Υποκλοπές: Ενημέρωση για κάθε θύμα παρακολούθησης

Για πρώτη φορά, και μάλιστα με ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας – ενός εκ των τριών ανώτατων δικαστηρίων της χώρας μας –, δημιουργείται θεσμικός διάδρομος, οδηγώντας απευθείας στην ΑΔΑΕ όχι μόνο τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Νίκο Ανδρουλάκη, αλλά και κάθε άλλο θιγόμενο πρόσωπο από την παραβίαση του συνταγματικού αγαθού του απορρήτου των επικοινωνιών που θα θελήσει να πληροφορηθεί τους λόγους της παρακολούθησής του.

Ούτε ένας δικαστής του ΣτΕ δεν βρέθηκε να διατυπώσει αντίθετη γνώμη ως προς την αντισυνταγματικότητα του νόμου του 2021

«Το εκτόπισμα της απόφασης αυτής, που έχει αναμφίβολα νομικές και πολιτικές διαστάσεις, γίνεται ακόμα μεγαλύτερο λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή φέρει τη σφραγίδα της Ολομέλειας του ΣτΕ και ότι δεν βρέθηκε ούτε ένας ανώτατος δικαστικός λειτουργός ο οποίος να διατυπώσει αντίθετη γνώμη ως προς την αντισυνταγματικότητα του νόμου του 2021 που απαγόρευε την καθολική ενημέρωση των προσώπων που είχαν τεθεί σε καθεστώς παρακολούθησης από την ΕΥΠ», όπως επισημαίνουν ανώτατες δικαστικές πηγές, θέλοντας να καταδείξουν την αξία της απόφασης αυτής, την οποία χαρακτηρίζουν ως «παρακαταθήκη για την προστασία του κράτους δικαίου».

Το σκεπτικό της απόφασης

«Η ρύθμιση του άρθρου 87 του Ν. 4790/2021, με το οποίο θεσπίστηκε στην περίπτωση επιβολής του μέτρου άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας η πλήρης απαγόρευση της δυνατότητας ενημέρωσης του θιγομένου, μετά τη λήξη του μέτρου, ακόμη και όταν δεν υφίσταται διακινδύνευση των σκοπών εθνικής ασφάλειας που οδήγησαν στην επιβολή του, αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του απαραβίαστου της επικοινωνίας, που δεν δικαιολογείται στο πλαίσιο της λειτουργίας του κράτους δικαίου, και, συνεπώς, αντίκειται στα άρθρα 19 παρ. 1 του Συντάγματος, 5 παρ. 1 και 15 παρ. 1 της οδηγίας 2002/58, 7, 8 και 11 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και 8 της ΕΣΔΑ και είναι ανίσχυρη».

Στη φράση αυτή συμπυκνώνονται όλες οι σκέψεις των ανώτατων δικαστών, οι οποίοι παρέδωσαν τη «σκυτάλη» της ενημέρωσης στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) και τον πρόεδρό της, επίτιμο αντιπρόεδρο του ΣτΕ, Χρήστο Ράμμο.

Η λίστα με τα πρόσωπα

Η απόφαση του ΣτΕ αποτελεί «εισιτήριο» και για κάθε άλλο θιγόμενο πρόσωπο, που ήταν στόχος παρακολούθησης, να ζητήσει ξεχωριστή ενημέρωση από την ΑΔΑΕ για τη δική του περίπτωση.

Στον κατάλογο, σύμφωνα με όσα είχε αναφέρει από το βήμα της Βουλής ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, τον Ιανουάριο του 2023, με βάση τον φάκελο που είχε λάβει από την ΑΔΑΕ, περιλαμβάνονται τα ονόματα του πρώην υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, του πρώην αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου.

Ο Αλέξης Τσίπρας είχε συμπεριλάβει στον ίδιο κατάλογο και τον πρώην αρχηγό ΓΕΣ Χαράλαμπο Λαλούση, τον πρώην σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Αλέξανδρο Διακόπουλο, καθώς και τους πρώην γενικούς διευθυντές Εξοπλισμών Θεόδωρο Λάγιο και Αριστείδη Αλεξόπουλο. Μεταξύ άλλων, την παρακολούθησή τους έχουν καταγγείλει ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης και η ελληνοαμερικανίδα ειδικός κυβερνοασφάλειας Αρτεμις Σίφορντ.

Υπό το φως των νέων δεδομένων, όλα τα πρόσωπα – δημοσιογράφοι και αξιωματούχοι – που είχαν τεθεί υπό παρακολούθηση από την ΕΥΠ, τώρα μπορούν να ζητήσουν επίσημα να πληροφορηθούν τον λόγο που είχαν γίνει στόχοι παρακολούθησης. Πόσα και ποια από τα πρόσωπα αυτά τις επόμενες μέρες θα τα δούμε να περνούν την είσοδο των γραφείων της ΑΔΑΕ, είναι άγνωστο.

Πώς θα γίνει όμως αυτό; Με βάση την απόφαση του ΣτΕ, το επόμενο βήμα είναι να απευθυνθούν στην ΑΔΑΕ για τη σχετική ενημέρωση. Η Αρχή με τη σειρά της θα ρωτήσει την ΕΥΠ αν διακυβεύεται ο σκοπός της παρακολούθησης. Και εφόσον η απάντηση είναι αρνητική θα πρέπει η ΕΥΠ να χορηγήσει στην ΑΔΑΕ κάθε έγγραφο σχετικό με την παρακολούθηση.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»