Ευρωκοινοβούλιο: Τι περιλαμβάνει το νέο σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου

Μετά από πολλά χρόνια διαπραγματεύσεων πέρασε από το Ευρωκοινοβούλιο το νέο σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου. Ως ιστορική κίνηση χαρακτηρίστηκαν οι σαρωτικές αλλαγές στην μεταναστευτική νομοθεσία από όσους τις υποστήριξαν, ενώ ορισμένες ΜΚΟ τις κατέκριναν λέγοντας ότι αποτελούν βήμα προς τα πίσω για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, η ψηφοφορία της Τετάρτης, η οποία τώρα θα πρέπει να εγκριθεί από τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τερματίζει οκτώ χρόνια αδιεξόδου σχετικά με τις επανειλημμένες προσπάθειες για αυστηροποίηση της διαχείρισης των συνόρων και των διαδικασιών ασύλου.

Τι περιλαμβάνει το νέο σύμφωνο

Μεταξύ των διατάξεων που προβλέπονται από το νέο σύμφωνο είναι οι κάτωθι:

• Ταχύτερη εξέταση των αιτήσεων ασύλου, μεταξύ άλλων στα σύνορα της ΕΕ, και αποτελεσματικότερες επιστροφές
• Βελτιωμένη ταυτοποίηση κατά την άφιξη: υποχρεωτικοί έλεγχοι ασφάλειας, ευαλωτότητας και υγείας για τα άτομα που εισέρχονται παράτυπα στην ΕΕ
• Τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέγουν να αναλαμβάνουν την ευθύνη για τους αιτούντες άσυλο, να συνεισφέρουν οικονομικά στα κράτη υποδοχής ή να παρέχουν επιχειρησιακή υποστήριξη
• Μεγαλύτερη ετοιμότητα σε καταστάσεις κρίσης και νέο προαιρετικό σύστημα επανεγκατάστασης προσφύγων από χώρες εκτός ΕΕ

Τι ανέφερε η Ρομπέρτα Μετσόλα

Η Ρομπέρτα Μέτσολα, η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έγραψε στο Χ: «Η ιστορία γράφτηκε. Παραδώσαμε ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο για τον τρόπο αντιμετώπισης της μετανάστευσης και του ασύλου στην ΕΕ.»

Στην συνέχεια, η ίδια ανέφερε ότι: «Η προσπάθεια αυτή διήρκεσε περισσότερα από 10 χρόνια. Αλλά κρατήσαμε τον λόγο μας. Μια ισορροπία μεταξύ αλληλεγγύης και ευθύνης. Αυτός είναι ο ευρωπαϊκός τρόπος.»

The unprecedented @Europarl_EN reform adopted today will lead to a more modern, transparent, efficient, accountable and effective Parliament.

I’m proud that we managed to do so swiftly.

A strengthened European Parliament is ready for the next term. pic.twitter.com/fXeL7FIwJF

— Roberta Metsola (@EP_President) April 10, 2024

Μεγάλες εντάσεις από τις ΜΚΟ την ώρα της ψηφοφορίας

Ωστόσο, οι εντάσεις στο τεράστιο αμφιθέατρο κατά την έναρξη της ψηφοφορίας πρόδιδαν τον βαθιά διχαστικό χαρακτήρα των νόμων. Η διαδικασία διακόπηκε από διαδηλωτές ντυμένους με λευκά μπλουζάκια στο θεωρείο του κοινού.

Αυτοί φώναζαν στους ευρωβουλευτές: «Αυτό το σύμφωνο σκοτώνει! Ψηφίστε «όχι»!», ενώ πετούσαν χάρτινα αεροπλάνα που έφεραν τις συντεταγμένες ναυαγών και προσφύγων που έχασαν τη ζωή τους στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.

Οι ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, ωστόσο, επιτέθηκαν σε αυτό που η Eve Geddie, επικεφαλής του γραφείου των ευρωπαϊκών θεσμών και διευθύντρια υπεράσπισης της Διεθνούς Αμνηστίας, χαρακτήρισε «αποτυχία να επιδειχθεί παγκόσμια ηγεσία». «Μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνυπογράφουν τώρα ντροπιαστικά μια συμφωνία που γνωρίζουν ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο ανθρώπινο πόνο», δήλωσε η ίδια.

Τέλος, ανέφεραν «Για τους ανθρώπους που διαφεύγουν από συγκρούσεις, διώξεις ή οικονομική ανασφάλεια, αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα σημαίνουν λιγότερη προστασία και μεγαλύτερο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλη την Ευρώπη – συμπεριλαμβανομένων παράνομων και βίαιων επαναπροωθήσεων, αυθαίρετων κρατήσεων και αστυνομικών διακρίσεων.»

Ποιοι καταψήφισαν το νέο σύμφωνο

Οι ευρωβουλευτές της Αριστεράς και των Πρασίνων, οι οποίοι καταψήφισαν οκτώ από τα 10 προτεινόμενα νομοθετήματα που τέθηκαν επί τάπητος, επέκριναν επίσης το νομοσχέδιο ότι δεν δίνει προτεραιότητα στις εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Οι δεξιοί πολιτικοί είχαν τους δικούς τους λόγους για να αντιταχθούν στις μεταρρυθμίσεις, υποστηρίζοντας ότι οι νέοι νόμοι δεν πήγαιναν αρκετά μακριά και θα προκαλούσαν έξαρση της μετανάστευσης.

Μεταξύ εκείνων που καταψήφισαν τμήματα του συμφώνου για το άσυλο και τη μετανάστευση ήταν τα γαλλικά και ισπανικά ακροδεξιά κόμματα Rassemblement National και Vox, καθώς και οι πολωνοί εθνικιστές λαϊκιστές του Νόμου και της Δικαιοσύνης και το Fidesz του Βίκτορ Όρμπαν.

Το επομενο βήμα – Η αντίθεση του Τουσκ

Οι νέοι νόμοι πρέπει τώρα να εγκριθούν από τους Ευρωπαίους ηγέτες, με την αντίθεση να είναι εγγυημένη από τον νέο πρωθυπουργό της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος δήλωσε ότι δεν θα συμφωνήσει σε νέους κανόνες που θα επιτρέπουν τη μετεγκατάσταση μεταναστών από χώρες που δέχονται πιέσεις.

«Θα βρούμε τρόπους ώστε, ακόμη και αν το Σύμφωνο για τη μετανάστευση τεθεί σε ισχύ με περίπου αμετάβλητη μορφή, να προστατεύσουμε την Πολωνία από τον μηχανισμό μετεγκατάστασης», δήλωσε, υπογραμμίζοντας το επιχείρημα της χώρας του που ήδη φιλοξενεί περίπου 1 εκατ. ουκρανούς πρόσφυγες.

Πώς μπορούν να εξαιρεθούν τα κράτη μέλη από τη μετεγκατάσταση μεταναστών

Σημαντικό για την συζήτηση και έγκριση από τα κοινοβούλια των κρατών μελών είναι το γεγονός πως κάθε κράτος μέλος θα μπορούσε να εξαιρεθεί από τη μετεγκατάσταση των μεταναστών με μέτρα που θα τους επέτρεπαν αντ’ αυτού να συνεισφέρουν «σε είδος με εξοπλισμό ή εμπειρογνώμονες, όπως δικηγόρους».

Σε ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα μέτρα θα τους επιτραπεί επίσης να καταβάλλουν 20.000 ευρώ (17.000 λίρες) ανά κεφαλή σε ένα ταμείο για όσους ανθρώπους δεν δέχονται στο πλαίσιο του μέτρου αλληλεγγύης.