Μπροστά στα μάτια μας γίνονται πάντα οι γυναικοκτονίες

Κατανοώ πλήρως την οργή που υπάρχει επειδή η τελευταία γυναικοκτονία έγινε έξω από ένα αστυνομικό τμήμα στο οποίο είχε καταφύγει η άτυχη γυναίκα ακριβώς για να ζητήσει προστασία από τον τέως σύντροφό της που τελικά τη δολοφόνησε.

Όπως και να το δει κανείς κανένα αίσθημα ασφάλειας δεν μπορεί να γεννήσει το γεγονός ότι είχαμε μια γυναικοκτονία ακριβώς έξω από ένα αστυνομικό τμήμα.

Μόνο που θεωρώ ότι το πρόβλημα είναι βαθύτερο και έχει να κάνει με το πώς επιμένουμε να μην καταλαβαίνουμε τι σημαίνει έμφυλη βία, να μην λέμε ακόμη με το όνομά της τη γυναικοκτονία, με ποινική κατοχύρωση του όρου.

Γιατί οι γυναικοκτονίες ούτως ή άλλως μπροστά στα μάτια μας συμβαίνουν και εξακολουθούμε να μην κάνουμε και πολλά για την εξάλειψή τους.

Γιατί απλώς συμπεριφερόμαστε σαν να μην υπάρχει η έμφυλη βία και η κακοποίηση.

Και μετά απλώς «πέφτουμε από τα σύννεφα», μια που ο φονιάς «δεν είχε δώσει δικαιώματα».

Όμως, στην πραγματικότητα η κακοποίηση δεν είναι ποτέ «κεραυνός εν αιθρία».

Τα σημάδια της κακοποιητικής συμπεριφοράς υπάρχουν εκεί καιρό πριν, κρούοντας κώδωνα κινδύνου, αλλά οι περισσότεροι κωφεύουν, είτε από φόβο, είτε από αδιαφορία, είτε από μια διαστρεβλωμένη αντίληψη του «τα εν οίκω μη εν δήμω», που σε ακραίες καταστάσεις καταντά συναυτουργία σε έγκλημα.

Τα βλέπει κανείς στον κτητικό τρόπο με τον οποίο άντρες αντιμετωπίζουν τις συντρόφους.

Το αντιλαμβάνεται από τον τρόπο που τους μιλούν και τις υποτιμούν, που τις περισσότερες φορές συμπυκνώνεται στο «εγώ ξέρω καλύτερα».

Το καταλαβαίνει από όλα τα σημάδια βίαιης συμπεριφοράς, σε λεκτικό, αλλά και σωματικό επίπεδο.

Και αυτό ισχύει για τους γείτονες, τους συγγενείς, τους φίλους.

Αλλά και για τις «αρχές», συμπεριλαμβανομένης της αστυνομίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που εκ των υστέρων και όταν πια είναι πολύ αργά μαθαίνουμε ότι είχαν υπάρξει οχλήσεις και καταγγελίες στις αρμόδιες αρχές, ενίοτε και μηνύσεις του θύματος κατά του δράστη.

Αλλά δυστυχώς ακόμη και όταν το πρόβλημα είναι εκεί μπροστά μας, εμείς συχνά θέλουμε να το προσπεράσουμε ή να φορτώσουμε  σε κάποιον άλλο την ευθύνη.

Επιλογή που όταν την κάνουν π.χ. ένστολοι που υποτίθεται ότι πρέπει να προσφέρουν ασφάλεια μπορεί να αποβεί μοιραία.

Όμως, η ουσία είναι αλλού.

Πρέπει επιτέλους να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν έχουμε να κάνουμε με «προβλήματα στο σπίτι», με «καυγάδες ζευγαριών», με «ιδιωτικά ζητήματα που δεν μας αφορούν».

Πρέπει να καταλάβουμε ότι υπάρχουν γυναικοκτονίες, που δεν είναι απλώς δολοφονίες και ότι αυτό δεν είναι «εμμονή των φεμινιστριών».

Δηλαδή, να καταλάβουμε ότι έχουμε να κάνουμε με έμφυλη βία.

Κοινώς, τη βία που προκύπτει επειδή η κοινωνία μας παρά την τυπική ισότητα παραμένει πατριαρχική και σεξιστική και εξακολουθεί να αναπαράγει «τοξική αρρενωπότητα» που στο όριο γίνεται «δολοφονική αρρενωπότητα».

Τη βία, που, ακριβώς επειδή είναι κοινωνικό και όχι ιδιωτικό φαινόμενο, πρέπει να μην αποσιωπάται, αλλά να καταγγέλλεται και να προσφέρεται προστασία στα υποψήφια θύματα πριν να είναι αργά.

Τη βία που απαιτεί άμεσες παρεμβάσεις από όλους, δηλαδή όχι απλώς είναι ανεπίτρεπτο να προσποιούμαστε ότι δεν υπάρχει, αλλά πολύ περισσότερο πρέπει να τη θεωρούμε «δική μας υπόθεση» και να απευθυνόμαστε στις αρχές και αυτές να αναλαμβάνουν την ευθύνη που τους αναλογεί: να στείλουν περιπολικό, να προσφέρουν προστασία, να κάνουν σύλληψη, να μεταφέρουν σε ασφαλή χώρο τη γυναίκα, να εξασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρχει απειλή.

Προφανώς αυτά είναι τα άμεσα μέτρα. Και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ανάγκη να υπάρξουν βαθιές αλλαγές, στις ριζωμένες νοοτροπίες, στις αντιλήψεις, στις συμπεριφορές, αρά στην παιδεία και την ευαισθητοποίηση σε αυτά τα ζητήματα. Όμως, τουλάχιστον μπορούν να εξασφαλίσουν ότι δεν θα μετράμε άλλα θύματα γυναικοκτονιών μπροστά στα μάτια μας.