Εκλογές στη Ρωσία: Γιατί Ζελένσκι και ΝΑΤΟ απέτυχαν να ανατρέψουν τον Πούτιν

Η προσπάθεια της Ουκρανίας να παρέμβει στις προεδρικές εκλογές της Ρωσίας έγινε μπούμερανγκ καθώς η εσωτερική υποστήριξη στον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν εμφανίζεται ισχυρότερη από ποτέ (φωτογραφία, επάνω, από Sputnik/Mikhail Metzel via Reuters).

Οι ιδιοφυΐες στο ΝΑΤΟ και στις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ απλώς απέτυχαν να κατανοήσουν τη Ρωσία ή το ρωσικό εκλογικό σύστημα.

Οι Ουκρανοί ενδιαφέρονταν τόσο πολύ για τις ρωσικές εκλογές που συγκρότησαν μια αυτοκτονική δύναμη εισβολής

Ρώσοι ψηφοφόροι περιμένουν έξω από εκλογικό τμήμα για να ψηφίσουν κατά τις πρόσφατες προεδρικές εκλογές στη Ρωσία

Ημουν παρατηρητής προεδρικών εκλογών σε δύο χώρες: στο Ουζμπεκιστάν και στην Ταϊβάν. Είναι τόσο διαφορετικές όσο η νύχτα με τη μέρα. Η αντίθεση αυτή έχει σημασία τώρα που η Ρωσία ολοκλήρωσε τις προεδρικές εκλογές της, γράφει σε ανάλυσή του ο Stephen Bryen, πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, ειδικός στη στρατηγική και την τεχνολογία ασφαλείας.

Η Ταϊβάν είναι μια δυναμική δημοκρατία. Επιπλέον, εξ όσων μπορούσα να διαπιστώσω, η εκλογική διαδικασία της είναι σχολαστικά αξιόπιστη. Υπάρχουν τρία μεγάλα πολιτικά κόμματα και πολλές συζητήσεις.

Μίλησα με υποψήφιους σε εθνικό και τοπικό επίπεδο σ’ όλη τη χώρα, επισκέφθηκα εκλογικά κέντρα (πολλά απ’ αυτά σε σχολεία) και παρακολούθησα κομματικές συγκεντρώσεις. Ακουσα εξηγήσεις από τους σημαντικούς υποψήφιους που ανέπτυσσαν τις πολιτικές και το πρόγραμμά τους.

Σ’ αντίθεση με την Ταϊβάν, το Ουζμπεκιστάν δεν είναι μια γνήσια δημοκρατική χώρα, αλλά διεξάγει εκλογές. Η διαδικασία της ψηφοφορίας είναι άριστη. Οπως και στην Ταϊβάν, πολλά από τα εκλογικά τμήματα βρίσκονται σε σχολεία. Η καταμέτρηση είναι αξιόπιστη.

Αλλο Ταϊβάν, άλλο Ουζμπεκιστάν

Αλλά το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι, σ’ αντίθεση με την Ταϊβάν, υπάρχει ουσιαστικά μόνο ένας υποψήφιος, ο οποίος «ανταγωνίζεται» έναν συμβολικό αντίπαλο και όλοι αντιλαμβάνονται πώς λειτουργεί αυτό το σύστημα.

Μάλιστα, συμμετείχα σ’ ένα επίσημο γεύμα μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας, στη διάρκεια του οποίου ανακοινώθηκαν τα «αποτελέσματα». Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης, ο οποίος έλαβε ελάχιστες ψήφους, απολογήθηκε για τη συμμετοχή του στις εκλογές, λέγοντας ότι το έκανε μόνο για να υπάρξει ένας δεύτερος υποψήφιος για πρόεδρος.

Ενώ βρισκόμουν στην Ταϊβάν μπορούσα να περιοδεύσω με τους υποψήφιους, στο Ουζμπεκιστάν αυτό δεν επιτρεπόταν.

Τι νόημα έχει λοιπόν η διεξαγωγή εκλογών εάν το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο; Γίνονται για να κοροϊδέψεις τον έξω κόσμο; Μήπως για να πούμε μ’ έναν τρόπο στον λαό της χώρας ότι υπάρχει κάποιο είδος δημοκρατικής διαδικασίας;

Ψηφοφόροι σχηματίζουν ουρά έξω από ένα εκλογικό τμήμα στην Ταϊπέι, την πρωτεύουσα της Ταϊβάν, στις 13 Ιανουαρίου 2024

Το θέμα απασχολούσε το μυαλό μου όσο βρισκόμουν στο Ουζμπεκιστάν. Γνώρισα πολλούς ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων νέων και δυναμικών ρεπόρτερ. Μια από αυτούς ήταν πολύ δημοφιλής.

Δεν θα διάλεγαν ηγέτη

Είχε μια ραδιοφωνική εκπομπή διαλόγου στην οποία οι άνθρωποι έθεταν διάφορα θέματα και άλλοι σχολίαζαν, όπως και εκείνη.

Αυτά αφορούσαν κοινωνικά ζητήματα, όχι πολιτικά με τη συνήθη έννοια: «Ο φίλος μου μ’ εγκατέλειψε. Το νοίκι μου είναι πολύ υψηλό. Το αυτοκίνητό μου χάλασε λόγω κακών δρόμων». Είχε πολύ θετική άποψη για τις εκλογές. Μου ήταν δύσκολο να το καταλάβω.

Οταν επισκέφτηκα ένα εκλογικό τμήμα στο κέντρο της Τασκένδης, σ’ ένα εξαιρετικό δημοτικό σχολείο που βρισκόταν σ’ ένα μικρό πάρκο, όλα φαίνονταν φυσιολογικά. Ο κόσμος ερχόταν, έπαιρνε το ψηφοδέλτιό του, ψήφιζε και η ψηφοφορία ήταν μυστική και προστατευμένη.

Υπήρχαν τοπικοί εκλογικοί αντιπρόσωποι και η διαδικασία φαινόταν δίκαιη και καθαρή. Πέρασα πιθανώς μισή ώρα παρακολουθώντας την. Συνάντησα τους εκλογικούς υπαλλήλους, οι οποίοι ήταν πολύ χαρούμενοι που είχαν επισκέπτες από το εξωτερικό. Μετά βγήκα έξω για να επιστρέψω στο ξενοδοχείο μου.

Καθώς περπατούσα μέσα στο πάρκο, μια κομψή ηλικιωμένη γυναίκα εμφανίστηκε, κουνώντας τα χέρια της. Ηθελε να μιλήσει μ’ έναν εκλογικό παρατηρητή. Ευτυχώς, είχα μαζί μου έναν μεταφραστή.

Με ξεκάθαρο τρόπο μου είπε να μην σαστίζω για το νόημα των εκλογών. Δεν επρόκειτο να διαλέξουν τον ηγέτη. Οι Ουζμπέκοι γνώριζαν ήδη ποιος ήταν και θα τον ψήφιζαν. Οι εκλογές, είπε, θα επιβεβαίωναν την υποστήριξη σ’ αυτόν και την ψήφο υπέρ της σταθερότητας.

«Εναν… όπως ο Πούτιν»

«Θέλουμε έναν ηγέτη εδώ στο Ουζμπεκιστάν όπως ο Πούτιν στη Ρωσία». είπε. «Χρειαζόμαστε έναν ισχυρό ηγέτη. Σ’ αυτή τη χώρα έχουμε τρομοκρατικές απειλές και θέλουμε να σταματήσουν. Θέλουμε να οικοδομήσουμε τη χώρα μας και να την κάνουμε βιτρίνα για τον κόσμο. Η δημοκρατία εδώ δεν είναι όπως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η δημοκρατία εδώ είναι να δείξουμε τον σεβασμό και την υποστήριξή μας στον ηγέτη μας».

Στιγμιότυπο από την ψηφοφορία για τις προεδρικές εκλογές στο Ουζμπεκιστάν

Δεν ξέρω αν ήταν κρατικός υπάλληλος, κάτι που ήταν πιθανό. Αλλά ακόμα κι αν ήταν, το μήνυμά της ήταν αναμφισβήτητα σαφές. (Αργότερα σκέφτηκα ότι το πνεύμα της ήταν αρκετά οξύ για να ταιριάζει σε κυβερνητική προπαγάνδα.)

Ο αμερικανικός και ευρωπαϊκός Τύπος βρίθει άθλιων επιθέτων για τις ρωσικές εκλογές, τις οποίες χαρακτηρίζει ελεγχόμενες και στημένες, εκτοξεύοντας τα συνήθη επιχειρήματα για την καταστολή της ρωσικής αντιπολίτευσης και την «αντίσταση» στις εκλογές στη Ρωσία.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η αντιπολίτευση στη Ρωσία καταστέλλεται. Οι Ρώσοι δεν έχουν πολιτική ελευθερία ως εκ τούτου.

Οι ρωσικές εκλογές, όπως και αυτές του Ουζμπεκιστάν, εξυπηρετούν διαφορετικό σκοπό από το ν’ ανταγωνίζονται πραγματικά οι υποψήφιοι και να καταθέτουν διαφορετικές προσεγγίσεις για τη διακυβέρνηση.

Προφανώς οι ρωσικές εκλογές δεν ήταν δημοκρατικές με την ουσιαστική έννοια του όρου. Οι εκλογές έχουν συγκεκριμένο δημοκρατικό περιεχόμενο.

Ουκρανική αυτοκτονική επιχείρηση

Συνολικά υπήρχαν τέσσερις υποψήφιοι (ξεπερνώντας τους ομολόγους τους από το Ουζμπεκιστάν). Κανένας δεν έλαβε περισσότερο από 4,31%. Η πραγματική ψηφοφορία αφορούσε τον Πούτιν και την ηγεσία του.

Εκατομμύρια Ρώσοι ψήφισαν. Οι Ουκρανοί ενδιαφέρονταν τόσο πολύ για τις εκλογές που συγκρότησαν μια αυτοκτονική δύναμη εισβολής προκειμένου να καταφέρουν τη διακοπή της ψηφοφορίας στις ρωσικές περιοχές που συνορεύουν με την Ουκρανία, ειδικά στην πόλη και στην περιφέρεια του Μπέλγκοροντ.

Κατά τη διάρκεια της τριήμερης ουκρανικής επιχείρησης, σκοτώθηκαν 11 ρώσοι πολίτες από drones και πυραύλους, ενώ τραυματίστηκαν άλλοι 82, εκ των οποίων οι εννέα νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση.

Ενας εκλογικός υπάλληλος συμπεριλαμβάνεται στους νεκρούς, όπως και ένα δεκατριάχρονο κορίτσι (ο πατέρας της τραυματίστηκε σοβαρά όταν το αυτοκίνητό τους χτυπήθηκε από drone).

Η Ουκρανία εκτόξευσε εκατοντάδες μη επανδρωμένα αεροσκάφη εναντίον στόχων εντός της Ρωσίας, ορισμένων στη Μόσχα και άλλων στην Αγία Πετρούπολη, κυρίως σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και ορισμένα αεροδρόμια συμπεριλαμβανομένου του Ντομοντέντοβο στη Μόσχα.

Δύναμη κρούσης

Το Ντομοντέντοβο, που βρίσκεται νότια της ρωσικής πρωτεύουσας, είναι το δεύτερο πιο πολυσύχναστο της Ρωσίας μετά το κύριο διεθνές αεροδρόμιο, το Σερεμέτιεβο.

Η πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία, Μπρίτζετ Μπρινκ (αριστερά), και η αμερικανίδα τότε αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών, Βικτόρια Νούλαντ, στο Κίεβο, στις 31 Ιανουαρίου 2024

Οι Ουκρανοί ενέταξαν μια δύναμη κρούσης που περιλάμβανε περίπου 1.500 Ρωσόφωνους σε μια ειδική μονάδα με μεγάλο αριθμό ξένων μαχητών, αρκετά άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού (συμπεριλαμβανομένων των Bradley Infantry Fighting Vehicles) και στρατεύματα επίθεσης από επίλεκτες ουκρανικές μονάδες.

Για τέσσερις ημέρες δεν κατάφεραν να καταλάβουν καμία περιοχή ή έστω ένα μικρό χωριό. Ηταν τέτοια η αποτυχία που ο επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ουκρανίας, Κίριλο Μπουντάνοφ, είπε στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τον πρόεδρο της Ουκρανίας, ότι ο σχεδιασμός της επιχείρησής τους αποκαλύφθηκε από έναν προδότη, ή τουλάχιστον έτσι πίστευε.

Ο Μπουντάνοφ πιθανώς να σχεδίασε την επέμβαση με τη Βικτόρια Νούλαντ και αυτή θα μπορούσε να ήταν η «έκπληξη» στον Πούτιν, την οποία ανέφερε όταν επισκέφτηκε εσπευσμένα το Κίεβο στα τέλη Ιανουαρίου. Η Νούλαντ παραιτήθηκε ή απολύθηκε στις 7 Μαρτίου.

Ρωσική ανταπόδοση

Στις 18 Μαρτίου, οι ρωσικές δυνάμεις έπληξαν μια συνάντηση ανώτερων ουκρανών διοικητών ασφαλείας και άμυνας. Πολύ λίγα έχουν γίνει γνωστά πέραν του ότι οι Ρώσοι πιστεύουν πως πολλοί σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν. Η επίθεση αποτελούσε μέρος της ρωσικής απάντησης στην ουκρανική στρατιωτική επιχείρηση μέσα στη Ρωσία.

Ο στόχος του Κιέβου ήταν ν’ αποδυναμώσει την υποστήριξη στον Πούτιν και να διαταράξει τις εκλογές στη Ρωσία. Γιατί, ωστόσο, ασχολήθηκαν αφού το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν προκαθορισμένο; Γιατί να θυσιάζονταν αμέτρητες ζωές;

Δεν ξέρουμε τον λόγο που οι ουκρανοί ηγέτες και οι υποστηρικτές τους στο ΝΑΤΟ πίστευαν ότι μια εισβολή θα είχε αποτέλεσμα και με κάποιο τρόπο οι ρωσικές εκλογές θ’ απαξιώνονταν. Επρόκειτο, απλώς, για μία φαντασίωση.

Οι ρωσικές εκλογές δεν επηρεάστηκαν με κανένα σημαντικό μετρήσιμο τρόπο. Ο Πούτιν κέρδισε με 87,28% των ψήφων. Το ποσοστό συμμετοχής των ψηφοφόρων στις εκλογές ανήλθε στο 74%, με πάνω από 75 εκατομμύρια ρώσους να ψηφίζουν συνολικά. Ο ρωσικός Τύπος χαρακτήρισε «ιστορικό» το αποτέλεσμα.

Οι Ρώσοι υποστήριξαν τον Πούτιν και την «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση» στην Ουκρανία. Αν το ποσοστό του έπεφτε κάτω από το 70% θα μπορούσε να είχε πρόβλημα, αλλά αυτό δεν συνέβη.

Ο Ζελένσκι και οι υποστηρικτές του στο ΝΑΤΟ έκαναν πάλι λάθος σε σχέση με τις προσπάθειες αλλαγής καθεστώτος στη Ρωσία. Αν μη τι άλλο, οι απόπειρες ανατροπής του Πούτιν και απαξίωσης των ρωσικών εκλογών έγιναν μπούμερανγκ και ενίσχυσαν τον ρώσο ηγέτη.