Πολωνία: Η ακροδεξιά παραμένει πρώτη μετά και τις τοπικές εκλογές

Το εθνικιστικό κόμμα της αντιπολίτευσης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) ήρθε πρώτο στις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση της Πολωνίας, όπως έδειξε exit poll την Κυριακή το οποίο επικαλείται το Reuters, γεγονός που αποτελεί πλήγμα για τις φιλοδοξίες του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ να εδραιώσει τη νομή του στην εξουσία.

Εάν επιβεβαιωθούν, τα αποτελέσματα θα διαψεύσουν τις ελπίδες του Τουσκ να οδηγήσει την ομάδα του Συνασπισμού Πολιτών (KO) στην πρώτη θέση στις εκλογές ανεξάρτητα από τους εταίρους του στην κυβερνητική συμμαχία.

Ενώ το PiS προηγήθηκε του KO, εξακολουθούσε να βρίσκεται πολύ πίσω από το συνολικό αποτέλεσμα των τριών ομάδων που απαρτίζουν την κυβέρνηση συνασπισμού και φαινόταν ότι θα έχανε την εξουσία σε ορισμένες περιφερειακές κυβερνήσεις. Το PiS συγκέντρωσε 33,7%, σύμφωνα με το exit poll της Ipsos, μπροστά από το κεντρώο KO, το οποίο είχε 31,9%. Οι άλλες ομάδες που συμμετέχουν στην κυβέρνηση, ο χριστιανοσυντηρητικός Τρίτος Δρόμος και η Αριστερά συγκέντρωσαν 13,5% και 6,8% αντίστοιχα.

Ο Τουσκ κυβερνά με συνασπισμό ως δεύτερος, αλλά δεν έχει αντιστρέψει ακόμα το κλίμα

«Το αβύθιστο PiS… Όπως και να το δει κανείς, πρόκειται για μια σημαντική ήττα για την εικόνα (του κόμματος του Ντόναλντ Τουσκ)», έγραψε στο Χ ο Krzysztof Izdebski, διευθυντής πολιτικής στο think tank του Ιδρύματος Stefan Batory (σ.σ. «Πολωνός» βασιλιάς του 16ου αιώνα).

Ο Τουσκ ανέβηκε στην εξουσία μετά από εθνικές εκλογές τον Οκτώβριο με υποσχέσεις να αντιστρέψει τη δημοκρατική οπισθοδρόμηση, να ενισχύσει τα δικαιώματα των γυναικών και των μειονοτήτων και να αποκαταστήσει τους δεσμούς με τους δυτικούς συμμάχους της Πολωνίας που είχαν γίνει τεταμένοι υπό την προηγούμενη κυβέρνηση.

Το PiS ήρθε πρώτο στις εκλογές αυτές, αλλά έχασε την πλειοψηφία του, ενώ το κόμμα και οι σύμμαχοί του μαστίζονται από εσωτερικές διαμάχες. Οι Βρυξέλλες παρακολουθούν στενά την πορεία του συνασπισμού του Τουσκ, καθώς αντιμετωπίζει τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο, ενώ οι πανευρωπαϊκές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η λαϊκιστική δεξιά θα έχει καλές επιδόσεις.

Η ισχυρή συμμετοχή στην ανατολική Πολωνία και την ύπαιθρο στηρίζουν την ακροδεξιά

Μιλώντας λίγο μετά τη δημοσίευση των exit polls, ο Τουσκ δήλωσε ότι η αποτυχία της ομάδας του να αναδειχθεί στην κορυφή οφείλεται εν μέρει στην ισχυρή συμμετοχή στις εστίες του PiS στην ανατολική Πολωνία και σε όλη την ύπαιθρο. Ένα μέρος όπου το κόμμα του τα πήγε πολύ καλά ήταν στη Βαρσοβία, όπου ο νυν δήμαρχος Rafal Trzaskowski, 52 ετών, εξασφάλισε την επανεκλογή του χωρίς να χρειαστεί να πάει σε δεύτερο γύρο ψηφοφορίας.

Πολιτικοί παρατηρητές δήλωσαν ότι η ισχυρή παρουσία του στην πρωτεύουσα ενίσχυσε τις προοπτικές του να προταθεί ως υποψήφιος πρόεδρος στις εκλογές που θα διεξαχθούν το επόμενο έτος.
Η θέση αυτή θεωρείται κλειδί για τις φιλοδοξίες της κυβέρνησης Τουσκ να μεταρρυθμίσει το δικαστικό σώμα, το οποίο, σύμφωνα με επικριτές, είχε πολιτικοποιηθεί υπό την εξουσία του PiS, και να μειώσει την επιρροή των συντηρητικών ιδεωδών του PiS στη δημόσια ζωή.

«Τώρα ο KO θα πρέπει να πείσει τον Trzaskowski (να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος), αντί να πρέπει να ζητήσει ο ίδιος υποστήριξη», δήλωσε ο Rafał Chwedoruk, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Ο συντηρητικός σύμμαχος του PiS και νυν πρόεδρος Adreij Duda, 51 ετών, έχει δεσμευτεί να αντιταχθεί σε μεγάλο μέρος της ατζέντας του Τουσκ και τον περασμένο μήνα άσκησε βέτο σε νομοσχέδιο για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των γυναικών στην επείγουσα αντισύλληψη. Ο Trzaskowski έχασε από τον Duda στις προεδρικές εκλογές του 2020.