Ακρίβεια και κοινωνική ανισότητα θα κρίνουν τις ευρωεκλογές – Κορυφαία προτεραιότητα για τους Έλληνες

Η καταπολέμηση της ακρίβειας και των κοινωνικών ανισοτήτων είναι τα πιο σημαντικά θέματα για τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους ενόψει των ευρωεκλογών, σύμφωνα με δημοσκόπηση της Ipsos για το Euronews.

Ξεπερνώντας θέματα όπως η κλιματική αλλαγή και η μετανάστευση, τα οικονομικά ζητήματα αντιπροσωπεύουν τέσσερα από τα πέντε κορυφαία θέματα που οι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι πρέπει να αποτελέσουν τις υψηλότερες προτεραιότητες για τους επερχόμενους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων.

Η έρευνα, η οποία διεξήχθη σε 18 χώρες που αντιπροσωπεύουν το 96% του πληθυσμού της ΕΕ, διαπίστωσε ότι η άνοδος των τιμών παραμένει το κορυφαίο εκλογικό ζήτημα για τους Ευρωπαίους, ακολουθούμενη στενά από κοινωνικές ανησυχίες όπως η διατήρηση της υγειονομικής περίθαλψης και των συνταξιοδοτικών συστημάτων.

«Ο υψηλός πληθωρισμός τα τελευταία δύο χρόνια έχει κάνει τους πάντες χειρότερους, ήρθε στην κορυφή μιας πανδημικής οικονομικής συρρίκνωσης και ακολουθεί δεκαετίες αργής οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη», δήλωσε ο Fredrik Erixon, διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας.

Και προειδοποίησε πως «αν συνεχίσουμε να ζούμε σε μια περιοχή χαμηλής ανάπτυξης, δεν θα έχουμε τους πόρους για να πραγματοποιήσουμε ένα γρήγορο πράσινο μετασχηματισμό και να βελτιώσουμε τη γεωπολιτική μας προστασία, οπότε οι ψηφοφόροι έχουν απόλυτο δίκιο να θέτουν την καταπολέμηση του πληθωρισμού και της οικονομικής στασιμότητας στην κορυφή της ατζέντας».

Παραμένει κορυφαία προτεραιότητα η ακρίβεια για τους Έλληνες

Ενώ η οικονομική παραγωγή της ΕΕ πασχίζει να αυξηθεί, ο πληθωρισμός στο μπλοκ έχει υποχωρήσει κάπως, από 9,9% σε 2,8% τους 12 μήνες έως τον Φεβρουάριο του 2024.

Ωστόσο, οι άνθρωποι δεν έχουν ακόμη αισθανθεί ανακούφιση από τον επιβραδυνόμενο ρυθμό αύξησης των τιμών στην καθημερινή τους ζωή: μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο, μια ξεχωριστή δημοσκόπηση της Ipsos αποκάλυψε ότι σχεδόν το ένα τρίτο των Ευρωπαίων βρίσκεται σε επισφαλή οικονομική κατάσταση.

Η ανασφάλεια και η αστάθεια των τελευταίων ετών έχουν αφήσει περίπου 95,3 εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, με ένα στα πέντε να είναι παιδιά

Στη νέα δημοσκόπηση, η καταπολέμηση της ακρίβειας αναδείχθηκε ως το σημαντικότερο θέμα των ψηφοφόρων, με το 68% των ερωτηθέντων να το χαρακτηρίζει ως προτεραιότητα και περισσότεροι από το 25% να πιστεύουν πως είναι σημαντικό, αν και όχι η ύψιστη προτεραιότητά τους.

Ανά ηλικία, περισσότεροι από τους 50-64 ετών θεωρούν την αντιμετώπιση της ακρίβειας ως προτεραιότητα από οποιαδήποτε άλλη ομάδα (71%). Ανά επάγγελμα, το ποσοστό ήταν υψηλότερο μεταξύ των εργαζομένων που κάνουν χειρωνακτικές εργασίες (73%).

Όταν συνεκτιμήθηκε η πρόθεση ψήφου, το υψηλότερο ποσοστό εκείνων που έθεταν ως προτεραιότητα την ακρίβεια (79%) προέκυψε μεταξύ όσων σκόπευαν να υποστηρίξουν την ακροδεξιά πολιτική ομάδα του Κόμματος της Ταυτότητας και της Δημοκρατίας.

Εξετάζοντας το θέμα ανά χώρα, χαρακτηριστικό είναι πως οι πολίτες στην Πορτογαλία και την Ελλάδα βρίσκονταν στην κορυφή της λίστας, με πάνω από το 80% των ψηφοφόρων να θεωρούν την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ως προτεραιότητα.

«Το γεγονός ότι το αυξανόμενο κόστος ζωής αποτελεί κορυφαία ανησυχία για τους ψηφοφόρους είναι εξαιρετικά ανησυχητικό και θα πρέπει να σημάνει συναγερμό στους ηγέτες της ΕΕ, ότι οι άνθρωποι δεν λαμβάνουν τη στήριξη που χρειάζονται», δήλωσε η Laura de Bonfils, γενική γραμματέας της Κοινωνικής Πλατφόρμας, της οργάνωσης-ομπρέλα των ΜΚΟ που ασχολούνται με κοινωνικά θέματα στην Ευρώπη. Η ίδια πρόσθεσε ότι εκατομμύρια Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης.

Κίνδυνος φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού για σχεδόν 100 εκατ. ανθρώπους

Η μείωση των ανισοτήτων και η διατήρηση των συστημάτων κοινωνικής προστασίας, όπως η υγεία και οι συντάξεις, είναι σχεδόν εξίσου σημαντική για τους ψηφοφόρους με την αντιμετώπιση της ακρίβειας, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση.

Περίπου το 64% του συνόλου των ερωτηθέντων, χαρακτήρισε ως προτεραιότητα το ζήτημα των κοινωνικών ανισοτήτων, με τα υψηλότερα ποσοστά να βρίσκονται στην Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ρουμανία.

«Η ανασφάλεια και η αστάθεια των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με τη σημαντική έλλειψη επενδύσεων στις κοινωνικές υπηρεσίες και τα συστήματα κοινωνικής προστασίας, έχουν αφήσει περίπου 95,3 εκατομμύρια άτομα στην ΕΕ σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού – με ένα στα πέντε να είναι παιδιά», υπογράμμισε ο de Bonfils από την Κοινωνική Πλατφόρμα.

Ανεργία και οικονομική ανάπτυξη

Η στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης είναι το τρίτο πιο σημαντικό ζήτημα για τους Ευρωπαίους ψηφοφόρους, με το 62% των ερωτηθέντων να το χαρακτηρίζει ως προτεραιότητα, με την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ρουμανία να είναι οι χώρες με τον υψηλότερο αριθμό πολιτών που το χαρακτήρισαν έτσι.

Με βάση την ηλικία, πιο ανήσυχοι δηλώνουν όσοι είναι άνω των 50 ετών, ενώ οι Ευρωπαίοι χειρώνακτες και οι άνθρωποι που σκοπεύουν να ψηφίσουν την κεντροδεξιά ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), είχαν τα υψηλότερα ποσοστά ανθρώπων που χαρακτήρισαν την οικονομική ανάπτυξη ως προτεραιότητα.

Υπενθυμίζεται ότι η ευρωπαϊκή οικονομία είδε μια μικρή αύξηση του ΑΕΠ στο τέλος του 2023, αλλά οι χώρες της ευρωζώνης μόλις και μετά βίας απέφυγαν την ύφεση, με τις μεγαλύτερες οικονομίες του μπλοκ, την Γερμανία και την Γαλλία να συμπαρασύρουν τα στοιχεία.

Στο πλαίσιο ενός σταθερού ποσοστού ανεργίας της τάξης του 6% στην ΕΕ, η καταπολέμησή της βρέθηκε στην πέμπτη θέση του καταλόγου προτεραιοτήτων.
Περίπου το 57% των Ευρωπαίων τη θεωρεί προτεραιότητα, ενώ ένα άλλο 34% την χαρακτηρίζει σημαντική αλλά όχι προτεραιότητα.

Τα υψηλότερα ποσοστά ατόμων που χαρακτηρίζουν ως προτεραιότητα την αντιμετώπιση της ανεργίας προέρχονται από την Πορτογαλία (80%), την οποία ακολουθούν στενά η Ισπανία, η Ελλάδα και η Ιταλία. Ανά ηλικιακή ομάδα, τα άτομα μεταξύ 55 και 64 ετών βρέθηκαν στην κορυφή, ενώ ανά επαγγελματική κατηγορία οι χειρώνακτες εργάτες πήραν το προβάδισμα.

Η ατζέντα των πολιτικών ομάδων στο ΕΚ για τα επόμενα χρόνια

Οι εμπειρογνώμονες και οι πολιτικοί διαφωνούν ως προς το ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της ΕΕ τα επόμενα χρόνια για να τεθεί υπό έλεγχο η οικονομία, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι ευρωβουλευτές ξεκινούν τις νέες τους θητείες.

Η Κομισιόν μείωσε πρόσφατα την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της ΕΕ στο 0,9% για φέτος, αναμένοντας ότι η οικονομία θα σταθεροποιηθεί περαιτέρω το δεύτερο εξάμηνο του 2024. Παρ’ όλα αυτά, οι πολιτικές ομάδες σε όλο το ημικύκλιο είναι διχασμένες ως προς τον τρόπο βελτίωσης των οικονομικών συνθηκών, την αντιμετώπιση της ακρίβειας και την αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Για την Renew Europe, η ΕΕ πρέπει «να αυξήσει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της ΕΕ και να απελευθερώσει το δυναμικό των μικρών μας επιχειρήσεων, […] να μειώσει τη γραφειοκρατία και τις ενεργειακές μας εξαρτήσεις, να δημιουργήσει μεγαλύτερη πρόσβαση σε άλλες αγορές, να καταστήσει το εμπόριο δικαιότερο και να κινητοποιήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις για την καινοτομία».

Για την Αριστερά, εκτός από την αύξηση των επενδύσεων στις δημόσιες δομές (υγείας, παιδείας, ασφάλισης), η λύση στα σημερινά προβλήματα βρίσκεται στην τροποποίηση των φορολογικών καθεστώτων. «Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, οι υψηλές τιμές μπορούν να αντιμετωπιστούν με αξιοπρεπή εργασία και μισθούς, σε συνδυασμό με τη φορολόγηση των υπερκερδών και μια πιο προοδευτική προσέγγιση στη φορολογία γενικότερα, με έμφαση στον πλούτο και όχι στο εισόδημα», δήλωσε εκπρόσωπος της ομάδας στο Euronews Business.

Οι Πράσινοι σκοπεύουν επίσης να αντιμετωπίσουν τις ανισότητες στην οικονομική τους ατζέντα εν μέρει μέσω της φορολογίας, υποστηρίζοντας ότι οι προτάσεις τους «θα μειώσουν τη φορολογική επιβάρυνση των εργαζομένων και θα υποστηρίξουν την πρόσβαση στην ενέργεια, τα τρόφιμα και τη στέγαση για τους φτωχότερους, αυξάνοντας τους φόρους στους ρυπαντές και τους υπερπλούσιους». Είπαν επίσης ότι «το καθολικό βασικό εισόδημα πρέπει να ερευνηθεί και να μελετηθεί».

Όσον αφορά στην Κοινωνική Πλατφόρμα, μια ευρωπαϊκή οδηγία για ένα επαρκές ελάχιστο εισόδημα είναι το «βασικό βήμα για την αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων», καθώς τονίζει πως ούτε ένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν έχει «ένα σύστημα ελάχιστου εισοδήματος που να είναι πάνω από το όριο της φτώχειας».

Ανεξάρτητα από την πορεία δράσης που θα επιλεγεί, οι επόμενοι υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής στην ΕΕ έχουν πολλή δουλειά μπροστά τους: σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του Euronews, μόνο το 28% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η ΕΕ είχε θετικό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, ενώ το 36% εκφράζει αρνητικά συναισθήματα. Εναπόκειται στη νέα Κομισιόν, καθώς και στη νέα σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να αντιστρέψουν αυτή την τάση.