Καμπανάκι πυρομετεωρολόγου: Μεγάλη ανησυχία για τις δασικές πυρκαγιές – Το τρίπτυχο της διαχείρισης

Τον κώδωνα του κινδύνου για τις δασικές πυρκαγιές χτυπά ο πυρομετεωρολόγος – ερευνητής στο Αστεροσκοπείο Αθηνών Θεόδωρος Γιάνναρος.

Όπως σημείωσε ο κ. Γιάνναρος ο θερμός φετινός χειμώνας είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αρκετών «νεκρών βασικών καυσίμων» σε πολλές εκτάσεις της χώρας, δηλαδή νεκρής βλάστησης η οποία προσφέρεται ως «προσάναμμα» σε μια πυρκαγιά.

Μιλώντας στην ΕΡΤ ο πυρομετεωρολόγος τόνισε πως «ταυτόχρονα έχουμε αυτό το θερμό και ξηρό καιρό των τελευταίων ημερών, ο οποίος φέρνει αυτά τα βασικά καύσιμα σε μια κατάσταση η οποία είναι έτοιμα να αναφλεχθούν και να συντηρήσουν τη φωτιά καθώς και να τη μεταδώσουν. Υπό αυτή την έννοια λοιπόν, δεν προκαλεί καμία έκπληξη η συγκεκριμένη δραστηριότητα των δασικών πυρκαγιών, ωστόσο προκαλεί πάρα πολύ μεγάλη ανησυχία».

«Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν παίζουμε με τη φωτιά»

Απαντώντας στο εάν οι πυρκαγιές συνδέονται μόνο με τις συνθήκες στο περιβάλλον, ο πυρομετεωρολόγος υποστήριξε ότι «είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ό,τι η φωτιά δεν μπαίνει από μόνη της. Δηλαδή η κλιματική αλλαγή για την οποία συζητάμε δημιουργεί μεν ένα περιβάλλον στο οποίο η φωτιά μπορεί πολύ πιο εύκολα να ξεκινήσει, να εξαπλωθεί και να αποκτήσει διαστάσεις που να την καταστούν επικίνδυνη. Ωστόσο για να μπει μια φωτιά χρειάζεται μια σπίθα, η σπίθα φωτιά δυστυχώς, όταν μιλάμε για τη Μεσόγειο αλλά και για την περιοχή μας, είναι συνήθως ο άνθρωπος».

Σύμφωνα με τον ίδιο, «είτε μιλάμε για αμέλεια, για καύση υπολειμμάτων αγροτικών καλλιεργειών και κλαδιών, είτε μιλάμε για αστοχίες στα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Είναι σημαντικό λοιπόν ό,τι έχουμε ένα περιβάλλον που είναι πολύ πιο ευνοϊκό για τη φωτιά, αλλά θα πρέπει να επενδύσουμε πάρα πολύ στο να αυξήσουμε την ενσυναίσθηση του κόσμου, ειδικά σε τέτοιες περιόδους που παρότι είμαστε εκτός αντιπυρικής περιόδου οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν παίζουμε με τη φωτιά».

Όσον αφορά την ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού για το καλοκαίρι επισήμανε ότι εκτιμά ότι «είμαστε σίγουρα περισσότερο έτοιμοι από τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο πιστεύω ότι υπάρχουν πάρα πολλά να γίνουν. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κινούμαστε περισσότερο στο επίπεδο της απόκρισης, δηλαδή εφόσον υπάρξει κάπου μια φωτιά, να μπορέσουμε πολύ γρήγορα να την καταστείλουμε και να την περιορίσουμε. Αυτό είναι δυστυχώς μια προσέγγιση η οποία διαχρονικά έχει οδηγήσει και στο πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε σήμερα. Είναι το παράδοξο της φωτιάς, επειδή ακριβώς καταστείλαμε όλες τις φωτιές όταν αυτές ξεκινούσαν αυτή τη στιγμή έχουμε φτάσει να έχουμε συσσώρευση βασικών καυσίμων και να έχουμε δάση με βλάστηση συνεχής και πυκνή, με αποτέλεσμα να έχουμε δασικές πυρκαγιές όπως αυτές που βλέπουμε».

Συνεχίζοντας ο Θεόδωρος Γιάνναρος σημείωσε ότι «αυτό στο οποίο θα πρέπει να επενδύσουμε είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών. Συγκεκριμένα, υπάρχουν πέντε πυλώνες που θα μας βοηθήσουν να μελετήσουμε τι έχει συμβεί στο παρελθόν ποιοτικά και ποσοτικά, να καταλάβουμε πώς συμπεριφέρονται οι δασικές πυρκαγιές και να περιορίσουμε το ρίσκο, δηλαδή να μην έχουμε έναρξη φωτιάς από αμέλεια. Η Ετοιμότητα, η απόκριση και η αποκατάσταση είναι πολύ συγκεκριμένα πράγματα».

Για την αύξηση των πυρκαγιών τους ανοιξιάτικους μήνες

Για το εάν βλέπει το ξεκίνημα της περιόδου των πυρκαγιών πιο νωρίς, ενδεχομένως και από τα τέλη Μαρτίου είπε πως «νομίζω ότι έχει νόημα να ανοίξει μια τέτοια κουβέντα, είτε μιλάμε για τα τέλη Μαρτίου είτε για τις αρχές Απριλίου. Τα στοιχεία τα οποία έχουμε στη διάθεσή μας εμείς και προέρχονται και από το Πυροσβεστικό Σώμα, δείχνουν πράγματι ό,τι κατά τη διάρκεια των ανοιξιάτικων μηνών, κυρίως τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, καταγράφουμε τα τελευταία χρόνια μια αύξηση στον αριθμό της έναρξης των δασικών πυρκαγιών. Αυτό έχει να κάνει και με την κλιματική αλλαγή όπου υπάρχουν ευνοϊκότερες συνθήκες, ωστόσο συνδέεται και με την αμέλεια που δείχνει ο κόσμος, επειδή όντας έξω από την αντιπυρική περίοδο, δείχνει αυτή την αμέλεια η οποία οδηγεί στις περισσότερες και πιο εύκολο σενάριο δασικών πυρκαγιών. Συνεπώς, θεωρώ ότι θα ήταν σκόπιμο να ανοίξει μια τέτοια κουβέντα».

Τέλος, σε ερώτηση για το εάν υπάρχει κάτι που να τον ανησυχεί για το φετινό καλοκαίρι -που αναμένεται να είναι δύσκολο- τόνισε ότι «δεν μπορούμε αυτή τη στιγμή να έχουμε μια εκτίμηση αν θα είναι πιο δύσκολο από τα προηγούμενα χρόνια. Σίγουρα προκαλεί ανησυχία το ό,τι έχουμε δασικές πυρκαγιές αυτή την περίοδο, οι οποίες απασχολούν εν δυνάμει στο Πυροσβεστικό Σώμα, ακόμη και με εναέρια μέσα, διότι όπως καταλαβαίνετε, αυτό αυξάνει τον ρυθμό με τον οποίο μπορεί να επέλθει κόπωση και καθώς πλησιάζουμε στο καλοκαίρι οι συνθήκες θα γίνονται σίγουρα χειρότερες. Το μόνο στο οποίο μπορούμε με σχετική βεβαιότητα να πούμε είναι ό,τι πάμε για ακόμη ένα θερμό καλοκαίρι. Αυτό δείχνουν τα προγνωστικά δεδομένα των εποχιακών προγνώσεων δείχνουν ότι πάλι θα έχουμε πολύ θετικές αποκλίσεις σε σχέση με τις φυσιολογικές για την εποχή θερμοκρασίες».