Πλανήτης 9: Νέες ενδείξεις για ύπαρξη άγνωστου μεγάλου σώματος στο Ηλιακό Σύστημα

Νέα μελέτη που βασίστηκε σε μαθηματικά μοντέλα προσφέρει τις «ισχυρότερες μέχρι σήμερα στατιστικές ενδείξεις» για την ύπαρξη ενός μεγάλου, άγνωστου πλανήτη πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα.

Η ιδέα του υποθετικού «Πλανήτη 9» κυκλοφορεί από το 2015, όταν μια ομάδα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech) εντόπισε έναν αριθμό σωμάτων που κινούνταν σαν ομάδα πέρα από την τροχιά του Πλούτωνα, κοντά στην άκρη του Ηλιακού Συστήματος.

Διατύπωσαν τότε την υπόθεση ότι τα αντικείμενα ομαδοποιήθηκαν λόγω της βαρυτικής έλξης ενός άγνωστου πλανήτη.

Η νέα μελέτη, την οποία συνυπογράφουν οι ίδιοι ερευνητές του Caltech, δείχνει τώρα να ενισχύει τις υποψίες.

Ανακαλύπτοντας πλανήτες

Πώς γίνεται όμως να κρύβεται ένας ολόκληρος πλανήτης στην κοσμική γειτονιά μας, την ώρα που οι αστρονόμοι ανακαλύπτουν χιλιάδες πλανήτες σε τροχιά γύρω από μακρινά άστρα;

Οι πλανήτες εκτός του Ηλιακού Συστήματος, γνωστοί ως εξωπλανήτες, είναι γενικά πιο εύκολο να εντοπιστούν, είτε επειδή κρύβουν ένα μέρος του φως του άστρου του καθώς περνούν από μπροστά του, είτε επειδή προκαλούν κλυδωνισμούς στην κίνηση του άστρου λόγω της βαρυτικής έλξης τους.

Η πιθανή τροχιά του Πλανήτη 9 (πορτοκαλί) σύμφωνα με προηγούμενη μελέτη (Wikimedia Commons)

Για την ανακάλυψη σωμάτων στο Ηλιακό Σύστημα χρησιμοποιούνται δύο τεχνικές: είτε η άμεση παρατήρησή τους στον ουρανό, είτε η ανίχνευση διαταραχών στην κίνηση άλλων σωμάτων λόγω βαρυτικής αλληλεπίδρασης.

Οι επτά από τους οκτώ πλανήτες του Ηλιακού Συστήματος ανακαλύφθηκαν με την πρώτη μέθοδο. Μοναδική εξαίρεση είναι ο Ποσειδώνας, ο οποίος εντοπίστηκε χάρη στον γάλλο μαθηματικό Ουρμπέν Λεβεριέ, ο οποίος παρατήρησε ότι η τροχιά του πλανήτη Ουρανού ήταν διαφορετική από ό,τι προέβλεπε η νευτώνεια φυσική. Υπέθεσε τότε ότι η απόκλιση οφειλόταν στην παρουσία ενός άγνωστου πλανήτη και προέβλεψε τη θέση τους.

Προσομοιώσεις

Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν μακρινά αντικείμενα που διασταυρώνονται με την τροχιά του  Ποσειδώνα και δεν πλησιάζουν τον Ήλιο σε απόσταση μικρότερη των 15-30 αστρονομικών μονάδων (ΑU), όπου ένα ΑU ισούται με την απόσταση Γης-Ήλιου, περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα.

Τα διαθέσιμα δεδομένα τροφοδοτήθηκαν σε υπολογιστικά μοντέλα με τα οποία πραγματοποιήθηκε μια σειρά προσομοιώσεων. Η ανάλυση έλαβε υπόψη τη βαρυτική επίδραση άστρων που περνούν μπροστά από τον Ήλιο, ακόμα και τη λεγόμενη «γαλαξιακή παλίρροια», όπως είναι γνωστή η βαρυτική επίδραση σωμάτων πέρα από το Ηλιακό Σύστημα.

Οι προσομοιώσεις που εξηγούν καλύτερα τη συμπεριφορά των υπό εξέταση αντικειμένων είναι αυτές που περιλαμβάνουν έναν μακρινό αλλά μεγάλο πλανήτη, αναφέρει η ομάδα σε μελέτη που έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στο Astrophysical Journal Letters και είναι διαθέσιμη ως προδημοσίευση στο αποθετήριο ArXiv.

Η ανάλυση πάντως δεν υποδεικνύει πού μπορεί να κρύβεται ένα τέτοιο σώμα. Οι ερευνητές διευκρινίζουν επίσης ότι υπάρχουν εναλλακτικές εξηγήσεις που δεν μπορούν για την ώρα να αποκλειστούν.

Επισημαίνουν ωστόσο ότι ο Πλανήτης 9, εφόσον υπάρχει, θα μπορούσε να εντοπιστεί από το Αστεροσκοπείο Vera Rubin που κατασκευάζεται στη Χιλή και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2015.