Οι Ισραηλινοί αγοράζουν την κατεχόμενη Κύπρο;

Η κατεχόμενη Κύπρος, η οποία κάποτε εξυμνούνταν στο εξωτερικό ως ένα προνομιακό καταφύγιο για ξένες επενδύσεις στη Μεσόγειο, δέχεται πυρά επειδή επιτρέπει σε ισραηλινές οντότητες να αγοράζουν μεγάλες εκτάσεις ακινήτων στο στρατηγικής σημασίας νησί σύμφωνα με το The Cradle. Στα κατεχόμενα λαμβάνει χώρα εδώ και καιρό, ένα gentrification μεγάλης κλίμακας, από το οποίο αναμένεται μελλοντικά να εκδιωχθούν οι οικονομικά ασθενέστεροι τουρκοκύπριοι και οι έποικοι.

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022 και τις επακόλουθες κυρώσεις των ΗΠΑ/ΕΕ που επιβλήθηκαν σε Ρώσους ιδιώτες, ακίνητη περιουσία και εμπόριο, σημειώθηκε μια αξιοσημείωτη αλλαγή στη χρηματοοικονομική δυναμική του νησιού της Κύπρου.

Περιουσιακά στοιχεία που ανήκαν σε Ρώσους ολιγάρχες άρχισαν να μετακινούνται από τις τράπεζες της Κυπριακής Δημοκρατίας σε εκείνες της αποκαλούμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου», με το ψευδοκράτος που αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία δεν εφαρμόζει τις κυρώσεις.

Οι κυρώσεις ξύπνησαν την οικονομία των κατεχομένων

Αυτή η εισροή ρωσικών κεφαλαίων συνέβαλε σημαντικά στην ενίσχυση της οικοδομικής βιομηχανίας των κατεχομένων. Η οικοδομική ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα εμφανής στην αξιοσημείωτη  μετατροπή του Τρίκωμου (Yeni Iskele) από ένα γραφικό χωριό σε ένα ακμάζον αστικό κέντρο που κοσμείται από ουρανοξύστες και πολυτελείς κατοικίες μέσα σε πέντε χρόνια.

Αυτή η οικοδομική έκρηξη δεν έγινε χωρίς αντιδράσεις. Η πώληση νεόδμητων ακινήτων, ορισμένα από τα οποία βρίσκονται σε πρώην γεωργικές εκτάσεις, σε Ισραηλινούς υπηκόους έχει προκαλέσει συζητήσεις τόσο στην Τουρκία όσο και στο ψευδοκράτος.

Βαρώσια, στην κατεχόμενη Κύπρο.

«Δεύτερο Ισραήλ»

Υπάρχουν ισχυρισμοί, σύμφωνα με τους οποίους ένα σημαντικό ποσοστό – αν όχι οι περισσότεροι από αυτούς τους ξένους επενδυτές – είναι εβραϊκής/ισραηλινής καταγωγής.

Οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν ενταθεί και στον απόηχο των στρατιωτικών ενεργειών του Ισραήλ στη Γάζα μετά την 7η Οκτωβρίου, οδηγώντας σε εικασίες και ανησυχίες σχετικά με την πιθανή γεωπολιτική μετατόπιση του ψευδοκράτους, με ορισμένους να διερωτώνται ακόμη και αν θα μπορούσε να γίνει ένα «νέο Ισραήλ ή μέρος του υπάρχοντος».

Σε μια προσπάθεια να επιδείξει τη δέσμευσή της για την επιβολή των διεθνών κυρώσεων και τη διατήρηση της φήμης της ως αξιόπιστου χρηματοπιστωτικού κόμβου, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει λάβει αποφασιστικά μέτρα για την αποτροπή πιθανών παραβιάσεων.

Οι Ρώσοι έφυγαν από την ελεύθερη Κύπρο και πήγαν στα κατεχόμενα

Η κυπριακή κυβέρνηση έχει κλείσει 120.000 ύποπτους τραπεζικούς λογαριασμούς και περισσότερες από 40.000 εταιρείες-βιτρίνες που ανήκουν σε Ρώσους υπηκόους και οντότητες, ενώ έχει επιβάλει πρόσθετες κυρώσεις σε  άτομα και οργανισμούς που είναι ύποπτοι ότι διευκολύνουν την καταστρατήγηση των περιορισμών που έχουν επιβληθεί στους Ρώσους ολιγάρχες.

Τα μέτρα αυτά έχουν οπαδούς αλλα και επικριτές. Αφού κάποιοι τα χαρακτηρίζουν απαραίτητα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με το διεθνές δίκαιο, ενώ άλλοι ισχυρίζονται ότι στοχεύουν άδικα τη ρωσική κοινότητα και βλάπτουν την κυπριακή οικονομία.

Η μέχρι πρότινος αποκλεισμένη παραλιακή ζώνη των Βαρωσίων.

Το ψευδοκράτος αντεπιτίθεται

Για να ενισχύσει τις προσπάθειές της και να διερευνήσει πιο αποτελεσματικά πιθανές παραβιάσεις, η κυπριακή κυβέρνηση ζήτησε βοήθεια από την Ουάσιγκτον. Σε αυτό το πλαίσιο μια ομάδα 24 εξειδικευμένων πρακτόρων του FBI – εμπειρογνωμόνων στην αποκάλυψη παραβιάσεων κυρώσεων και συστημάτων ξεπλύματος χρήματος – έχει αποσταλεί στο νησί.

Προερχόμενοι από το Δίκτυο Καταπολέμησης Οικονομικού Εγκλήματος του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ (FinCEN), οι πράκτορες αυτοί θα συνεργαστούν στενά με τις τοπικές αρχές για να αναλύσουν τις τραπεζικές συναλλαγές, να ανακρίνουν δικηγόρους και λογιστές που θεωρούνται ύποπτοι για παροχή βοήθειας σε άτομα που υπόκεινται σε κυρώσεις και να συγκεντρώσουν στοιχεία για πιθανά αδικήματα.

Οι χαλαροί κανονισμοί, οι χαμηλοί φόροι και η χρήση της υποτιμημένης τουρκικής λίρας έχουν καταστήσει το ψευδοκράτος ελκυστικό προορισμό για Ρώσους, Ιρανούς και άλλους ξένους που επιθυμούν να επενδύσουν τα χρήματά τους και δεν τους απασχολεί πως πρόκειται για παράνομα κατεχόμενα εδάφη.

Ο πληθυσμός στο βορρά έχει σχεδόν διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, με τους Τουρκοκύπριους να αποτελούν μόλις το ένα τρίτο του πληθυσμού. Αυτή η δημογραφική μετατόπιση έχει προκαλέσει ανησυχίες στους τουρκοκύπριους, οι οποίοι έχουν αρχίσει να αισθάνονται σαν μειονότητα.

Οι Τουρκοκύπριοι αποτελούν πλέον μόλις το ένα τρίτο του πληθυσμού.

Διχασμός

Η αύξηση του αριθμού των πωλήσεων σπιτιών και οικοπέδων σε αλλοδαπούς, ιδίως εβραϊκής καταγωγής, έχει γίνει αιτία ανησυχίας των τουρκοκυπρίων στα κατεχόμενα. Σε απάντηση, μια τουρκική μιντιακή «εκστρατεία» στα μέσα ενημέρωσης που ισχυρίζεται ότι χιλιάδες Ισραηλινοί και Εβραίοι αγοράζουν ακίνητα στην περιοχή, με αποτέλεσμα το ψευδοκράτος να αποφασίσει να περιορίσει τις πωλήσεις ακινήτων σε αλλοδαπούς.

Η εκστρατεία τροφοδοτήθηκε από μια σειρά αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που δημοσίευσε ο Σαμπαχατίν Ισμαήλ, δημοσιογράφος και πρώην σύμβουλος του πρώην τουρκοκύπριου ηγέτη Ραούφ Ντενκτάς.

Από την έναρξη των επιθέσεων του Ισραήλ στη Γάζα πριν από έξι μήνες, ο Ισμαήλ μοιράστηκε αρχεία πωλήσεων και μητρώα εταιρειών, υποστηρίζοντας ότι χιλιάδες Εβραίοι από το Ισραήλ καθώς και από  ευρωπαϊκές χώρες έχουν αγοράσει κατοικίες και γη στα κατεχόμενα.

Το όριο δεν ισχύει για όσους απέκτησαν «υπηκοότητα» του ψευδοκράτους

Ο Ισμαήλ υποστηρίζει ότι τρεις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, που ανήκουν σε Ισραηλινούς οι οποίοι αργότερα απέκτησαν την «υπηκοότητα» του ψευδοκράτους (με τη μέθοδο της Golden Visa) , έχουν το δικαίωμα απεριόριστης απόκτησης ακινήτων, επειδή είναι επίσημα εγγεγραμμένες ως εταιρείες της αποκαλούμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βορείου Κύπρου».

Οι εταιρείες – Afik Group, Evergreen Developments Group και Eurocoast Group – έχουν εμπλακεί σε σημαντικές αγορές γης και κατασκευαστικά έργα, ιδίως σε περιοχές που βρίσκονται απέναντι από το Ισραήλ.

Σύμφωνα με τον Ισμαήλ: Αυτές οι εβραϊκές εταιρείες, οι οποίες αποκτούν χιλιάδες στρέμματα γης, είναι εγγεγραμμένες ως εταιρείες της αποκαλούμενης «ΤΔΒΚ» επειδή δεν θεωρούνται ισραηλινές, καθιστώντας αδύνατο για το κατοχικό κράτος να προσδιορίσει το πραγματικό ποσό των ισραηλινών αγορών.

Η περίφραξη του τουρκικού στρατού στην εγκαταλελειμμένη παραλιακή περιοχή των Βαρωσίων, προάστιο της πόλης της Αμμοχώστου στην κατεχόμενη από την Τουρκία «βόρεια Κύπρο», 8 Οκτωβρίου 2020.

«Σιωπηρή κατοχή»

Σύμφωνα με τους νόμους της χώρας, οι ξένες εταιρείες περιορίζονται στην απόκτηση μόνο 500 τετραγωνικών μέτρων γης. Ωστόσο, εάν τουλάχιστον το 51% των μετοχών μιας εταιρείας ανήκει σε «πολίτες» του ψευδοκράτους, εξαιρούνται από αυτόν τον περιορισμό, επιτρέποντάς τους να αποκτήσουν μεγαλύτερα ακίνητα.

Αυτό έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με το ενδεχόμενο οι πολίτες αυτοί να χρησιμοποιηθούν ως «αχυράνθρωποι» ή πληρεξούσιοι. Το Κυπριακό Ίδρυμα εξέδωσε δημόσια προειδοποίηση σχετικά με την απειλή που συνιστά η ισραηλινή επέκταση στην περιοχή, τονίζοντας ότι «το σχέδιο κατοχής του Ισραήλ δεν περιορίζεται στην Παλαιστίνη» και ότι οι «χώρες της επαγγελίας που σχεδίασαν οι Σιωνιστές περιλαμβάνουν όχι μόνο την Παλαιστίνη αλλά και το νησί της Κύπρου».

Το ίδρυμα κάλεσε τους τουρκοκύπριους να θέσουν τέλος σε αυτή τη «σιωπηρή κατοχή» (σ.σ. μόνο ως προσπάθεια κακού χιούμορ εκλαμβάνεται η φράση αυτή σε κατεχόμενα εδάφη) και εξέφρασε την προθυμία του να συνεργαστεί με τις κυβερνήσεις της Τουρκίας και του ψευδοκράτους ενάντια σε αυτή την αντιληπτή απειλή.

Ορισμένες τουρκικές εφημερίδες ισχυρίστηκαν, χωρίς να αναφέρουν πηγές, ότι 35.000 Εβραίοι έχουν αγοράσει ιδιοκτησία στην κατεχόμενη Κύπρο, που αντιστοιχεί σε 2.500 εκτάρια γης. Δεδομένου ότι η αποκαλούμενη «ΤΔΒΚ» έχει πληθυσμό μόλις 380.000 κατοίκους, αξιωματούχοι της Τουρκίας εκτίμησαν ότι τα στοιχεία αυτά είναι υπερβολικά διογκωμένα.

Τι δήλωσε ο Τατάρ

Ο Ερσίν Τατάρ, ο σημερινός επικεφαλής της «κυβέρνησης» των κατεχομένων, ο οποίος αναγνωρίζεται ως ο de facto ηγέτης της τουρκικής κοινότητας στο νησί από τις δυτικές δυνάμεις, εξέφρασε την ανησυχία του για τους ισχυρισμούς και δήλωσε ότι οι σύμβουλοι ασφαλείας του διερευνούν το θέμα.

«Έχουμε κάποια βήματα και μέτρα που θα ληφθούν κατά (αυτών των πωλήσεων)», δήλωσε ο Τατάρ.

Ο Τατάρ ανακοίνωσε ότι θα τεθούν νέοι περιορισμοί ως απάντηση στους ισχυρισμούς ότι Ισραηλινοί και Εβραίοι Ευρωπαίοι αγοράζουν γη στην περιοχή. «Θα γίνει ένας νέος κανονισμός σχετικά με αυτό το δικαίωμα των πέντε στρεμάτων», είπε.

Ο Χακάν Φιντάν διαψεύδει τα δημοσιεύματα

Τον Νοέμβριο, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν αμφισβήτησε τις αναφορές για μαζική αγορά ακινήτων από Ισραηλινούς και Εβραίους στα κατεχόμενα κατά τη διάρκεια συνάντησης στο κοινοβούλιο της Τουρκίας. Δήλωσε ότι μόνο 200 Ισραηλινοί πολίτες είχαν υποβάλει αιτήσεις αγοράς ακινήτων στο ψευδοκράτος από το 2000.

«Οι Ισραηλινοί πολίτες κατατάσσονται στη 12η θέση μεταξύ όλων των χωρών.Μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια, συνολικά 15.000 αιτήσεις για αγορά ακινήτων έγιναν από άλλες χώρες και όχι από το Ισραήλ», είπε.

«Η Αγγλία βρίσκεται στην πρώτη θέση από το 2000 και το Ιράν βρίσκεται τα τελευταία πέντε χρόνια. Όπως γνωρίζετε, οι αγοραπωλησίες ακινήτων σε πολίτες τρίτων χωρών στην βόρεια Κύπρο μπορούν να γίνουν μόνο με την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου», πρόσθεσε, αναφερόμενος στο «υπουργικό συμβούλιο» του ψευδοκράτους.

Ωστόσο, η κυβέρνηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει δεχθεί επανειλημμένα πυρά για την απόκρυψη των αυξανόμενων εμπορικών συναλλαγών της με το Ισραήλ κατά τη διάρκεια της βίαιης επίθεσης στη Γάζα. Οι αποκαλύψεις για το παράνομο εμπόριο έχουν προκαλέσει εσωτερικές αντιδράσεις, τις οποίες η Άγκυρα αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει.

Ένας άνδρας κρατά έναν φράχτη σε μια περιοχή που έχει περιφραχθεί από τον τουρκικό στρατό από το 1974 στην εγκαταλελειμμένη παραλιακή περιοχή των Βαρωσίων, προάστιο της πόλης της Αμμοχώστου στην κατεχόμενη από την Τουρκία «βόρεια Κύπρο», 8 Οκτωβρίου 2020.

Η περίπτωση του Τρίκωμου

Όπως έχει αναφερθεί σε παλαιότερα ρεπορτάζ του in, οι αγοραπωλησίες φέρεται να γίνονται εν γνώση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών αλλά και των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας ενώ τουρκοκυπριακά ΜΜΕ που ασκούν κριτική κάνουν λόγο για ξέπλυμα χρήματος.

Υπενθυμίζεται ότι σε δημοσίευμα της Αβρούπα το Νοέμβριο του περασμένου χρόνου, υπογραμμιζόταν ότι πωλούνται ακίνητα στα κατεχόμενα κυρίως σε Ρώσους, ενώ αναφερόταν σε δηλώσεις του Φιντάν που μιλούσε για 15.000 αιτήσεις αγοράς στον τομέα του real estate στα κατεχόμενα τα τελευταία πέντε χρόνια, ο οποίος δεν αναφερόταν σε Ρώσους, αλλά σε Ιρανούς και Ισραηλινούς.

Οι πωλήσεις ακινήτων στα κατεχόμενα και δη στην περιοχή του Τρίκωμου και την ευρύτερη περιοχή της Αμμοχώστου, σε ξένους φέρνουν αντιδράσεις και στους τουρκοκύπριους αλλά και τους έποικους κατοίκους αφού έχουν σαν αποτέλεσμα όπως λένε την αλλαγή του πληθυσμού, αλλά και την κατακόρυφη αύξηση των τιμών.

Αντιδράσεις πάντα υπήρχαν, όμως μέχρι να επανενωθεί το νησί, δεν θα μπορέσουν οι κάτοικοι της Κύπρου να ζήσουν ειρηνικά.

Αγώνες εξουσίας στη Μεσόγειο

Παράλληλα με τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Άγκυρας και Ουάσινγκτον, τα μέτρα για τη ρύθμιση της εισροής ξένων χρημάτων στον κατασκευαστικό τομέα των κατεχομένων έχουν αποκτήσει δυναμική.

Ένας από τους λόγους πίσω από τις σχεδιαζόμενες νομικές αλλαγές για τον περιορισμό των πωλήσεων κατοικιών σε αλλοδαπούς είναι η πίεση που ασκούν οι ΗΠΑ στην Τουρκική Δημοκρατία για την αποτροπή της κυκλοφορίας χρημάτων που ανήκουν σε Ρώσους ολιγάρχες στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις στα κατεχόμενα.

Το νησί της Κύπρου κατέχει κρίσιμη γεωστρατηγική θέση στον αγώνα για ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι προσπάθειες των ΗΠΑ να δημιουργήσουν ένα λιμάνι στη Λωρίδα της Γάζας, υποτίθεται για δραστηριότητες ανθρωπιστικής βοήθειας καθώς και θαλάσσιο ανθρωπιστικό διάδρομο μεταξύ Κύπρου και Γάζας, δείχνουν ότι ο αγώνας στην Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο θα ενταθεί στο εγγύς μέλλον.

Η οπτική του The Cradle για τον τελικό στόχο

Όπως σημειώνουν πολλοί παρατηρητές, το σχέδιο της Ουάσιγκτον κάθε άλλο παρά καλοπροαίρετο είναι. Μέσω αυτού, οι ΗΠΑ στοχεύουν να ελέγξουν την πρόσβαση της Ρωσίας και του Ιράν στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της εξόδου της διώρυγας του Σουέζ.

Από μια ολιστική προοπτική, οι τρέχουσες συζητήσεις γύρω από την πώληση κατοικιών σε αλλοδαπούς στο ψευδοκράτος και οι κυρώσεις που επιβάλλονται στους Ρώσους ολιγάρχες δεν μπορούν να εξεταστούν ανεξάρτητα από τον συνεχιζόμενο αγώνα για ηγεμονία στην Ανατολική Μεσόγειο.

Καθώς η προσπάθεια για επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο συνεχίζει να εκτυλίσσεται, οι εξελίξεις στο ψευδοκράτος και οι ενέργειες διαφόρων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων της Τουρκίας, των ΗΠΑ, της Ρωσίας και του Ισραήλ, θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μέλλοντος της περιοχής.