Το Ισραήλ σχεδίαζε μεγαλύτερη επίθεση στο Ιράν, αλλά την περιόρισε για να αποφύγει τον πόλεμο

Το Ισραήλ εγκατέλειψε τα σχέδια για μια πολύ πιο εκτεταμένη επίθεση κατά του Ιράν μετά από συντονισμένες διπλωματικές πιέσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλους ξένους συμμάχους, σύμφωνα με τρεις ανώτερους ισραηλινούς αξιωματούχους.

Οι ισραηλινοί ηγέτες συζήτησαν αρχικά τον βομβαρδισμό πολλών στρατιωτικών στόχων σε όλο το Ιράν την περασμένη εβδομάδα, μεταξύ άλλων κοντά στην Τεχεράνη, την ιρανική πρωτεύουσα, σε αντίποινα για το ιρανικό χτύπημα στις 13 Απριλίου, δήλωσαν οι αξιωματούχοι, οι οποίοι μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας στους New York Times.

Μια τέτοια ευρεία και επιζήμια επίθεση θα ήταν πολύ πιο δύσκολο για το Ιράν να την παραβλέψει, αυξάνοντας τις πιθανότητες μιας μεγάλης περιφερειακής σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή.

Τελικά – αφού ο πρόεδρος Μπάιντεν, μαζί με τους υπουργούς Εξωτερικών της Βρετανίας και της Γερμανίας, προέτρεψαν τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να αποτρέψει έναν ευρύτερο πόλεμο – το Ισραήλ επέλεξε ένα πιο περιορισμένο χτύπημα την Παρασκευή που απέφυγε σημαντικές ζημιές, μειώνοντας την πιθανότητα κλιμάκωσης, τουλάχιστον προς το παρόν.

Παρόλα αυτά, κατά την άποψη ισραηλινών αξιωματούχων, η επίθεση έδειξε στο Ιράν το εύρος και την πολυπλοκότητα του στρατιωτικού οπλοστασίου του Ισραήλ.

Μια ευρεία επίθεση θα ήταν πολύ πιο δύσκολο για το Ιράν να την παραβλέψει, αυξάνοντας τις πιθανότητες μιας μεγάλης περιφερειακής σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή

Αντί να στείλει μαχητικά αεροσκάφη στον ιρανικό εναέριο χώρο, το Ισραήλ εκτόξευσε έναν μικρό αριθμό πυραύλων από αεροσκάφη που είχαν τοποθετηθεί αρκετές εκατοντάδες μίλια δυτικά του την Παρασκευή, σύμφωνα με τους ισραηλινούς αξιωματούχους και δύο ανώτερους δυτικούς αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για την επίθεση.

Το Ισραήλ έστειλε επίσης μικρά επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, γνωστά ως τετρακόπτερα, για να προκαλέσει σύγχυση στην ιρανική αεράμυνα, σύμφωνα με τους ίδιους.

Στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο Ιράν έχουν δεχθεί επιθέσεις από τέτοια μη επανδρωμένα αεροσκάφη αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια και σε αρκετές περιπτώσεις το Ιράν έχει δηλώσει ότι δεν γνώριζε σε ποιον ανήκαν.

Σκόπιμες ενέργειες

Ένας πύραυλος την Παρασκευή έπληξε μια αντιαεροπορική συστοιχία σε ένα στρατηγικά σημαντικό τμήμα του κεντρικού Ιράν, ενώ ένας άλλος εξερράγη στον αέρα, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.

Ένας ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι η ισραηλινή πολεμική αεροπορία κατέστρεψε σκόπιμα τον δεύτερο πύραυλο μόλις έγινε σαφές ότι ο πρώτος είχε φτάσει στον στόχο του, για να μην προκαλέσει μεγάλη ζημιά. Ένας δυτικός αξιωματούχος δήλωσε ότι ήταν πιθανό ο πύραυλος να είχε απλώς δυσλειτουργήσει.

Ανέφεραν επίσης ότι η πρόθεση του Ισραήλ ήταν να επιτρέψει στο Ιράν να προχωρήσει χωρίς να απαντήσει με τον ίδιο τρόπο, ενώ παράλληλα ήθελε να δείξει πως είχε αναπτύξει την ικανότητα να πλήξει το Ιράν χωρίς να εισέλθει στον εναέριο χώρο του ή ακόμη και να ενεργοποιήσει τις συστοιχίες αεράμυνάς του.

Μέσα σε μια εβδομάδα, το Ιράν άρχισε να στέλνει μηνύματα σε γείτονες και ξένους διπλωμάτες ότι η υπομονή του είχε φτάσει στα όριά της

Το Ισραήλ ήλπιζε επίσης να δείξει ότι θα μπορούσε να πλήξει τις εν λόγω συστοιχίες σε ένα τμήμα του κεντρικού Ιράν που στεγάζει αρκετές σημαντικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός εργοστασίου εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ, υπονοώντας ότι θα μπορούσε επίσης να φτάσει σε αυτές τις εγκαταστάσεις αν είχε προσπαθήσει. Ο ισραηλινός στρατός αρνήθηκε να σχολιάσει.

1η Απριλίου

Η πορεία προς αυτή την επίθεση ξεκίνησε την 1η Απριλίου, όταν το Ισραήλ έπληξε ένα συγκρότημα της ιρανικής πρεσβείας στη Δαμασκό της Συρίας, σκοτώνοντας επτά ιρανούς αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων τριών ανώτερων στρατιωτικών ηγετών.

Το Ιράν δεν είχε προβεί σε αντίποινα μετά από πολλά παρόμοια πλήγματα στο παρελθόν, γεγονός που οδήγησε τους ισραηλινούς αξιωματούχους, όπως λένε, να πιστέψουν ότι θα μπορούσαν να συνεχίσουν να πραγματοποιούν τέτοιες επιθέσεις χωρίς να προκαλέσουν σημαντική ιρανική απάντηση.

Αυτή τη φορά αποδείχθηκε διαφορετικό: Μέσα σε μια εβδομάδα, το Ιράν άρχισε να στέλνει μηνύματα σε γείτονες και ξένους διπλωμάτες ότι η υπομονή του είχε φτάσει στα όριά της και ότι θα απαντούσε με ένα μεγάλο χτύπημα στο Ισραήλ – την πρώτη του άμεση επίθεση σε ισραηλινό έδαφος.

Κατά τη διάρκεια εκείνης της εβδομάδας το Ισραήλ άρχισε να προετοιμάζει δύο σημαντικές στρατιωτικές απαντήσεις, σύμφωνα με τους Ισραηλινούς αξιωματούχους. Η πρώτη ήταν μια αμυντική επιχείρηση για την παρεμπόδιση της αναμενόμενης ιρανικής επίθεσης, η οποία συντονίστηκε με την Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ.

Η δεύτερη ήταν μια τεράστια επιθετική επιχείρηση που θα διεξαγόταν αν το ιρανικό χτύπημα υλοποιούνταν. Αρχικά, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες πίστευαν ότι το Ιράν σχεδίαζε να επιτεθεί με ένα «σμήνος» μεγάλων μη επανδρωμένων αεροσκαφών και έως και 10 βαλλιστικούς πυραύλους, είπαν οι ισραηλινοί αξιωματούχοι. Καθώς προχωρούσε η εβδομάδα, η εκτίμηση αυτή αυξήθηκε σε 60 πυραύλους, αυξάνοντας παράλληλα και την επιθυμία του Ισραήλ για μια ισχυρή αντεπίθεση.

Οι προθέσεις άλλαξαν

Οι στρατιωτικοί και πολιτικοί ηγέτες του Ισραήλ άρχισαν να συζητούν για μια αντεπίθεση που θα μπορούσε να ξεκινήσει αμέσως μόλις το Ιράν άρχισε να εκτοξεύει τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη – ακόμη και πριν γίνει γνωστό εάν και πόση ζημιά προκάλεσαν.

Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο, το σχέδιο παρουσιάστηκε στο πολεμικό υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ από τον αρχηγό του στρατιωτικού επιτελείου, αντιστράτηγο Herzi Halevi, και τον αρχηγό της Πολεμικής Αεροπορίας, Tomer Bar, νωρίς την Παρασκευή 12 Απριλίου – δύο ημέρες πριν από την επίθεση του Ιράν.

Οι προθέσεις του Ισραήλ άλλαξαν μετά την επίθεση του Ιράν, είπαν οι αξιωματούχοι. Η επίθεση ήταν ακόμη μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν: Με περισσότερους από 100 βαλλιστικούς πυραύλους, 170 μη επανδρωμένα αεροσκάφη και περίπου 30 πυραύλους κρουζ, ήταν ένα από τα μεγαλύτερα μπαράζ αυτού του είδους στη στρατιωτική ιστορία.

Αλλά η άμυνα του Ισραήλ, η οποία συντονίστηκε με πιλότους από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Ιορδανία, κατέρριψε τους περισσότερους πυραύλους και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, και υπήρξαν μόνο περιορισμένες ζημιές στο έδαφος, μειώνοντας την ανάγκη για ταχεία αντίδραση.

Και υπήρχαν ερωτήματα σχετικά με το αν το Ισραήλ θα έπρεπε να διακινδυνεύσει να αποσπάσει την προσοχή του από την άμυνα, ενώ η επίθεση βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη, είπαν δύο αξιωματούχοι.

Η επικοινωνία Νετανιάχου-Μπάιντεν

Το σημείο καμπής, ωστόσο, ήταν μια πρωινή τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Νετανιάχου και του Μπάιντεν, κατά την οποία ο αμερικανός πρόεδρος ενθάρρυνε τον ισραηλινό ηγέτη να αντιμετωπίσει την επιτυχή άμυνα ως νίκη που δεν απαιτούσε περαιτέρω αντίδραση.

Την επόμενη ημέρα, η ισραηλινή κυβέρνηση άρχισε να στέλνει μηνύματα στους ξένους συμμάχους ότι εξακολουθούσε να σχεδιάζει να απαντήσει, αλλά μόνο με έναν περιορισμένο τρόπο που υπολειπόταν κατά πολύ από αυτό που είχε σχεδιάσει προηγουμένως, σύμφωνα με έναν από τους ανώτερους δυτικούς αξιωματούχους.

Αρχικά σχεδίαζαν την επίθεση για το βράδυ της Δευτέρας, είπαν οι ισραηλινοί αξιωματούχοι, αποσύροντάς την, την τελευταία στιγμή, εν μέσω φόβων ότι η Χεζμπολάχ, η υποστηριζόμενη από το Ιράν λιβανέζικη πολιτοφυλακή που έχει εμπλακεί σε μια χαμηλού επιπέδου σύγκρουση με το Ισραήλ από τον Οκτώβριο, θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά την ένταση των χτυπημάτων της στο βόρειο Ισραήλ.