Που πήγαν τα άγρια ζώα όταν σταμάτησε η ανθρώπινη δραστηριότητα στην πανδημία

Μέχρι σήμερα πολλοί άνθρωποι μπήκαν σε μια απλοϊκή αντίληψη όσον αφορά τι συνέβη στην άγρια φύση στη διάρκεια της πανδημίας. Σύμφωνα όμως με νέα έρευνα τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα.

«Μπήκαμε με μια κάπως απλοϊκή αντίληψη», είπε στους New York Times ο Κόουλ Μπάρτον, οικολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά. «Ξέρετε, οι άνθρωποι σταματούν, τα ζώα θα αναπνεύσουν με ανακούφιση και θα κινηθούν πιο φυσικά. Και αυτό που είδαμε ήταν πολύ διαφορετικό» είπε.

Η νέα μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στο Nature Ecology & Evolution, βασίζεται σε δεδομένα από 102 έργα παρακολούθησης ζώων με κάμερες σε 21 χώρες, στη Βόρεια Αμερική, την Ευρώπη, τη Νότια Αμερική, την Αφρική και την Ασία.

Οι κάμερες, οι οποίες τραβούν αυτόματα φωτογραφίες άγριων ζώων όταν ανιχνεύουν κίνηση και θερμότητα σώματος, έχουν γίνει βασικά ερευνητικά εργαλεία για τους βιολόγους της άγριας ζωής.

Τα δεδομένα επέτρεψαν στους επιστήμονες να μελετήσουν τα μοτίβα δραστηριότητας 163 διαφορετικών ειδών άγριων θηλαστικών και να παρακολουθήσουν πόσο συχνά εμφανίζονταν οι άνθρωποι στις ίδιες τοποθεσίες.

Η μελέτη δίνει μια πολύ σύνθετη εικόνα στην προσπάθεια των επιστημόνων να κατανοήσουν αυτό που ονομάστηκε «ανθρωποπαύση», όταν η πανδημία άλλαξε ριζικά την ανθρώπινη συμπεριφορά.

«Δεν υπάρχει λύση για όλα τα είδη όσον αφορά τον μετριασμό των επιπτώσεων της ανθρώπινης δραστηριότητας στην άγρια ζωή», δήλωσε η Κάιτλιν Γκέηνορ, οικολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας. «Επειδή βλέπουμε ότι δεν ανταποκρίνονται όλα τα είδη παρόμοια στους ανθρώπους».

Βίσονες σε χιονισμένο τοπίο

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η ανθρώπινη δραστηριότητα μειώθηκε σε ορισμένες τοποθεσίες του ενώ αυξήθηκε σε άλλες. Σε κάθε τοποθεσία της μελέτης, οι ερευνητές συνέκριναν πόσο συχνά ανιχνεύθηκαν άγρια ζώα κατά τη διάρκεια μιας περιόδου υψηλής ανθρώπινης δραστηριότητας και μιας περιόδου χαμηλής ανθρώπινης δραστηριότητας, ανεξάρτητα από το αν η μειωμένη δραστηριότητα ήρθε κατά τη διάρκεια της περιόδου καραντίνας.

Τα σαρκοφάγα, όπως οι λύκοι, φάνηκαν να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στους ανθρώπους, παρουσιάζοντας μεγαλύτερη πτώση στη δραστηριότητα όταν αυξήθηκε η ανθρώπινη δραστηριότητα.

«Τα σαρκοφάγα, ειδικά τα μεγαλύτερα σαρκοφάγα, έχουν αυτή τη μακρά ιστορία, μπορείτε να πείτε, ανταγωνισμού με τους ανθρώπους», είπε ο δρ Μπάρτον. «Οι συνέπειες για ένα σαρκοφάγο να προσκρούει σε ανθρώπους ή να πλησιάζει πολύ τους ανθρώπους συχνά σημαίνει θάνατο».

Από την άλλη πλευρά, η δραστηριότητα μεγάλων φυτοφάγων, όπως τα ελάφια και οι άλκες, αυξήθηκε όταν οι άνθρωποι ήταν έξω και τριγύρω. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τα ζώα έπρεπε απλώς να κινούνται περισσότερο για να αποφύγουν τα πλήθη των ανθρώπων. Αλλά εάν οι άνθρωποι βοηθήσουν να κρατήσουν τα σαρκοφάγα ζώα μακριά, αυτό θα μπορούσε επίσης να καταστήσει ασφαλέστερο για τα φυτοφάγα ζώα να βγουν και να παίξουν.

«Τα φυτοφάγα τείνουν να φοβούνται λιγότερο τους ανθρώπους και μπορεί στην πραγματικότητα να τους χρησιμοποιούν ως ασπίδα από τα σαρκοφάγα», είπε η δρ Μάρλη Τάκερ από το Πανεπιστήμιο Ράντμπουντ του Ναϊμέχεν, στην Ολλανδία..

«Είμαστε πολύ πιο ανεκτικοί με ένα ποσούμ στην αυλή μας παρά με μια αρκούδα στην αυλή μας»

Η τοποθεσία είχε επίσης σημασία. Σε αγροτικές και υπανάπτυκτες περιοχές, όπου το τοπίο δεν είχε τροποποιηθεί πολύ από τον άνθρωπο, τα ζώα γενικά έγιναν λιγότερο ενεργά καθώς αυξανόταν η ανθρώπινη δραστηριότητα. Αλλά στις πόλεις και σε άλλες ανεπτυγμένες περιοχές, τα άγρια θηλαστικά έτειναν να γίνονται πιο δραστήρια όταν το έκαναν οι άνθρωποι.

«Ήταν λίγο αντιφατικό και περίεργο», είπε ο δρ. Γκέινορ. «Είχαμε μια πιο προσεκτική ματιά και πολλές από αυτές τις δραστηριότητες συνέβαιναν πραγματικά τη νύχτα. Τα ζώα γίνονταν πιο νυχτερινά». Οι ερευνητές προτείνουν ότι αρκετά φαινόμενα θα μπορούσαν να υποστηρίξουν αυτές τις τάσεις. Ίσως τα είδη και τα άτομα που έχουν επιμείνει σε αυτά τα τοπία είναι αυτά που είναι πιο ανεκτικά και συνηθισμένα στον άνθρωπο.

Τα ζώα που δεν «δραπέτευσαν» ενδεχομένως να έλκονται από ανθρώπινους πόρους, όπως τρόφιμα και σκουπίδια, και να γίνονται πιο δραστήρια όταν αυτοί οι πόροι είναι άφθονοι, αλλά μετατοπίζουν τις αποστολές αναζήτησης τροφής στις βραδινές ώρες για να μειώσουν τις πιθανότητες να συναντήσουν ανθρώπους.

«Αυτό φαίνεται να είναι μια προσαρμογή των ζώων να συνυπάρχουν με τους ανθρώπους», είπε ο δρ. Μπάρτον. «Από τη μεριά τους τα ζώα κάνουν ότι μπορούν για να συνυπάρξουν».

Ωστόσο, υπήρχαν εξαιρέσεις. Στα πιο ανεπτυγμένα μέρη, μεγάλα παμφάγα, όπως οι αρκούδες και τα αγριογούρουνα, εντοπίστηκαν λιγότερο συχνά όταν η ανθρώπινη δραστηριότητα αυξήθηκε. Αν και προσελκύονται επίσης από ανθρώπινους πόρους, συμπεριλαμβανομένων των κάδων απορριμμάτων και των οπωροφόρων δέντρων, μπορεί απλώς να είναι πολύ επικίνδυνο για τα μεγάλα ζώα να κυνηγούν αυτά τα αγαθά όταν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι.

«Είμαστε πολύ πιο ανεκτικοί με ένα ποσούμ στην αυλή μας παρά με μια αρκούδα στην αυλή μας», είπε ο δρ Γκέινορ. Πολλές μελέτες για τις επιπτώσεις των ανθρώπων στα άγρια ζώα επικεντρώνονται σε έναν μικρό αριθμό ειδών και τοποθεσιών, αλλά το να πειράξουμε μερικά από αυτά τα γενικά πρότυπα είναι μια πραγματική συμβολή στην επιστημονική βιβλιογραφία, δήλωσε ο Jerrold Belant, από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.