Έκκληση Μυτιληναίου για την αυτάρκεια πρώτων υλών στην Ευρώπη

Έκκληση στην Ευρώπη να δράσει επειγόντως στον τομέα των πρώτων υλών καθώς και να γεφυρώσει το αυξανόμενο χάσμα ανταγωνιστικότητας σε σχέση με άλλες οικονομίες, παρέχοντας πολύ ισχυρά θεσμικά κίνητρα απευθύνει ο Πρόεδρος και CEO της Mytilineos Ευάγγελος Μυτιληναίος με άρθρο του στο Euractiv.

Όπως τόνισε ο κ. Μυτιληναίος «η Πράξη για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες θέτει φιλόδοξους, αλλά ζωτικούς στόχους ώστε να επιτευχθεί η ευρωπαϊκή αυτάρκεια στον τομέα των μετάλλων, που εξασφαλίζει την ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση. Η πρόκληση είναι εξίσου σαφής: η επίτευξη του στόχου, και μάλιστα γρήγορα».

Παράλληλα, ο πρόεδρος και CEO της Mytilineos προσθέτει ότι « η Ευρώπη πρέπει επειγόντως να επαναφέρει την παραγωγική δραστηριότητά της στα προ κρίσης επίπεδα, καθώς οι περικοπές που έγιναν εξακολουθούν να επηρεάζουν πάνω από 20 υφιστάμενες επιχειρήσεις, οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 50% του συνολικού δυναμικού της ΕΕ στους τομείς του αλουμινίου, του πυριτίου και του ψευδαργύρου. Η Ευρώπη οφείλει επίσης να ξεκινήσει τη χρηματοδότηση διεθνών έργων εξόρυξης, να λάβει μέτρα για την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης και να αντιμετωπίσει το έλλειμμα δεξιοτήτων στον τομέα των πρώτων υλών».

Ολόκληρο το άρθρο του Ευάγγελου Μυτιληναίου στο Euractiv

«Η πορεία μας προς το 2030 είναι σαφής: Η Πράξη για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες θέτει φιλόδοξους, αλλά ζωτικούς στόχους ώστε να επιτευχθεί η ευρωπαϊκή αυτάρκεια στον τομέα των μετάλλων, που εξασφαλίζει την ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση. Η πρόκληση είναι εξίσου σαφής: η επίτευξη του στόχου, και μάλιστα γρήγορα.

Ο κλάδος εκπέμπει σαφές μήνυμα. Μπορούμε να κάνουμε το χρέος μας, αρκεί και η Ευρώπη να κάνει το δικό της και να απελευθερώσει το πλήρες δυναμικό μας. Όμως τα περιθώρια δράσης στενεύουν με ταχείς ρυθμούς, με κίνδυνο η ενεργειακή μας μετάβαση να βασίζεται σε μια μη βιώσιμη εξάρτηση από τρίτους για την προμήθεια των απαραίτητων μετάλλων.

Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις μας, η επίτευξη των στόχων της ΕΕ για τις πρώτες ύλες το 2030 προϋποθέτει την δημιουργία τουλάχιστον 10 νέων ορυχείων, 15 μονάδων επεξεργασίας και 15 μονάδων ανακύκλωσης στην Ευρώπη.

Επιπλέον, η Ευρώπη πρέπει επειγόντως να επαναφέρει την παραγωγική δραστηριότητά της στα προ κρίσης επίπεδα, καθώς οι περικοπές που έγιναν εξακολουθούν να επηρεάζουν πάνω από 20 υφιστάμενες επιχειρήσεις, οι οποίες αντιστοιχούν περίπου στο 50% του συνολικού δυναμικού της ΕΕ στους τομείς του αλουμινίου, του πυριτίου και του ψευδαργύρου. Η Ευρώπη οφείλει επίσης να ξεκινήσει τη χρηματοδότηση διεθνών έργων εξόρυξης, να λάβει μέτρα για την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης και να αντιμετωπίσει το έλλειμμα δεξιοτήτων στον τομέα των πρώτων υλών.

Ας δούμε πρώτα τα καλά νέα. Στην Ευρώπη, βρίσκονται σήμερα υπό σχεδιασμό πάνω από 70 έργα εξόρυξης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης. Εάν η πλειονότητά τους τεθεί σε λειτουργία έως το 2030, η Ευρώπη θα μπορούσε να επιτύχει ορισμένα ή όλα τα ορόσημα για το λίθιο, το χαλκό, το αλουμίνιο, το νικέλιο, το κοβάλτιο και το πυρίτιο.

Για άλλες πρώτες ύλες, όπως τα μέταλλα της ομάδας του λευκόχρυσου, βασική προτεραιότητα αποτελεί η ενίσχυση της υφιστάμενης βάσης και των εμπορικών δεσμών της Ευρώπης. Και σε αυτό το πεδίο όμως απαιτούνται νέα έργα, από τις σπάνιες γαίες έως το γάλλιο και το γερμάνιο.

Έως τώρα όμως, για ελάχιστα έργα έχουν ληφθεί τελικές επενδυτικές αποφάσεις, ιδίως μετά την επιδείνωση των επιχειρηματικών συνθηκών στην ΕΕ τα τελευταία τρία χρόνια, κυρίως λόγω του υψηλού ευρωπαϊκού ενεργειακού κόστους, του αυξανόμενου ρυθμιστικού φόρτου και των επιδοτήσεων που παρέχονται στους επενδυτές σε ανταγωνιστικές περιοχές.

Λάβετε ως παράδειγμα το λίθιο: αν και στην Ευρώπη βρίσκονται σε εξέλιξη σχεδόν 20 έργα εξόρυξης και επεξεργασίας, έχει επιβεβαιωθεί η ημερομηνία έναρξης μόνο δύο εξ αυτών.

Κατά την ίδια περίοδο, άλλες περιοχές ξεκίνησαν τα δικά τους προγράμματα στήριξης κρίσιμων ορυκτών, από το νόμο των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού, μέχρι τη δρομολόγηση νέων κεφαλαίων από τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία. Η παγκόσμια παραγωγική ικανότητα αυξάνεται στις περιοχές που τροφοδοτούνται από άνθρακα. Οι ΗΠΑ ανακοινώνουν την δημιουργία του πρώτου νέου smelter μετά από 45 χρόνια.

Οι σημερινοί επενδυτές που θέλουν να ανοίξουν ένα εργοστάσιο διύλισης υλικών μπαταρίας στην Ευρώπη καλούνται να καταβάλουν 2-3 φορές υψηλότερο κόστος κεφαλαίου και 20-50% υψηλότερο λειτουργικό κόστος από ό,τι στις ΗΠΑ ή την Ασία. Αρκετές εταιρείες έχουν ήδη στρέψει την προσοχή τους στην αγορά των ΗΠΑ, ενώ καθυστερούν τις ευρωπαϊκές επενδύσεις τους σε στρατηγικά υλικά, όπως το κοβάλτιο και το λίθιο.

Γι’ αυτό καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δράσει επειγόντως και να γεφυρώσει το αυξανόμενο χάσμα ανταγωνιστικότητάς μας.

Απομένουν μόλις 2.000 ημέρες για το 2030, πράγμα που σημαίνει ότι τα περιθώρια για την οριστικοποίηση των επενδύσεων στενεύουν επικίνδυνα. Χωρίς ένα ρεαλιστικό επιχειρηματικό σχέδιο, ολοένα και περισσότερες επενδύσεις και παραγωγικό δυναμικό θα φεύγουν μόνιμα εκτός ΕΕ. Αυτό είναι κακό και για την οικονομία και για το κλίμα μας. Η υιοθέτηση της Πράξης για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες είναι το πρώτο σημαντικό βήμα για την υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου. Οι εταιρείες μας θα αρχίσουν να υποβάλλουν αιτήσεις για το καθεστώς στρατηγικού έργου και την επιτάχυνση της αδειοδότησης που αυτό συνεπάγεται.

Όμως, η επόμενη Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει να προχωρήσει περαιτέρω και ταχύτερα, παρέχοντας πολύ ισχυρά θεσμικά κίνητρα, ανταγωνιστικά διεθνώς, και μάλιστα με πραγματικά επείγον χαρακτήρα.

Απαιτείται μια ειδική τράπεζα πρώτων υλών της ΕΕ, απαιτείται δράση προς μια διεθνώς ανταγωνιστική και απαλλαγμένη από εκπομπές άνθρακα ενέργεια,. Απαιτείται επίσης η ευθυγράμμιση των κανονισμών της ΕΕ με τον ένα και μοναδικό κοινό στόχο της βιομηχανικής και οικονομικής ανάπτυξης.

Επιτρέψτε μου να απαριθμήσω τρεις λόγους για τους οποίους είναι τόσο σημαντικό να προχωρήσουμε περαιτέρω και ταχύτερα.

Πρώτον, όσο περισσότερο μέταλλο παράγουμε εδώ, τόσο πιο βιώσιμη είναι η ενεργειακή μας μετάβαση. Σκεφτείτε το νικέλιο για την κατασκευή μπαταριών: η επίτευξη του στόχου της ΕΕ για 40% επεξεργασία θα παράγει τουλάχιστον τέσσερις φορές λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από το παραγόμενο με χρήση άνθρακα νικέλιο της Ινδονησίας, το οποίο κυριαρχεί στη σημερινή αγορά. Αυτό και μόνο θα εξοικονομήσει το ισοδύναμο των ετήσιων εκπομπών 1 εκατομμυρίου βενζινοκίνητων αυτοκινήτων.

Δεύτερον, όσο περισσότερο μέταλλο παράγουμε εδώ, τόσο πιο ασφαλής είναι η ενεργειακή μας μετάβαση. Τα τελευταία δύο χρόνια η Κίνα περιόρισε τις εξαγωγές γερμανίου, γαλλίου, γραφίτη και εξοπλισμού σπάνιων γαιών. Δεν ξέρουμε τι θα επακολουθήσει, αλλά είμαστε σίγουροι ότι θα έρθουν περισσότερα.

Και τρίτον, όσο περισσότερο μέταλλο παράγουμε εδώ, τόσο περισσότερες θέσεις εργασίας θα διατηρήσουμε και θα δημιουργήσουμε στις περιοχές της Ευρώπης που τις χρειάζονται περισσότερο – από τον αρκτικό βορρά της Σουηδίας, μέχρι την βιομηχανική ενδοχώρα της Γερμανίας και τις νότιες άκρες της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Ελλάδας.

Εξ ου και η σημερινή έκκληση συσπείρωσης για την αυτάρκεια της Ευρώπης σε πρώτες ύλες.

Ο κλάδος μας είναι πρόθυμος να δεσμευτεί για την οικοδόμηση πραγματικής αυτάρκειας πρώτων υλών στην Ευρώπη και για την Ευρώπη. Και έχουμε ένα σαφές και εφαρμόσιμο σχέδιο για να το πετύχουμε.

Αυτό που πρέπει να γίνει τώρα είναι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι εθνικές κυβερνήσεις να αναλάβουν άμεση δράση, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουμε ένα εξίσου καλά εξοπλισμένο «βιομηχανικό εργαστήριο» με τους ανταγωνιστές μας.

Είναι στο χέρι μας».

Πηγή: ΟΤ