Η Γαλλία πρότυπο στην καταπολέμηση ψευδών ειδήσεων

Η 5η Μαΐου του 2017 ήταν σημείο καμπής για τη Γαλλία. Στο πλαίσιο κυβερνοεπίθεσης χάκερ ανήρτησαν σε ιστοσελίδα 20.000 ηλεκτρονικά μηνύματα της προεκλογικής ομάδας του τότε υποψηφίου και μετέπειτα προέδρου Εμανουέλ Μακρόν. Η διαρροή έλαβε χώρα λίγο πριν από τον β΄ γύρο των εκλογών μεταξύ των υποψηφίων Εμανουέλ Μακρόν και Μαρίν Λεπέν στις 7 Μαΐου 2017. Σύμφωνα με τη γαλλική εφημερίδα Le Monde πίσω από τους χάκερ κρυβόταν το Κρεμλίνο.

Τα αποκαλούμενα «MacronLeaks» δεν απέτρεψαν την εκλογή Μακρόν. Άλλαξαν όμως πολλά στη Γαλλία. Ειδικοί εκτιμούν ότι η χώρα ανήκει πλέον στους πρωτοπόρους στη μάχη κατά της χειραγώγησης πληροφοριών. Η επιτυχία ενδέχεται να αποδειχθεί ιδιαιτέρως χρήσιμη ενόψει των ευρωεκλογών στις 6 Ιουνίου, αλλά και των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι.

Εντείνονται οι απόπειρες χειραγώγησης

«Από το 2017 γνωρίζουμε πόσο μεγάλη είναι η απειλή της παραπληροφόρησης», εξηγεί ο Μαρκ Αντουάν Μπριγιάν μιλώντας στην DW. Είναι επικεφαλής του γαλλικού Παρατηρητηρίου για την Ψηφιακή Επιρροή από το Εξωτερικό (Viginum), το οποίο έχει περίπου 50 συνεργάτες και λογοδοτεί απευθείας στον πρωθυπουργό. «Οι διαδηλώσεις των Κίτρινων Γιλέκων στα τέλη του 2018, η πανδημία, η δολοφονία του καθηγητή Σαμουέλ Πατί τον Οκτώβριο του 2020, δείχνουν ότι οι απόπειρες χειραγώγησης της πληροφόρησης εντείνονται τα τελευταία χρόνια», εκτιμά ο γάλλος ειδικός.

Το Παρατηρητήριο Viginum αποκαλύπτει τακτικά απόπειρες παραπληροφόρησης της γαλλικής κοινής γνώμης. Μεταξύ αυτών η λεγόμενη εκστρατεία «Σωσίας» σε επτά χώρες της ΕΕ, η οποία περιλάμβανε ενσωμάτωση ψευδών ειδήσεων σε ιστοσελίδες γνωστών ειδησεογραφικών μέσων παραποιώντας το λογότυπό τους. Στόχος της επίθεσης ήταν να δικαιολογηθεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Μια άλλη περίπτωση ήταν το λεγόμενο Portal Combat Network: 193 ιστότοποι, οι οποίοι φέρεται να δημιουργήθηκαν από εταιρεία στην προσαρτημένη από την Ρωσία χερσόνησο της Κριμαίας, διέδιδαν φιλορωσική προπαγάνδα σε Γαλλία, Γερμανία και Πολωνία. Για τον Νταβί Κολόν, καθηγητή ιστορίας στη έδρα πολιτικών επιστημών στο Παρίσι, δεν τίθεται ζήτημα «ορθής» ή «ψευδούς» είδησης»: «Οι χάκερ αποσκοπούν στη δημιουργία σύγχυσης και στην υπονόμευση δημοκρατικών θεσμών», δηλώνει ο γάλλος πολιτικός επιστήμονας.

Στόχος η διαίρεση των δυτικών κοινωνιών

Ο Νταβί Κολόν ανήκει στη Γαλλία στους κορυφαίους ειδικούς σε θέματα χειραγώγησης πληροφοριών: «Τον Φεβρουάριο του 2004 ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, μετέπειτα πρόεδρος, δήλωνε ότι το Κρεμλίνο θέλει να στηρίξει ευρωπαϊκά αντισυστημικά κόμματα. Σύμφωνα με τη Μόσχα, αυτά είναι στη Γαλλία το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN) της πρώην υποψήφιας για την προεδρία Μαρίν Λεπέν και το ακροαριστερό κόμμα Ανυπότακτη Γαλλία (LFI)», εξηγεί ο γάλλος ειδικός. Το 2014 η Μαρίν Λεπέν έλαβε δάνειο συνολικού ύψους 9 εκατομμυρίων ευρώ από την Πρώτη Τσεχορωσική Τράπεζα με έδρα την Πράγα. «Χρηματοδοτώντας τέτοια κόμματα, η Ρωσία θέλει να διαιρέσει τις κοινωνίες με απώτερο σκοπό τη διάλυσή τους εκ των έσω», προσθέτει ο Νταβί Κολόν.

Ο Αρτίρ ντε Λιντεκέρκε, διευθυντής ευρωπαϊκών υποθέσεων στην εταιρεία συμβούλων Rasmussen Global στις Βρυξέλλες και στο παρελθόν σύμβουλος στρατηγικής στο γαλλικό υπουργείο Άμυνας, διαπιστώνει ότι: «Η Γαλλία δεν αποτελεί τυχαία στόχο εκστρατειών χειραγώγησης. Ο στρατός μας έχει παρουσία σε πολλές χώρες, διοργανώνουμε συχνά συνόδους κορυφής και σημαντικές εκδηλώσεις και οι πολιτικοί μας παίρνουν συχνά προκλητικές θέσεις, όπως πρόσφατα ο πρόεδρος Μακρόν, όταν δεν απέκλεισε χερσαία στρατεύματα τρίτων χωρών στην Ουκρανία».

Ο καθηγητής Νταβί Κολόν εξάγει ένα θετικό συμπέρασμα από τις εμπειρίες των τελευταίων ετών στη συστηματική καταπολέμηση της παραπληροφόρησης: «Η Γαλλία αποτελεί συχνά στόχο, τώρα όμως έχουμε τη δυνατότητα να αντισταθούμε με επιτυχία. Η Γαλλία δεν είναι πλέον αδύναμη».

Επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος