Τα λιβάδια της ελληνικής Ποσειδωνίας υπό την προστασία του Ιδρύματος Vodafone

Στα λιβάδια της Ποσειδωνίας δεν μπορείς να περπατήσεις και να περιηγηθείς, δεν θα μυρίσεις τη δροσιά και τη φρεσκάδα τους, δεν θα ξαπλώσεις στο φιλόξενο χορτάρι τους. Μπορείς να κολυμπήσεις και να τα θαυμάσεις, ακόμη και στα ρηχά, ή να τα λατρέψεις όπως ο θεός Ποσειδώνας, ευγνωμονώντας για τον σημαντικό ρόλο τους κατά της κλιματικής αλλαγής, καθώς μειώνουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και αποτελούν θύλακα προστασίας της βιοποικιλότητας και παραγωγής οξυγόνου στη Μεσόγειο.

Τα υποθαλάσσια ελληνικά δάση της Ποσειδωνίας, ένα ενδημικό θαλάσσιο γρασίδι της Μεσογείου, που πολλοί τα αποκαλούν φύκια -αλλά δεν είναι-, απειλούνται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, και ας είναι «εγγυητές» της καλής αλιείας και «φίλτρα» καθαρισμού των θαλασσών και της ατμόσφαιρας. Αυτό το πολύτιμο οικοσύστημα, που παράγει 24 εκατ. τόνους οξυγόνου ετησίως, ενώ απορροφά 15 φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα, συγκρινόμενο με τα δάση του Αμαζονίου.

H Ποσειδωνία, ένας πνεύμονας οξυγόνου για την Ελλάδα και τη Μεσόγειο, έχει θεμελιώδη ρόλο στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, της βιωσιμότητας και της παραγωγικότητας των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων, αποτελώντας καταφύγιο για περισσότερα από 1.400 είδη θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας.

Το Ίδρυμα Vodafone, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας & Φυσικής Ωκεανογραφίας (Oceanus Lab) του Πανεπιστημίου Πατρών, ποντίζει ένα ROV (Remote Operated Vehicle), το οποίο χαρτογραφεί την ελληνική Ποσειδωνία. Η πόντιση του υποβρυχίου Παρατηρητηρίου Ποσειδωνίας, το οποίο διαθέτει υψηλής τεχνολογίας κάμερες, αισθητήρες IoT και τη δύναμη του Vodafone Green Network, θα προσφέρει δυνατότητα επισκόπησης του βυθού σε πραγματικό χρόνο. Μια διαδικασία που θα οδηγήσει αφενός στην παραγωγή επιπρόσθετων επιστημονικών δεδομένων, ενώ, αφετέρου, θα δώσει την ευκαιρία να θαυμάσει κανείς από μακριά την ομορφιά του βυθού.

Το στρατηγικό πρόγραμμα χαρτογράφησης της Ποσειδωνίας ολοκλήρωσε τον περασμένο Νοέμβριο την πρώτη στάση του στις Κυκλάδες από το νησί της Σύρου, χαρτογραφώντας συνολικά 41,10 τετραγωνικά χιλιόμετρα έκτασης βυθού, βάθους έως περίπου τα 50 μέτρα. Η μεγαλύτερη έκταση Ποσειδωνίας παρατηρήθηκε μεταξύ της ακτής και των νησιών Διδύμη και Άσπρο, ενώ λιβάδια βρέθηκαν σε όλες τις γνωστές παραλίες και ακτές της Σύρου, όπως Γαλησάς, Φοίνικας, Κίνι και Αζόλιμνος.

Σειρά είχε ο βυθός της Πάρου και της Αντιπάρου που «βγήκε στην επιφάνεια» με τη βοήθεια εξελιγμένων ηχοβολιστικών και ρομποτικών συστημάτων και υποβρύχιων ερευνητικών σκαφών. Η χαρτογράφηση εντόπισε σημάδια αλλοίωσης και εκτεταμένης υποβάθμισης των λιβαδιών στους κόλπους της Παροικιάς και της Νάουσας, όπου τα λιβάδια έχουν αντικατασταθεί σε μεγάλο βαθμό από φύκη καθώς και ουλές από την αγκυροβολιά σκαφών. Αποκαλύφθηκαν ακόμη την ύπαρξη ξενικά ειδών φυκιών, όπως το Caulerpa racemosa σε διάφορες θέσεις περιμετρικά των νησιών, ενώ επιπλέον εντοπίστηκε το είδος Scorpaenidae Pterois (Λεοντόψαρο). Η ερευνητική ομάδα συνεχίζει την ερευνητική αποστολή χαρτογράφησης του Vodafone Posidonia στα νησιά της Μυκόνου και της Δήλου.

Επιστέγασμα της πρωτοβουλίας είναι η δημιουργία της ψηφιακής διαδραστικής πλατφόρμας «Citizen Science», η οποία θα ενημερώνεται σε πραγματικό χρόνο, μέσω του δικτύου της Vodafone, με οπτικό υλικό και δεδομένα από την έρευνα, ενώ, παράλληλα, θα δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να ανεβάζουν το δικό τους υλικό και τις τοποθεσίες όπου συναντούν λιβάδια Ποσειδωνίας, συμβάλλοντας, έτσι, στην πρόοδο της έρευνας. Η ευαισθητοποίηση όλων, από τους αλιείς και τις τοπικές κοινωνίες, μέχρι τους θεσμούς και τη χώρα συνολικά, είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς μία άγκυρα καταστρέφει κατά μέσο όρο ένα μέτρο από τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, ενώ η αλιεία με συρόμενα εργαλεία «οργώνει» και καταστρέφει τεράστιες εκτάσεις. Η χαρτογραφούμενη Ποσειδωνία μόνο κατά τον πρώτο χρόνο του έργου επιτυγχάνει άμεσο και έμμεσο οικονομικό αντίκτυπο που δύναται να υπερβαίνει τα €10 δισ. ετησίως.

Το Ίδρυμα Vodafone επικεντρώνει την προσοχή, τις υποδομές και την τεχνογνωσία του στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, ανταποκρινόμενο στο SOS που εκπέμπει ο πλανήτης λόγω της κλιματικής απορρύθμισης και της οικολογικής κρίσης. Έχοντας συμπληρώσει 21 χρόνια ενεργούς δράσης στην Ελλάδα στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της κοινωνίας, το Ίδρυμα Vodafone ενισχύει τον σκοπό του, εντάσσοντας και τον νέο πυλώνα δράσης για το Περιβάλλον, επιβεβαιώνοντας ότι μπορεί να δημιουργηθεί ένα καλύτερο μέλλον για όλους, με τη βοήθεια της καινοτομίας και της τεχνολογίας.