Μέση Ανατολή: «Δώρο» για τα γενέθλια του Χαμενεΐ η επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν – Η ανάλυση του BBC

Το Ισραήλ φαίνεται να απάντησε στο Ιράν με μία καλά σχεδιασμένη και περιορισμένη πυραυλική επίθεση, καθώς κάτοικοι στην κεντρική ιρανική επαρχία Ισφαχάν κατέγραψαν τη νύχτα ήχους εκρήξεων, τις οποίες τα ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης απέδωσαν σε πυραύλους αεράμυνας που έπληξαν τρία μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Σύμφωνα με τις αναφορές η επίθεση έγινε κοντά σε αεροδρόμιο και στρατιωτική βάση, ενώ υπάρχουν και άλλες αναφορές που κάνουν λόγο ότι εμπλέκονται πύραυλοι που εκτοξεύονται από αέρος.

Οι Ισραηλινοί περιμένουν να δουν αν και πότε και πώς το Ιράν θα αποφασίσει να ανταποδώσει

Το Ιράν φάνηκε να υποβαθμίζει το περιστατικό, με έναν αξιωματούχο να αναφέρει ότι δεν υπάρχουν σχέδια για αντίποινα. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην ιρανική τηλεόραση, ο υποστράτηγος Σεγιέντ Αμπντουλραχίμ Μουσαβί, αρχιστράτηγος του στρατού, αναφέρθηκε στην έκρηξη στο Ισφαχάν.

Ο ίδιος απέδωσε τον ήχο των εκρήξεων στο αντιαεροπορικό σύστημα αεράμυνας που εμπλέκει διάφορα ύποπτα αντικείμενα, διαβεβαιώνοντας ότι δεν προκλήθηκαν ζημιές. Οι ιρανικές Αρχές ξεκίνησαν έρευνα για το θέμα και δεσμεύτηκαν να ενημερώσουν το κοινό εν ευθέτω χρόνω.

Παράλληλα ο Κιουμάρς Χεϊντάρι, διοικητής των χερσαίων δυνάμεων του στρατού, εξέδωσε προειδοποίηση ότι οποιαδήποτε επανάληψη ύποπτων ιπτάμενων αντικειμένων θα αντιμετωπιστεί γρήγορα. Ο εναέριος χώρος του Ιράν εξακολουθεί να προστατεύεται από την αμυντική βάση Khatam al-Anbia.

Η βάση αυτή διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση των δυνατοτήτων αεράμυνας του Ιράν μέσω του ολοκληρωμένου δικτύου διοίκησης και ελέγχου.

Ακόμα η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας ανέφερε ότι οι κοντινές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν δεν έχουν επηρεαστεί. Το Ισραήλ δεν έχει αναλάβει προς το παρόν την ευθύνη για την επίθεση.

Αλλά αξιωματούχοι δήλωσαν στα τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι αυτή ήταν μια απάντηση στην αεροπορική επιδρομή του Ιράν το περασμένο Σαββατοκύριακο και σχεδιάστηκε για να δείξει ότι το Ισραήλ μπορεί να επιτεθεί βαθιά μέσα στο ιρανικό έδαφος.

Επίθεση «δώρο» στον Χαμενεΐ

Στην ανάλυση του ο διπλωματικός συντάκτης του BBC στην Ιερουσαλήμ, Τζέιμς Λαντέιλ σημειώνει πως η  αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ στο Ιράν φάνηκε αρχικά να είναι περιορισμένη σε έκταση και κλίμακα και πως το Τελ Αβίβ, επέλεξε συγκεκριμένα την ημέρα της επίθεσης, καθώς σήμερα, Παρασκευή (19/4) είναι η ημέρα των γενεθλίων του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος έκλεισε τα 85 του χρόνια και ήταν ουσιαστικά ένα «δώρο» από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Αλλά αν η επίθεση αφορούσε στρατιωτικούς στόχους που ίσως σχετίζονταν με την επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ το περασμένο Σαββατοκύριακο – όπως μια αεροπορική βάση ή ένα εργοστάσιο κατασκευής μη επανδρωμένων αεροσκαφών ή μια εγκατάσταση αποθήκευσης πυραύλων – τότε αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η συγκρατημένη απάντηση που αναζητούσαν οι δυτικοί σύμμαχοι του Ισραήλ.

Το χτύπημα που περίμεναν Ευρωπαίοι και ΗΠΑ

Οι διπλωμάτες στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες φοβόντουσαν ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να απαντήσει με αυτό που είναι γνωστό σε τοπικό επίπεδο ως «θεαματικό», ένα χτύπημα που ίσως ξεπερνούσε την κλίμακα της επίθεσης του Ιράν το περασμένο Σαββατοκύριακο, στην οποία συμμετείχαν περισσότερα από 300 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πύραυλοι. Ή ίσως να στόχευε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Όλα αυτά θα μπορούσαν να προκαλέσουν παρόμοια ιρανικά αντίποινα, με κίνδυνο έναν ολοκληρωτικό περιφερειακό πόλεμο.

Αλλά αντ’ αυτού το Ισραήλ φαίνεται να στέλνει ένα μήνυμα στην Τεχεράνη ότι μπορεί να επιτεθεί βαθιά μέσα στο ιρανικό έδαφος χωρίς περιορισμό. Με άλλα λόγια, το Ισραήλ μπορεί να επιτεθεί στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, αλλά επέλεξε να μην το κάνει αυτή τη φορά.

Ο Τζόναθαν Κονρίκους, πρώην εκπρόσωπος των Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ (IDF), δήλωσε: «Το Ιράν επιδιώκει να επιστρέψει στις σκιές και υποβαθμίζει το ισραηλινό χτύπημα στη στρατηγική πόλη Ισφαχάν, αλλά νομίζω ότι έχουν λάβει το μήνυμα: Το Ισραήλ μπορεί να διαπεράσει τις ιρανικές άμυνες και να χτυπήσει όπου θέλει».

Με το να μην αναγνωρίσει δημοσίως την ευθύνη για το χτύπημα -όπως συνηθίζεται- το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ μπορεί να ελπίζει ότι θα καταστήσει πιο δύσκολο για τα σκληροπυρηνικά μέλη του κυβερνητικού συνασπισμού να επικρίνουν τον περιορισμένο χαρακτήρα της επίθεσης, αποφεύγοντας έτσι μια πολιτική διαμάχη μέχρι το Πάσχα.

Διχασμένοι στο Ισραήλ

Ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ότι ήθελε το Ισραήλ να «ξεσαλώσει» ως απάντηση στην επίθεση του Ιράν, ενώ υπήρξαν αναφορές ότι ορισμένοι υπερορθόδοξοι θρησκευτικοί ηγέτες προειδοποιούσαν το υπουργικό συμβούλιο πολέμου να μην χτυπήσει χωρίς την υποστήριξη των ΗΠΑ, δίνοντας ενδεχομένως στον πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, κάλυψη για μια περιορισμένη επίθεση στο Ιράν. Αλλά αν αυτό το χτύπημα είναι αυτοτελές και όχι η αρχή μιας σειράς επιθέσεων, τότε κάποιοι Ισραηλινοί θα μείνουν δυσαρεστημένοι.

Μετά την επίθεση του Ιράν το περασμένο Σαββατοκύριακο, υπήρξαν Ισραηλινοί που έκαναν λόγο για «σκληρό χτύπημα», προκειμένου η Τεχεράνη να «συνειδητοποιήσει ότι αυτή η συμπεριφορά δεν μπορεί να γίνει ανεκτή».

Αλλά δεν συμμερίζονται όλοι οι Ισραηλινοί αυτή την άποψη. Στην πραγματικότητα, οι πολίτες εμφανίστηκαν διχασμένοι ως προς το αν – και πόσο σκληρά – η κυβέρνησή τους θα πρέπει να αντεπιτεθεί.

Εργαζόμενοι στην πυρηνική εγκατάσταση στο Ισφαχάν του Ιράν (Πηγή: Reuters)

Μια δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα από το Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ έδειξε ότι το 52% των ανθρώπων πιστεύει ότι το Ισραήλ δεν πρέπει να απαντήσει, ενώ το 48% λέει ότι πρέπει να απαντήσει. Διαπίστωσε επίσης ότι μόνο το 28% των ανθρώπων υποστήριζε τη στρατιωτική δράση εάν αυτή οδηγούσε σε έναν ευρύτερο πόλεμο.

Έτσι, το Ισραήλ περιμένει μια απάντηση από το Ιράν. Πολλοί έχουν ξυπνήσει με πραγματικό φόβο για το τι θα μπορούσε να συμβεί στη συνέχεια. Ο κίνδυνος λανθασμένου υπολογισμού παραμένει. Όπως υπογραμμίζει ο Λαντέιλ, «δεν γνωρίζουμε ακόμη ποια περαιτέρω χτυπήματα στο Ιράν εξετάζονται».

Ο λαός του Ισραήλ προετοιμαζόταν για την έναρξη των εορτών του Πάσχα την επόμενη εβδομάδα. Τώρα θα περιμένουν επίσης να δουν αν και πότε και πώς το Ιράν θα αποφασίσει να ανταποδώσει.