Το τέλος των Beatles – O ρόλος του «κουμπάρου»

Το εξαμηνιαίο περιοδικό «Journal of Beatles Studies» εγκαινιάστηκε από το Liverpool University Press τον Οκτώβριο του 2022 και έχει ως στόχο να «καινοτομήσει και να αμφισβητήσει τις πολιτισμοϊστορικές και μουσικολογικές εκκεντρικότητες σχετικά με τους Beatles»- ως εκ τούτου, αποτελεί φυσικό υποπροϊόν του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών Beatles που επίσης προσφέρεται από το πανεπιστήμιο.

Αναμφίβολα, ένα σκέλος αυτού του μαθήματος, όπως το «Ποιες ήταν οι αιτίες του μεγάλου πολέμου;», έχει αφιερωθεί αναγκαστικά στην «Επταετή φαγούρα: Ήταν αναπόφευκτη η διάλυση των Fab Four;». Αν είναι έτσι, αυτή η συλλογή συνεντεύξεων, προφανώς κλειδωμένη για περισσότερα από 40 χρόνια, θα είναι υποχρεωτικό ανάγνωσμα.

Το «All You Need Is Love: The End of the Beatles» των Peter Brown και Steven Gaines

Φτηνό και κατασκευασμένο

Ο συν-συγγραφέας Πίτερ Μπράουν έχει όλα τα απαραίτητα διαπιστευτήρια ενός βασικού μάρτυρα. Προσλήφθηκε από τον Μπράιαν Επστάιν το 1961, αρχικά για να διευθύνει τα δισκοπωλεία του και στη συνέχεια για να φροντίζει την καθημερινή διαχείριση των Beatles.

Έγινε στενός φίλος και των τεσσάρων – σύστησε τον Πολ στη Λίντα και ήταν κουμπάρος στον βιαστικά οργανωμένο γάμο του Τζον και της Γιόκο στο Γιβραλτάρ- ήταν επίσης παρών σε όλες τις ολοένα και πιο «κακοφορμισμένες» συμβατικές συναντήσεις που, μετά τον θάνατο του Επστάιν λόγω ναρκωτικών το 1967, έκαναν το τέλος του συγκροτήματος αναπόφευκτο.

Ο Μπράουν αφηγήθηκε αυτή την ιστορία, με τη βοήθεια του μουσικού συγγραφέα Steven Gaines, στο βιβλίο του 1983 The Love You Make (τότε χαρακτηρίστηκε από τους οπαδούς των Beatles ως φτηνό και κατασκευασμένο). Σύμφωνα με πληροφορίες, όταν έλαβε ένα αντίγραφο από τον Μπράουν, η οικογένεια του ΜακΚάρτνεϊ έκαψε τελετουργικά το βιβλίο, ενώ η Λίντα φωτογράφισε τα υπολείμματα. Τα απομαγνητοφωνημένα κείμενα στα οποία βασίστηκε, συνεντεύξεις όχι μόνο με τους πρωταγωνιστές του δράματος αλλά και με 30 ή περισσότερους παρατρεχάμενους από τις προσωπικές και τις επιχειρηματικές τους καθημερινές συναλλαγές μαρτυρούσαν μια ανείπωτη ιστορία.

Για παράδειγμα, εδώ μιλάει για τη Γιόκο: «Δεν μας άρεσε στην αρχή, και ο κόσμος την αποκαλούσε άσχημη και τέτοια, και αυτό πρέπει να ήταν δύσκολο για κάποιον που αγαπάει κάποιον…»

Ο Πίτερ Μπράουν με τη Γιόκο και τον Τζον / Photo: YouTube

Τι έλεγε ο ΜακΚάρτνεϊ για τον Λένον

Η συνέντευξη με τον ΜακΚάρτνεϊ, η οποία πραγματοποιήθηκε ένα μήνα πριν από τη δολοφονία του Λένον, είναι διδακτική όχι μόνο για την ψυχική κατάσταση του πρώην Beatle μια δεκαετία μετά τη διάλυση, αλλά και για τα κίνητρα των Μπράουν και Gaines, οι ερωτήσεις των οποίων αποτελούν ένδειξη για κάποιες από τις ανησυχίες τους: Η ασυδοσία των μελών του συγκροτήματος και η χρήση ναρκωτικών, η παρασκηνιακή τραγωδία του Επστάιν, η επίδραση της άφιξης της Λίντα και της Γιόκο στον δημιουργικό γάμο του Τζον και του Πολ – και πάνω απ’ όλα η ακραία οξύτητα για τα συμβόλαια και τις επιχειρήσεις της εταιρίας τους Apple Corps.

Ο ΜακΚάρτνεϊ, με τη γνωστή του φιλική ειλικρίνεια, φαίνεται να παρασύρεται να πει λίγο περισσότερα από όσα θα τον συμβούλευε η παρουσία του Μπράουν, του παλιού του έμπιστου. Για παράδειγμα, εδώ μιλάει για τη Γιόκο: «Δεν μας άρεσε στην αρχή, και ο κόσμος την αποκαλούσε άσχημη και τέτοια, και αυτό πρέπει να ήταν δύσκολο για κάποιον που αγαπάει κάποιον…». Κάποιες από τις επιφυλάξεις του για το The Love You Make ήταν αναμφίβολα η εστίασή του στην αίσθηση προδοσίας που εξέφραζε για τον Λένον σε αυτό το σημείο, η οποία φαινόταν ελεεινή μετά τον θάνατο του Λένον.

Δείτε το σχετικό βίντεο  

Και ομοφοβικά σχόλια

Με βάση αυτά τα στοιχεία, ο Gaines δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα να κατανοήσει τη μαγεία του ζευγαριού, παρά μόνο την προσωπική τους δυσαρμονία, η οποία κορυφώθηκε με τις προσπάθειες του Λένον να επιβάλει τον Άλεν Κλέιν ως νέο μάνατζερ του συγκροτήματος. Αυτός που κάνει τη συνέντευξη φαίνεται να θέλει να ωθήσει τον McCartney σε αποκαλύψεις. «Πώς και δεν συνάντησα ποτέ μια κοπέλα στην Αμερική που να λέει: «Πέρασα υπέροχα με τους Beatles»;».

Υπάρχει, επίσης, αρκετή ανάκριση σχετικά με το πώς ένιωθε το συγκρότημα για το γεγονός ότι ο Epst;ain ήταν ομοφυλόφιλος – «Μήπως τα παιδιά αποθαρρύνθηκαν καθόλου από αυτόν;». – και για τις διακοπές δύο εβδομάδων που έκανε ο Λένον στην Ισπανία με τον Έπστάιν, οι οποίες τροφοδότησαν επίμονες φήμες για την οικειότητά τους.

Η συνέντευξη των συγγραφέων με τη μητέρα του Επστάιν, Queenie, είναι επίσης εντελώς ωμή σχετικά με αυτό που αποκαλείται «το πρόβλημα του Μπράιαν». Ρωτώντας την ευθέως για το αν πίστευε ότι ο θάνατος του Επστάιν ήταν ατύχημα ή αυτοκτονία, ο Μπράουν προτείνει: «Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η συγκεκριμένη περίπτωση ήταν λάθος». Ο Gaines αντιτείνει αμέσως: «Ο Φρόιντ λέει ότι δεν υπάρχουν λάθη».

Το επίγραμμα αυτού του βιβλίου είναι μια φράση του Λένον από το 1972: «Έχω διαβάσει αιχμές για το «Ω, οι Beatles τραγούδησαν το «All you need is love», αλλά δεν τους βγήκε σε καλό»

Photo: Wikimedia Commons

«Οι Beatles τραγούδησαν το «All you need is love», αλλά δεν τους βγήκε σε καλό»

Αυτού του είδους η έρευνα δίνει τον τόνο για μεγάλο μέρος του υλικού εδώ. Διαβάζοντας τα κομμάτια το ένα πίσω από το άλλο έχεις την αίσθηση ότι ο Μπράουν και ο Gaines πετάνε μεταξύ Λονδίνου και Νέας Υόρκης, σαν σκληροτράχηλοι ερευνητές εγκλημάτων, αναζητώντας στοιχεία για όλο και μεγαλύτερη έχθρα μεταξύ του Κλάιν και του Τζον Ίστμαν ή της Σύνθια Λένον και της Γιόκο, όλες τους πληρεξούσιες μάχες στον πρωταρχικό πόλεμο μεταξύ Λένον και ΜακΚάρτνεϊ. Το επίγραμμα αυτού του βιβλίου είναι μια φράση του Λένον από το 1972: «Έχω διαβάσει αιχμές για το «Ω, οι Beatles τραγούδησαν το «All you need is love», αλλά δεν τους βγήκε σε καλό». Αλλά τίποτα δεν θα σπάσει ποτέ την αγάπη που έχουμε ο ένας για τον άλλον». Το σωρευτικό βάρος των στοιχείων εδώ φαίνεται αποφασισμένο να αποδείξει ότι το τελευταίο συναίσθημα είναι ψέμα.

Ανάμεσα στην αταλάντευτη πίστη του Ρίνγκο («δεν ήθελα να μαλώσω ποτέ με τον Πολ») και τις προσπάθειες του Τζορτζ να αποπροσανατολίσει, απαντώντας στις άμεσες ερωτήσεις με ελεύθερες ατάκες για το κάρμα («είναι σαν… όταν γεννιέσαι έχεις ένα κομμάτι σπάγκου με όλους αυτούς τους κόμπους, και αυτό που πρέπει να προσπαθήσεις να κάνεις πριν πεθάνεις είναι να λύσεις όλους τους κόμπους»), μια από τις πιο αξιομνημόνευτες ανταλλαγές είναι με τον Μπομπ Γούλερ, έναν DJ από το Λίβερπουλ, τον οποίο ο Λένον φέρεται να χτύπησε επειδή «έριξε σπόντες στο ταξίδι του Τζον και του Μπράιαν στην Ισπανία».

Αφού τον ρωτάνε επί μακρόν για το γιατί ακριβώς «ο Τζον Λένον σε χτύπησε στη μύτη», ο Γούλερ γυρίζει την ερώτηση: «Πίτερ, πιστεύεις ότι θα είσαι ακόμα φίλος με τους Beatles όταν κυκλοφορήσει αυτό το βιβλίο;».

*Το «All You Need Is Love: The End of the Beatles» των Peter Brown και Steven Gaines κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Octopus.

*Με στοιχεία από theguardian.com