Το «τρελό» σχέδιο για τη διάσωση του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής

Αλλά πιο πειραματικά μέτρα στοχεύουν να προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα, επιδιώκοντας να μειώσουν την ενέργεια που απορροφάται από τη Γη.

Πολλοί επιστήμονες στέκονται σθεναρά αντίθετοι με αυτές τις καινοτομίες, προειδοποιώντας ότι τέτοιες προσπάθειες αποσπούν την προσοχή από το κρίσιμο βήμα της μείωσης των εκπομπών άνθρακα και κινδυνεύουν να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Ωστόσο, εκείνοι που τις υποστηρίζουν, ισχυρίζονται ότι οι προσεγγίσεις τους θα μπορούσαν να δώσουν στον πλανήτη μια «χείρα βοηθείας» ενώ η ανθρωπότητα βαδίζει τον δρόμο της βιωσιμότητας και της πράσινης μετάβασης.

Είναι καλή ιδέα;

Ο απώτερος στόχος του πειράματος που διεξάγεται βόρεια του Καναδά, στην Αρκτική, είναι να συμβάλλει στην πύκνωση του θαλάσσιου πάγου στην περιοχή, ώστε να επιβραδυνθεί ή ακόμα και να αντιστραφεί η τήξη. Θα λειτουργήσει ή είναι, όπως το έθεσε ένας επιστήμονας, «αρκετά τρελό»;

«Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε αρκετά για να προσδιορίσουμε αν αυτή είναι καλή ή κακή ιδέα», δηλώνει στο BBC ο Δρ Shaun Fitzgerald, του οποίου η ομάδα στο Κέντρο Επισκευής Κλίματος του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ διεκπεραιώνει το έργο. Οι επιστήμονες εργάζονται στους -30°C με δυνατό άνεμο, που κάνει την αίσθηση της θερμοκρασίας να φτάνει στους -45°C. Ουσιαστικά, ανοίγουν μια τρύπα στον θαλάσσιο πάγο που σχηματίζεται φυσικά τον χειμώνα και αντλούν περίπου 1.000 λίτρα θαλασσινού νερού το λεπτό στην επιφάνεια.

Καθώς βγαίνει στην παγωμένη επιφάνεια, το θαλασσινό νερό παγώνει γρήγορα, συμβάλλοντας στο να πήξει καλύτερα ο πάγος που ήδη βρίσκεται εκεί. Το νερό αυτό, επίσης, συμπυκνώνει το χιόνι κι έτσι, καθώς το φρέσκο χιόνι λειτουργεί ως μονωτικό στρώμα, ο πάγος μπορεί να σχηματιστεί ακόμα πιο εύκολα από κάτω, εκεί που έρχεται σε επαφή με τον ωκεανό.

«Η ιδέα είναι ότι όσο πιο παχύς είναι ο πάγος [στο τέλος του χειμώνα], τόσο περισσότερο θα διατηρηθεί όταν μπούμε στην διαδικασία τήξης», εξηγεί ο κ. Ceccolini.

Η επιστημονική αυτή προσέγγιση έχει ήδη αποτελέσματα ως προς την πύκνωση του πάγου, που έχει αυξηθεί κατά μερικές δεκάδες εκατοστά στην περιοχή. Εν τούτοις, είναι ακόμα πολύ νωρίς για να πούμε εάν η συγκεκριμένη προσέγγιση μπορεί πραγματικά να κάνει τη διαφορά στο λιώσιμο του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής – κυρίως, διότι αυτός ο «πιο αλμυρός» πάγος που σχηματίζεται με τη μέθοδο αυτή, λιώνει πιο γρήγορα κατά την περίοδο του καλοκαιριού. Κατά δεύτερον, προκειμένου αυτή η προσέγγιση να είναι ευρέως αποτελεσματική, θα απαιτούνταν τεράστια υλικοτεχνική υποδομή – πιθανώς να χρειάζονταν έως και 10 εκατομμύρια αντλίες για να πυκνώσει ο θαλάσσιος πάγος μόλις στο ένα δέκατο της Αρκτικής.