Η Βαλτιμόρη το τελευταίο χτύπημα – Τρίτη σύγκρουση πλοίου σε γέφυρα στους πρώτους τρεις μήνες του 2024

Η πρόσκρουση του πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Dali σε πυλώνα της μεταλλικής γέφυρας Φράνσις Σκοτ Κι στον ποταμό Πατάπσκο στη Βαλτιμόρη που είχε σαν αποτέλεσμα την κατάρρευσή της, ήταν το τρίτο περιστατικό σύγκρουσης ενός μεγάλου εμπορικού πλοίου με γέφυρα, τους τρεις πρώτους μήνες του 2024.

Τον Φεβρουάριο ένα πλοίο έπεσε πάνω σε γέφυρα στην Γκουανγκτσόου στη νότια Κίνα, ενώ τον Ιανουάριο ένα πλοίο συγκρούστηκε με γέφυρα στην Αργεντινή με αποτέλεσμα τμήμα της γέφυρας να το διαπεράσει.

Ο θλιβερός απολογισμός είναι τουλάχιστον πέντε νεκροί στην Κίνα και έξι αγνοούμενοι, οι οποίοι θεωρούνται νεκροί από τις Αρχές στη Βαλτιμόρη.

«Έχουμε υποδομές που χτίστηκαν για μια άλλη εποχή»

Όμως το πιο σημαντικό σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι πως τα τρία αυτά συμβάντα αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη βελτίωσης ή προστασίας των παλαιών γεφυρών, ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν μεγαλύτερα σύγχρονα πλοία.

«Πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτή η γέφυρα κατασκευάστηκε πριν από 50 χρόνια και τα πλοία εκείνη την εποχή ήταν ένα κλάσμα του μεγέθους του Dali», δήλωσε στο CNN ο Σαλ Μεκρογκλιάνο, πρώην ναυτικός και ειδικός σε θέματα ναυτιλίας.

«Και το Dali δεν είναι καν ένα μεγάλο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, υπάρχουν πολύ μεγαλύτερα πλοία που βρίσκονται εκεί έξω. Έτσι, με πολλούς τρόπους έχουμε υποδομές που χτίστηκαν για μια άλλη εποχή», προσέθεσε.

Τα συμβάντα σε Κίνα και Αργεντινή

Το περιστατικό στην Κίνα έλαβε χώρα στα τέλη Φεβρουαρίου, όταν ένα φορτηγό πλοίο εμβόλισε τη γέφυρα Λισίνσα στο Δέλτα του ποταμού Περλ, στη νότια επαρχία Γκουανγκζού, ένα σημαντικό διεθνές ναυτιλιακό κέντρο και η βιομηχανική καρδιά της χώρας.

Δραματικές φωτογραφίες από τα επακόλουθα έδειχναν τη γέφυρα να χωρίζεται στα δύο. Ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας CCTV ανέφερε ότι οι εργασίες ενίσχυσης της γέφυρας λόγω δομικών προβλημάτων είχαν επανειλημμένα αναβληθεί τα τελευταία χρόνια.

Ένα μήνα νωρίτερα, ένα μεγάλο φορτηγό πλοίο συγκρούστηκε με τη γέφυρα Ζάρατε-Μπράζο Λάργκο που διασχίζει τον ποταμό Παρανά στην Αργεντινή, όπως ανέφερε το κυβερνητικό πρακτορείο ειδήσεων Télam που έχει πλέον κλείσει, προκαλώντας σοβαρές ζημιές στο πλοίο, αν και η γέφυρα παρέμεινε άθικτη.

Αν και στα χαρτιά τα περιστατικά αυτά μπορεί να φαίνονται παρόμοια, δηλαδή ένα μεγάλο πλοίο να χτυπάει μια γέφυρα, για τα συμβάντα θα μπορούσαν να παίζουν ρόλο διάφοροι παράγοντες, δήλωσε ο Μπασέμ Άντραουζ, καθηγητής δομικής μηχανικής στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις και ειδικός στις καταρρεύσεις γεφυρών.

Για παράδειγμα, το περιστατικό στην Κίνα φαίνεται να δείχνει ότι το πλοίο χτύπησε το σώμα της γέφυρας και όχι τους πυλώνες της – τις κάθετες κολώνες που συγκρατούν τη δομή – υποδεικνύοντας ότι «το πλοίο είχε ένα συγκεκριμένο ύψος που αγνοήθηκε» ή ότι το ποτάμι μπορεί να μην ήταν «κατάλληλο για τόσο μεγάλα πλοία», δήλωσε ο Άντραουζ. «Αυτό θα μπορούσε να είναι ανθρώπινο λάθος», είπε ακόμα.

«Πολύ μεγάλη πιθανότητα σύγκρουσης»

Οι προκαταρκτικές έρευνες για τη σύγκρουση δείχνουν επίσης ότι προκλήθηκε από «ανάρμοστη συμπεριφορά του πληρώματος του πλοίου», σύμφωνα με το κρατικό μέσο China Daily.

Αντίθετα, στο παράδειγμα της Βαλτιμόρης, το υδάτινο κανάλι και η γέφυρα είναι αρκετά φαρδιά και ψηλά για να φιλοξενήσουν μεγάλα πλοία – και το φορτηγό πλοίο χτύπησε την προβλήτα της γέφυρας, όχι την ίδια τη γέφυρα, δήλωσε ο Άντραουζ.

«Υπάρχουν διαφορετικές αιτίες για όλες αυτές τις περιπτώσεις», πρόσθεσε. «Όμως, στην πραγματικότητα υπάρχει πλέον μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση ότι υπάρχει πιθανότητα, και δεν είναι μια μικρή πιθανότητα, αλλά μια πολύ μεγάλη πιθανότητα, ένα πλοίο να χτυπήσει μέρος της γέφυρας – είτε πρόκειται για την προβλήτα είτε για την υπερκατασκευή», εξήγησε.

Όταν τα σκάφη χτυπούν τις προβλήτες της γέφυρας, μπορεί να είναι «καταστροφικό», επειδή αυτό είναι το πιο αδύναμο σημείο της γέφυρας, συμπλήρωσε και επεσήμανε την κατάρρευση της γέφυρας Sunshine Skyway στη Φλόριντα το 1980, μετά από χτύπημα φορτηγού πλοίου, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 35 άνθρωποι.

Αυτό το περιστατικό ώθησε την κοινότητα των μηχανικών και των μεταφορών να «εξετάσει πραγματικά πώς να σχεδιάσει πυλώνες που να μπορούν να αντέξουν κάτι τέτοιο», είπε.

Ανάγκη για καλύτερες υποδομές

Μάλιστα ο Άντραουζ αναφέρθηκε ειδικότερα στους τρόπους που υπάρχουν για να αποφευχθούν αυτού του είδους οι καταστροφές – ή τουλάχιστον να ελαχιστοποιηθούν οι ζημιές.

Πρόσθετες κατασκευές, όπως προφυλακτήρες, μπορούν να προστεθούν στις γέφυρες, κάτω από το νερό και εκτός οπτικού πεδίου, εκτρέποντας τα πλοία που πλησιάζουν πολύ κοντά.

Πολλά λιμάνια και πλωτές οδοί χρησιμοποιούν επίσης «δελφίνια» – κατασκευές που έχουν θεμέλια στον πυθμένα της θάλασσας ή της κοίτης του ποταμού, που εκτείνονται πάνω από το νερό, συνήθως κατασκευασμένες από ξύλο ή χάλυβα. Ενώ αυτά χρησιμοποιούνται συχνά ως σημείο πρόσδεσης για τα σκάφη, μπορούν επίσης να προστατεύσουν τις γέφυρες από το να χτυπηθούν από πλοία – με τη γέφυρα Sunshine Skyway να εφαρμόζει πολλά «δελφίνια» γύρω από κάθε προβλήτα από τη στιγμή που ανακατασκευάστηκε.

Ο Άντραουζ πρόσθεσε ότι οι γέφυρες θα πρέπει να κατασκευάζονται με  «πλεονασμούς» στον σχεδιασμό τους – έτσι ώστε όταν ένα στοιχείο αποτύχει, όπως μία προβλήτα που έχει χτυπηθεί, άλλα χαρακτηριστικά να μπορούν να σηκώσουν το φορτίο.

Αλλά ακόμη και αυτά τα μέτρα δεν μπορούν να κάνουν πολλά σε περίπτωση σύγκρουσης με ένα μεγάλο φορτηγού πλοίο, δήλωσε ο Μερκογκλιάνο, επισημαίνοντας την κατάρρευση της Βαλτιμόρης.

«Τα προληπτικά μέτρα – τα δελφίνια, τα φράγματα γύρω τους – δεν ήταν πραγματικά σχεδιασμένα για να σταματήσουν ένα σκάφος αυτού του μεγέθους», είπε. «Και ακόμη και όταν το πλοίο χτύπησε αυτά τα δελφίνια, το πλοίο ήταν τόσο μεγάλο που τα ξεπέρασε και στην πραγματικότητα χτύπησε την ίδια τη γέφυρα. Έτσι, το πλοίο δεν μπορούσε να κάνει πολλά πράγματα για να αποτρέψει πραγματικά αυτό που συνέβη μόλις έπεσε το ρεύμα», σημείωσε.

Μακρύς δρόμος για τη βελτίωση των γεφυρών που κατασκευάστηκαν σε μια άλλη εποχή

Οι ειδικοί λένε ότι υπάρχει επίσης μακρύς δρόμος για τη βελτίωση των γεφυρών που κατασκευάστηκαν για μικρότερα πλοία σε μια άλλη εποχή, ακόμη και με τους σύγχρονους κανονισμούς και κώδικες σχεδιασμού που ισχύουν.

Αν και οι νεότερες γέφυρες -ιδιαίτερα αυτές που διασχίζουν πλατιές οδούς ποταμών- μπορεί να διαθέτουν πρόσθετες προστατευτικές κατασκευές, οι γέφυρες σε μικρότερα κανάλια ή σε λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες μπορεί να μην διαθέτουν.

«Η επένδυση στις υποδομές είναι ζωτικής σημασίας για το δημόσιο καλό και είναι ζωτικής σημασίας να αντιμετωπιστούν αυτές οι γερασμένες υποδομές», δήλωσε ο Τζερόμ Χατζάρ, πρόεδρος του Ινστιτούτου Δομικών Μηχανικών της Αμερικανικής Εταιρείας Πολιτικών Μηχανικών.

Εκτός από τη βελτίωση των παλαιών γεφυρών για τις σύγχρονες απαιτήσεις, οι υποδομές πρέπει να αναβαθμίζονται για να συμβαδίζουν με την τελευταία πρόοδο της τεχνολογίας, πρόσθεσε.

Ακριβώς όπως υπάρχουν εξελίξεις σε άλλους τομείς της βιομηχανίας μεταφορών – σιδηροδρομικές γραμμές υψηλής ταχύτητας, αυτόνομα αυτοκίνητα – υπάρχουν νέες εξελίξεις στη ναυτιλία και τα λιμάνια που πρέπει να υιοθετηθούν.

«Είναι κρίσιμο να επενδύσουμε λόγω των εξελίξεων στην τεχνολογία και για να διατηρήσουμε την οικονομία μας ισχυρή και προοδευτική», δήλωσε.

«Στην πραγματικότητα υπάρχουν πλέον όλο και περισσότερες ανησυχίες για το μέλλον», είπε ο Άντραουζ και κατέληξε λέγοντας πως: «Θα εξακολουθούμε να κάνουμε τα ίδια πράγματα σε 20, 30, 40 χρόνια; Δεν μπορούμε, διότι αν το κάνουμε αυτό, δεν μπορούμε να περιμένουμε διαφορετικά αποτελέσματα».