Ήπειρος: Η «Τρύπα του Άη Γιώργη» και ο μύθος του ιπτάμενου καβαλάρη – Οι θρησκευτικοί συμβολισμοί

Τη Δευτέρα του Πάσχα γιορτάζει ένας από τους πιο αγαπητούς Αγίους της Ορθοδοξίας, ο Άγιος Γεώργιος. Πίσω από τον τρόπο που απεικονίζεται, με τον δράκο – τέρας τον οποίο λογχίζει, κρύβονται θρησκευτικοί συμβολισμοί και θρύλοι.

Ένας από τους θρύλους έχει να κάνει με την περίφημη «Τρύπα του Άη Γιώργη» ανάμεσα στα Ιωάννινα και την Άρτα – παράλληλα με την παλαιά Εθνική οδό.

Η τεράστια τρύπα, μέσα από την οποία διακρίνεται ένας σταυρός να στέκει επιβλητικά στο κέντρο της, βρίσκεται καλά κρυμμένη μέσα σε ένα ειδυλλιακό τοπίο δίπλα στο ομώνυμο χωριό με την περίφημη πηγή του Αγίου Γεωργίου που τροφοδοτεί μαζί με άλλες τον ποταμό Λούρο.

Η τεράστια τρύπα μέσα από την οποία διακρίνεται ένας σταυρός βρίσκεται καλά κρυμμένη μέσα σε ένα ειδυλλιακό τοπίο δίπλα στο ομώνυμο χωριό

Απεικόνιση του Αγίου Γεωργίου τη στιγμή που λογχίζει τον δράκο, Μπερνάτ Μαρτορέλ, το 1430

Ο θρύλος

Σύμφωνα με τον θρύλο, ο δράκος ζούσε σε μια σκοτεινή και υγρή σπηλιά που «εξουσίαζε» τα νερά των πηγών που ξεπηδούσαν από εκεί, η οποία βρισκόταν στο μέρος όπου σήμερα είναι χτισμένος ο ναός του Αγίου Γεωργίου.

Για να επιτρέπει στους ανθρώπους την πρόσβαση στο νερό, ο δράκος κάθε χρόνο άρπαζε ως αντάλλαγμα την ομορφότερη νέα από το πανηγύρι του χωριού. Κάθε φορά που εμφανιζόταν, τρόμος καταλάμβανε τους κατοίκους μέχρι που σταμάτησαν το πανηγύρι και δεν ξαναγιόρτασαν.

Όμως, κάποια χρονιά αρκετοί κάτοικοι είδαν στον ύπνο τους τον Άγιο Γεώργιο να τους λέει να ξαναγιορτάσουν χωρίς φόβο για τον δράκο. Όμως εκείνος εμφανίστηκε ξανά και τότε μια λάμψη θάμπωσε τους κατοίκους. Και όπως λέει η παράδοση, ήταν τότε που ο Άγιος Γεώργιος εμφανίστηκε έφιππος να κυνηγάει τον δράκο και να τον χτυπάει με τη λόγχη του μέχρι που ο δράκος υπέκυψε.

Ήταν τότε που δημιουργήθηκε και η περίφημη τρύπα, καθώς ο Άγιος Γεώργιος κυνηγώντας τον δράκο πέρασε μέσα από την πλαγιά με το φτερωτό του άλογο. Η ίδια παράδοση αναφέρει ότι ο Άγιος ευλόγησε τον τόπο και το νερό ανάβλυσε στο χωριό με τεράστια ορμή και από τότε πήρε το όνομά του.

Oι πηγές του Αγίου Γεωργίου ξεχύνονται μέσα από τη γη με απίστευτη ορμή και ποσότητα ροής, η οποία φτάνει κατά μέσο όρο τα τρία κυβικά μέτρα το δευτερόλεπτο. Από τις πηγές αυτές, άλλωστε, υδροδοτούνται οι νομοί της Άρτας, της Πρέβεζας και της Λευκάδας.

Γύρω τους έχει δημιουργηθεί, με πρωτοβουλία του Μορφωτικού Συλλόγου Αγίου Γεωργίου, ένα θαυμάσιο πάρκο αναψυχής με παγκάκια, ψησταριές και τραπεζάκια ανάμεσα σε υπεραιωνόβια πλατάνια.

Ο βίος και το μαρτύριο του Αγίου Γεωργίου

Αν και η μνήμη του Αγίου Γεωργίου τιμάται στις 23 Απριλίου, όταν η ημερομηνία πέφτει πριν από το Πάσχα η γιορτή μετατίθεται για τη Δευτέρα του Πάσχα. Αυτό συμβαίνει καθώς κατά την περίοδο της Σαρακοστής έχουμε πένθος και δεν γίνονται πανηγυρικοί εορτασμοί.

Ο Άγιος Γεώργιος έζησε την εποχή του αυτοκράτορα Διοκλητιανού στα τέλη του 3ου με αρχές του 4ου αιώνα. Καταγόταν από τη Μικρά Ασία και συγκεκριμένα από την Καππαδοκία και ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας και αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού.

Το 303 μ.Χ., όταν άρχισαν οι διωγμοί του Διοκλητιανού, ο Γεώργιος δε δίστασε να ομολογήσει τη χριστιανική του πίστη του, προκαλώντας το μένος του Διοκλητιανού, επειδή κατείχε μεγάλο αξίωμα και ήταν ένας από τους αξιωματικούς που εκτιμούσε πολύ.

Αρχικά, του έταξε πλούτη, γη και δούλους για να αλλαξοπιστήσει και όταν ο Γεώργιος αρνήθηκε, ο Ρωμαίος Αυτοκράτορας τον υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια.

Η χριστιανική παράδοση περιγράφει ότι αφού λόγχισαν τον Άγιο Γεώργιο, ξέσκισαν τις σάρκες του με ειδικό τροχό από μαχαίρια. Έπειτα, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, απ’ όλες αυτές τις δοκιμασίες, ο Θεός τον κράτησε θαυματουργά ζωντανό.

Ο Γεώργιος τελικά μαρτύρησε με αποκεφαλισμό, την Παρασκευή 23 Απριλίου του έτους 303 μ.Χ. Κατά τον υπολογισμό του χριστιανού ιστορικού και απολογητή Αγίου Ευσεβίου, η ημέρα αυτή αντιστοιχούσε στην Παρασκευή της Διακαινησίμου του Πάσχα.

Οι χριστιανοί πήραν το λείψανό του και το έθαψαν μαζί με αυτό της μητέρας του, η οποία μαρτύρησε την ίδια ή την επόμενη ημέρα.

Η χριστιανική παράδοση αναφέρει ότι ο πιστός υπηρέτης του Γεωργίου, Πασικράτης, εκτελώντας την επιθυμία του, παρέλαβε το λείψανο του Γεωργίου, μαζί με αυτό της μητέρας του, και τα μετέφερε στη Λύδδα της Παλαιστίνης. Από εκεί, οι Σταυροφόροι τα μετέφεραν στη Δύση.