των προϊόντων λόγω πληθωρισμού. Αντίστοιχα, η μέση μηνιαία δαπάνη εκτιμάται στα 370 ευρώ σημειώνοντας ανάλογη άνοδο από 324 ευρώ πέρυσι. Το 75% των καταναλωτών δαπανά ως 450 ευρώ τον μήνα. Η αύξηση της δαπάνης προέρχεται κυρίως από τις ανατιμήσεις, οι οποίες στον συγκεκριμένο κλάδο είναι πολύ μεγαλύτερες από τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή.

Όσον αφορά το «καλάθι του νοικοκυριού» οι καταναλωτές εμφανίζονται μοιρασμένοι. Ποσοστό 53,5% των καταναλωτών πιστεύει ότι είναι ένα χρήσιμο μέτρο και το 52,8% ψωνίζει προϊόντα που βρίσκονται στο «καλάθι του νοικοκυριού».

Ο δείκτης τιμών υποχωρεί αλλά οι τιμές των προϊόντων αυξάνονται

Έχοντας υπόψη όλα τα παραπάνω δεδομένα εξαιρετικά κρίσιμο στοιχεία αποτελούν οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων που για έβδομο συνεχόμενο μήνα (Φεβρουάριος 2024) υποχωρούν, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO).

Με το κρίσιμο crash test για τον καταναλωτή να δίνεται στο ράφι τα στοιχεία που αντλούνται από τον FAO σε πέντε μεγάλες κατηγορίες τροφίμων παγκοσμίως δείχνουν πως κινείται μειούμενος (κατά μέσο όρο) στις 117,3 μονάδες τον Φεβρουάριο.

Συγκεκριμένα, μειώσεις παρατηρούνται στις τιμές:   

• Των δημητριακών
• Του καλαμποκιού
• Του σιταριού
• Του ρυζιού
• Τα φυτικά έλαια

Αυξήσεις τιμών έχουμε: 

• Στη ζάχαρη
• Στο κρέας
• Στα γαλακτοκομικά

Την ίδια ώρα πάντως που ο δείκτης τιμών του FAO υποχωρεί οι πολυεθνικές τροφίμων έχουν ανεβάσει τις τιμές σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που η γερμανική Handelsblatt να  κάνει λόγο  για «πληθωρισμό απληστίας».

Όπως γράφει η γερμανική οικονομική εφημερίδα, «οι τιμές στα σούπερ μάρκετ θα συνεχίσουν να αυξάνονται το 2024 και θα τροφοδοτούν περαιτέρω τη συζήτηση για τον «πληθωρισμό απληστίας».