Freaknik, το άγνωστο «Μαύρο Γούντστοκ» των 90s- Το πιο άγριο πάρτι δρόμου της Ατλάντα

Έτυχε η Melanie Armstrong και ο αρραβωνιαστικός της να βρίσκονται «σε διάλειμμα» όταν εκείνη και η καλύτερή της φίλη επιβιβάστηκαν σε μια πτήση από το Rochester της Νέας Υόρκης για την Ατλάντα για το Σαββατοκύριακο. Έτσι, άφησε πίσω το δαχτυλίδι των αρραβώνων της και ετοίμασε τα πιο φευγάτα ρούχα της – στενά πουκάμισα και halter top, μίνι φούστες και φαρδιά τζιν.

Ήταν τέλη Απριλίου του 1994, και η Armstrong, τότε 25 ετών, δεν είχε πάει ποτέ στην Ατλάντα – ή σε αεροπλάνο. Έκανε εμετό στη μέση της πτήσης.

Ίσως έφταιγαν τα νεύρα ή η ναυτία. Όπως και να ‘χει, δεν το σκέφτηκε πολύ – ειδικά όταν τελικά προσγειώθηκε στην πόλη, πέρασε μέσα από το γεμάτο αεροδρόμιο της Ατλάντα και εξέτασε το πλήθος με έκπληξη. «Δεν είχα δει ποτέ στη ζωή μου τόσους πολλούς μαύρους ανθρώπους και τόσους ωραίους μαύρους άνδρες», δήλωσε η 55χρονη σήμερα. «Είπα: «Ω, αν αυτό πρόκειται να είναι το Freaknik, ξέρω ότι θα περάσω καλά»».

Τότε δεν ανεβάζαμε ό,τι ζούσαμε στο διαδίκτυο

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, το Freaknik θεωρούνταν ο πιο άγριος προορισμός για τις ανοιξιάτικες διακοπές των κολεγίων στο Νότο, ευημερώντας σε μια εποχή που οι αδέξιες βιντεοκάμερες κατέγραφαν οικιακά βίντεο που ήταν πιο πιθανό να σκονιστούν σε μια σοφίτα παρά να μεταδοθούν σε εκατομμύρια στο διαδίκτυο.

Στο αποκορύφωμά του, το πάρτι προσέλκυσε εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες που ξεχύθηκαν στους δρόμους της Ατλάντα – ανακόπτοντας την κυκλοφορία, βροντοφωνάζοντας τη μουσική και χορεύοντας στα καπό των αυτοκινήτων.

Τώρα, ένα νέο ντοκιμαντέρ του Hulu αφηγείται την άνοδο και την πτώση του – φέρνοντας στο φως αρχειακό υλικό που καταγράφει τις πρώτες μέρες του Freaknik, ένα αυξανόμενο υπερσεξουαλικό περιβάλλον, τον αντίκτυπό του ως ένα πολιτιστικό και μουσικό κέντρο που αναβλύζει, και την αναταραχή της βίας και τα προβλήματα δημόσιας ασφάλειας που αναστάτωσαν την πόλη καθώς το γεγονός έφτασε σε κρίσιμο σημείο φέρνοντας αντιμέτωπους πολιτικούς ηγέτες με μαύρους κατοίκους της Ατλάντα.

Δείτε το τρέιλερ του «Freaknik The Wildest Party Never Told Official» στο Hulu

«Ήμουν στο Freaknik τότε. Είμαι έτοιμη να πω την ιστορία μου»

Σε παραγωγή του μεγιστάνα της μουσικής Jermaine Dupri, του Luther «Uncle Luke» Campbell και του 21 Savage μεταξύ άλλων, το «Freaknik: The Wildest Party Never Told» (Το πιο άγριο πάρτι που δεν έχει ειπωθεί ποτέ) είναι ένα έργο για το οποίο πολλοί γονείς της γενιάς X και της boomer-ηλικίας και τα millennial παιδιά τους έχουν προετοιμαστεί.

Πέρυσι, εμφανίστηκε μια τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά την οποία τα παιδιά ρωτούσαν τους γονείς τους αν πήγαν στο Freaknik και μοιράζονταν τις απαντήσεις στο διαδίκτυο. Η Melanie Armstrong, από την πλευρά της, ήταν ενθουσιασμένη με τα νέα. Χωρίς να της το ζητήσει κανείς, έστειλε μήνυμα στα παιδιά της στην οικογενειακή ομαδική συνομιλία τους: «Ήμουν στο Freaknik τότε. Είμαι έτοιμη να πω την ιστορία μου».

Ο προορισμός της Armstrong εκείνο το Σαββατοκύριακο ήταν το Piedmont Park. Η μουσική ακουγόταν δυνατά και οι ψησταριές κάπνιζαν. Και χιλιάδες παρευρισκόμενοι χόρευαν και γελούσαν – ανεμίζοντας βιντεοκάμερες και μικρόφωνα, ποτά και τσιγάρα.

Tο Freaknik θεωρούνταν ο πιο άγριος προορισμός για τις ανοιξιάτικες διακοπές των κολεγίων στο Νότο, ευημερώντας σε μια εποχή που οι αδέξιες βιντεοκάμερες κατέγραφαν οικιακά βίντεο που ήταν πιο πιθανό να σκονιστούν σε μια σοφίτα παρά να μεταδοθούν σε εκατομμύρια στο διαδίκτυο

Το πρώτο Freaknik ξεκίνησε ως ένα μικρό πικνίκ για φοιτητές

Ως ένα από τα μεγαλύτερα δημόσια πάρκα της Ατλάντα, το Piedmont αποτελούσε κεντρικό κόμβο για τις εορταστικές εκδηλώσεις Freaknik από το 1983, όταν φοιτητές από το D.C. Metro Club του Πανεπιστημιακού Κέντρου της Ατλάντα (AUC) οργάνωσαν για πρώτη φορά την εκδήλωση.

Το πρώτο Freaknik ξεκίνησε ως ένα μικρό πικνίκ για φοιτητές από τα ιστορικά μαύρα κολέγια και πανεπιστήμια της περιοχής -συμπεριλαμβανομένων των Spelman College, Morehouse College, Clark University και Morris Brown- που δεν ταξίδευαν στην πατρίδα τους για τις ανοιξιάτικες διακοπές (spring break). Οι διοργανωτές φοιτητές προωθούσαν το θέμα «επιστροφή του φρικιού» κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεών τους όλη τη χρονιά, εμπνευσμένο από ένα δίδυμο δημοφιλών τραγουδιών: Τη funk-disco επιτυχία «Le Freak» των Chic το 1978 και το «Super Freak» του Rick James το 1981. Έτσι ονόμασαν τη συγκέντρωση των ανοιξιάτικων διακοπών «Freaknic», το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε «Freaknik».

«Η πρώτη ήταν σχετικά μικρή, αλλά στη συνέχεια η εκδήλωση αυτή εξελίχθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα, αποκλειστικά από στόμα σε στόμα», δήλωσε η Sharon Toomer, μία από τις αρχικές διοργανώτριες. «Αρχίσαμε να βλέπουμε φοιτητές από το Tuskegee, από το Hampton, από το FAMU, από την περιοχή, και στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80, γινόταν όλο και μεγαλύτερη και μεγαλύτερη».

«Βάζαμε ένα ψυγειάκι στο πορτμπαγκάζ και το φορτώναμε με αλκοόλ», δήλωσε ο Adrian Loving, καθηγητής εικαστικών τεχνών που παρακολούθησε το Freaknik ως φοιτητής του Πανεπιστημίου Howard στις αρχές της δεκαετίας του ’90

Γνωστός για τη διοργάνωση πρόστυχων πάρτι στο Μαϊάμι

Μέχρι το 1994, η ατμόσφαιρα είχε αλλάξει δραστικά. «Αν μπορείτε να φανταστείτε ένα τεράστιο πάρτι του Uncle Luke, έτσι ήταν», είπε η Armstrong, αναφερόμενη στον ράπερ και διοργανωτή που ήταν γνωστός για τη διοργάνωση πρόστυχων πάρτι στο Μαϊάμι.

Την ίδια χρονιά, η Naima Cochrane, τότε φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, κατέβηκε για τα πάρτι. «Πήγα σε ένα από τα τελευταία πάρτι αυτού που θεωρούσα ως το αυθεντικό Freaknik», δήλωσε η Cochrane, η οποία σήμερα είναι δημοσιογράφος μουσικής και πολιτισμού. «Υπήρχαν σίγουρα καλλιτέχνες και διασημότητες εκεί κάτω, αλλά εξακολουθούσε να μοιάζει πολύ με εκδήλωση που είχε ως επίκεντρο το κολέγιο».

Τότε, το κύκλωμα των φεστιβάλ των μαύρων κολεγίων διέτρεχε την Ανατολική Ακτή – από τη Φιλαδέλφεια μέχρι τη Φλόριντα – με πλήθη φοιτητών να στοιβάζονται στα αυτοκίνητά τους και να κάνουν στάσεις κατά μήκος του δρόμου. «Βάζαμε ένα ψυγειάκι στο πορτμπαγκάζ και το φορτώναμε με αλκοόλ», δήλωσε ο Adrian Loving, καθηγητής εικαστικών τεχνών που παρακολούθησε το Freaknik ως φοιτητής του Πανεπιστημίου Howard στις αρχές της δεκαετίας του ’90.

«Οδηγούσαμε όλη τη νύχτα, και όταν φτάναμε εκεί, είχαμε πολλές επιλογές»

Ένας υπεύθυνος οδηγός θα έπαιρνε το τιμόνι του Ford Escort GT, είπε, και θα το πήγαινε μέχρι την Ατλάντα – ένα ταξίδι 10 ωρών και πλέον.

«Οδηγούσαμε όλη τη νύχτα, και όταν φτάναμε εκεί, είχαμε πολλές επιλογές», είπε. «Υπήρχαν πολλά πάρτι. Υπήρχαν πιθανώς 30 ή 40 πάρτι στα οποία μπορούσες να πας όλο το Σαββατοκύριακο. Βασικά κάναμε απλά party-hop».

Οι φοιτητές, είπε, θα συναντιόντουσαν στο Πανεπιστημιακό Κέντρο της Ατλάντα ή σε άλλη πανεπιστημιούπολη και θα αποφάσιζαν την κίνησή τους. «Το Paschal’s ήταν πάντα ένα από τα πρώτα μας σημεία», είπε ο Loving για το εμβληματικό κατάστημα soul food. «Κατά τη διάρκεια του Freaknik, ερχόμασταν … και ήταν σαν ένα πάρτι μπροστά. Ήταν ένα από τα μεγάλα σημεία συνάντησης».

Αυτό που θυμάται περισσότερο η Armstrong ήταν το αίσθημα της ελευθερίας. «Δεν υπήρχε βία, δεν υπήρχε φόβος για τα όπλα. Δεν υπήρχε τίποτα τέτοιο. Ήταν απλά όλοι ελεύθεροι», θυμάται η Armstrong. «Ήταν η καλύτερη στιγμή που πέρασα ποτέ στη ζωή μου. … Ήταν ένα μαύρο Γούντστοκ».

Η ατμόσφαιρα για τους ανερχόμενους καλλιτέχνες του νότιου χιπ-χοπ ήταν ηλεκτρισμένη. Ράπερ και διοργανωτές κυκλοφορούσαν στους δρόμους και τα κλαμπ, μοιράζοντας κασέτες με δείγματα

Τη δεκαετία του ’90, όταν ξεκινούσαν τα πράγματα

Τα Freaknik έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην καθιέρωση της Ατλάντα ως δύναμη στη μουσική βιομηχανία. «Τα χρόνια που αναπτύχθηκε η Freaknik κουλτούρα ήταν περίπου την ίδια εποχή που οι ήχοι της Ατλάντα γαλβανίζονταν», δήλωσε η Cochrane. «Αυτό συνέβαινε ταυτόχρονα με την Ατλάντα ως μια νέα μουσική πόλη».

Η ατμόσφαιρα για τους ανερχόμενους καλλιτέχνες του νότιου χιπ-χοπ ήταν ηλεκτρισμένη. Ράπερ και διοργανωτές κυκλοφορούσαν στους δρόμους και τα κλαμπ, μοιράζοντας κασέτες με δείγματα. Πιο συγκεκριμένα, η κολεκτίβα χιπ-χοπ Dungeon Family, στην οποία συμμετείχαν καλλιτέχνες όπως οι Killer Mike, Goodie Mob και Outkast, ήταν ενεργή σε αυτή τη σκηνή.

Οι Outkast, το αναγνωρισμένο δίδυμο χιπ-χοπ που αποτελείται από τους ράπερ Big Boi και André 3000, κυκλοφόρησαν μάλιστα το ντεμπούτο άλμπουμ τους, «Southernplayalisticadillacmuzik», την ίδια εβδομάδα με το Freaknik το 1994. «Ξεκινήσαμε την καριέρα μας από το Freaknik», δήλωσε ο Big Boi σε μια παλαιότερη συνέντευξη για τον εορτασμό των πάρτι.

«Η ανακάλυψη επέτρεπε στους ανθρώπους να είναι ελεύθεροι»

Ο Dupri, εν τω μεταξύ, εκμεταλλευόταν το ετήσιο γεγονός για να προωθήσει την So So Def Recordings, τη δισκογραφική εταιρεία που ίδρυσε το 1993.

Πριν από το Freaknik, είπε ο Dupri, η Ατλάντα γινόταν σε μεγάλο βαθμό αντιληπτή ως «αυτή η επαρχιακή πόλη που δεν κινείται όπως η Νέα Υόρκη, το Σικάγο, το Λος Άντζελες ή όλα αυτά τα άλλα μεγάλα μέρη». Ακόμα και όταν η λευκή Αμερική άρχισε να δίνει μεγαλύτερη προσοχή στην κουλτούρα του χιπ-χοπ, «ο Νότος δεν αντιμετωπίστηκε ποτέ σαν να έπρεπε να είναι μέσα στα πράγμτα», είπε.

Η Ατλάντα βρισκόταν σε μια εποχή ανακάλυψης, πρόσθεσε ο Dupri. «Τα πάντα εδώ ήταν καινούργια και … η ανακάλυψη επέτρεπε στους ανθρώπους να είναι ελεύθεροι», είπε.

Η πλούσια ιστορία των πολιτικών δικαιωμάτων, ο πλούτος της πολιτικής δύναμης των μαύρων και το δίκτυο των HBCUs προσέλκυσαν επισκέπτες όπως η Armstrong στην Ατλάντα – μια πόλη που έσφυζε από ευκαιρίες. «Η Ατλάντα έμοιαζε με τη Μέκκα για τους μαύρους», δήλωσε η Armstrong. «Ήμουν τόσο εντυπωσιασμένη. Και για πολύ καιρό έλεγα: «Θέλω να μετακομίσω στην Ατλάντα»».

Μέχρι την αλλαγή της χιλιετίας, αναφέρονταν συχνά περιπτώσεις επιθέσεων. Το 1998, πλάνα από μια εκπομπή του WSB-TV καθώς και η εκπομπή «True Life» του MTV έδειξαν γυναίκες να χουφτώνονται και να ξεβρακώνονται από πλήθος ανδρών

«Έχεις άλλους ανθρώπους που σου μοιάζουν και με τους οποίους μπορείς να ταυτιστείς»

Αυτοί οι παράγοντες έθεσαν τις βάσεις για την άνθηση του Freaknik, δήλωσε η εκτελεστική παραγωγός Geraldine L. Porras, διευκολύνοντας τις συνδέσεις μέσω της κοινής κουλτούρας και των κοινών εμπειριών. «Αλλά νομίζω ότι η πραγματική ομορφιά ήταν ότι οι άνθρωποι που έρχονταν από αυτές τις διαφορετικές πόλεις της χώρας έφερναν επίσης κομμάτια της κουλτούρας τους, της μόδας τους και των μαλλιών τους» δήλωσε η Porras.

«Και έχεις ένα είδος επανένωσης. Έχεις άλλους ανθρώπους που σου μοιάζουν και με τους οποίους μπορείς να ταυτιστείς, αλλά στη συνέχεια βλέπεις τα διαφορετικά στυλ από αυτά τα διαφορετικά μέρη».

Η προσέλευση των Freaknik είχε κορυφωθεί το 1994, προσελκύοντας περισσότερους από 200.000 ανθρώπους – και το Piedmont Park δεν μπορούσε να τους συγκρατήσει. Τα πλήθη ξεχύθηκαν στους δρόμους και στα κλαμπ σε όλη την πόλη, εμποδίζοντας την κυκλοφορία στην Ατλάντα.

Ειδικά στην Peachtree Street, την πιο εμβληματική λεωφόρο της πόλης, η οποία εκτείνεται μόλις πάνω από 18 μίλια – από το κέντρο της πόλης μέχρι το κέντρο και μέχρι το Buckhead. «Σε αυτόν τον δρόμο, δεν υπήρχε τίποτα άλλο από αυτοκίνητα παραταγμένα πλάτη με πλάτη», δήλωσε η Armstrong. «Όλοι κρέμονταν έξω από το παράθυρο, πηγαίνοντας με έξι μίλια την ώρα».

«Το twerking δεν ήταν καν λέξη τότε, μωρό μου»

Τα πιο διαχρονικά πλάνα της εκδήλωσης γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια εκείνης της κυκλοφοριακής συμφόρησης, αποκαλύπτοντας μια σύγκρουση γλεντιού και χάους: Οι οδηγοί έπαιζαν τη μουσική τους. Γυναίκες πηδούσαν από τα αυτοκίνητα για να χορέψουν.

«Πριν αρχίσετε να κάνετε twerking στα φανάρια, εμείς κάναμε twerking στα φανάρια», είπε η Armstrong, και «το twerking δεν ήταν καν λέξη τότε, μωρό μου».

Οι άντρες, είπε η Armstrong, μπορούσαν να γίνουν ελαφρώς άσεμνοι. Κάποια στιγμή, θυμήθηκε ότι ένας άντρας που της πήρε συνέντευξη της έκανε μια ερώτηση. Όταν γύρισε για να απαντήσει, συνειδητοποίησε ότι κρατούσε ένα μικρόφωνο σε σχήμα πέους. «Το βρήκα αστείο», είπε, «τώρα, αυτές τις μέρες δεν θα μπορούσες να ξεφύγεις με αυτά τα πράγματα».

«Πριν αρχίσετε να κάνετε twerking στα φανάρια, εμείς κάναμε twerking στα φανάρια», είπε η Armstrong, και «το twerking δεν ήταν καν λέξη τότε, μωρό μου»

Η σκοτεινή πλευρά του φεστιβάλ

Η κληρονομιά του Freaknik είναι γεμάτη με περιστατικά σεξουαλικής επίθεσης, μερικά από τα οποία καταγράφηκαν από την κάμερα. «Δεν θα αποδίδαμε δικαιοσύνη στο Freaknik αν δεν δείχναμε όλα τα κομμάτια του», δήλωσε ο Dupri. «Γιατί όσο συναρπαστικό κι αν ήταν για τους μαύρους ανθρώπους και τη μουσική αυτή η σκοτεινή πλευρά του Freaknik ήταν επίσης πολύ δυνατή».

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’90, η εκδήλωση είχε μεταμορφωθεί σε εθνικό προορισμό, χάνοντας μέρος της πρώιμης γεύσης της, δήλωσε η Cochrane. Εν αναμονή των Ολυμπιακών Αγώνων του 1996, η πόλη εφάρμοσε αυστηρά μέτρα για να περιορίσει την κυκλοφορία και να διασφαλίσει τη δημόσια ασφάλεια – ακινητοποιώντας τις εορταστικές εκδηλώσεις με οδοφράγματα δρόμων.

Μέχρι την αλλαγή της χιλιετίας, αναφέρονταν συχνά περιπτώσεις επιθέσεων. Το 1998, πλάνα από μια εκπομπή του WSB-TV καθώς και η εκπομπή «True Life» του MTV έδειξαν γυναίκες να χουφτώνονται και να ξεβρακώνονται από πλήθος ανδρών. Εκείνη τη χρονιά αναφέρθηκαν τέσσερις βιασμοί, έξι σεξουαλικές επιθέσεις και τέσσερις πυροβολισμοί.

«Νομίζω ότι τελικά αυτό που το τερμάτισε ήταν απλά η έλλειψη οργάνωσης»

Οι μαύροι φοιτητές φέρονται να αντέδρασαν στους αρνητικούς χαρακτηρισμούς του Freaknik, υπονοώντας ότι ήταν ρατσιστικά φορτισμένοι και αναφέροντας άλλα πάρτι για τις ανοιξιάτικες διακοπές που ήταν γεμάτα με παρόμοιες αναφορές.

Μέχρι το 1999, η προσέλευση είχε πέσει στις 50.000, προτού τελικά ξεφουσκώσει το 2000. «Νομίζω ότι τελικά αυτό που το τερμάτισε ήταν απλά η έλλειψη οργάνωσης», δήλωσε η Toomer. «Και στη συνέχεια είχαμε πολλές εγκληματικές δραστηριότητες όσον αφορά τις σεξουαλικές επιθέσεις και τους βιασμούς. Έγινε ένα γεγονός που δεν μπορούσες να υπερασπιστείς».

Με την πάροδο των χρόνων, υπήρξαν προσπάθειες για την επαναφορά του, συμπεριλαμβανομένης μιας ετήσιας εκδήλωσης σε κλαμπ με θέμα το Freaknik που φιλοξενείται από τον 21 Savage. «Δεν πρόκειται ποτέ να πεθάνει», δήλωσε η Toomer. «Μιλάμε για το Freaknik 40 χρόνια μετά. Οπότε είναι πραγματικά ένα ανεξίτηλο γεγονός στη μαύρη κουλτούρα, αλλά το να ανακτήσουμε αυτή τη στιγμή δεν νομίζω ότι είναι εφικτό».

Η αλλαγή πίστας

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας της ημέρας στην Ατλάντα, η Armstrong άρχισε να αισθάνεται περίεργα. Έκανε εμετό στο σπίτι μιας φίλης της, όπου έμενε με την καλύτερή της φίλη, τη Cheryl, για το Σαββατοκύριακο. Αυτή τη φορά, η Cheryl την έπεισε να κάνει ένα τεστ εγκυμοσύνης.

«Ήταν θετικό» είπε η Armstrong. Ξαφνικά, η ζωή της έμπαινε σε ένα κεφάλαιο στο οποίο θα έπρεπε να αφήσει πίσω της το φεστιβάλ.

Ο αρραβωνιαστικός της ενθουσιάστηκε με τα νέα – το ίδιο και η Armstrong μετά το αρχικό σοκ. «Ήταν μια ευτυχισμένη στιγμή για εμάς», είπε, επειδή τους έφερε την Kamory Beale, την 29χρονη σήμερα κόρη της. «Ποιος το ήξερε, Kamory, ότι όλο αυτό το διάστημα ήσουν στο Freaknik μαζί μου;» γέλασε η Armstrong.

*Με στοιχεία από washingtonpost.com