Ξαναβγάζει τα γεωτρύπανα η Τουρκία – Τα σημεία και οι επενδύσεις ρεκόρ

Τρεις νέες κρίσιμες έρευνες υδρογονανθράκων αναμένεται να πραγματοποιήσει φέτος στη Μαύρη Θάλασσα η Τουρκία, η οποία παράλληλα συνεχίζει τις πετρελαϊκές γεωτρήσεις στα νοτιοανατολικά της χώρας, αυξάνοντας των προϋπολογισμό για τις εξορύξεις κατά 34%.

«Θα πραγματοποιήσουμε εξερευνήσεις σε τρεις πολύ σημαντικές τοποθεσίες στη Μαύρη Θάλασσα εντός του 2024», αποκάλυψε πρόσφατα ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ σε εκδήλωση στην Κωνσταντινούπολη.

Εξαρτημένη σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές για τις ενεργειακές της ανάγκες, η Τουρκία έχει εντείνει τις έρευνες υδρογονανθράκων και ήδη αναπτύσσει το κοίτασμα φυσικού αερίου 710 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (bcm) στη Μαύρη Θάλασσα, το οποίο ανακαλύφθηκε τον Αύγουστο του 2020.

Τον Απρίλιο του 2023, άρχισε να αντλεί φυσικό αέριο από το κοίτασμα Sakarya στο εθνικό δίκτυο μέσω ενός αγωγού που συνδέεται με την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Φυσικού Αερίου Filyos. Και μόλις το εν λόγω project φθάσει σε πλήρη χωρητικότητα θα καλύψει  περίπου το 30% των ετήσιων αναγκών της χώρας σε φυσικό αέριο.

Ο Μπαϊρακτάρ τόνισε την ανάγκη να αυξηθεί η εξερεύνηση εγχώριων πόρων ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας.

«Πρέπει να εξερευνήσουμε και να παράγουμε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άνθρακα. Εάν έχουμε ορυχεία, χρυσό, χαλκό και ψευδάργυρο, πρέπει να τα ανακαλύψουμε και να παράγουμε. Ένας από τους στόχους στο όραμα του 2053 που παρουσίασε ο πρόεδρός μας [Ρεζτέπ Ταγίπ Ερτνογάν] είναι να τερματίστε την ενεργειακή εξάρτηση της Τουρκίας. Αυτός είναι ένας τόσο μεγάλος στόχος που θα επηρεάσει το πρόσωπο της Τουρκίας και το μέλλον όλων μας», σημείωσε ο υπουργός, όπως γράφει χαρακτηριστικά η Daily Sabah.

Αισιοδοξία

Ο Μπαϊρακτάρ εξέφρασε επίσης την αισιοδοξία του για τις γεωτρήσεις στην περιοχή Γκαμπάρ στο νοτιοανατολικό Σιρνάκ και τη γειτονική επαρχία Χακάρι.

«Από όλα αυτά, σίγουρα πιστεύουμε ότι θα ανακοινώσουμε νέες ανακαλύψεις», είπε ο αξιωματούχος.

Περίπου 3,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, που ισοδυναμεί με τις ανάγκες 1,4 εκατομμυρίων νοικοκυριών σε φυσικό αέριο, έχουν καταναλωθεί από το κοίτασμα Sakarya μέχρι σήμερα, υπογράμμισε.

Η εισροή φυσικού αερίου στο δίκτυο της Τουρκίας ανήλθε συνολικά σε 51,48 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) το 2023, σημειώνοντας μείωση 8% από έτος σε έτος, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Το 2022, περίπου 56,01 bcm φυσικού αερίου μεταφέρθηκαν μέσω του τουρκικού συστήματος φυσικού αερίου, με συνολική κατανάλωση 53,52 bcm.

Η πτώση του επιπέδου εισροής συνδέθηκε με θερμότερες από τις αναμενόμενες καιρικές συνθήκες για τους χειμερινούς μήνες, οδηγώντας σε μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου. Μπορεί να υπάρχει χάσμα έως και 5% μεταξύ της συνολικής κατανάλωσης και της ποσότητας εισροής στην Τουρκία, η οποία εξάγει επίσης φυσικό αέριο.

Η Τουρκία έχει διοχετεύσει δισεκατομμύρια δολάρια για την επέκταση και την ενίσχυση των υποδομών και του δικτύου φυσικού αερίου της. Προσπαθεί επίσης να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή και να εξασφαλίσει ένα καθαρότερο ενεργειακό μέλλον.

Ο πυρηνικός σταθμός της Μερσίνας

Ο τούρκος υπουργός αναφέρθηκε επίσης στην κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού της Τουρκίας στην επαρχία Μερσίνας στη νότια ακτογραμμή της Μεσογείου.

Ο πυρηνικός σταθμός Akkuyu (NPP), που κατασκευάστηκε από τη ρωσική κρατική εταιρεία ατομικής ενέργειας Rosatom, θα διαθέτει τέσσερις αντιδραστήρες και θα παρέχει το 10% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας της Τουρκίας, δήλωσε ο υπουργός.

«Ένα μεγάλο έργο που θα θέσουμε σε λειτουργία εξ ολοκλήρου τα επόμενα τέσσερα έως πέντε χρόνια συνεχίζεται, το οποίο θα φέρει την Τουρκία στο πυρηνικό πρωτάθλημα», πρόσθεσε ο Μπαϊρακτάρ.

Η λειτουργία του πρώτου αντιδραστήρα αναμένεται φέτος και το εργοστάσιο θα έχει τελικά συνολική εγκατεστημένη ισχύ 4.800 μεγαβάτ. Εκτιμάται ότι θα κοστίσει περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια, και αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικό έως το 2028.

Το εργοστάσιο αποτελεί μέρος του φιλόδοξου σχεδίου της Τουρκίας να τριπλασιάσει την ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2053, καθώς προσπαθεί να γίνει μια οικονομία ουδέτερη από εκπομπές άνθρακα.

Όπως σημειώνει η Daily Sabah, ο απώτερος στόχος της χώρας είναι να αυξήσει την ικανότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την πυρηνική ενέργεια στα 20 γιγαβάτ, σχεδόν τέσσερις φορές από ό,τι θα μπορούσε να παράγει το εργοστάσιο στο Akkuyu.

Η Τουρκία έχει συνομιλίες με πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, για την κατασκευή ενός δεύτερου σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στην πόλη Σινώπη της Μαύρης Θάλασσας.

Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο ο Μπαϊρακτάρ, είχε πει ότι η Τουρκία βρίσκεται σε συνομιλίες με την Κίνα για την κατασκευή του τρίτου πυρηνικού εργοστασίου της χώρας στην επαρχία Κιρκλαρελί στην περιοχή της ανατολικής Θράκης.

Ρεκόρ δαπανών

Προκειμένου να υλοποιήσει το φιλόδοξο ενεργειακό της πρόγραμμα, η Τουρκία ανέβασε τον προϋπολογισμό της για τον τομέα της εξόρυξης φέτος κατά 34% σε 106 δισεκατομμύρια λίρες.

Το Επενδυτικό Πρόγραμμα 2024 που παρουσιάστηκε τη Δευτέρα και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα αποκαλύπτει τη διάθεση άνω του 1 τρισεκατομμυρίου λιρών σε 12.041 έργα από τα οποία ο ενεργειακός τομέας αναδεικνύεται ως πρωταρχικός στόχος, καλύπτοντας το 7,5% του προϋπολογισμού.

Στον τομέα της εξόρυξης έχουν διατεθεί περίπου 106 δισ. λίρες για 47 συγκεκριμένα έργα. Η Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (TPAO) έχει εξασφαλίσει τη μερίδα του λέοντος των 99,81 δισ. λιρών.

Η Turkish Coal Enterprises, βασικός παράγοντας στην εγχώρια παραγωγή άνθρακα, πρόκειται να λάβει 2,1 δισεκατομμύρια λίρες.

Σαράντα επτά έργα που σχετίζονται με τα ορυχεία πρόκειται να λάβουν χρηματοδότηση το τρέχον οικονομικό έτος. Με 11 έργα, η τουρκική κρατική εταιρεία εξόρυξης και χημικών Eti Maden έχει τα πρωτεία, ακολουθούμενη από την Turkish Petroleum Corporation (TPAO) με 10 έργα και τη Γενική Διεύθυνση Μεταλλείων και Υποθέσεων Πετρελαίου με επτά μεγάλα έργα.

Η Τουρκία διαθέτει 70 τύπους φυσικών πόρων

Όπως σημειώνει το πρακτορείο Anadolu η Τουρκία φιλοξενεί 70 διαφορετικούς τύπους φυσικών πόρων και συμμετέχει ενεργά στο διεθνές εμπόριο με 60 από αυτά τα ορυκτά.

Η χώρα είναι γνωστή για το ότι διαθέτει μερικά από τα κορυφαία κοιτάσματα ζωτικών ορυκτών στον κόσμο, όπως το βόριο, το μάρμαρο, ο βαρίτης, ο γύψος, το χρώμιο και το τσιμέντο.

Μεταξύ των πόρων που βρέθηκαν στη χώρα είναι μια αφθονία πολύτιμων μετάλλων και ορυκτών, όπως χρυσός, ασήμι, νικέλιο, αλουμίνιο, σίδηρος, χαλκός, μόλυβδος, ψευδάργυρος και αντιμόνιο.

Η κρίσιμη συγκυρία

Ο «σουλτάνος» επιδιώκει εδώ και καιρό να κεφαλαιοποιήσει τη γεωγραφική θέση της χώρας, αλλά και τον ρόλο της ως «ειρηνοποιός δύναμη» μεταξύ του δυτικού κόσμου και της Δύση: ο έλεγχος του Βοσπόρου, ένα βασικό σημείο για τα παγκόσμια εμπορεύματα, ο ρόλος της ως διάδρομος για τις προμήθειες κουρδικού πετρελαίου, αλλά και οι δίοδοι που δίνει στο ρωσικό φυσικό αέριο καθιστούν την Άγκυρα σημαντικό γεωπολιτικό παράγοντα στις παγκόσμιες αγορές παρά την έλλειψη ενεργειακών πόρων της.

Οι επιλογές

Αν και ο πρόεδρος Ερντογάν διατυμπανίζει ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας, η Standard and Poor’s έχει διαφορετική άποψη, εκτιμώντας ότι οι επιλογές που έχει η χώρα για να κόψει την επικίνδυνη εξάρτησή της από την εισαγόμενη ενέργεια, ειδικά από τη Ρωσία, παραμένουν περιορισμένες.

Με το βασικό ερώτημα να παραμένει: Πώς θα μπορεί η χώρα να διαχειρίζεται τις πληρωμές για εισαγωγές και εγχώριες προμήθειες με ένα ασταθές νόμισμα και πληθωρισμό άνω του 60%;

Ενεργειακός κόμβος

Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και τους περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα, η Τουρκία δεν έχει κρύψει τις φιλοδοξίες της να καταστεί ενεργειακός κόμβος για την ευρύτερη περιοχή. Η ίδια η Άγκυρα δεν κόβει δεσμούς με τη Μόσχα, με την Ρωσία να διαμηνύει ότι στηρίζει τον νέο πρωταγωνιστικό ρόλο της χώρας στην περιοχή.

Πηγή: ΟΤ