Ο Πικάσο στους Δελφούς – Μια έκθεση του ιδιοφυούς καλλιτέχνη μέσα από σπάνιες αφίσες και κεραμικά

Πενήντα πέντε σπάνιες, αυθεντικές αφίσες που φιλοτέχνησε ο Pablo Picasso με την τεχνική της λιθογραφίας, της χαλκογραφίας και του λινόλεουμ, αρκετές από τις οποίες έχει υπογράψει ο ίδιος, καθώς και είκοσι αντιπροσωπευτικά κεραμικά του καλλιτέχνη, συμμετέχουν στην έκθεση «PABLO PICASSO. Ο ιδιοφυής αγωνιστής της τέχνης και της δημοκρατίας μέσα από σπάνιες αφίσες και κεραμικά του», που εγκαινιάζεται το Σάββατο 11 Μαΐου 2024 και ώρα 19:00 στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών (Ε.Π.Κε.Δ.) στους Δελφούς. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 10 Ιουνίου 2024.

Όπως αναφέρουν οι διοργανωτές, όλες οι αφίσες της έκθεσης ανήκουν στον συλλέκτη και γνώστη του χαρακτικού έργου του Picasso, Werner Röthlisberger, ο οποίος έχει στην κατοχή του διακόσιες πενήντα πρωτότυπες αφίσες του Picasso, μια παγκοσμίου φήμης συλλογή, η οποία έχει παρουσιαστεί με επιτυχία στην Ελβετία και τώρα εκτίθεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Παράλληλα, θα εκτεθούν είκοσι αντιπροσωπευτικά κεραμικά του Picasso, που είναι το ίδιο πολύτιμα στην εκφραστική τους δύναμη, όπως το εκπληκτικό βάζο με τον αποφασισμένο ταυρομάχο να σκοτώνει τον μανιασμένο ταύρο και τους θεατές της αρένας να παρακολουθούν τις στιγμές ανάμεσα στη ζωή και στο θάνατο.

Επίσης, τα πιάτα και τα κανάτια του μαρτυρούν το πάθος του για την γήινη και ταπεινή ύλη του πηλού και την τέχνη της κεραμικής.

Οι αφίσες και τα κεραμικά του Picasso μαρτυρούν την καλλιτεχνική του διαδρομή και αντανακλούν την αξία της ζωγραφικής του. Ο μινώταυρος, οι κένταυροι και οι φαύνοι στοιχειώνουν το έργο του

Άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο  

Ο πρόεδρος του Ε.Π.Κε.Δ., καθηγητής του Χάρβαρντ, Παναγιώτης Ροϊλός, αναφέρει για τον Πάμπλο Πικάσο (1881-1973) ότι είναι «μία από τις εμβληματικότερες μορφές της νεοτερικής τέχνης, που σφράγισε ανεξίτηλα όχι μόνο τα φορμαλιστικά χαρακτηριστικά των εικαστικών τεχνών με τις οποίες ασχολήθηκε (ζωγραφική, γλυπτική, κεραμική, χαρακτική, κολάζ) αλλά και τους τρόπους με τους οποίους κορυφαίοι εκπρόσωποι του ευρωπαϊκού και ευρύτερα του παγκόσμιου πολιτισμού τον εικοστού αιώνα θα προσέγγιζαν (καλλιτεχνικά και στοχαστικά) θέματα αισθητικά, πολιτικά και κοινωνικά.

Ποτέ πια μετά τον επαναστατικό, ως προς την αισθητική του, πίνακά του που είναι γνωστός με τον σεμνότυφο (παρά με τον αρχικό του, τον επιλεγμένο από τον ίδιο τον Πικάσο) τίτλο Les Demoiselles d’Avignon (1907), οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες δεν θα αντικρίσουν τον κόσμο ξανά με τα ίδια μάτια…».

Δείτε το βίντεο 

Πέρα από τη σφαίρα της τέχνης

Ο διευθυντής του Ε.Π.Κε.Δ., καθηγητής του Παντείου, Ανδρέας Γκόφας, δηλώνει: «Η διοργάνωση αυτής της έκθεσης, με αφορμή τον φετινό εορτασμό των πενήντα ετών από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα μας, συνδέεται άμεσα με την καταστατική αποστολή του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, η ίδρυση του οποίου το 1977 αποτέλεσε μια σημαντική πρωτοβουλία της μεταπολιτευτικής περιόδου. Αποτελεί δε λαμπρή συνέχεια του πολυετούς εικαστικού προγράμματος του Κέντρου το οποίο εγκαινιάστηκε το 1988 με τη Διεθνή Συνάντηση «Οι Εικαστικές Τέχνες στο τέλος του 20ού αιώνα».

Ελπίζουμε οι επισκέπτες της έκθεσης να εμπνευστούν από το έργο του Πικάσο, η επιρροή του οποίου εκτείνεται πολύ πέρα από τη σφαίρα της τέχνης, διαμορφώνοντας την αντίληψή μας για τη δημοκρατία και την ιδιότητα του πολίτη στον σύγχρονο κόσμο, και να ευεργετηθούν από την επίσκεψή τους σε αυτή την ασύλληπτης φυσικής ομορφιάς και διαχρονικής πνευματικής ακτινοβολίας εστία του Κέντρου Δελφών».

Πρόκειται για μορφές που, μέσα από την οπτική των μεταμορφώσεων, αποπνέουν τη χαρά της ζωής και το μεσογειακό φως, με πλαστικότητα και όγκο

Ο μινώταυρος, οι κένταυροι και οι φαύνοι στοιχειώνουν το έργο του

Ο επιμελητής της έκθεσης Τάκης Μαυρωτάς επισημαίνει: «Οι αφίσες του Picasso αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του χαρακτικού του έργου και η πληθωρική του προσωπικότητα τον οδήγησε στο να μπορεί συνεχώς να δημιουργεί νέα έργα, χωρίς να αντιγράφει τον εαυτό του και, ταυτόχρονα, με την ευρυμάθειά του να ορίζει βαθιές τομές στην εξέλιξη της τέχνης. Οι λιθογραφικές, χαλκογραφικές και σε λινόλεουμ αφίσες του, εκφράζουν μια δυνατή οπτική επαλήθευση της ποίησής του για την τέχνη και τη ζωή. Οι αφίσες ήταν το μέσο για να μεταφέρει τα δικά του μηνύματα για την ειρήνη και τη δημοκρατία, την τέχνη και τη ζωή. Αφίσες που πάντα οπτικοποιούν μια είδηση, ένα μήνυμα, ένα γεγονός, και είναι ισοδύναμης αξίας των σχεδίων και των χαρακτικών του με την αξιοποίηση της αισθητικής του καθαρού περιγράμματος και της ακρίβειας.

Οι διαστάσεις των γραμμάτων, το σχέδιο τους -πεζά ή κεφαλαία- με το προσωπικό καλλιτεχνικό του ύφος είναι ευανάγνωστα, αφού άλλοτε χρησιμοποιεί μόνο κεφαλαία ευδιάκριτα γράμματα και άλλοτε αξιοποιεί τη χειρόγραφη γραφή του σαν να πρόκειται για ένα προσωπικό γράμμα ή μια ιδιωτική πρόσκληση. Έτσι καταφέρνει, με τις ιδιομορφίες του γραφικού του χαρακτήρα, να επιβάλει στον αναγνώστη μια άμεση προσωπική μετάδοση του μηνύματός του στον θεατή […] Οι αφίσες και τα κεραμικά του Picasso μαρτυρούν την καλλιτεχνική του διαδρομή και αντανακλούν την αξία της ζωγραφικής του. Ο μινώταυρος, οι κένταυροι και οι φαύνοι στοιχειώνουν το έργο του. Πρόκειται για μορφές που, μέσα από την οπτική των μεταμορφώσεων, αποπνέουν τη χαρά της ζωής και το μεσογειακό φως, με πλαστικότητα και όγκο.

Η έκθεση έχει ιδιαίτερη καλλιτεχνική αξία και εκπαιδευτική σημασία

Η απέριττη γνώριμη γραμμή της τέχνης του συμπορεύεται με την αυθεντική απλότητα της γραμμής της αρχαίας ελληνικής τέχνης. Ο Picasso, άλλοτε ως αρλεκίνος και άλλοτε ως ταυρομάχος, πολέμησε τη βία και τον σκοταδισμό, υπηρετώντας με την τέχνη του την ελευθερία και τα ανθρώπινα ιδεώδη. Πρωτοπόρος των μεγάλων αισθητικών ανατροπών του 20ού αιώνα, προσέγγισε με διεισδυτικότητα τους μύθους και την ιστορία, τα όρια του ανθρώπου και του κόσμου».

Η έκθεση έχει ιδιαίτερη καλλιτεχνική αξία και εκπαιδευτική σημασία. Αποτελεί δε συνέχεια του εικαστικού προγράμματος του Ε.Π.Κε.Δ., όπου ενδεικτικά αναφέρουμε τις σημαντικές εκθέσεις των Takis, Chryssa, Φασιανού, Τσόκλη καθώς και τις θεματικές Κίονες και Πεσσοί, Η Κληρονομιά του Απόλλωνα, Πηλός και Πλαστική δημιουργία, που είχε επιμεληθεί ο θεωρητικός και κριτικός τέχνης Τάκης Μαυρωτάς. Η έκθεση συνοδεύεται από πολυσέλιδο κατάλογο με όλα τα εκτιθέμενα έργα και θεωρητικά κείμενα των Παναγιώτη Ροϊλού και Τάκη Μαυρωτά που προσεγγίζουν την τεράστια προσφορά του στη χαρακτική και την κεραμική, καθώς και ένα παραμύθι εμπνευσμένο από τη ζωή του μεγάλου ζωγράφου των εκδόσεων ΑΜΜΟΣ. Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν προγραμματισμένες ξεναγήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης.

Την Κυριακή 12 Μαΐου, στις 10.30 θα πραγματοποιηθεί Στρογγυλή Τράπεζα με θέμα «Πάμπλο Πικάσο, ο μεγάλος ανανεωτής της τέχνης του 20ου αιώνα», με εισηγητές τους Παναγιώτη Ροϊλό, πρόεδρο του Ε.Π.Κε.Δ., Ερατώ Χατζησάββα, πρύτανη Α.Σ.Κ.Τ, Συραγώ Τσιάρα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μιχάλη Αρφαρά, χαράκτη και ζωγράφο, Μαρίτσα Τραυλού, κεραμίστρια και Τάκη Μαυρωτά, θεωρητικό και κριτικό της Τέχνης.

*Με στοιχεία από το ΑΠΕ-ΜΠΕ