Χρόνια πολλά για την 20ή επέτειο, Gmail. Λυπάμαι που σε αφήνω

Το New Yorker κατηγορεί τη στροφή σε αλγοριθμικές τροφοδοσίες. Το Wired κατηγορεί τον κύκλο στον οποίο οι εταιρείες παύουν να εξυπηρετούν τους χρήστες τους και αρχίζουν να τους εκμεταλλεύονται. Το M.I.T. Technology Review κατηγορεί τα επιχειρηματικά μοντέλα που βασίζονται στις διαφημίσεις. Το The Verge κατηγορεί τις μηχανές αναζήτησης.

«Συμφωνώ με όλα αυτά τα επιχειρήματα. Αλλά προσθέτω κι ένα ακόμα: Η ψηφιακή μας ζωή έχει γίνει το ένα ντουλάπι ντροπής» γράφει ο Ezra Klein στους New York Times και εξηγείται:

«Ντουλάπα ντροπής είναι εκείνο το σημείο στο σπίτι σας όπου στριμώχνετε τα πράγματα που δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε. Δεν χρειάζεται να είναι ντουλάπα. Μπορεί να είναι ένα γκαράζ ή ένα δωμάτιο ή μια συρταριέρα ή όλα αυτά μαζί. Όποιος κι αν είναι ο χώρος, ορίζεται από την απουσία επιλογών σχετικά με το τι μπαίνει σε αυτόν.

»Υπάρχουν πράγματα που χρειάζεστε εκεί μέσα. Υπάρχουν πράγματα που δεν θα χρειαστείτε ποτέ εκεί μέσα. Αλλά καθώς η ντροπιαστική ντουλάπα μεγαλώνει, το έργο της εκσκαφής ή της οργάνωσης γίνεται πολύ τρομακτικό για να το σκεφτείτε».

«Πριν από μερικούς μήνες, έκανα ευθανασία σε εκείνον τον λογαριασμό Gmail. Έχω περισσότερα από ένα εκατομμύριο αδιάβαστα μηνύματα στα εισερχόμενά μου. Τα περισσότερα από αυτά είναι σκουπίδια. Αλλά όχι όλα»

Η εποχή των ντουλαπιών ντροπής του διαδικτύου είχε μια αρχή

«Ήταν πριν από 20 χρόνια όταν η Google παρουσίασε το Gmail. Αν δεν ήσασταν χρήστης του διαδικτύου τότε, είναι δύσκολο να περιγράψετε την έκπληξη που υποδέχτηκε την ανακοίνωση της Google. Τα εισερχόμενα μηνύματα έφταναν συνήθως τα 15 megabytes. Η Google προσέφερε ένα δωρεάν gigabyte, δεκάδες και δεκάδες φορές περισσότερο.

»Όλοι ήθελαν να συμμετάσχουν. Αλλά έπρεπε να σας προσκαλέσουν. Θυμάμαι να αγωνίζομαι για μια από τις πρώτες προσκλήσεις. Θυμάμαι τον ενθουσιασμό όταν βρήκα μία. Ένιωθα τυχερός. Ένιωθα επιλεγμένος» συνεχίζει ο Ezra Klein.

«Πριν από μερικούς μήνες, έκανα ευθανασία σε εκείνον τον λογαριασμό Gmail. Έχω περισσότερα από ένα εκατομμύριο αδιάβαστα μηνύματα στα εισερχόμενά μου. Τα περισσότερα από αυτά είναι σκουπίδια. Αλλά όχι όλα. Έχασα πάρα πολλά που έπρεπε να δω. Η αναζήτηση δεν μπορούσε να με σώσει. Δεν ήξερα τι έψαχνα. Οι αλγόριθμοι της Google είχαν αρχίσει να με απογοητεύουν. Αυτό που θεωρούσαν προτεραιότητα και αυτό που εγώ θεωρούσα προτεραιότητα απέκλιναν. Δημιούργησα έναν αυτόματο αναμεταδότη που έλεγε σε όποιον και όποια μου έστελνε email ότι η διεύθυνση ήταν νεκρή».

Ποια είναι η ιστορία του Gmail σου; 

Πίσω από το Gmail βρισκόταν ένας εκπληκτικός τεχνολογικός θρίαμβος

«Το κόστος αποθήκευσης κατέρρεε. Το 1985, ένα gigabyte μνήμης σε σκληρό δίσκο κόστιζε περίπου 75.000 δολάρια. Μέχρι το 1995, η τιμή ήταν περίπου 750 δολάρια. Το 2004 – τη χρονιά που ξεκίνησε το Gmail – ήταν λίγα δολάρια. Σήμερα, είναι λιγότερο από μια δεκάρα. Τώρα το Gmail προσφέρει 15 gigabytes δωρεάν. Τι θαύμα. Τι χάος» συνεχίζει ο Ezra Klein στους New York Times.

«Η υπόσχεση του Gmail – τεράστιος αποθηκευτικός χώρος με τη μεσολάβηση ισχυρών εργαλείων αναζήτησης – έγινε η υπόσχεση σχεδόν των πάντων στο διαδίκτυο. Σύμφωνα με το iCloud, έχω περισσότερες από 23.000 φωτογραφίες και σχεδόν 2.000 βίντεο που αναπαύονται κάπου στους διακομιστές της Apple.

»Έχω δεκάδες χιλιάδες τραγούδια που μου αρέσουν κάπου στο Spotify. Πόσα είναι σημειωμένα στην εφαρμογή «Σημειώσεις» μου; Πόσες συνομιλίες έχω αποθηκευμένες στα Μηνύματα, στο WhatsApp, στο Signal, στα DMs του Twitter και του Instagram και του Facebook; Υπάρχουν τόσα πολλά που αγάπησα σε αυτά τα αρχεία. Υπάρχουν τόσα πολλά που θα χαιρόμουν να ανακαλύψω ξανά. Αλλά δεν μπορώ να βρω αυτό που έχει σημασία μέσα στο βούρκο. Έχω εγκαταλείψει την προσπάθεια» εξηγεί ο Ezra Klein.

«Έκανα εγγραφή στο Hey, μια υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει μια πολύ διαφορετική άποψη για το πώς πρέπει να λειτουργεί το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο»

Αυτό που ξεκίνησε με τους φακέλους μας σύντομα ήρθε για τους φίλους και την οικογένειά μας

«Τα κοινωνικά δίκτυα διευκόλυναν οποιονδήποτε είχαμε γνωρίσει ποτέ, αλλά και πολλούς ανθρώπους που δεν είχαμε γνωρίσει ποτέ, να μας κάνουν φίλους και να μας ακολουθούν. Μπορούσαμε να επικοινωνούμε μαζί τους όλοι μαζί, χωρίς να επικοινωνούμε καθόλου μαζί τους ξεχωριστά. Ή τουλάχιστον έτσι μας έλεγαν.

»Η ιδέα ότι θα μπορούσαμε να έχουμε τόση κοινότητα με τόσο λίγη προσπάθεια ήταν μια ψευδαίσθηση. Είμαστε ψηφιακά συνδεδεμένοι με περισσότερους ανθρώπους από ποτέ και παρ’ όλα αυτά τρομερά μόνοι. Η εγγύτητα απαιτεί χρόνο, και ο χρόνος δεν έχει μειωθεί σε κόστος ούτε έχει αυξηθεί σε ποσότητα.

»Οι ψηφιακοί γίγαντες επωφελούνται από την παθητικότητά μου. Τώρα πληρώνω στην Apple και τη Google μηνιαία συνδρομή για περισσότερο αποθηκευτικό χώρο. Θα μου έπαιρνε πολύ χρόνο να διαγράψω όλα όσα είναι απαραίτητα για να παραμείνω κάτω από τα όριά τους. Διάφοροι αλγόριθμοι προσπαθούν να κάνουν για μένα ό,τι δεν κάνω πλέον εγώ για τον εαυτό μου. Μου παρουσιάζουν φωτογραφίες από το παρελθόν μου και μου προσφέρουν να μου πουλήσουν βιβλία με τις δικές μου αναμνήσεις. Μου σερβίρουν τραγούδια που μοιάζουν με εκείνα που αγάπησα στο παρελθόν αλλά έχασα πριν από καιρό. Το feed μου είναι γεμάτο με προτεινόμενο περιεχόμενο από influencers και διαφημιστές που δεν σημαίνουν τίποτα για μένα» συνεχίζει ο Ezra Klein.

Πριν από μερικούς μήνες, ορκίστηκα να ανακτήσω τον έλεγχο της ψηφιακής μου ζωής

«Ξεκίνησα με το ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο. Έκανα εγγραφή στο Hey, μια υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έχει μια πολύ διαφορετική άποψη για το πώς πρέπει να λειτουργεί το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

»Το Gmail και σχεδόν όλοι οι ανταγωνιστές του υποθέτουν ότι ο καθένας θα πρέπει να μπορεί να σας στέλνει email και στη συνέχεια θα πρέπει να αποθηκεύετε και να ταξινομείτε και να αναζητάτε και να κατηγοριοποιείτε αυτά τα μηνύματα. Το Hey υποθέτει ότι μόνο οι άνθρωποι από τους οποίους θέλετε να λαμβάνετε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου θα πρέπει να μπορούν να σας στέλνουν μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

»Την πρώτη φορά που κάποιος σας στέλνει ένα μήνυμα, αυτό μπαίνει στο λεγόμενο Screener και πρέπει να βάλετε τον αποστολέα στη λευκή λίστα ή να τον αποκλείσετε. Αν αποκλείσετε τον αποστολέα, αυτό ήταν. Δεν θα ξαναδείτε ποτέ email από αυτή τη διεύθυνση. Διαθέτει επίσης ένα άλλο χαρακτηριστικό που μου αρέσει: Μια καθαρή οθόνη για την απάντηση σε μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ώστε να μπορείτε να σκέφτεστε και να συνθέτετε χωρίς την οπτική ακαταστασία που συνηθίζεται σε τόσες πολλές άλλες υπηρεσίες» παρατηρεί ο Ezra Klein.

Η αναζήτησή του είναι πολύ κατώτερη από εκείνη της Google

«Με αναγκάζει να κάνω επιλογές αντί να με ενθαρρύνει να τις αποφύγω. Πρέπει συνεχώς να αναρωτιέμαι αν θέλω email από αυτόν ή εκείνον τον αποστολέα, και αν ναι, πού πρέπει να πάει. Αυτό δεν σημαίνει ότι το Hey είναι τέλειο ή ότι λύνει πλήρως τα προβλήματα που περιγράφω. Η αναζήτησή του είναι πολύ κατώτερη από εκείνη της Google.

»Είναι πολύ δύσκολο να ανακαλύψω ξανά μηνύματα που έχω δει αλλά δεν έχω κάνει καμία ενέργεια. Δεν υπάρχει τρόπος ταξινόμησης των διαφορετικών ειδών αλληλογραφίας που προέρχονται από την ίδια διεύθυνση. Δυσκολεύεται να οργανώσει μεγάλες συζητήσεις με πολλούς συμμετέχοντες. Μου λείπει η εύκολη ενσωμάτωση με όλα τα άλλα προϊόντα της Google που πρέπει να χρησιμοποιώ.

»Αλλά για μένα, προς το παρόν, είναι αυτό που ψάχνω. Είμαι ευγνώμων – ειλικρινά – για όσα έκαναν η Google, η Apple και άλλοι για να κάνουν την ψηφιακή ζωή εύκολη τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Αλλά η υπερβολική ευκολία έχει κόστος. Είχα νανουριστεί στην πεποίθηση ότι δεν χρειαζόταν να παίρνω αποφάσεις. Τώρα η ψηφιακή μου ζωή είναι μια σειρά από μνημεία του κόστους του συνδυασμού της μέγιστης αποθήκευσης με την ελάχιστη πρόθεση» εξηγεί ο Ezra Klein.

Ένας κήπος που φροντίζω

«Έχω χιλιάδες φωτογραφίες των παιδιών μου, αλλά λίγες έχω βάλει στην άκρη για να τις ξαναδώ. Έχω αρχεία σχεδόν κάθε μηνύματος που έχω στείλει από τότε που ήμουν στο κολέγιο, αλλά δεν έχω ιδέα πώς να βρω αυτά που σήμαιναν κάτι. Πέρασα χρόνια εκτοξεύοντας τις σκέψεις μου σε εκατομμύρια ανθρώπους στο X και στο Facebook, ακόμη και όταν έμεινα πίσω στην αλληλογραφία με αγαπημένους φίλους. Έχω αποθηκεύσει τα πάντα και δεν έχω αποθηκεύσει τίποτα.

»Δεν κατηγορώ κανέναν άλλον εκτός από τον εαυτό μου γι’ αυτό. Αυτό δεν είναι κάτι που μου έκαναν οι εταιρείες. Αυτό είναι κάτι που έκανα εγώ στον εαυτό μου. Αλλά ψάχνω τώρα για λογισμικό που επιμένει να κάνω επιλογές αντί να μου ψιθυρίζει ότι δεν χρειάζονται.

»Δεν θέλω η ψηφιακή μου ζωή να είναι το ένα ντουλάπι ντροπής μετά το άλλο. Μια νέα μεταφορά έχει επικρατήσει για μένα: Θέλω να είναι ένας κήπος που φροντίζω, κόβοντας τα ζιζάνια και θρέφοντας τα φυτά» καταλήγει ο Ezra Klein στους New York Times.

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στους nytimes.com