Ντούσαν Σπασόγιεβιτς: Η Ελληνική Επανάσταση ήταν μία μεγάλη αλλαγή στην παγκόσμια τάξη

«Η επέτειος των 200 χρόνων από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης και της έναρξης του αγώνα για την ανεξαρτησία αποτέλεσε μόνο την άμεση αφορμή για τη δημιουργία αυτού του βιβλίου. Οι βαθύτεροι λόγοι και τα κίνητρα για τη συγγραφή του είναι πολλαπλοί και πολυεπίπεδοι. Ο πιο σημαντικός από αυτούς βρίσκεται στην παλιά μου επιθυμία να φέρω το Σέρβο αναγνώστη πιο κοντά στη σύγχρονη Ελλάδα και να του παρουσιάσω τον ελληνικό λαό σε όλο του το μεγαλείο».

Έτσι ξεκινάει το βιβλίο του με τίτλο «Ελλάδα: Ο αγώνας για την ανεξαρτησία, η συγκρότηση του κράτους και η παλιγγενεσία του έθνους», ο τέως πρεσβευτής της Σερβίας στην Αθήνα, Ντούσαν Σπασόγιεβιτς, που μιλά στο in για την ελληνική επανάσταση και το βιβλίο του, που έγραψε μετά από μελέτη 20 χρόνων, την ελληνοσερβική φιλία που έχει βαθιές ρίζες, αλλά και τις σχέσεις της Σερβίας με την Τουρκία.

Μετά από οκτώ χρόνια στην Ελλάδα, καθώς ανέλαβε καθήκοντα το 2016, δηλώνει φιλέλληνας του 21ου αιώνα. Επιστρέφει στο Βελιγράδι, αλλά όπως δηλώνει κατηγορηματικά δεν εγκαταλείπει την Ελλάδα. Και κυρίως την Κρήτη, που έγινε ο αγαπημένος του προορισμός.

Από τις επαναστάσεις του 19ου αιώνα πρέπει να κρατήσουμε ότι όλες αυτές οι μεγάλες μάχες δόθηκαν «για την ανεξαρτησία και την ελευθερία» και ας μιλούσαν οι μεγάλες Δυνάμεις για «εθνικιστές και τρομοκράτες», τονίζει μεταξύ άλλων ο κ. Σπασόγιεβιτς, που έχοντας ολοκληρώσει τη θητεία του στο πόστο της Αθήνας, πλέον μπορεί, όπως λέει, να μιλά πιο ελεύθερα, χωρίς τους περιορισμούς που επέβαλε η θέση του.

Παγκόσμιο, τιτάνιο γεγονός, η ελληνική επανάσταση, η πρώτη επιτυχημένη εναντίον μιας ιμπεριαλιστικής δύναμης στην Ευρώπη.

Ο τέως πρεσβευτής της Σερβίας στην Αθήνα, Ντούσαν Σπασόγιεβιτς με τους δημοσιογράφους του in Αλεξάνδρα Φωτάκη και Παναγιώτη Σωτήρη

Για το βιβλίο: «Έχουμε κοινή ιστορία και είμαστε στην ίδια πλευρά της ιστορίας»

Η συνάντηση μας γίνεται στο Πολεμικό Μουσείο. Μπροστά στην αναπαράσταση της Εξόδου του Μεσολογγίου. Το βιβλίο του, όπως λέει, είχε στόχο να φέρει πιο κοντά τους Σέρβους και τους Έλληνες «γιατί έχουμε κοινή ιστορία και κατά τη διάρκεια όλων των αγώνων για την ελευθερία και ανεξαρτησία, είμαστε μαζί στην ίδια πλευρά της ιστορίας, όπως αρέσει σε όλους να λένε τώρα και γι’ αυτό το λόγο νομίζω ότι έχει αξία αυτό το βιβλίο».

Σημειώνεται ότι το βιβλίο του για την Ελληνική Επανάσταση ετοιμάζεται για την τρίτη έκδοση του στη Σερβία, ενώ δεν αποκλείει να γράψει και ένα βιβλίο για την περίοδο της θητείας του στην Αθήνα. Αφού, όπως υπογραμμίζει, δεν γνώρισε την Ελλάδα από τα αρχεία και τα βιβλία, αλλά «ζώντας μαζί με τους Έλληνες για οκτώ χρόνια».

Ο κ. Σπασόγιεβιτς, μελέτησε για 20 χρόνια την ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης. Το βιβλίο του έχει κυκλοφορήσει τόσο στα σερβικά όσο και στα ελληνικά.

Για τα ελληνικά του: «Δεν είναι η μητρική μου γλώσσα αλλά προσπαθώ πολύ»

Είναι από τους λίγους ξένους διπλωμάτες που μιλάνε άπταιστα ελληνικά και μπορεί να δώσει συνέντευξη στα ελληνικά.

«Κάνω λάθη» λέει, ωστόσο, και προσθέτει πως όταν άρχισε να μαθαίνει διάβαζε «τα νέα, τα μαντάτα όπως λέμε στην Κρήτη» και το in. «Τα ελληνικά δεν είναι η μητρική μου γλώσσα αλλά προσπαθώ πολύ», σημειώνει.

Για την Ελληνική Επανάσταση: Ήταν ένα παγκόσμιο γεγονός

Όσον αφορά το ενδιαφέρον των Σέρβων για τις επαναστάσεις συνολικά στα Βαλκάνια σημειώνει ότι υπάρχει όπως και στην Ελλάδα μία μερίδα ανθρώπων, που έχουν ενδιαφέρον για την ιστορία και καταλαβαίνουν πως χωρίς την κατανόηση των ιστορικών γεγονότων δεν μπορεί κανείς να καταλάβει την σημερινή εποχή.

Στα κίνητρα του για τη συγγραφή του βιβλίου υπογραμμίζει και το γεγονός ότι στα σέρβικα δεν υπήρχε κανένα βιβλίο που να αναφέρεται στην σύγχρονη ελληνική ιστορία.

Για το ρόλο της Ελληνικής Επανάστασης την εποχή που έγινε, ο Ντούσαν Σπασόγιεβιτς μιλάει για ένα «παγκόσμιο, τιτάνιο, μεγάλο ιστορικό γεγονός». Όχι μόνο, όπως λέει, γιατί είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου κράτους στα Βαλκάνια, αλλά γιατί ήταν «η πρώτη επιτυχημένη επανάσταση εναντίον μιας ιμπεριαλιστικής δύναμης στην Ευρώπη».

Σύμφωνα με την ίδιο δε η Ελληνική Επανάσταση και η συγκρότηση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους αποτελεί «και μία μεγάλη αλλαγή στην παγκόσμια τάξη», που έπαιξε ρόλο στα Βαλκάνια, δείχνοντας στους άλλους υπόδουλους λαούς ότι είχαν την ευκαιρία να διεκδικήσουν «ανεξαρτησία και ελευθερία από τους Οθωμανούς Τούρκους».

Πρόγονός μου ταξίδεψε στην Κρήτη από την Ερζεγοβίνη για να πάρει μέρος στην Επανάσταση για τρία χρόνια. Κάτι που έκαναν και πολλοί άλλοι Σέρβοι.

Για τον Ρήγα Φεραίο: Σήμερα θα ήταν λίγο απογοητευμένος

Χαρακτηρίζει πρωτομάρτυρα και προφήτη τον Ρήγα Φεραίο, που υπήρξε και αυτός που ξεκίνησε την Επανάσταση στους διανοούμενους. Αυτόν που όπως λέει η πολιτισμένη Ευρώπη ήταν αυτή που τον παρέδωσε στους Τούρκους χωρίς δίκη. Όσον αφορά το όραμα του Ρήγα Φεραίου και αν ξυπνούσε σήμερα, ο Σπασόγιεβιτς εκτιμά ότι θα ήταν «λίγο απογοητευμένος».

Για την Κρήτη: Πρόγονος μου ήρθε από την Ερζεγοβίνη για να πολεμήσει στην Κρήτη

Αναφερόμενος στην Κρήτη και την ειδική αναφορά στην επανάσταση εκεί, στο βιβλίο του, σημειώνει τη γεωστρατηγική της θέση και την επιρροή της τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα. Έχει όμως και προσωπικούς λόγους, αφού, όπως λέει, ακόμα και ένας πρόγονος του ταξίδεψε στην Κρήτη από την Ερζεγοβίνη για να πάρει μέρος στην Επανάσταση για τρία χρόνια. Κάτι που έκαναν και πολλοί άλλοι Σέρβοι. Και αυτός είναι ένας προσωπικός του λόγος για να αγαπάει το νησί τόσο πολύ.

Για τις επαναστάσεις 200 χρόνια πριν: Οι μάχες δόθηκαν για την ανεξαρτησία και την ελευθερία

Ο Ντούσαν Σπασόγιεβιτς θεωρεί ότι από τις επαναστάσεις του 19ου αιώνα πρέπει να κρατήσουμε ότι όλες αυτές οι μεγάλες μάχες δόθηκαν «για την ανεξαρτησία και την ελευθερία». Δεν πρέπει όπως λέει «να ξεχάσουμε την Ιστορία».

Υπενθυμίζει ότι όταν ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση, σχεδόν 203 χρόνια πριν, οι Μεγάλες Δυνάμεις μιλούσαν για «εθνικιστές και τρομοκράτες», ωστόσο για τον ίδιο επρόκειτο για πατριώτες.

Για την ελληνοσερβική φιλία: Πρέπει να την φροντίσουμε

Όταν τον ρωτάμε για την ελληνοσερβική φιλία και αν υπάρχει ακόμα στο βαθμό, που αποτυπώθηκε στις μεγάλες διαδηλώσεις που έγιναν ενάντια στους βομβαρδισμούς το 1999, απαντά ότι αυτή η φιλία υπάρχει ακόμα.

Όπως λέει το έζησε ταξιδεύοντας στην Ελλάδα από το Διδυμότειχο μέχρι τα Σφακιά και το ίδιο όπως υποστηρίζει συμβαίνει και στη Σερβία. Υπογραμμίζει ωστόσο ότι πρέπει να καλλιεργήσουμε και να φροντίσουμε αυτή τη φιλία.

Για τις σχέσεις Τουρκίας – Σερβίας: Κράτα τον φίλο σου κοντά και τον εχθρό σου ακόμα πιο κοντά

Για τις σχέσεις της Σερβίας με την Τουρκία, χρησιμοποιεί τη φράση «κράτα τον φίλο σου κοντά και τον εχθρό σου ακόμα πιο κοντά». Ενώ δεν διστάζει να χαρακτηρίσει την πώληση όπλων από την Τουρκία στο Κοσσυφοπέδιο ως «εχθρική κίνηση» προς τη Σερβία.

Όσον αφορά τη θέση της Ελλάδας για το Κοσσυφοπέδιο δεν θεωρεί ότι θα αλλάξει και χαρακτηρίζει το ρόλο της Αθήνας σε σχέση με τα Βαλκάνια θετικό.

Θεωρεί δε ορθολογική και θετική τη στάση της Ελλάδας και απέναντι στην Τουρκία.

Για την Ελλάδα: Η ελληνική ταυτότητα είναι σύνθεση πολλών πραγμάτων

Δηλώνει φιλέλληνας και υποστηρίζει ότι οι έλληνες έχουν πολλές αρετές. Για τον Ντούσαν Σπασόγιεβιτς άλλωστε η ελληνική ταυτότητα είναι «μία σύνθεση Δύσης και Ανατολής, Ορθοδοξίας και Διαφωτισμού, ισχυρού κράτους και δημοκρατίας, ισχυρού στρατού και πολιτικού ελέγχου του στρατού. Μοντερνισμού και γνώσης της ιστορίας».